Қазіргі заман ұйғыр тілі әдістемесі, каллиграфиясы сынақ тапсырмасы 403 топ 2019-2020 оқу жылы Мамандығы: 0105000 «Бастауыш білім беру»



жүктеу/скачать 26,7 Kb.
Дата21.05.2020
өлшемі26,7 Kb.
#70387
Байланысты:
Методика и каллиграфия 403


Жаркент жоғары гуманитарлық-техникалық колледжі

Қазіргі заман ұйғыр тілі әдістемесі, каллиграфиясы

СЫНАҚ тапсырмасы 403 топ

2019-2020 оқу жылы
Мамандығы: 0105000 «Бастауыш білім беру»

Біліктілігі: 0105013 «Басауыш білім беру мұғалімі»

Пән атауы: «Қазіргі заман ұйғыр тілі әдістемесі, каллиграфиясы»

Пән оқытушысы: Тохтахунов Молутжан Ахметович

  1. Тил кәйни созуқ тавушлар

  1. Ы,э,о

  2. Ә,ү,и

  3. Е,ө,у

  4. А,о,у

  5. Ү,и,ө



  1. Тәләппүздә чүшүп қалидиған,йезиқта йезилидиған үзүк тавушлар

  1. Й,л,р

  2. П,в,г

  3. К,қ,т

  4. Н,ж,з

  5. С,к,ф




  1. Созуқ тавушларниң чүшүп қелиши нәччә түрлүк шараитта йүз беридиғанлиғини көрситиң.

  1. 2

  2. 3

  3. 4

  4. 5

  5. 6



  1. Графикилиқ нутуқта чүшүп қалидиған үзүк тавушлар

  1. Қ,н,п,ң,т

  2. Б,в,г,ғ,д

  3. Ж,с,з,й,к

  4. С,л,м,т,д

  5. Ф,х,ч,щ,һ



  1. Урғу йөткәлмәйдиған сөзләр қатари

  1. Яла,қара,саман

  2. Ал,кәл,дада

  3. Мәктәп,кәтмән,дала

  4. Тамға,нахша,сөләт

  5. Саз,дутар,дала



  1. «а» тавуши «и» тавушиға нөвәтләшкән сөзләр қатарини ениқлаң.

  1. Анилар, балиси, дорини

  2. Мәктивим, кәптирини, дәптириңлар

  3. Чеқи, бешимиз, меңиватиду

  4. Келип, кетип, бериңлар

  5. Очуқ, ошуқ, асмини



  1. Бир боғумлуқ пеилларға һазирқи заман һал пеилини ясиғучи а,ә қошумчиси уланғанда,а,ә тавушлириниң и тавушиға новәтлишишини ениқлаң

  1. Бериш,келиш,елиш

  2. Бешим,теним,бала

  3. Бариду,келиду,келидиған,күтидиған

  4. Берип,елип,кетип

  5. Болуш,толуш,күтүш



  1. Мақаллар ичидики сөзләрдин ләвләшкән созуқ тавушларни ениқлаң

  1. Өткән өмүр-аққан су,илимлик нур,наданлиқ -хор

  2. Миң аңлиған бир көргәнгә йәтмәс,әлгә баққан хар әмәс

  3. Бекар олтарғичә,бекар ишлә

  4. Атқан оқ йенип кәлмәс

  5. Аз сөзлисәң көп аңлайсән



  1. Уйғур тилида урғуниң биринчи боғумға чүшиши һалитини ениқлаң

  1. Алтә йәттә, сәккиз, тоққуз

  2. Очи радио, оқуғучи

  3. Галстук, космос, қурулуш

  4. Тәкрар, асфальт, ғалибийәт

  5. Өлчәм, оғул, тамақ



  1. Ё, ы, э һәриплириниң қоллиниш алаһидилигини ениқлаң

  1. Бу һәрипләр қош тавушла ни ипадиләйду

  2. Пәқәт биринчи боғумда йезилиду

  3. Интернационал сөзләрниң иккинчи вә кәлгүси боғумлирида йезиливериду

  4. Пәқәт интернационал сөзләрдә йезилиду

  5. Бириккән вә қошма сөзләрниң иккинчи, кәлгүси боғумида йезиливериду



  1. О, Ө тавушлири аддий сөзләрниң пәқәт биринчи боғумидила йезилишини ениқлаң

  1. Тамақ, падиша, сода-сетиқ

  2. Тоху көзи, қанхор, чайхор

  3. Ядро, морфология, түн, күн

  4. Терә, ериқ, терәк

  5. От, Өт, һойла, томур, көмүр



  1. Р,Л,Һ,Т үзүк тавушларниң чүшүп қелишини ениқлаң

  1. Баһар, базар, язмақчи, тармақ

  2. Мәдрисә, пәнжирә өмүр, пикрим

  3. Қип-қизил, сап-сериқ, чоп-чоң

  4. Арпа, панаһ, дост, алмақ

  5. Неманчә, Тохтахун, язидекән



  1. Қошумчилар уланғанда юмшақлиқ бәлгүси сақланған сөзләрни ениқлаң

  1. Фильм, Бельгия, вольт

  2. Дизели, апрелида, артели, лагеримиз

  3. Архивини, педагог, коллектив

  4. Дизельға, апрельниң, артельға лагерьдин

  5. Сүръәт, әнъәнә, сәнъәт, объект



  1. Ләвләшмигән созуқ тавуш билән кәлгән сөзләр қатарини тепиң

  1. очақ, қоғун, алма, ветеран

  2. сода. фонентика, тармақ, ериқ

  3. Балилар, ветеран, этажерка, Әхтәм

  4. интернет, тошқан, сандуқ, белиқ

  5. Жоза, асман, лаза, тәрхәмәк



  1. Қош тавуш билән кәлгән сөзләр қатарини ениқлаң

  1. юлтуз, ялпуз, сия, ядро, қоюн

  2. ядро, телевизор, парта, китап

  3. машина, интернет, ялғуз, таш

  4. очки. Һәрип, тавуш, созуқ

  5. тармақ, Астана, келәчәк, яр



  1. Мәна пәриқләндүргүчи хусусийәткә егә тавуш бирлигини ениқлаң

  1. фонетика

  2. Морфема

  3. Қошумчә

  4. Фонема

  5. аффикс



  1. Ахирқи боғуми ләвләшмигән созуқ тавушлардин ясалған йепиқ боғумлуқ сөзләргә қошумчиларниң улиниш вариантлирини көрситиң

  1. -им,- иң, -иңиз,-иңлар, -и,

  2. -үң, -үм, -и –үмиз, -үңлар

  3. -ум, -уң, -и, -умиз, -уңиз, -уңлар

  4. -м, -ң, -ңиз, -си, -миз, -лар

  5. -н, -ниң, -ин, - ни, -иниң



  1. Уйғур тилидики созуқ тавушлар новәтлишишиниң пәқәт өзигә хас хусусийәтлирини ениқлаң

  1. Аталғанларниң һәммиси

  2. Баш, беши, тән, тени

  3. Бала, балиси, болуп, тутуп

  4. Бар, бариду, келиду, келидиған

  5. Бериш, келиш, болуш, толуш



  1. Тәркивидә ләвләшкән созуқ тавушлар бар сөзләр қатарини ениқлаң.

  1. туғ, жаһан, адәт, гүл

  2. аләм, уруқ, жигдә, көмүр

  3. орун, өтүк, тонур, қуруқ

  4. төмүр, китап, дәптәр, үзүк

  5. көрүк, маңлай, асман, көк



  1. Абстракт исимни ениқлаң

  1. Үстәл,парта

  2. Қәләм,сизғуч

  3. Ишәнчә,әқил

  4. Қәғәз,қәләм

  5. Бағ,бағвән



  1. Түп исимларни ениқлаң

  1. Екән

  2. Пичақ

  3. Бағ

  4. Оқуғучи

  5. Жүрәк



  1. Тәвәлик қошумчилириниң дурус көрситилгән санини ениқлаң

  1. 21

  2. 22

  3. 24

  4. 23

  5. 25



  1. Ләвләшмигән йепиқ боғумдин кейин бирлик санларға улинидиған тәвәлик қошумчилирини ениқлаң

  1. -им,-иң,-иңиз,-и

  2. -м,-ң,-ңиз,-си

  3. -ум,-үм,-уң,-үң

  4. -уңиз,-үңиз,-миз,-иңлар

  5. -уңлар,-иңлар,-үңләр,-имиз



  1. Морфологиялик усул билән ясалған сөзләр қатарини көрситиң.

  1. колхоз, Ақтам, бәлбағ

  2. қарияғач, төмүр йол, чай – пай

  3. ашпәз, натоғра, язлиқ

  4. сақ – саламәт, аллиқачан, сериқ сәбдә

  5. опур – топур, чоң – кичик, бәш жиллиқ



  1. Синтаксислиқ усул билән ясалған сөзләр қатарини ениқлаң.

  1. атлиқ, натоғра

  2. қарияғач, бәлбағ

  3. ишлә, язлиқ

  4. һарвукәш, ашпәз

  5. яхшилиқ, өтүкчилик




  1. Бириккән сөзләр қатарини бәлгүләң.

  1. әтә – өгүн, егиз – пәс

  2. бәлбағ, таш пақа, бир аз

  3. кокат, қарияғач, бийил

  4. колхоз, зоопарк

  5. таш пақа, әтиргүл



  1. Қош сөзләр қатарини ениқлаң.

  1. әтә – өгүн, егиз – пәс

  2. бәлбағ, таш пақа, бир аз

  3. кокат, қарияғач, бийил

  4. колхоз, зоопарк

  5. Бүвайшәм, түнүгүн



  1. Синоним сөзләрниң қатар келиши арқилиқ һасил болған қош сөзләр қатарини бәлгүләң.

  1. Аман – есән, оюн – күлкә

  2. Яхши – яман, бүгүн – әтә

  3. Аз – маз, жуқури – төвән

  4. Қолму – қол, сәл – пәл

  5. Амма – лекин, үзму - үз



  1. Қисқартилған сөзләр нәччә түрлүк йол билән қисқартилидиғанлиғини ениқлаң.

  1. 5

  2. 3

  3. 6

  4. 4

  5. 7



  1. Қисқартилған сөзләрниң баш боғумлирини елиш арқилиқ қисқартилған сөзләр қатарини ениқлаң.

  1. колхоз, совхоз

  2. КазССР, КазГУ

  3. см, км, кг

  4. райсовет, пединститут

  5. АҚШ, БМТ



  1. «Хәлиқ – хәлқим, пикир – пикрим»» сөзлиридики «и» созуқ тавушиниң чүшүп қелишини ениқлаң.

  1. синкопа

  2. протеза

  3. апокопа

  4. Элизия

  5. Фонема




  1. Боғумларниң түзүлишигә қарап бөлүниши.

  1. 9

  2. 11

  3. 10

  4. 8

  5. 12




  1. Тилдики тавушларни үгүнишниң үч аспектини ениқлаң

  1. Акустикилиқ ,физиологиялик,тилшунаслиқ

  2. Әдәбиятшунасиқ,физикилиқ,химиялик

  3. Тәбиий,артикуляциялик,биологиялик

  4. Функционаллиқ,геологиялик,астраномиялик

  5. Тәкитләнгәнләрниң һәммиси




  1. Тавушларниң ажизлишиши һадисисиниң вужутқа келишини ениқлаң

  1. Тавуш күчиниң ажизлишиши түпәйлидин тавуш тембириниң өзгириши

  2. Тавушлири урғусиз қалғанда йепиқ боғум һалитидә ажизлишиду

  3. Сөз үзүк тавушларға аяқлашса, үзүк тавуштин башланған қошумчиға ажизлишиду

  4. Кирмә сөзләргә уланған қошумчилар жарансиз вариантиға ажизлишиду

  5. Тавушларниң ажизлишиши имлада әкис әттүрүлмәйду




  1. Сөз бешида қатар икки үзүк тавуш кәлгәндә,алдиға бир созуқ тавушниң қошулуши һадисисини ениқлаң

  1. Имза,имла

  2. Синип вақит клуб

  3. Танка, банка

  4. Үстәл, һарву,истакан(тәләппузда)

  5. Ямғур,хошна




  1. Алимларниң пикрчә,түрк тиллиридики сөзләрниң томурлирида кәң даиридә қолинидиған боғумларниң түзүлүши шәклини ениқлаң

  1. ҮҮС

  2. СҮҮ

  3. ҮСҮҮ

  4. ҮСҮ

  5. ҮҮСҮ




  1. Уйғур тилида урғуниң турақлиқ болушниң хусусийитини көрситиң

  1. Сөзниң лексикилиқ вә грамматикилиқ мәналирини пәриқләш хусусийитигә егә әмәс

  2. Сөзниң лексикилиқ вә грамматикилиқ мәналирини пәриқләш хусусийитигә егә

  3. Сөзләрниң лексикилиқ мәналирини чүшәндүрүш хусусийити

  4. Сөзләрниң грамматикилиқ мәналирини чүшәндүрүш хусусийити

  5. Тәкитләнгәнләрниң һәммиси



  1. Уйғур тилида метатеза һадисисиниң әкис әттүрүлмәйдиған һаләтләрни ениқлаң

  1. Үстәл,стакан

  2. Имла,имза,полу

  3. Тәжрибә,шүкри,қулуп,дәрия

  4. Хәлиқ,вақит,синип

  5. Танка,банка(тәләппузда)



  1. Берилгән жүмлиниң ичидин бириккән сөзни тепиң.

«У мени көрүп аллиқандақ гуманларни қилди, әтималим.»

  1. Көрүп

  2. Әтималим

  3. Аллиқандақ

  4. Мени

  5. гуманларни




  1. Метонимия ибарини ениқлаң.

  1. Ильяни оқудум.

  2. Көйнәкниң яқиси

  3. Туяқ сани нәччә болди?

  4. Адәмниң чиши

  5. Ильяниң шеирлирини оқудум.

жүктеу/скачать 26,7 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет