«Қазіргі заманғы білім беруді дамыту тенденциялары: даму бағыттары, тәжірибе, мәселелер»


МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫ ОҚЫТУДАҒЫ МНЕМОКЕСТЕНІҢ



Pdf көрінісі
бет269/474
Дата17.06.2023
өлшемі13,05 Mb.
#178901
1   ...   265   266   267   268   269   270   271   272   ...   474
Байланысты:
sbornik 2016

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ БАЛАЛАРДЫ ОҚЫТУДАҒЫ МНЕМОКЕСТЕНІҢ 
ТИІМДІЛІГІ. 
 
Дырымбетова А.П., Сеилова А.Т. 
«Қуаныш» б/б КМҚК, Қарағанды қаласы 
Мектепке дейінгі білім - бұл бала тұлғасы мен санасының дамуы қуатты жүретін 
ерекше құнды, қайталанбайтын кезеңі. Сондықтан да мектепке дейінгі оқыту мен тәрбиелеу 
үздіксіз білім берудің алғашқы баспалдағы. Осыған сәйкес балаға белгілі бір көлемдегі білім, 
білік, дағдылары меңгертумен бірге, оларды тәрбиелеу бүгінгі күннің талабы.[1, 12-13б] 
Бүгінгі таңда қоғамымыздың даму бағытында жан - жақты дамыған сауатты-саналы 
адамзат тәрбиелеу мәселесі жүктеліп отыр. Баланы білім алуға, оқуға қызықтыра отырып, 
тұлғаны қалыптастыруға болады. Мектепке дейінгі жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқыту 
кешенді көзқарас қалыптастыруда түрлі қырынан дамытатын оқу ойындарға көп мән 
беріледі. 
Зерттеу мақсатында мектепке дейінгі ұйымның ортаңғы тобы үшін «Көркем әдебиет» 
бөлімінде рухани азықтың қайнар бұлағы. Баланың өмірден алған әсерін тиянақтап, ауызша 
айтылған ақыл-өнегені оның зердесіне жеткізіп, орнықтыратын тәрбие құралы - әдеби
шығармалар. Мектепке дейінгі балалардың сөздік қорын дамытуына әсер етуі, сөйлеу тілін, 
өз ойын, әңгімелеуді грамматикалық құрылымда дұрыс меңгертіп, ойын - тапсырмалар 
орындау арқылы жаттықтырып отыру керек. Осы уақытта балалардың оқу процессі олар 
үшін қызықты, дамытушы және жаттықтырушы болуын қадағалауымыз керек. [2,12] 
Өзіміздің жұмысымызда балалардың байланыстырып сөйлеуін дамыту үшін 
мнемокестені қолданғанды жөн көрдік. 
Мнемокесте - есте сақтау қабілетін жеңілдететін және қосымша ассоцияларды құраумен есте 
сақтау көлемін кеңейтетін әр түрлі тәсілдердің жүйесі.
Әдістеменің ерекшелігі заттардың бейнесін емес, ал оларды есте сақтау үшін 
таңбаларды қолдану. Бұл балаларға сөзді таңдау мен оны есте сақтауды біршама жеңілдетеді. 
Таңбалар тілдік материалға максималды жақындатылған. 
Балалардың сөздік қорларын молайтып, дамытып дұрыс жүйелі түрде өз ойларын 
жеткізе білулері, есте сақтау қабілеттерін жақсарту үшін, кез-келген оқу іс - әрекетінде алға 
қойған мақсатқа жету үшін, мнемокестені пайдалану тиімді. Зерттеу мақсатында оқу іс - 
әрекеттерінде біз үнемі мнемокестені пайдаланымыз. Мысалы көркем әдебиет оқу іс-
әрекетінде тақырыптарды меңгеруде жүйелі түрде пайдаланған мнемокестелердің 
нұсқаларын келтірдік. 
Мотивациялық - қозғаушылықта балаларды шаттық шеңберіне тұрғызып бір-
бірлеріне жылы лебіздерін білдіреді. Шаттық шеңберіндегі мәтінінің мазмұнына сай 


610 
610 
мнемокесте тақтаға ілінеді. Бұл балалардың сөзбен ғана емес, кесте арқылы көзбен көріп, 
көңіл - күйлерін қуанышқа бөлейді. [3,2-13б] 
Ойын мнемокесте қолдану барысында ең басты 
элемент болып саналады. Мнемокестені қолдану әдісі - 
баланың ынтасын ұйымдастырылған оқу іс-әрекетке 
аударуға, көңіл қойғызуға , қабылдауын жеңілдетуге, 
білімді толық игеруге көмектеседі, эмоциялық бояу 
береді. 
Жұмбақ жасырғанда да мнемокестенің маңызы зор, 
жұмбақты тыңдай отырып, мнемокестені көре отырып, 
жұмбақтың шешімін тез табуға машықтандырамыз:
Мнемокестелер тақпақтарды жаттаған кезде ерекше тиімді. Оның мазмұны мынада: 
әр сөзге немесе кішкентай сөз тіркесіне сурет (бейне) ойдан шығарылады. Осылайша, барлық 
тақпақтар сызба түрінде бейнеленеді. Бұдан кейін бала графикалық бейнені қолдана отырып, 
есте сақтау арқылы тақпақты бүтіндей дыбыстайды. Тақпақты жаттауға үйрету үшін керек 
суреттерді қолдану балаларды қызықтырады, ұйымдастырылған оқу іс - әрекетін ойынға 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   265   266   267   268   269   270   271   272   ...   474




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет