2.8.1. Д ИСХРОМИЯЛАР Дисхромиялар –
әртүрлі сыртқы және ішкі себептерге
байланысты терінің қалыпты түсінің өзгеруін қамтитын
пигментациясының бұзылыстары.
Дисхромияларды біріншілік және екіншілік, таралған
(жайылған) шектелген, туа пайда болған және жүре пайда болған,
гиперхромды (пигменттің тұнуының артуы), гипохромды
(пигменттің тұнуының азаюы), ахромия (пигменттің болмауы)
деп бөледі.
Этиологиясы мен патогенезі .
Біріншілік дисхромиялардың ішінде
меланогенездің
бұзылуымен
байланысты
дисхромиялардың
маңызы
айтарлықтай.
Оның
реттелуі
эндокринді бездермен, атап айтса гипофиздің ортаңғы бөлімімен,
қалқанша, айыршық және жыныс бездерімен, жүреді.
Меланинді гиперхромиялар Аддисон және Базедов аурулары,
гипофиз ісіктері
және басқа жалпы аурулар байқалатын
науқастарда кездеседі. Кейбір дәрілерді (мышьяк, хинин,
феназон-антиприн, сульфаниламидтер және т.б.) қабылдағанда да
байқалуы мүмкін
(121-сурет) .
Шектелген меланодермияларға секпілдер, жүкті әйелдер
хлоазмасы жатады.
Екіншілік дисхромиялар сифилидтер регрессиясы, папулезді
бөртпелер салдарынан, псориаз, қызыл тегіс теміреткі,
нейродермиттер және т.б. байқалатын науқастарда білінеді.
Гипохромияның мысалы ретінде, жиірек отбасылық сипатты, туа
біткен
экзомезодермальды
дисплазияға
жататын,
Блох-
Сульцбергер ауыруындағы пигменттің жойылуын келтіруге
болады.
Витилиго (лат.
vitiligo – ала тері, ақтаңдақ) гипохромияның
жиі себебі болып табылады. Гипохромиялар кенеттен дамиды,
оның алдында қабынулық реакция болмайды және туа біткен
толық
ахромия түрінде –
альбинизм немесе жүре пайда болған –
витилиго түрінде білінеді