Бағалаудың теориялық аспектілері Критериалды бағалау қағидаттары - «Математика» пәнінен бағалау тапсырмаларын әзірлеу және сараптау»
- Критериалды бағалаудың мәні мен маңызы
- Бағалау - оқытудың
- ағымдағы және қорытынды кезеңдеріндегі оқушылардың үлгерімі туралы ақпаратты жинау мен талдауды білдіретін білім беру процесінің маңызды құрамдас бөлігі
- оқушының жеке тұлғасы емес, оның орындаған жұмысы бағаланады
- оқушының жұмысы оларға алдын ала белгілі бағалау критерийлері бойынша бағаланады
- баға оқушылардың нені оқығанына қарай қойылады, себебі бағалау критерийлері нақты оқу мақсаттарын сипаттайды
- Оқушылардың оқу жетістіктерін критериалды бағалау оқыту, оқу мен бағалаудың өзара тығыз байланысына негізделген және оқу процесін ұйымдастыруға бірыңғай көзқарасты қамтамасыз етеді.
- Б. Бойл, М.Чарльз, 2010
- Критериалды бағалаудың мәні мен маңызы
- КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУДЫҢ МАҚСАТЫ:
- бағалау критерийлері негізінде білім алушылардың оқу нәтижелері туралы объективті ақпарат алу және оны оқу процесін одан әрі жетілдіру үшін барлық мүдделі қатысушыларға ұсыну
- КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ ЖҮЙЕСІНІҢ МІНДЕТТЕРІ:
- 1. Білім беру процесіндегі бағалаудың мүмкіндігін және қызметін кеңейту;
- 2. Жүйелі кері байланыс арқылы оқушылардың үнемі өзін-өзі жетілдіруіне жағдай жасау;
- 3. Бірыңғай стандарттарды, бағалаудың сапалы механизмдерін және бағалау құралдарын қалыптастыруға ықпал ету;
- 4. Ақпаратты түсінікті, нақты және үздіксіз түрде ұсыну:
- оқушыларға – оқу сапасы туралы ;
- мұғалімдерге – оқушылардың оқу жетістіктері туралы;
- ата – аналарға – балалардың оқу нәтижелеріне қол жеткізу деңгейі туралы;
- басқару органдарына – білім беру қызметінің сапасы туралы.
- оқу бағдарламасына сәйкес дағдыларды дамытуды, білім алу дәлелдерін жинақтауды, оқу мақсаттарын жүзеге асыруды қамтамасыз етеді
- Білім алушылардың оқу жетістігін КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУ
- жүйесі
- білім алушылардың үлгерімін, ілгерілеуін қамтамасыз етудің бірыңғай тәсілін қалыптастыруға бағытталады
- оқыту мен бағалаудың тұтастығына негізделеді
- оқу бағдарламасының мазмұны негізіндегі әр сынып үшін пән бойынша бағалаудың түрлі формалары мен тәсілдерін қамтиды
- Құзыреттілікке негізделген тәсілдеме
- Әлеуметтік-конструктивистік оқу теориясы
- Қалыптастырушы бағалау теориясы
- Жақын арадағы даму аймағы
- Білімді толық меңгеру теориясы
- Оқу мақсаттарының таксономиясы
- Құзыреттілікке негізделген тәсілдеме
- Құзыреттіліктің үш санаты:
- құралдарды интерактивті қолдану:
- сөйлеу, символдар мен мәтіндер; білім мен ақпарат; технологиялар.
- әркелкі топтарда әрекет ету: басқалармен жақсы қарым-қатынаста болу қабілеті, командамен жұмыс жасау және ынтымақтастық, шиеленісті шеше білу және басқару.
- өз бетінше әрекет ету: көріністі жан-жақты көре білу және әрекет ету қабілеті, жеке жобалар, өмірлік жоспарларды қалыптастыру, жүзеге асыру, қажеттіліктер мен нормаларды, қызығушылықтарды, құқықты сақтап қалу, қорғау.
- Оқу бағдарламасын меңгеру бағалау критерийлерін бақылау, өлшеуге қатысты берілген оқу мақсаттарына жеткенін айғақтайтын нақты нәтижелер арқылы бағаланады.
- Білім беру процесін (оқу бағдарламасын) жоспарлаудың үш кезеңі
- 1-кезең
- Мақсаттар мен күтілетін нәтижелерді анықтау
- 2-кезең
- Қолайлы дәлелдерді анықтау
- 3-кезең
- Оқуды және білім алушылардың нәтижеге жету процесін жоспарлау
- Әлеуметтік-конструктивистік оқу теориясы
- Әлеуметтік-конструктивистік оқу теориясына сәйкес білім алушылардың ойлауын дамыта оқыту түрлі дереккөздерден (мұғалім, құрдастары, оқу ресурстары) «алынған» білімнің «бар болуын» өзара әрекеттестіріп, социуммен үйлесімді қарым-қатынас орнату арқылы қамтамасыз етеді,
- «мүлдем жаңа» білім ортасын құрады.
- Бағалау әлеуметтік-конструктивистік оқу теориясының идеяларына негізделген, ол түрлі елдерде кеңінен қолданылып жүрген қалыптастырушы бағалауды тәжірибеде жандандыруға мүмкіндік береді.
- Жақын арадағы даму аймағы
-
- Жақын арадағы даму аймағы - баланың даму деңгейі, яғни қандай тапсырманы ол өз бетінше орындай алатынын және үлкендермен, өз құрдастарымен жұмыс жасай отырып жете алатын әлеуетті даму деңгейі арасындағы айырмашылығын білуін анықтайды
- Скаффолдинг (көпіршелер тұрғызу) – білім алушыға жақын арадағы даму аймағымен жүруіне және өз бетінше орындай алмайтын тапсырманы орындауға көмектесу үшін мұғалім көрсететін интерактивті қолдау .
- Білім беру қызметінің сапасын арттыруға жағдай жасайтын объективті және нақты бағалау жүйесін іске асыру
- Бағалау әрекетіндегі мұғалімдердің құзыреттілігін арттыру
- Өз бетінше білім алу дағдыларын дамыту үшін жағдай жасау және білім алушылардың өз оқуына деген жауапкершілігін арттыру
- Білім алушыларға, мұғалімдерге, ата-аналарға, басқару органдарына объективті, үздіксіз және нақты ақпарат беру
- Критериалды бағалау жүйесі
- Критериалды бағалаудың құрылымы
- Шынайылық, анықтық және валидтілік. Бағалау дәл және сенімді ақпаратты ұсынады. Қолданылатын критерийлер мен құралдардың оқу мақсаттарына жетуге, күтілетін нәтижелерді бағалайтынына сенімділік бар.
- Ашықтық және нақтылық. Бағалау түсінікті, айқын ақпараттарды ұсынады, сондай-ақ, барлық оқу процесіне қатысушылардың қызығушылығын, жауапкершілігін арттырады.
- Үздіксіздік. Бағалау білім алушылардың оқу жетістігінің ілгерілеуін дер кезінде және жүйелі қадағалап отыруға мүмкіндік беретін үздіксіз процесс болып табылады.
- Оқыту мен бағалаудың өзара байланысы. Бағалау оқу бағдарламасындағы мақсаттармен, күтілетін нәтижелермен тікелей байланысты оқытудың ажырамас бір бөлігі болып табылады
- Дамытуға бағытталуы. Бағалау білім алушылардың, мұғалімдердің, мектептің, білім беру саласының даму бағытын анықтайды және ынталандырады
- Оқыту мәдениетіндегі бағалау
- Білім берудегі бағалау – бұл...
- «білім берудегі мүдделі болып табылатын өзекті мәселеге қатысты оқушының деңгейін анықтауға бағытталған формалды әрекет»
-
- (Popham, J., 2014, Classroom Assessment [7th ed.], p. 513)
- «… оқыту мен оқуға өзгеріс енгізу үшін кері байланыс ретінде қолдануға арналған ақпарат беретін мұғалімдер мен оқушылардың өзін-өзі бағалауға бағытталған барлық іс-әрекеттері»
- (Black & Wiliam, 1998, Inside the black box:Raising standards through classroom assessment
- Оқыту мәдениетіндегі бағалау
- «Бағалау мазмұнын жетілдіру маңызды болғанымен, бұл бағалаудың
- оқыту деңгейін жоғарылатуды қамтамасыз етуі үшін жеткіліксіз».
- (Shepard, 2000, p. 10)
- Оқыту мәдениетіндегі бағалау
Достарыңызбен бөлісу: |
