Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of
жүктеу/скачать 30,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Бринкерхоф Әлеуметтану негіздері
- Бұл бет үшін навигация:
- Ә л е у м е т т ік ө з г е р іс с т р а т е г и я л а р ы н ы ң у л г іл е р і.
| ӘЛЕУМЕТТІК ӨЗГЕРІСТЕР
453 мен халықтардың билікке қалай қол жеткізетінін және пайдала- натынын, сондай-ақ биліктің әділ бөлінуі мен қолданылуының мүмкіндіктерін талдайды. • Ә л е у м е т т ік ө з г е р іс с т р а т е г и я л а р ы н ы ң у л г іл е р і. Әлеуметтік зерт- теулер көмегімен жекелеген адамдар мен әлеуметтік топтардың әл-ауқагын жақсартуға арналған «Бастау» бағдарламаларынан трансұлттық инвестицияларға дейін барынша тиімді бағдарла- малар әзірлеуге болады. Әлеуметтанушылардың шиеленістерді шешуге, әлеуметтік әді- леттілік пен әлеуметтік өзгерістер мәселелеріне қатысуы әлемді жақ- сартудағы шешуші фактор болмауы да мүмкін. Сөйтсе де бұл мәселе- лерді ғылыми тұрғыдан қарастырмау қателік боларына сенімдіміз. Адамның мінез-қүлық қағидаларын тану ғылымы дамыған кезде біз әлеуметтік шиеленістерді азайтуға көмектесеміз. Ғалым, студент және азамат ретінде бізге жүктелетін білімді іздеу мен қолдану жөнін- дегі міндеттемелер бар. Біздің болашагымыз осыған тікелей тәуелді. Қорытынды 1. Ұжымдық мінез-қүлық пен әлеуметтік қозға- лыстар өзара байланысты болғанымен әртүр- лі қызмет атқарады. Ұжымдық мінез-қүлық жоспарланбаган әрі тосын, ал әлеуметтік қозғалыс ұйымдастырылған, мақсатты және ұзақ мерзімді болып келеді. 2. Салыстырмалы депривация теориясына сәй- кес, адамдар қолында бары мен ойдағы үміті арасындағы зор айырмашылықты сезінген кезде әлеуметтік қозғалыстар пайда болады. Ойдағы үміт басқа топтармен және басқа ке- зеңдермен салыстырудан туады. 3. Ресурстарды жұмылдыру теориясы адамдар әлеуметтік өзгерістер жасауға қажетті ресурс тарды біріктіре алса, әлеуметтік қозғалыстар пайда болады деп пайымдайды. 4. Саяси процестер теориясы саяси мүмкіндік- тер мен ресурстардың қолжетімділігін қара- стырады және сәтті қозғалыстар өзгерістердің қажеттігі мен мүмкіндігін қатысушыларға сезіндіруі керектігін мойындай отырып, ре сурстарды жұмылдыру теориясына сүйенеді. 5. Әртүрлі мақсаттарға қол жеткізу үшін сәтті қозғалыстарға жан-жақты үйымдар қажет. Сондай-ақ ол барлық қажетті ресурстарды жұмылдыруға қабілетті болуы тиіс. Жаңа мү- шелерді тарту үшін ұйым өз идеологиясын адамдарды күрделі мәселеге сендіре алатын- дай етіп қалыптастыруы қажет. Мәселеге қа- тысты қабылданатын шешім әрі лайықгы, әрі тиімді болатынына сендіру қажет. Ал же келеген адамдардың мүдделері, құндылық- тары мен сенімі қозғалыстың ұстанымымен үйлесетініне иландыруы керек. Алайда идео- логияға қарамастан, негізінен, қозғалыстың мүшелерімен әлеуметтік байланысы бар және қарсыластарға қагысы жоқ адамдар көбірек тартылады. Сонымен бірге сәтті қозғалыстар- ға БАҚ назарын аударатын инновациялық әдістер қажет. 6. Кері қозғалыстар - өзге әлеуметтік қозғалыс- тар насихаттайтын өзгерістерге қарсы тұруға немесе мүлде болдырмауға тырысатын әлеу- меттік қозғалыстар. Егер бастапқы қозғалыс азғантай болсын табысқа қол жеткізге, кері қозғалыс дами түседі. Егер кейбір адамдар бастапқы қозғалыста қол жеткізген өзгеріс- тер салдарынан әлеуметтік жағдайы мен құн- дылықтарына қауіп төніп тұрғанын сезсе де және қарсы бағыттың әлеуетті мүшелері олардың мықты одақтастары боларына сенсе де кері қозғалыстың дамуына мүмкіндік бар. 7. Қоршаған ортаны қорғау қозғалысы мемле- кеттік саясатқа ықпал етуге тырыса отырып, сот арқылы қарсылық білдіруден бастап ас- тыртын ірігкі салуға дейінгі түрлі әдістерді қолданады. Қозғалыс жетістіктерінің өсу се- бептерінің бірі - қозғалыс аясындағы ұйым- дардыц көп түрлілігі. 8. Технология - құралдар жасау, яғни табиғи |