Мінез-құлықты басқару дегеніміз не?
Мінез-құлықты басқару – мектепте дұрыс мінез-құлық қалыптас
-
тыруға ынталандыратын атмосфера жасауды және қоғамға жат, нашар
мінез-құлықтың пайда болуына жол бермеуді қарастырады. Тиімділікті
арттыру үшін бұған мұғалімдер ғана емес, ата-аналар, мектеп директо
-
ры мен басқа ұжым мүшелері жұмылдырылады. Міндетті және құрмет
-
ті мінез-құлықты дамыту үшін, мектеп қоғамдастығының тұтастай ат
-
салысуы талап етіледі.
Осыдан 300 жыл бұрын жазылған мұғалімнің жетекшілік кітап
-
шасында жақсы тәртіп орнату 4 факторға байланысты болатыны ай
-
тылған, олар: ата-ана, сынып жетекшісі, директор және мектептің ар
-
хитектурасы (дизайны) (Collar and Crook, 1902). Ата-аналар балаларын
шыншылдық пен мойынсұнуға тәрбиелеуге, сабақтан қалдырмауға
және мұғалімнің жұмысына қолдау көрсетуге жауапты болды. Ал мұ
-
ғалімдер балаға дауыс көтермеу, оқушыларға сабақты тартымды етіп
өткізу және сыныпты жақсы ұйымдастыру сияқты арнайы дағдыларды
орындауға жауапты болды. Мектеп директорлары оқушылар арасында
жауапкершілік сезімін дамытуды, мақтау мен жазалау шараларының
әділ де объективті болуын мойнына алды. Мектеп ғимараты мен ай
-
наласын жоспарлауда мектеп архитектурасына зор мән берілді. Мұға
-
лімдер мен оқушылар вентиляция, жарық пен жылыту жүйесі сияқты
мәселелерде қиындық көрмеуі тиіс.
Өткен ғасырдан бері көп нәрсе өзгеріп жатса да, мінез-құлықты
жақсарту бойынша әлі де дамыта түсуді талап ететін факторлар бар:
мұғалімдердің жоғарғы талаптарын қолдау, оқуға жайлы орта құру,
ата-ана қолдауы мен жүйелі әрі шынайы тәртіп орнату. Басқару есе
-
бінде (2005) мектеп архитекторларына кабинеттің акустикасы мен
жарықтың түсуіне үлкен мән беру керектігі ұсынылған. Оқушылар қай
жерде отырса да сабаққа ешқандай кедергісіз, толыққанды қатысуына
мүмкіндік тудыру керек.
Заманауи мінез-құлықты басқару бағдарламасы түрлі теорияларға
негізделген (12.3-кесте). Мысалы, ассертивті тәртіп мінез-құлық тео
-
риясына негізделген, ол арқылы балалардың мінез-құлқын қалыптас
-
Мінез-құлықты басқару
503
Достарыңызбен бөлісу: |
