ЖЫЛҚЫ ШАРУАШЫЛЫҒЫ. ЖЫЛҚЫ ТҰҚЫМЫ
Жылқының тұқымы өте әртүрлі, қызықты және кейде өте ерекше. Сыртқы және жалпы түріне байланысты жылқы жегін, мініс, жүк артатын, желіс және бәйге атта- ры болып бөлінеді.
Қазақстанда таралған жылқы тұқымдары
Мұғалжар жылқысы – Қостанай облысы «Қостанай» және «Майкөл» жылқы за- уыттарында қазақы жылқы биелерін қалмақ, дон, орлов стрелецк және таза қанды салт мінетін айғырмен шағыстыру арқылы пайда болған.
Мұғалжар жылқысы қазақтың жабы жылқысынан шыққан. Жабы жылқысының шыдамдылығы мұғалжар жылқысында қалған, етті тұқым. Авторлар айғырының салмағына 100-150 кг, биесіне 80-100 кг салмақ қоса білді. Сүттілігі де бар. Оның қасиеті сол.
Жылқы үйірін зерттеу олардың етті тұқым екенін, массалық индексінің 142,6- 158,5 кг болатынын көрсетті.
Мұғалжар жылқысы іштей алты тарамға және 55 тұқымдасқа жіктеліп, үшке бөлінеді: Ембі, Құланды, Сарыарқа (2009 жылдан бастап Қожамберді). Айғырлары 560 кг-ге дейін, биелері 520 кг-ге дейін тартады. Сойыс мал 55-60%-ға шығады, құлындар 80-90%, бие 2000 л. дейін сүт береді.
Мұғалжар жылқысы Қазақстанның барлық облысында бар. Жылқының жаңа тұқымы суыққа төзімді, қыс бойы тебінге түседі, қолға тұратын сәті өте сирек, сон- дықтан көп шығынды қажет етпейді.
Достарыңызбен бөлісу: |