|
Былай ескек есейiн.
Балалар қимыл жасап өлең жолдарын 2-3 рет қайталайды.
4-тапсырма
Жіңішкелік белгісі мен айыру белгісі туралы білімдері толықтырылады. Ж.Əбдірашовтың өлеңін оқиды.
Педагогтің көмегімен ь жəне ъ белгілерінің баспа түрін жазады.
|
|
|
IV. ҰОҚ-ның қорытындысы. Рефлексия.
28-30 мин.
|
Педагог қорытынды жасайды, балаларды мадақтайды.
(Ұ,Ө) Рефлексия. Балалар өз білім деңгейлерін смайликтер арқылы бағалайды.
.
|
Əліппе-дəптер
|
№ 48 ҰОҚ
ТАҚЫРЫБЫ: Əйбат біздің Əліпби
|
Мектеп/МҰ:
|
Саны:
|
Педагогтің аты-жөні:
|
СЫНЫП-ТОП:
|
Қатысқандар саны:
|
Қатыспағандар саны:
|
ҰОҚ-ның оқытылу мақсаттары
|
Тілдің дыбыстарын естіп қабылдау, оларды сөздер ішінен бөлу жəне сөзсіз жеке айту.
Сөздегі дыбыстарды, олардың түрлерін (дауысты, дауыссыз, жуан жəне жіңішке дауыстылар) ажыратып, дұрыс дыбыстау.
0.1.4.1 Сөйлеу барысында дауыс ырғағын сақтап, вербалды емес қарым- қатынас құралдарын (ым-ишара, қимыл), сөздерді (кешіріңіз, тыңдаңызшы! жəне т.б.) қолдану.
0.1.3.1 Өзіне таныс тақырып аясында диалогке қатысу.
Сөз/сөйлем сызбасын оқу
Суретті кітаптардан ақпаратты табу (сурет арқылы)
0.3.1.1 Сөз, сөйлем сызбасын құру, оларды үлгінің көмегімен жəне ұсынылған үлгілер негізінде жазу 0.3.2.1. Сөйлем сызбасының соңына тиісті тыныс белгілерін қою: нүкте, сұрақ белгісі, леп белгісі.
Жазу жолын, жоларалық кеңістікті, жолдың жоғарғы жəне төменгі сызығын сақтап, əріп элементтерін жазу.
Қарапайым жиектерді штрихтап салу.
|
Күтілетін нəтиже
|
Барлық тəрбиеленушілер:
Сұрақтарға жауап қайтарады.
Дауысты, дауыссыз дыбыстардың айтылуын дұрыс дыбыстайды. Суреттегі заттардың аттарын атай алады, сөздерді буынға бөледі. Тапсырмаларды толық орындайды.
|
|
Көпшілік тəрбиеленушілер:
Сұраққа жауап беріп, суретті мазмұндайды.
Берілген суретке қарап, сөздегі дыбыстарды, кітапхана мен дүкеннің айырмашылығын біледі.
Дауысты, дауыссыз дыбыстарды ажыратады. Жұмбақ əріптерді табады.
|
Кейбір тəрбиеленушілер:
Жұмыс дəптерінде берілген тапсырмаларды педагог көмегімен орындайды.
Сұраққа толық жауап беріп тапсырманы өз бетінше орындайды. Барлық əріптерді таниды, атайды.
|
Тілдік мақсат
|
Тəрбиеленушілер :
Балалар педагогтің сұрағына жауап береді. Өз ойларын айтып пікірлеседі. Тапсырмаларды қатесіз орындайды.
Негізгі терминдер мен сөз тіркестері.
Əліпби
ҰОҚ-дағы тапсырмалар мен диалогтерде қолданылатын тіл:
Пікір алмасу сұрақтары.
Əліпбиді жаттап ал.
Дауыссыз дыбыстардың ішінде қай дыбыстан басталатын сөз жоқ?
|
|
Заттардың атын ата. Сөздерді буынға бөл. Сөздер қай дыбыстан
|
Өткен ҰОҚ-да алған
|
басталып тұр? Дыбыстар нешеге бөлінеді? Қандай түстермен
|
білім
|
белгіленеді? Сұрақтарға толық жауап беріп, берілген тапсырманы өз
|
|
бетінше орындайды.
|
Жоспар
|
Жоспарланған уақыт
|
Жоспарланған жұмыс түрлері
|
Ресурстар
|
І. Дұрыс əсерлі көңіл күй орнату.
|
Педагог балаларды ортаға шеңберге тұрғызады. Балалар шаттық шеңберін құрып, бір-бірлеріне жылы лебіздерін білдіреді.
Күштің көзі ашылсын, Көкке шуақ шашылсын. Амандасу үлкенмен, Тəрбиешінің мəні ғой. Алдыммен халайық, Амандасып алайық.
(Ұ) Педагог əліпбидің суретін көрсетеді. Онда барлық əріптер белгіленген.
Балалар кезекпен əріптерді атап, дауысты, дауыссыз дыбыстарды ажыратады.
|
Əліпби жазылған плакат немесе слайд.
|
0–2мин.
|
II. Өмірлік тəжірибені маңыздандыру. Мақсатты болжам.
|
3–5 мин.
|
ҰОҚ-ның ортасы
III. Тақырып бойынша жұмыс
6 – 27мин.
|
(Ұ,Ө) Əліппе-дəптермен жұмыс
|
|
|
Əліппе-дəптер.
|
1-тапсырма.
|
|
Əліпбиді жаттап ал.
|
|
Əліпбидегі суреттерді мұқият қарайды. Педагог
|
|
сұрағына жауап беріп, тапсырманы орындайды.
|
|
– Өзің тұратын жер атауының бірінші əрпін тауып
|
|
көрсет.
|
|
– Өз аты-жөнің қандай əріптен басталады? Ол
|
|
əріптер əліпби ретінде нешінші тұр?
|
|
|
Сызбалар.
|
Əліпбиге қарап дауысты дыбыстарды ата.
|
|
Дауыссыз дыбыстардың ішінде қай дыбыстан
|
|
басталатын сөз жоқ? Ізде.
|
|
Берілген сызбаға сəйкес келетін сыныбыңдағы
|
|
балалар есімін ата.
|
|
Балалар кезекпен сұрақтарға жауап береді.
|
|
2-тапсырма. Суреттегілерді атайды: аққу, гүл, бұзау,
|
|
қонжық. Осы сөздерге дыбыстық талдау жасайды.
|
Суреттер.
|
Көк жəне қызыл шаршылармен сызба жасайды.
|
|
Балалар көк жəне қызыл түстің нені білдіретінін
|
|
естеріне түсіреді.
|
|
(Ұ) Сергіту сəті
|
|
Балалар орындарынан тұрып тыныс алу
|
|
жаттығуларын жасайды.
|
|
3-тапсырма
|
|
Екі киіз үйдің түтінінің айырмашылығын табады.
|
Суреттер.
|
Дыбыстардың дауысты жəне дауыссыз болып
|
|
бөлінетіндерін естеріне түсіреді.
|
|
Бірінші киіз үйдің түтінен шыққан əріптерді жəне
|
|
екінші киіз үйден шыққан əріптерді дауыстап атайды.
|
|
|
Əліпбиден көрсетіп отырады.
4-тапсырма. Жұмбақ əріптер бейнесін табады, əрі қарай жалғастырады.
Балалар əріптің жасырын бөлігін тауып толықтырады. Əріптің дауысты əлде дауыссыз дыбыс екенін ажыратады.
Биік дуалдан асып түсе алмай жақан əріпті тауып, толық бейнесін салады. Сол əріп кездесетін сөз тауып, сөйлем құрайды.
Спортзалдағы əріптің созылған түрін дұрыстап өз пішініне келтіру. Əріптен басталатын сөз ойлап айту.Сөзге дыбыстық талдау жасау.
Қайық шетіне жабысып жатқан əріпті тауып, қайықпен байланыстырып сөйлем құрату, сөйлемге сызба жасау.
|
|
IV. ҰОҚ-ның қорытындысы. Рефлексия.
28-30 мин.
|
Педагог қорытынды жасайды, балаларды мадақтайды. (Ұ,Ө) Рефлексия. Балалар өз білім деңгейлерін смайликтер арқылы бағалайды.
|
Əліппе-дəптері.
|
Қосымша
Құрметті мектепалды даярлық сыныбының педагогтері!
Мектепке дейінгі тəрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасының негізгі міндеттерінің бірі – мектепалды даярлық пен бастауыш мектептерде білім беру сабақтастығын қамтамасыз ету. Мектепке дейінгі даярлық сыныптары мен бастауыш сыныптардағы оқыту жəне тəрбиелеу жұмысы біртұтас даму үрдісін құраған жағдайда осы міндеттерді орындау мүмкін болмақ. Сонымен қатар мектепке дейінгі даярлық пен бастауыш мектептің үздіксіз сабақтастығының міндетті шарттарының бірі – бағдарламалар жəне оқу-əдістемелік кешендерді құру қағидаларының біртұтастығы. Мектепалды даярлық пен бастауыш мектеп бойынша жаңартылған бағдарламаның мазмұнын салыстырмалы талдау көрсеткендей, бұл бағдарламалардың құрылымы біртұтас тəсілдерді қамтиды:
педагогтерге өз жұмысын жоспарлауға жəне балалардың жетістіктерін бағалауға мүмкіндік беретін оқу мақсаттары жүйесінің болуы;
оқу үдерісін күнделікті өмірге жəне қарым-қатынас жасауға қажетті қабілеттер мен практикалық дағдыларды дамытып, қалыптастыруға бағыттау;
балалардың əлеуметтік маңызы бар тақырыптарды терең шолуына бағытталған тақырыптық оқу мазмұнының болуы;
пəнішілік жəне пəнаралық мазмұнының кіріктірілуі;
мектепалды даярлық пен бастауыш мектептегі оқу-тəрбие үрдісінің ортақ үлгісін қамтитын
əдістемелік қолдауды қамтамасыз ету.
Осы қағидалардың барлығы Мектепке дейінгі тəрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасының мазмұны мен құрылымында жəне жаңа оқу-əдістемелік кешендерінде қамтылған.
Барлық тарау тақырыптары мектеп жасына дейінгі баланың сыни ойлауын көрсететін нақты үлгеретін де балаларды үнемі толғандыратын: «Бұл не? Қалай? Неге?» т.с.с. сауалдар төңірегінде берілген. Балалар өздері куə болған адамдар əрекетінің, табиғи құбылыстардың, оқиғалардың себептерін үнемі білгісі келеді. Бұл сұрақтар баланың миын белсенді жұмыс істете отырып, ойлау қабілетін дамытады.
«Алматыкітап баспасы» мектепалды даярлық жəне бастауыш мектеп оқу-əдістемелік кешенінің ерекшелігі, оқулықтар мен əдістемелік оқу нұсқауларының мазмұнында бірдей ортақ тақырыптың қамтылуында болып отыр. Бұл мектепалды даярлық жəне мектепте білім беру мазмұнын сапалы кіріктіруді толық қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Бұл əдістемелік нұсқау қысқамерзімді жоспар түрінде орындалған ҰОҚ мазмұнынан тұрады. Жоспарлаудың бұл түрі бірінші сыныпқа арналған оқу құралдарында да бар, сондықтан ол мектепалды даярлық пен бастауыш мектеп ОƏК-ін əдістемелік қолдаудың бірізділігін тағы да бір рет дəлелдейді.
Қысқамерзімді жоспардың өзіндік айрықша құрылымы мен ерекшелігі бар:
Оқу мақсаттарының болуы (олар бағдарламада белгілі бір бөлім мен бөлімшелерретіндеберілген, сондықтан педагогтер оны өзгертпегені жөн).
Жоспарда ҰОҚ-ның сараланған мақсаттары берілген (барлық балалар, балалардың көпшілігі жəне кейбіреулері үшін). Бұл оқу үрдісін ұтымды саралай ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Оқу жоспарының құрылымы практикалық жағынан пайдалану үшін айтарлықтай қарапайым жəне оқу барысы үшін тиімді.
Жоспар 3 бөлімнен тұрады:
Бірінші бөлімде баланың эмоционалдық көңіл күйін қамтамасыз ететін əдіс-тəсілдер қаралған.
Екінші бөлімде негізгі бөлім ретінде оқу мақсаттарын жүзеге асыруға бағытталған əдіс- тəсілдермен құралдар буынын қамтиды.
Үшінші бөлім рефлексия түрінде қорытынды шығаруға бағытталған. Жоспардың «Ресурстар» атты айрықша тармағында дидактикалық, əдістемелік, электрондық сипаттағы əртүрлі апарат көздері берілген (кейбірінің электрондық мекенжайы бар). Қысқа мерзімді жоспарда əліппе- дəптердің, оның ішінде жұмыс дəптерінің барлық тапсырмалары ескерілген.
Егер əліппе-дəптерде бір ҰОҚ-да 4–6 тапсырма орындау ұсынылса, əдістемелік нұсқауда əдістемелік тапсырмалар көлемін педагогтер 5-10-ға дейін кеңейтеді. Əдістемелік нұсқаудағы тапсырмалар осы əдіс-тəсілдер есебінен барынша қызықты, мазмұнды, ойын түрінде тартымды
болады. Онда əдебисөз де, сурет салу да, сахналық рөл сомдау, ойын, драмалау, ойнау, фольклор, сергіту сəті, практикалық тапсырмалар, шағын зерттеулер жəне т.б. бар.
Бұл педагог осы оқу құралын пайдалану мен ғана шектеліп, өз тарапынан қандай да бір тиімді шығармашылық əдістер енгізуге немесе өздігінен өзгертуге құқығы жоқ дегенді білдірмейді. Басты шарты: жоспарда қаралған оқу мақсаттарын, тақырыпты, оның жүйелілігін, сондай-ақ əліппе-дəптерде белгіленген тапсырмалар сипатын өзгертпеу.
Қысқамерзімді жоспардың осы үлгісін пайдалану кезінде мектепалды даярлық сыныбының педагогтерінде сұрақтар туындауы мүмкін:
Мектепалды даярлық педагогтерінің көпшілігі пайдаланған технологиялық картаның қысқамерзімді жоспардан қандай айырмашылығы бар?
Қысқамерзімді жоспар үлгісін технологиялық карта үлгісіне ауыстыруға бола ма?
Педагог қысқамерзімді жоспарды пайдалана ма, əлде технологиялық картаны пайдалана ма –
өзі шешеді.
Бірақ қысқамерзімді жоспар үлгісін технологиялық картаға өзгертпеген жөн, өйткені мектепалды даярлық жəне бастауыш мектеп жоспарларының бірізділігі мен тұтастығы бұзылады.
Қысқа мерзімді жоспардың технологиялық картадан бірнеше айырмашылығы бар:
|
Технологиялық карта
|
Қысқа мерзімді жоспар
|
1
|
Оқу мақсатын педагог таңдайды.
|
Оқыту жəне тəрбиелеу мақсаты оқу бағдарламасында айқындалған.
|
2
|
3 кезеңнен тұрады:
мотивациялық-қозғаушылық;
ұйымдастырушылық-ізденушілік;
рефлексивтік-түзетушілік.
|
3 кезеңнен тұрады:
ҰОҚ-ның басталуы (ҰОҚ-ға ден қоюды қамтамасыз ету);
өмірлік тəжірибені өзектендіру;
ҰОҚ-ның соңы (қорытынды, рефлексия).
|
3
|
ҰОҚ-ның негізгі бөлімі:
– ұйымдастырушылық-ізденушілік.
|
ҰОҚ-ның негізгі бөлімі:
– өмірлік тəжірибені өзектендіру.
|
4
|
ҰОҚ əдістемесі педагогтің басқарушылық іс-əрекетін жəне балалардың іс-əрекетін қарастырады.
|
ҰОҚ əдістемесі əдістемелік тəсілдер, құралдар, ресурстарды пайдалану мен технология элементтерін қарастырады.
|
5
|
ҰОҚ қорытындысы: рефлексия.
|
ҰОҚ қорытындысы: рефлексия.
|
Кейбір айырмашылықтарға қарамастан, екі жоспар (қысқамерзімді де, технологиялық карта да) ҰОҚ-ның үш негізгі кезеңін қамтиды, оның барысында белгіленген оқу мен тəрбиелеу мақсаттары жүзеге асырылады. Кезінде технологиялық картаны меңгерген мектепалды даярлық сыныбының педагогтеріне қысқамерзімді жоспар үлгілері мен жұмыс істеу қиындық туғызбайды, өйткені екі үлгінің құрастыру тəсілдері айтарлықтай ұқсас.
Осылайша, мектепке дейінгі даярлық ОƏК-нің жаңа үлгісіне тиімді өту мектепалды даярлық пен бастауыш мектепте оқыту мазмұнының сапалы сабақтастық байланысын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Пайдаланылған əдебиеттер
Мектепке дейінгі тəрбие мен оқытудың мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты. Астана, 2016.
Мектепке дейінгі тəрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы. Астана, 2016.
Өлеңдер жинағы. М. Əлімбаев
Тəрбие хрестоматиясы. Алматыкітап баспасы, 2014 ж.
Мазмұны
Алғы сөз 3
«Сауат ашу негіздері» ұйымдастырылған оқу қызметі
(ҰОҚ) бойынша ұзақмерзімді жоспарлау 7
Қысқамерзімді жоспарлау 23
Қосымша 197
Пайдаланылған əдебиеттер тізімі 198
Оқулық басылым Учебное издание
Бельгибаева Гульнар Айтбаевна, Бозжигитова Үміт
Сауат ашу негіздері Əдістемелік нұсқау
Мектепке дейінгі тəрбие мен оқытудың үлгілік оқу бағдарламасы бойынша мектепалды дайындық тобы
мен сыныбы педагогтеріне арналған
Əдіскер Б.С. Тажинова
Редакторы М.Қ.Солтангазина
Басуға 18.07.2017 ж. қол қойылды.
Пiшiмi 60х84 1/8. Əрiп түрi «Times New Roman». Таралымы 1200 дана. Тапсырыс № 1409.
Қазақстан Республикасы,
«Алматыкiтап баспасы» ЖШС, 050012, Алматы қаласы, Жамбыл көшесi, 111-үй,
тел. (727) 250 29 58, факс: (727) 292 81 10.
e-mail: alkitap@intelsoft.kz www.almatykitap.kz
Основы грамоты Методическое руководство
для педагогов предшкольных групп и классов
по Типовой учебной
программе дошкольного воспитания и обучения
Методист Б.С. Тажинова
Редактор М.К. Солтангазина
Подписано в печать 18.07.2017 г. Формат 60х84 1/8.
Гарнитура «TimesNewRoman».
Тираж 1200 экз. Заказ № 1409
Республика Казахстан,
ТОО «Алматыкiтап баспасы» 050012, г. Алматы,
ул. Жамбыла, 111,
тел. (727) 250 29 58; факс: (727) 292 81 10.
е-mail: alkitap@intelsoft.kz www.almatykitap.kz
1
Достарыңызбен бөлісу: |