Бағдарламасы бойынша шығарылды Досжан С. Д 64 Үлкен үйдегі үрей. Алматы: Жазушы, 2013. 304 бет
жүктеу/скачать 1,47 Mb. Pdf көрінісі
|
Үлкен үйдегі үрей
| Сәуле Досжан
51 келген, алыс болыстардан арнайы келген қонақтардан есі- гі нің алдындағы кермесі босамайтын еді. Соңғы жылдары адам қарасы азайып, тіпті басында шырақшыдан басқа адам тү не мей тін болды. Төрегелді айтады: – Қожа-молданың той-томалағы бітті. Ендігі кəмөнестер мол да ға, шəриғатқа қарсы жер-жердегі кейбір мешіттердің қа быр ға сын бұзып, кірпішін «қызыл отау» салған үйге пай- даланып жатыр, – дейді. Бұрынғыдай жиылып намазға жы- ғы лып, имамға ұйымайды енді. Арабша оқуды да тоқтатады. Орыс қарпімен бастайды жаңа мектептерді, – деп те келді ние ті құрғыр. Əйтеуір «заман біздікі, заман біздікі», – дейді де отыра- ды. Бір сөзіне қарсы шықса адыраңдап кетеді пəленің ар- қа сы қозғандай. Бір ауыз қарсы келгені үшін қыста бір рет сабап та алды. Содан бері қорқады. Шəлиғаның айт қан да ры шын сияқты. Адамды аяу, жағдайына қарау де ген ді ұқ пай- ды, жүрегі тастай. Егер кəмөнес болғандары осындай бол- са, оларға дін неге керек, тас жүректерге. Дін – жаны жұм- сақ, жүрегі нəзік Құдайдың жолында жүргендердің ісі. Осы нақұрысқа қайдан кездестім, – деп уайымдап, аяғы те рең ойға ұласты. Баяғыда жол бойы ауылдар болушы еді, əр қай- сы сы на тоқтап, амандасып, сусын ішіп ары қарай жүріп кеш бата ел іргесіне жетуші еді. Бүгінде бір сұмдық, əлі жолда отыр ған бір үй көрмеді. Жайын Төрегелдіден сұрап еді: – Жайылып кеткендерді, кəліктіпке жиған. Бəрі «колхоз» болып отыр. Баяғыдай өріс бермей таласатын бай-батшалар жоқ енді. Малын тартып ортаққа өткізген. Оны малшы деген бағады. Құлақтарды жер аударған. Бүгінгі тірлік – өкі мет ті- кі. Өкімет – кедейдікі, – деп «жиналыс» өткізіп жіберді. Сонымен не керек елге келгенше тірі жан мен жүгірген жануар көрмей жетті-ау. Есік алдына пəуеске келіп тоқ та ған- да үй ішіндегілер өре сыртқа шықты. – Ой-бу, бойжеткендер ғой келген, – деп Қантай же ңе ше сі орамалын түзей жүгірді. |