ТИПТПС ОКУ БАҒДАРЛАМАСЫ
Жоғары кәсішік білім БАКАЛАВРИАТ
БЕКГГЕМШ
|СМ Білім, ғылым және кадр ресурстары ^тамштіш^шректоры Н.К.Хамзина 2007 ж.
ПСИХОЛОГИЯ НЕПЗДЕРІ
мамандығы: 051101 - «Мейірбике ісЬ>
Сағат көлемі - 45 (1 кредит)
Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлт
Астана 2007
Алғы сөз
1 Әзірлеген және енгізген Қарағанды мемлекетгік медицина академиясы,
С.Д. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті, Қазақ
мемлекетгік медицина академиясы, Семей мемлекетгік медицина
академиясы, Оңтүстік-Қазақстан мемлекеттік медицина академиясы, М.
Оспанов атындағы Батыс-Қазақстан мемлекетгік медицина академиясы
Алғаш рет енгізілген
Типтік оқу бағдарламасы 051101-«Мейірбике ісі» мамандығы
бойынша 2006 ж., мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына
сәйкес эзірленген
Типтік оқу бағдарламасы ҚазММА мекемесіндегі жоғары және ЖОО-нан
кейінгі мамандықгар бойынша білім берудід оқу-әдістемелік секциясында
бекітіліп басылымға ұсынылған
Хаттама №11 «14» маусым 2007 ж.
Мазмұны
Түсініктеме 5
Пәннің мазмүны 7
Оқу және оқыту әдістері 8
Білімін бағалау 9
Қүралдар және жабдықтар 9
Пән сағаттарының үлестірілуі 9
Дәрістер, тәжірибелік сабақтар, ОСӨЖ, СӨЖ тақырыптарының нсобалы 9
жоспарлары
Үсынылған әдебиетгер тізімі 11
Авторлар 12
1 Түсініктеме
Кіріспе
Психология фундаментальді ғылым бола отырып, медшщналық білім берудегі базалық оқу пәні ретівде кәсіби бағытта дамыған тұлғаның шығармашылық мүмкіндігін ашып жетілдіруде маңызды орын алады. Психология психиканы ерекше күрделі тірпгілік ету түрі ретівде даму заңцылықтарымен қызмет етуін, негізгі психикалық үдерістер мен тұлға қалпын, жеке-даралық ерекшелпін зертгейді. Психологиялық құбылыстарды талдау дағдылары мен икемділігі, тұлға әрекетін сипаттау, өзін-өзі талдау, езін-езі ұғыну, өзін-өзі жетілдіру ретіндегі психологиялық білім болашақ маман тұлғасының қалыптасуында қажет болып табылады. Психология қоғам дамуының гуманистік бағьгшн қамтамасыз етуде, адамдардың гуманді менталитетін қалнштастыруда маңызды орын атқарады.
Медшщна ғылымының дамуы, медищшадағы ғылыми-техникалық ерлеу орта медицина қызметкерлеріне жоғары талаіггар қояды. Медициналық білім беру аясывда психологияны оқу студентгерде науқастьщ тек соматикалық жағдайы емес, сонымен қатар психикалық (тәнінің) хал-жайы туралы білімін кеңейтіп, науқастың жеке-даралық ерекшелігін бағалаудың үгымдылығын қамтамасыз етеді, медицина қызметкерлерінің кәсіби қасиеті туралы терең түсінік калыптастырады. Қай мамандық саласында болсын медицша қызметкерлері, дәрігер нақты ауруды емдеуден басқа, ең алдымен науқастың тұлға ерекшелігімен кездеседі. Көптеген соматикалық аурулар, әсіресе ауыр, созылмалы ағымды аурулар, жас ерекшелігіне, жынысына, алып жатқан еміне және әлеуметтік ортасьша байланысты науқастың психикасына езгеріс енгізеді. Осы аталған ерекшеліктер науқаспен қарым-қатынас құруда байқальш, ол жайларды орта медицина қызметкерлер білуін және ескерулерін талап етеді.
Орта медицина қызметкерлерінің кәсіби біліктілігі өз қызметін жоғары деңгейде орындай алуымен бірге, олардың психологиялық компетентті маман болуын қалайды. Қазіргі таңда мейірбике ісін дамыту концешщясы ез мақсат-міндеттеріне науқасты күтуде ауру кезеңінде, айығу кезеңінде, оның физикалық тіршілігіне жағдай жасап қана қоймай, науқастың біртүтас психологиялық және әлеуметтік өмірін түбегейлі қамтып, сонымен қатар орта медицина жүйесіндегі қызметкерлердің жаңа білім алуы мен денсаулық сақтау саласында менедоісмент дағдьшарын игеруін қамтамасыз етеді.
Пәннің мақсаты: психикалық әрекеттің механизмдері мен психиканың онтогенездегі дамуының маңызды зандылықтар негізівде психологиялық компетентгі тұлғаны қальштастыру, тұлғамен психогигиеналық қатынас жасау мен тиімді қарым-қатьшас құру дағдыларын дамыту және кәсіби маңызды коммуникациялық дағдыларын қальштастыру.
Пәннің міндеттері:
• психология ғылымы туралы лсәне психологияның басқа қоғамдық
және гуманитарлық пәндер жүйесіндегі орны туралы үғым
қалыптастыру;
тұлғаның негізгі психикалық үдерістері, калыптары (кейіптері) және
қасиетгерінің механизмдері туралы білім беру;
адамның түрлі тіршілік ету салаларындағы психикалық
құбылыстарды талдай білуді үйрету;
психологиялық өзін-өзі талдау, өзін-өзі тану, өзін-езі бағалау
қабілеттерін дамыту;
тұлғамен психогигиеналық қатынас жасау мен тиімді қарым-қатынас
құру.
Оқьпудың соңғы нәтижелері Студент: Білуі тиісті:
психологияньщ даму кезевдері мен оның маңызды салаларын;
психикалық құбылыстар, үдерістер мен қалыптарының
(кейштерінің) негізгі зандылықтарын;
психикалық қызметгердің негізгі зертгеу әдістерін;
сана қызметін, езіндік сана құрылымын;
эмоциялық және ерік үдерістерінің психологияльщ негіздерін;
тұлғаның психологиялық құрылымын;
темпераменті, мінез типгерін, түлға екпіндеуішң түрлерін;
тұлға-аралық қатынас ерекшеліктерш, деңгейлерін, араласу
қүралдары мен түрлерін;
қарым-қатынас психологиясының негізгі принципгерін және
олардың кәсіби қызметгегі маңызьш.
Істей алуы тиісті:
медшцшалық орта мен әлеуметгік қарым-қатынастарда түлғаның
психологиялық күйі мен мінез-құлқын, қасиеттерін бағалауды;
адамның түрлі тіршілік ету салаларындағы психикалық
құбылыстарды талдауды;
өзін-езі талдауға, өзін-өзі бағалауды;
медицина қызметкерлерінің кәсіби қызметіне сай жоғары
моральді-этикалық талаптарды сақтауды.
Дағдыларын меңгеруі тиісті:
топ іптінде және ркымда тиімді араласу;
дәрігермен науқас арасында қолайлы қарым-қатвшас қүру.
Пәннің алғы реквизиттері мен кейінгі реквизиттері
Пәннің алғы реквизиттері: мектептегі биология курсы.
Пәннің кейінгі реквизиттері: медициналық психология, профильді пәвдер
2 Пәннің мазмұны *
Психология пәні және оның міндеттері. Психологиядағы зерттеу
әдістері.
Психологияньщ ғылым ретінде дамуы. Психология ғылымының даму кезеңдері. Психологияның негізгі принциптері мен категориялары. Психоанализдегі бейсаналық мәселелері. Когаитивті, бихевиоральді және гуманистік психология. Ғалымдардың ғылыми еңбектері, психологиялық түрлі кощепциялар. Психология салалары. Психологияның негізгі методологиялық принцшігері. Психологиядағы зерттеу әдістері. Психиканың даму кезендері. Негізгі психикалық үдерістер, психикалық қасиетгер, психикалық қалыптар (кейштер). Психика туралы түсінік, психикалық үдерістер жайлы негізгі қағидалар мен көзқарастар. Психикалық және физиологиялық үдерістердің өз-ара байланысы. Психика, мінез-қүлық, әрекет.
Психикалық таным үдерістері
Таным үдерістері: түйсік, қабылдау, қиял, зейін, есте сақтау, ойлау және сейлеу. Таным үдерістерінің анықтамасы, түрлері, қасиеттері, ерекшеліктері. Таным үдерістерінің бүзылулыстары жайлы жалпы түсінік. Таным үдерістерін зерттеу әдістері.
Сана және өзіндік сана.
Сананың психологиялық концепциясы. Онтогенездегі сана дамуы. Қоғамдық және өзіндік сана. Сана қызметгері мен түрлері. Өзіндік сана: оның қүрылымы мен ерекшеліктері. Сана, шаласанальщ, және бейсаналық. Сана айқындығының көрсеткіпггері.
Эмоциональді және еріктік үдерістер.
Эмоциялар психикалық қалып (кейіп) ретінде. Эмоциялар мен мінез-құлық. Эмоциялар мен сезімдердің функциональді айырмашылығы. Негізгі эмоциональді қашптар (кейіптер). Негізгі фундаментальді эмоциялар (К. Изард). Эмоциялар жайлы қащцалар, олардың түрлері және механизмдері. Эмоциональді керіністердің сыртқы және ішкі белгілері. Ерік. Ерікті әрекетгің кезеңдері. Эмоциональді-ерікті үдерістерді зертгеу әдістері мен олардың бүзылулары тураш жалпы түсініктер. Инстинкттер («соқыр сезім»): өзін сақгау, тамаққа, 5кыныстық.
Тұлға және жеке-даралық. Тұлғаның психикалық құрылымы.
Психологиядағы тұлға түсінігі. Тұлға қасиеттері. Тұлғаның психологиялық қүрылымы: бағыттары, қабілетгері мен нышандары, темпераменті, мінезі, мінез-қүлқы мен «Мен-концепциясы». Тұлғаның дамуы мен қалыптасуы. Тұлғаның әлеуметтік даму кезевдері. Тұлға девиациялары туралы жалпы түсінік.
Қарым-қатынас психологиясы. Топ ішіндегі және ұжымдағы тұлғааралық қарым қатынас.
Қарым-қатынас адам әрекетінің коммуникациялық, интерактивтік, перцептивтік жақтары. Қарым-қатынас мазмұны, құралы, түрлері мен деңгейлері. Тиімді қарым-қатынас принциптері мен жағдайлары. Тұлғааралық қатьшас туралы қағидалар. Топ ішіндегі қатынас. Топтардың жіктелуі. Маман тұлғасының кәсіби кейпін қалыптастырудағы әлеуметгік-психологиялық жақтар.
Маман тұлғасының кәсіби кейпін қалыптастыруда ркымның, әлеуметгік ортаньщ орны. Студент езінің кәсіби білікгілігін дамыту, жетідціру, білім деңгейін жоғарлату және езін-езі тәрбиелеу. А. Маслоу бойынша адам қажеттіліктерінің иерахиясы мен мотивацияларының принцшггері. Маманның кәсіби мотвацияларыньщ қалыптасу ерекшелігі. Болашақ маманның кәсіби біліктілігі. Медицинадағы менеджер қызметінің психологиялық астарлары. Медицинадағы мейірбике-менедасер тұлғасына қойьшатын психологиялық талаптар. Басқару стильдері. Басқару дағдылары, тиімділігі. Кәсіби жарамдылық. Кәсіби компетентгілік.
Ескерту: * - пәвнің мазмүвын 20%-ға дейін жоғары оқу орны өзгерте алады
Дәрістер'>3 Оқу және оқыту әдістері
Дәрістер: жалпы шолу, өзекті мәселелер
Тәжірибелік сабақ: ауызша сұрау, тестілеу тапсырмаларьш шешу;
Оқытушыньщ басқаруымен студенттердің өзіндік жұмысы (ОСӨЖ):
психологиялық эксперимент, психодиагностикалық тәсілдерді жүргізу мен талдау, шашн топтармен жұмыс жүргізу, топтық тренинггер өткізу, оқытупшмен кеңесу;
Студентгердің өзіндік жұмысы (СӨЖ): негізгі нсәне қосымша оқу әдебиеті және электронды ақпарат қорымен жүмыс жүргізу, тестілеу тапсырмаларын өзіндік шешу, рефератгарды өзіндік дайындау, өзіндік игеруге арналған тақырыптар бойынша оқытушымен кеңесу.
4 Білімін бағалау
Ағымды бақылау: тестілеу, ауызша сұрау, ситуациялық тапсырмаларды шешу
Аралық бақылау: коллоквиум
Қорытынды бақылау: тестілеу мен тәжірибелік дағдыларды қабылдаудан тұратын емтихан.
5 Құралдар мен жабдықтар
Құралдар: мультимедилік проектор, топтағы жүмысты жазуға арналған бейнекамера, рольдік ойындар, бейнежазбаларды қарауға арналған бейнеқұралдар, компьютер, ноутбук, флип-чартгер
Жабдықтар: психодиагностикалык; тәсілдер жиынтығы - бланктік және компьютерлік бағдарламалар, кестелер, слайдтер.
6 Пән сағатгарының үлестірілуі
7 Дәрістер, тәжірибелік сабақгар, ОСӨЗ, СӨЖ тақырыптарының жобалы
жоспары *
7.1 Дәрістердің жобалы жоспары (бір дәрістің ұзақтығы - 50 минут)**
| | |
Психология пәні және оның міндеттері.
| |
Психологиядағы зерттеу әдістері.
| |
Таным үдерістерінің психологиясы.
| |
Сананың психологиялық кощепциясы.
| |
Эмоциялар мен ерік психологиясы.
| |
Стрестің тулға психологиясывдағы орны.
| | | |
Қазіргі таңдағы тұлға туралы қағвдалар.
| | | |
Қарым-қатынас психологиясы.
| |
Топ ішівдегі және үжымдағы түлғааралық қарым-қатьшас.
| | |
7.2 Тәжірибелік сабақтардың жобалы жоспары**
|
Тәжірибелік сабақтар тақырыитары
| |
Түйсік және қабылдау. Елестер.
| | | |
Ойлау мен сейлеу. Ойлау түрлері.
| | | |
Эмоциялар мен ерік үдерістері.
| | | |
Түлғаның психологиялық құрылымы.
| | | |
Медищшадағы менеджер қызметінің психологиялық ерекшелігі.
| |
Медицинадағы мейірбике-менеджер түлғасына қойылатын психологиялық талаптар. Кәсіби компетенттілік.
| |
Басқару стильдері. Басқару дағдылары, тиімділігі.
| | |
Достарыңызбен бөлісу: |