Бағдарламасы негізінде дайындалды. Биология жəне экология кафедрасының 9
жүктеу/скачать 376,78 Kb.
|
Биологияны оқыту әдістемесі
- Бұл бет үшін навигация:
- Негізгі сұрақтар жəне қысқаша мазмұны
Дəріс № 10Тақырып: Биологияны оқытудағы практикалық əдіс. Практикалық əдістердің түрлері: бақылау, объектілерді тану жəне анықтау, эксперимент Əр түрлі əдістерді қолданудың маңызы Дəріс мақсаты: Практикалық əдістердің түрлерін талдау жəне танысу. Ұғымдар: Практикалық , объектілерді тану, эксперимент . Негізгі сұрақтар жəне қысқаша мазмұныПрактикалық сабақ өткізу оқушылырдың өз бетімен еңбектенуінің жəне сол еңбегінің нəтижесін көре отырып өзінің қортындылауын талап етеді Мысалы:Практикалық жұмыс арқылы оқушылар өз бетімен сурет салады схема сызады салыстырмалы таблиа құрады.Ал олардың теориялық білімін тереңдетеді. Практикалық жұмыстың бір түрі. Жазбаша жаттығу. Биология пəнінде жазбаша жаттығуларды əрбір тірі организмдерді бір бірірмен салсытырғанда есеп шығару арқылыл схема сызу арқылы тəжрибелер қою арқылы қорытындылауға болады.Бұның ең тиімдіі жүйесі оқушының қатесі жəне жесістігі тез шешіледі сонымен қатар көп оқушыны бағалауға болады. Лабараториялық жаттығулар ол 3 ке бөлінеді. Тірі табиғат обьектілерін зерттеу 2.Қойылған тəжрибелерді бақылау 3.Эксперименттік тəжрибелер Тірі табиғат обьектілірін зерттеу лабараториясы кластан тыс орындарда экскурсияда,табиғатта,өндіріс орындарында,музейде дайын табиғи обьектілірді көзбен көріп қолмен ұстап бақылау нəтижесінде орындалады. Қойылылған тəжрибені бақылау. Бұл оқушыны алдын ала ойландыратын жауапкершілікпен ұқыптылықты талар ететін өз ісін тиянақты істейтн дəрежеге жеткізеді.Бұл əр оқушының өз жұмысына анализ жас ауына мүмкіндік береді Бірақ көбінесме оқытушының басқаруымен орындалады. Эксперименттік тəжрибе. Бұл тəжрибе оқушылырдың теориялық білімін дамытуда оны өмірде пайдалана білуіне бағыттайды.Бұндай эксперименттік тиəжрибелерлің қортындысын шығару үшін өте ұзақ уақыт шыдамдылық ұқыптылық қажет.Кейбір эксперименттіңБұл тəжрибе оқушылырдың теориялық білімін дамытуда оны өмирде пайдалана білуіне бағыттайды.Бұндай эксперименттік тиəжрибелерлің қортындысын шығару үшін өте ұзақ уақыт шыдамдылық ұқыптылық қажет.Кейбір эксперименттік тəжрибені соңына дейін жүргізген оқушы бірте бірте оны ғылыми еңбекке де айналдыруы мү кін.соныменн қатар оқушылар əсіресе 5,7 ькласс оқушынынң арасында франтальды тəжрибені жүгізуге болады.Бұл тəжрибені бірнеше оқушылармен немесе түгелдей класс оқушылармен өзекті сұраққтар қою арқылы сабақтың үстінде 5-10 мин ішінде шешуге болады.Оған көбіне микро припарат тар арқылы істелетін жұмыстар жатады. Эксперимент оқу процесін ұйымдастырудың лабораториялық сабақ, практикалық жұмыстар тəрізді формаларында цитология, генетика, селекция, экология мəселелерін оқып үйрену кезінде жиі пайдаланылады.Бұл методты лабораториялық сабақ барысында «Клеткадағы зат алмасу реакциясының ферментативтік сипаты» тақырыбында пайдалану мысалын қарастыралық.Кезекші лаборанттар əрбір екі оқушыға дер кезінде крахмалды- желатинді пластинкалар, сутегі асқын тотығының, йодты калийдегі йод ерітінділерін даярлап, астық жəне бұршақ тұқымдастардың тұқымдарын өсіреді, пісірілген жəне шикі картоптың шағын кесектерін, элодеяның бұтақшасын пробиркаларға таратып салады. Олар сабақ басталардың алдында əрбір үстелге микроскоп, заттық шыныларды жəне жабын əйнектерді, шыны таяқшаларды, қандауырларды, пинцеттерді, пробиркаларды таратып береді.Оқушыларға эксперимент өткізу үшін мынадай жазба нұсқау беріледі. Эксперимент барысын мезгіл-мезгіл демонстрациялап отырған дұрыс жəне ең соңында оны толық жазып алып, барлық оқушылардың игілігіне қорытынды жасау керек. Курстың теориялық негіздерін игеруде оқу-тəжірибе учаскесінде өткізілетін практикалық жұмыстарға байланысты эксперименттердің көп көмегі болады.Бұл тəжірибелер вегативтік көбеюді айқас тозаңдандыруды; біркелкілік, белгілердің ажырауы, белгілердің тəуелсіз тұқым қуалауын; гетерозис, полиплоидияны; организмге экологиялық факторлардың əсері, фотопериодизмді; селекция методтарын зерттеу мақсатын көздейді. Оқушылар VIII класты бітіргеннен кейін тəжірибелер өткізуге теориялық жағынан даяр болмайтындығын ескеру керек. Сондықтан оларды толық нұсқауландыру қажет.Эксперимент нəтижелері сəйкес тақырыптарды оқытып үйретілген кездегі сабақарда кеңінен пайдаланылады. Өзара тəжірибе өткізген экспериментші-оқушылар жаңа материалды баяндаған кезде мұғалімдерге белсенді көмекші болып алады.Мұғалім лекция немесе əңгіме барысында тəжірибені демонстрациялаған кезде эксперимент методикалық тəсіл ретінде сабақтарға пайдаланылады. Егер тəжірибе мұғалімнің айтқанын иллюстрациялап қана қоймай, білім негізі бола алса, онда бұл тəсіл жақсы нəтижелер береді. Мысалы, мұғалім клеткаға судың келуі туралы əңгімелеу барысында Траубенің «жасанды клеткасын» демонстрациялап, мынадай сұрақ қояды: ««Клеткалардың» көлемі ненің есебінен ұлғаяды?» Оқушылар сыртқы ортадан «клеткаға» судың келетіндігі туралы қорытынды жасайды. Бұдан соң мұғалім осы модель мен тірі клетка мембранасының суды сыртқы жəне ішкі ерітінділер концентрация теңелгенге дейін өткізе беретін қасиеттерін салыстырады. жүктеу/скачать 376,78 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|