| Он екінші апта
№12 дәрістің тақырыбы: Тілдің жүйелік, құрылымдық сипаты және тілдік деңгейлер мен грамматикалық категориялар
Қарастырылытын мәселелер:
1.Тілдік жүйе құрайтын кесек тұлғалар – фонетика, лексика, грамматика.
2. Тіл деңгейлері, олардың теориялық, практикалық мәндері.
Терминдер мен анықтамалар:
Жүйе дегеніміз - өзара байланысты бір тектес элементтердің бірлігі.
Құрылым дегеніміз-бүтін нәрсенің элементтерінің арасындағы қатынастар схемасы.
Лексикография- грек тілінің lexis («сөз») және grapho («жазамын») деген сөздерден құралған сөздіктерді құрастырудың ғылыми методикасы дегенді білдіреді.
Морфема – ары қарай бөлшектеуге келмейтін тілдің грамматикалық, лексикалық мағынасы бар тілдік бірлік.
Тілдің жүйелік, құрылымдық жағынан зерттелу тарихы. Тіл білімі тарихында бұл мәселелер жөнінде көрнекті ғалысмдар В.Гумбольдт, И.А.Бодуэн де Куртенэ, Ф. де Соссюр т.б. пікірлері. Тілдік жүйе тілдік құрылым деген терминдердің өзара байланысты екені, бірақ олардың тепе-тең еместігі, бір-бірінен өзгешіліктері барлығы.
Тілдік жүйе құрайтын кесек тұлғалар – фонетика, лексика, грамматика. Бұлардың арасындағы баланыстар. Тілдік байланыстардың типтік түрлері: синтагмалық, парагдигмалық, нерархиялық қатынастар. Тілдік жүйе, оның өзіндік белгілері, жүйенің гомогендік, гетерогендік түрлері, олардың сипаты, әрқайсысының өзіндік ерекшеліктері.
Тіл деңгейлері, олардың теориялық, практикалық мәндері. Тіл деңгейі болудың принциптері. Тіл деңгейлерінің түрлері жайындағы пікірлер.
Грамматикалық категория. Ол жайындағы пікірлер, қалыптасу шарттары. Грамматикалық категорияның қалыптасуында формаға қарағанда грамматикалық мағынаның шешуші қызмет атқаратыны.
№1 практикалық сабақтың тақырыбы: Жүйе мен құрылым
Тапсырмалар:
1.Жүйе мен құрылымның ерекшеліктері
2.Жүйе элементтерінің қарым-қатынастары
3. Тілдік деңгей, оның түрлері
4. Грамматикалық категориялар (тұлға, мағына)
Достарыңызбен бөлісу: | 
