Бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы Нысан пму ұс н 18. 3/37

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Химия және химиялық технологиялар кафедрасы

05060600 – Химия мамандығының студенттеріне арналған

Циклді қосылыстар химиясы
ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ

(Syllabus)

Павлодар

ХТжЖ факультетінің деканы

_________ Ахметов К.К.

20 __ж. «___»_________

Құрастырушы: профессор, х.ғ.д. Әміреев Р.А.
Химия және химиялық технологиялар кафедрасы
05060600 – Химия мамандығының күндізгі оқу нысанының студенттеріне арналған Циклді қосылыстар химиясы
ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)
Бағдарлама 20__ж . «__» _______ бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленді.
Кафедра отырысында ұсынылды 20__ж. «__» _______ №____хаттама

Кафедра меңгерушісі _________Жапарғазинова К.Х. 20__ж. «__» _______

ОӘК төрағасы ______________Бүркітбаева Ұ.Д. 20__ж. «___» _________

Әміреев Рақыш Әміреұлы - химия ғылымдарының докторы, химия және химиялық технлогиялар кафедрасының профессоры. Химия және химиялық технологиялар кафедрасы негізгі оқу корпусында (Ломов көшесі, 64) А-509 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 68-73-06.

Осы пәнді меңгеру нәтижесінде студенттердің:

-карбоциклді және гетероциклді қосылыстар химиясы саласында қазіргі кездегі жетістіктер;

-циклдді органикалық заттар айналуларының жалпы заңдылықтары жөнінде түсініктері болуы;

-алициклді, ароматты және гетероциклді қосылыстардың өте маңызды алу әдістері мен химиялық қасиеттерін, олардың негізгі реакцияларының механизмдері мен стереохимиясын;

-циклді органикалық қосылыстардың құрылымы мен әрекеттесуге қабілеттілігі арасындағы байланысты білуі керек;

-органикалық химияның теориялық негіздері және органикалық молекулалардың функционалды туындыларының химиясы пәндерінен алынған теориялық және практикалық білімдерді пайдаланып циклді қосылыстар химиясының түйінді мәселелерін шешуге;

-циклді органикалық қосылыстардың ең маңызды топтарын синтездеудің өте тиімді әдістерін таңдауға икемді болуы;

-циклді органикалық қосылыстардың маңызды топтарының жаңа алу әдістері мен химиялық айналуларына байланысты оқылған ғылыми әдебиет бойынша өз көзқарасымен баяндауға;

-циклді қосылыстар химиясы саласындағы ғылыми тақырыптарға әңгімелер жүргізуге практикалық машықтарды иемденуі қажет.

Осы пәнді меңгеру үшін төмендегі пәндерді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машықтар қажет:

Органикалық химияның теориялық негіздері;

Органикалық молекулалардың функционалды туындыларының химиясы.

Пәнді меңгеру кезінде алынған білім, икемділік және дағды-машақтар келесі пәндерді меңгеру үшін қажет:

Органикалық синтез;

Стереохимия.

Құрамында тұйықталған көміртек атомдарының тізбегі бар органикалық қосылыстардың маңызы өте зор. Табиғатта циклді қосылыстардың саны орасан көп. Құрамында циклдері бар гем, хлорофилл, ДНҚ, РНҚ, витаминдер, ферменттер, антибиотиктер, гормондар, стероидтар, көмірсулар және басқа көптеген заттардың тірі организмдердің тіршілігінде маңызы өте үлкен. Циклді органикалық қосылыстар ациклді заттар реакцияларының механизмдерін зерделеу үшін пайдаланылады. Циклді молекулалар көптеген ациклді молекулаларға тән емес стереохимиялық қасиеттерге де ие. Циклді органикалық қосылыстарға теориялық және практикалық маңызы өте үлкен алициклді, ароматты және гетероциклді заттар жатады.

Дәрістік сабақтар тақырыптарының тізбесі

1 тақырып. Циклді органикалық қосылыстар химиясына кіріспе. Циклді қосылыстардың жіктелуі.

2 тақарып. Алициклді қосылыстар. Құрылысы, атаулары және изомериясы.

3 тақырып. Циклопропан және циклобутан, олардың туындылары.

4 тақарып. Циклопентан және циклогексан, олардың туындылары.

5 тақырып. Циклоалкандардың конформациялық талдауы.

6 тақарып. Бициклді қосылыстар. Стероидтар.

7 тақырып. Ароматтылық. Аннулендер.

8 тақарып. Полициклді арендер.

9 тақырып. Бес мүшелі гетероциклді қосылыстар.

10 тақарып. Алты мүшелі гетероциклді қосылыстар.

2 тақарып. Алициклді қосылыстар. Құрылысы, атаулары және изомериясы.

3 тақырып. Циклопропан және циклобутан, олардың туындылары.

4 тақарып. Циклопентан және циклогексан, олардың туындылары.

7 тақырып. Ароматтылық. Аннулендер.

8 тақарып. Полициклді арендер.

9 тақырып. Бес мүшелі гетероциклді қосылыстар.

10 тақарып. Алты мүшелі гетероциклді қосылыстар.

Курстың кейбір құрауыштарының сіздің білімдеріңіздің деңгейі балдармен бағаланады. Айталық бір сағаттық сабаққа қатысқаны, сабаққа дайындық, топтағы белсенді жұмыс үшін лекциялық сабақ бойынша 2,0 бал, және бір сағаттық практикалық сабақ бойынша 2,0 бал қойылады.

Мен сізден оқу үдерісіне белсенді қатысуыңызды сұраймын.Оқу үдерісіне белсенді қатысу дегеніміз - сабақтарға қатысу,талқылауларда және топ жұмысында белсенді болу, курста бірге оқитындырға көмектесу. Топ жұмысына қатысу сапасы сандық қарағанда маңыздырақ. Топ жұмысына қатысу сапасы сандық көрсеткішке қарағанда маңыздырақ. Мен сізден сабақтарға кешікпеуіңізді сұраймын. Сабақтардағы кез келген тәртіп бұзушылық тіпті аудиториядан шығарып жібергенге дейін жазаланады. Сабақтарды жібергені үшін мен мындай айыптау шараларын белгілеймін:

• 
  себепсіз лекцияға қатыспағаны үшін 2,0 бал алынып тасталады;
  
• 
  себепсіз бір сағаттық практикалық сабаққа қатыспағаны үші 2,0
  

• 
  жіберген практикалық сабақта жұмыспен өтегені үшін 1,0 бал
  

Барлық аудиториялық уақыт лекцияларға, оқығанды талқылауға, өз ойларын айтуға, практикалық сабақтар бойынша тапсырмаларды орындауға бөлінеді. Сіздің дайындығыңыз бақылау жұмыстарымен, коллоквиумдар тапсырумен, ауызша, жазбаша және түйдектеп сұраумен, тестлермен тексеріледі. Барлық тапсырмалар дер кезінде орындалуы керек. Кешіктіріліп орындалған тапсырмалар 2,0 балға кем бағаланады. Емтихандарда немесе сұрақтарға жауап бергенде, жазбаша бақылау жұмыстарын орындағанда, коллоквиумдар тапсырғанда көшіріп жазуға тиым салынады. Егер кейбір себептермен бақылау шараларын жүргізген кезде сіз оған қатыспаған болсаңыз, онда сізге келесі сабақ басталғанға дейін тапсыруға мүмкіншілік беріледі. Олай болмаған жағдайда сіз «0» бал аласыз.

Әрбір семестірде екі аралық бақылау белгіленген. Онда тақырыптар бойынша коллоквиумдар, жазбаша бақылау жұмыстарын немесе сәйкес бөлімдердің материалдары бойынша тестілеу өткізу көзделген. Қорытынды емтихан жазбаша түрде билеттер бойынша және тестілеу түрінде өткізіледі.

12 Әдебиеттер тізімі

Негізгі

2) Реутов О.А., Курц А.Л., Бутин К.П. Органическая химия. Часть 3. – М.: Бином. Лаборатория знаний, 2004.

3) Сейтжанов Е.Ф. Органикалық химия. – Алматы: Print-s, 2005.

4) Березин Б.Д., Березин Д.Б. Курс современной органической химии. – М.: Высшая школа, 2003.

5) Ким А.М. Органическая химия. – Новосибирск: Сиб.унив.изд-во, 2004.