Бахишева с. М

«адам-адам» жуйелеріндегі адамға педагогикалык ықпал ету үрдісін реттеу 
және оның нәтижелері туралы 
п ән »
деп карастырады [237].
Келесі бағытты О.Г.Прикот «әрекеттік - үрдістік көзкарас» деп атап, оньщ 
өкілдеріне В.П. Симонов пен Э.Н.Гусинскийді алады. Педагогикалык жүйелер 
В.П. Симонов бойынша екі компоненттен - объект пен субъектіден тирады 
[225, 6.124]. Сонымен қатар, 
әрекетке негізделген жүйеқұраушы төрт | 
элементті керсетеді, олар - әрекет мақсаты, эрекет мазмүны, әрекет тэсілі, 
әрекет нэтижесі. 
Э.Н.Гусинский педагогикалык ықпал ету ретінде өзінің 
тәжірибеде дэлелденген 
гуманитарлық жүйелер теориясын үсынады, оның 
компоненттері - педагогикалық жүйе ретіндегі үйым, ортақ құндылығы, 
кеңістігі, мақсаты, лидері, ортақ идеясы деп негізделеді [238].
Аталған теориялық көзқарастардан бөлек үшінші топты О.Г.Прикотгың 
берген анықтамасы бойынша «адами бағдарлық» деп қарастырамыз. Осы 
бағытгағы Е.И. Казакова педагогикалык жуйелер 
ретіндегі мектеп туралы 
«оны ортамен өзара байланысты әрекеттеріне сэйкес жүйелік бағдарлы 
қарастыру 
өзіндік даму субъектісі деуге мүмкіндік береді, яғни, мектептін 
дамуы сыртқы байланыстарының өзгеруімен де, ішқі құрылымдарынын 
дамуымен де қамтамасыз етілетін тұтас организм» дейді Автор педагогикалык 
жүйелердің жүйеқүраушы факторы ретінде «бағдарлық алаңы» деген түсінік 
енгізіп, ол сыртқы өзгерістерден ғана емес, жүйе субъектілерінін қүндылықтык 
«бағдарлык алаңы» ретінде оларды игеруге ұмтылатын бағдарлық кеңістігі 
деп қарастырады. Автор «табыстылық», «жетістік» үғымдарын педагогикалык 
жүйелер 
субъектілерінің жобалау арқылы қол жеткізетін бағыты дейді. Е.И. 
Казакова кұрастырган педагогикалык жүйелердің 
белгілері төмендегідей: 
мектеп - өзіндік даму субъектісі; жүйенің «бағдарлық алаңы» - оның дамуы 
мен түтастығының кепілі; дамыту -«бағдарлық алаңына» сай таңдалған 
эрекеттер негізінде қайшылықгардан өту; прогрессивтік даму — тиісті нәтижеге 
қол жеткізу; негізгі компоненттері — түлғааралық эрекеттік қатынастар 
өнімдері; дамытуды жобалау -«багдарлық алаңын» жобалау [239].
Жүйенің эрбір элементі, белгілі бір жағдайда, 
неғұрлым жаппы 
педагогикалык жүйеге кіре алатын кішігірім жүйеге айналуы мүмкін. 
Педагогикалык жүйенің өзгерісі, сол сияқты оның қайта құрылуы мен 
бейімделуі сол кезеңде қоғамның эсері оның қайсысына немесе қай элементіне 
бағытталуына тэуелді болады. 
Егер педагогикалык жүйені дамушы жүйе 
ретінде карастырсақ, оны қалыптастырудағы жүйелік түрғының мэні мынада 
болады:
1) жүйенің элементтерін 
оны ң
тұгастығында, көптігінде, вариативтігінд£' 
ашықтығында және өзінен өзі дамуында зерттеу;
2) күрделілік деңгейі әртүрлі кіші жүйелерді оның элементгері мэнінін 
ерекшелігі 
негізінде 
және 
ол 
элементгердің 
ішкі 
жэне 
сырткы 
байланыстарының құрылымында сипаттау.

жүктеу/скачать

Достарыңызбен бөлісу: