|
Этимологиялық тұрғыдан «культура» термині нені білдіреді:
Балаларды тәрбиелеу;
Қоғамның заңдылықтарын зерттеумен байланысты ғылымды бөлу;
Жерді, топырақты өңдеу;
Ағарту ісі;
Адам өмірінің ережелерін белгілеу.
|
|
Мәдениеттану пәні:
Табиғат заңдары;
Ойлау заңдары;
Мәдениеттің даму заңдылықтары;
Адамдардың қоғамдағы қатынастарын реттейтін ресми және бейресми нормалар мен санкциялар;
Тауар-ақша қатынастары.
|
|
Мәдениеттанулық білімнің құрылымы:
Отандық және еуропалық мәдениет тарихы;
Онтология, гносеология, мәдениет философиясы;
Қоғамтану, әлеуметтік антропология;
Мәдениет социологиясы, мәдениет антропологиясы, қолданбалы мәдениеттану;
Әлеуметтану, саясаттану, этика, эстетика.
|
|
В. В. Радлов, С. Черников, З. С. Самашев зерттеген Шығыс Қазақстан облысы Катонқарағай ауданының аумағындағы сақ қорымы:
Шілікті;
Ақбауыр;
Аблайкет;
Елеке-Сазы;
Берел.
|
|
Мәдениетті жалпы белгілері бойынша жіктеу (классификациялау) қалай аталады?
Мәдениет философиясы
Мәдениет типологиясы
Мәдениет тарихы
Мәдениет антропологиясы
Мәдениет теориясы
|
|
Мәдениет морфологиясының пәні:
Нормативтік қатынастар жүйесі;
Белгілер мен белгілер жүйесі;
Мәдениеттің құрылымдық элементтері;
Әлем туралы сезімдік деректер;
Дүниені түсінудің рационалды схемалары.
|
|
«Ресей және Еуропа» еңбегінің авторы, онда тарихи-мәдени типтер тұжырымдамасын баяндаған:
Л.Н. Гумилев;
Н.Я. Данилевский;
О. Шпенглер;
А. Тойнби;
Н. Масанов.
|
|
«Еуропаның ақыры» («Закат Европы») шығармасының авторы:
К. Юнг;
О. Шпенглер;
Э. Фромм;
Т. Адорно;
А. Тойнби.
|
|
Өркениетті мәдениеттің соңы (тоқырауы) ретінде қарастырған автор:
Э. Фромм
Тойнби
Ф. Ницше
Н. Данилевский
О. Шпенглер
|
|
Өркениеттік дамудың толқындық тұжырымдамасын жасаушы авторлар:
К. Маркс және Ф. Энгельс;
О. Шпенглер, А. Тойнби, П. Сорокин;
Д. Вико, И. Гердер;
А. Тойнби, И, Хейзинга, К. Ясперс;
Д. Бэлл, Э. Тоффлер.
|
|
Мәдениеттердің өзара әсер ету процесі:
Аккультурация;
Инкультура;
Инкультура;
Эмансипация;
Эманация.
|
|
Адамзат тарихындағы мәдениеттің алғашқы формасы:
миф
дін
тотемизм
философия
ғылым
|
|
Қазақстан тарихындағы алғашқы әйел-елші, ҚР-ның БҰҰ-дағы алғашқы тұрақты өкілі, Қазақ КСР Сыртқы істер министрі (1989-1991):
Х. Нұралыханова;
Г. Асфендияров.
Н. Құлжанова;
Х. Доспанова;
А. Арыстанбекова.
|
|
Әскери дәрігер, мемлекет қайраткері (денсаулық сақтау халық комиссары, Түркістан АССР егіншілік бойынша халық комиссары, Қазақ АССР Денсаулық сақтау халық комиссары), ғалым; профессор, Абай атындағы ҚазҰПУ ректоры, Әбілқайыр ханның ұрпағы:
А. Байтұрсынов;
М. Әуезов;
М. Жұмабаев;
Қ. Сәтбаев;
С. Асфендияров.
|
|
Қазақ мәдениеті өркениеттің қандай түріне жатады:
Көшпелі;
Батыс;
Шығыс;
Орта Азия;
Таяу Шығыс.
|
|
Семиотика - ... туралы ғылым.
Белгі (таңбалы) жүйелері;
мағыналық жүйелер;
табиғи жүйелер;
формальды жүйелер;
ғылыми жүйелер.
|
|
19 ғасырдың басындағы қазақ ғалымы, саяхатшы және этнограф:
Ш. Уәлиханов;
Әл-Фараби;
Ы. Алтынсарин;
А. Құнанбаев;
Мырза Хайдар.
|
|
«Үш ақиқат» философиялық еңбегінің авторы:
Ш. Құдайбердиев;
М. Дулатов;
Ы. Алтынсарин;
Абай;
Ш. Уәлиханов.
|
|
Мәдениеттің аксиологиялық функциясы:
қызмет пен мінез-құлықты реттеуде;
қоршаған әлемді тануда;
құндылықтар жүйесін құру және дамыту;
табиғатқа қарсы туру;
акселерация.
|
|
Мәдениет бірнеше өмірлік функцияларды атқарады. Олардың ең бастысы қандай:
тәрбиелік функциясы;
реттеуші функциясы;
әлеуметтендіру (қоғамға бейімдеу) функциясы;
жорамалдау функциясы;
танымдық функциясы.
|
|
Мәдениеттің тарихи формалары:
Миф, дін, ғылым, философия;
Жабайылық, варварлық, өркениет;
Таптар, этностар, демографиялық топтар;
Белгілер, жүйелер, кодтар;
Материалдық мәдениет, рухани мәдениет.
|
|
Мәдениетті жанның тәрбиесі деп түсінген кім?
К. Юнг
Цицерон
Э. Фромм
Т. Адорно
Ж. Делез
|
|
Мәдени код:
Топ ішінде ақпаратты негіздейтін символдар жиынтығы;
Каллиграфиялық жазу дағдылары;
Шығармашылық элитаның құпия тілі;
Арнайы шифрлар жүйесі;
Құқықтық нормалар жиынтығы.
|
|
Мәдениетті құндылықтар тұрғысынан зерттеуге бағытталған тәсіл:
Формациялық;
Аксиологиялық;
Эпистемологиялық;
Онтологиялық;
Құрылымдық-функционалдық.
|
|
Мәдениетті белгілер жүйесі ретінде қарастыратын тәсіл:
Семиотикалық;
Аксиологиялық;
Символдық;
Антропологиялық;
Технологиялық.
|
|
Мәдениеттерді жазбаға дейін, жазба және ақпараттық деп бөлген ғалым:
Д.С. Лихачев;
Ф. Энгельс;
Ю.М. Лотман;
Н.А. Бердяев;
О. Шпенглер.
|
|
Мәдениеттің символдық түсіндірмесінің авторы:
М. Вебер;
О. Шпенглер;
К. Ясперс;
А. Тойнби;
Э. Кассирер.
|
|
Мәдениеттің ойын түсіндірмесінің авторы:
М. Вебер;
О. Шпенглер;
Й. Хейзинга;
А. Тойнби;
Э. Кассирер.
|
|
Мәдениетті түсінудің құрылымдық-функционалдық тәсілінің өкілі:
М. Вебер;
Б.К. Малиновский;
К. Ясперс;
Й. Хейзинга;
Э. Кассирер.
|
|
ХХ және ХХІ ғасырлар тоғысындағы американдық ойшылдар адамзаттың болашағының мәдениеттану үлгілерін – «тарихтың соңы» тұжырымдамасын және «өркениеттер қақтығысы» тұжырымдамасын ұсынды:
К. Маркс және Ф. Энгельс;
Ф. Фукуяма және С. Хантингтон;
Д. Вико және И. Гердер;
И. Хейзинга және К. Ясперс;
О. Шпенглер және А. Тойнби.
|
|
Жергілікті (локальды) мәдениеттер тұжырымдамасының танымал теоретиктері:
К. Маркс және Ф. Энгельс;
О. Шпенглер, А. Тойнби, П. Сорокин;
Д. Вико, И. Гердер;
А. Тойнби, И. Хейзинга, К. Ясперс;
Ф.Ницше, А. Шопенгауэр.
|
|
Мәдениет туралы ғылымды белгілеу үшін «культурология» терминін алғаш рет қолдануды ұсынған ғалым:
Л. Уайт;
К. Маркс;
О. Конт;
А. Тойнби;
Й. Хёйзинга.
|
|
Табиғатты жанды организм ретінде қабылдауды білдіретін термин:
Анимизм;
Пантеизм;
Деизм;
Гилозоизм;
Фетишизм.
|
|
Мәдениеттің диалогтық түсіндірмесінің авторы:
М. Бахтин
И. Кант
Ж. Деррида
К. Поппер
М. Мид
|
|
Исламға дейін Иранда мемлекеттік мәртебеге ие болған пайғамбарлық дін:
Манихейлік;
Христиандық;
Иудаизм;
Зороастризм;
Буддизм.
|
|
Араб-мұсылман мәдениетінде өнердін қандай түрлері болған жоқ:
Сәулет өнері;
Би өнері;
Әдебиет;
Музыка және поэзия;
Кескіндеме және мүсін өнері.
|
|
Қазақтардың ата-бабаларының рухтары қалай аталады?
Тәңір;
Домалақ Ана;
Аруақ;
Аждарха;
Умай.
|
|
Қ.А. Яссауи қандай мұсылман орденінің (бағыты) өкілі?
Сунниттер;
Шииттер;
Сопылар;
Ханафиттер;
Қалам.
|
|
Үшінші Алтын адам табылған Шығыс Қазақстан облысы Зайсан ауданы аумағындағы сақ қорымы:
Шілікті;
Есік;
Ырғызбай-ата кесенесі;
Пазырық қорғандары;
Ақбауыр.
|
|
Темірланның билігі кезінде қазіргі Түркістан аумағында тұрғызылған көрнекті ғимарат:
Баба-Ата;
Ақтөбе;
Айша Бибі кесенесі;
Яссауи кесенесі;
Қорқыт Ата кесенесі.
|
|
Көне түркілердің тотемдік жануары:
Аю;
Бұғы;
Қасқыр;
Арқар;
Жолбарыс.
|
|
Әр түрлі жағдайларға байланысты екі мәдениеттің ортасында қалған адамдар тобының шекаралық жағдайын қандай термин білдіреді?
Аккультурация;
Маргиналдық;
Ассимиляция;
Диффузор;
Геноцид.
|
|
Көне түркілердегі көк аспанның бейнесі болып табылатын Құдай:
Тәңір;
Ұмай;
Жер-Су;
Аллаһ;
Зороастр.
|
|
Этногенез және пассионарлық тұжырымдамасының авторы:
В. И. Вернадский;
Л. Н. Гумилев;
В. С. Соловьев;
И. А. Бродский;
Н. А. Бердяев.
|
|
Қорқыт – бұл:
Жердің Жоғарғы Құдайы (Жер-Су);
Мифтік алғашқы бақсы, музыкант және әнші, қобыз музыкалық аспабын жасаушы;
Жоғарғы Рух - қазақтардың алғашқы ата-бабасы;
Жер асты патшалығының патшасы;
XIX ғасырдың ағартушы ақыны.
|
|
Түркітілдес халықтар тарихының ескерткіші - М. Қашқари кітабы:
Диуани лұгат-ат-түрік
Диуани - Хикмет
Құтты білік
Бақытқа жету туралы
Қайырымды қала тұрғындары туралы трактат
|
|
Шығыс Қазақстан облысының киелі объектілеріне не жатпайды:
Ф. М. Достоевскийдің үй-мұражайы;
Берел Қорымы;
Шілікті Қорымы;
Белуха Тауы;
Есік қорғандары.
|
|
Парсы және түркі халықтарының көктемгі күн мен түннің теңелу мерекесі:
Наурыз;
Карачун;
Нардуган;
Сабантой;
Когурт Кун.
|
|
Ақындық сөздің шебері, әнші, импровизатор:
Жырау;
Ақын;
Сал;
Бард;
Ашуг.
|
|
Эпикалық поэмаларды жасаушы және орындаушы:
Өлеңші;
Ақын;
Жырау;
Бард;
Ашуг.
|
|
«Халыққа сәлем», «Мен дүние жүзін араладым», «Туған жерім», «Менің Отаным», «Ленинградтылықтар, балаларым менің» т. б. белгілі поэтикалық шығармалардың авторы:
Ж. Жабаев;
Сүйімбай;
А. Байтұрсынов;
Құрманғазы;
М. Жұмабаев.
|
|
Түркістан республикасы үкіметінің төрағасы қызметін атқарған көрнекті мемлекет қайраткері, публицист, шетелге қоныс аударған, 1941 жылы желтоқсанда Берлинде қайтыс болған:
Мұстафа Шоқай;
М. Жұмабаев;
Ш. Құдайбердиев;
А. Байтұрсынов;
Ж. Аймауытов;
|
|
Журналист, публицист, ақын, ағартушы-педагог, аудармашы, «Оян, қазақ» өлеңдер жинағы:
Шоқай М.;
Ж. Аймауытов;
М. Дулатов;
А. Байтұрсынов;
М. Жұмабаев.
|
|
Тіршілік негізі көшпелі мал шаруашылығы болып табылатын әлеуметтік тарихи қауымдастықтар:
Түріктер;
Қазақтар;
Номадтар;
Арабтар;
Наймандар.
|
|
Абай құрастырушылар қатарына енген, баспаханалық тәсілмен шығарылған, қазақ тарихындағы алғашқы заңдар жинағы:
Жеті жарғы;
Есім ханның ескі жолы;
Қасым ханның қасқа жолы;
Қарамола ережесі;
ҚР Конституциясы.
|
|
Көшпелі өмір салтынан отырықшы өмір салтына өту процесі:
Седентаризация;
Маргинализация;
Жаңғырту;
Интеграция;
Инкультурация.
|
|
Бірінші маусымда 100-ден астам рет сахналанған қазақ операсы:
«Қозы Көрпеш - Баян сұлу»;
«Абай»;
«Қыз Жібек»;
«Айман-Шолпан»;
«Ер Тарғын».
|
|
«Алтын көмбелерімен» әйгілі Шығыс Қазақстанның сақ қорғандарының кешендерін атаңыз:
Шілікті, Берел;
Пазырық қорғандар;
Баянауыл, Қамысты;
Қобыланды, Зеренді;
Есік, Тамғалы.
|
|
Ежелгі түркілердің шығу тегі туралы аңыз бейнеленген ескерткіш:
Бүғыты ескерткіші;
Өлен тасы;
Иштар Құдайының қақпасы;
Тамғалы жотасы;
Сақ патшасының кесенесі.
|
|
Жетісудағы буддалық сәулет ескерткіші:
Красная Речка қалашығы;
Бұғыты ескерткіші;
Жанайдар;
Атасу;
Шілікті.
|
|
Көне түрік мәдениетінде жиі кездесетін тастан қашап жасалған адам бейнесіндегі (антропоморфтық) мүсін:
Балбал;
Долмен;
Стелла;
Өлен тасы;
Менгір.
|
|
Қазіргі Солтүстік Қазақстан облысының аумағында жылқыны қолға үйретудің алғашқы дәлелдерімен танымал энеолиттік қоныс (б. з. д. 4-3 мың) :
Ботай;
Есік;
Аблакет;
Бозок;
Жетісу қонысы.
|
|
Әйгілі орыс шығыстанушысы, этнограф, археолог, Петербург Ғылым Академиясының академигі, «Түркі тілдері сөздігін жасау тәжірибесі», «Түркі тайпалары халық әдебиетінің үлгілері» атты еңбектерінің авторы:
А. К. Арендс;
А. Л. Кун;
В. В. Бартольд;
В. В. Радлов;
А.Е. Шмидт.
|
|
Қазақстанның ұлттық рәміздерінің бірі, Есік қорғанындағы қазба жұмыстарының нәтижесі:
Қанатты барыс;
Алтын адам;
Алтын ат;
Алтын домбыра;
Есік жазба ескерткіші.
|
|
Шығыс Қазақстанның буддистік сәулет ескерткіші:
Қызыл Өзен Қалашығы;
Аблакет;
Жанайдар;
Атасу;
Шілікті.
|
|
Мәдениетті адамзат жетістіктерінің жиынтығы ретінде түсіндіру:
Жүйелік (Жиынтық);
Аксиологиялық;
Нормативтік;
Символдық;
Ойын.
|
|
Сақ тайпаларының өнер стилі:
аң стилі;
полихромды стиль;
дала стилі;
патша стилі;
геометриялық ою.
|
|
Абай облысының аумағындағы “Махаббат мұнарасы” деп аталатын ескерткіш, билердің әділетсіз сотының құрбаны болған лирикалық – эпикалық поэма кейіпкерлерінің есімдерімен байланысты:
Еңлік және Кебек;
Кобланды және Қортқа;
Қозы Көрпеш және Баян Сұлу;
Алпамыс және Баршын;
Жібек және Төлеген.
|
|
Қараханидтер дәуірінің түркітілдес ойшылдары:
Қ.А. Яссауи, М. Қашқари;
Әл Фараби, Ж. Баласағұн;
Әл Ғазали, Ибн Сина;
Ж. Баласағұн, М. Қашқари;
Ибн Рушд, Ибн Сина.
|
|
Ежелгі түріктердің діні:
Зороастризм;
Ислам;
Манихейизм;
Буддизм;
Тәңіршілдік.
|
|
«Сақ триадасы»:
Қола /мыс қазандықтар, темір қылыштар, алтын/алтын жалатылған диадемалар;
Бөренелер, қола кетпен, керамика;
Балбалдар, құрбандық жылқылары немесе қойлар, темір қару;
Бұғы тастары, керексуралар, плиткалы қабірлер;
Аң стилі, ат құрал-саймандары, қару-жарақ (ақынақ).
|
|
Х. Сәбитұлы, «қайғылы» деген атқа ие болған жырлар мен қара сөздердің авторы:
Кодан Тайши;
Ақан сері;
Бұқар-жырау;
Құрманғазы;
Асан Қайғы.
|
|
Қазақстандық философ, мәдениеттанушы, «Қала және дала» еңбегінің авторы:
Б. Нұржанов;
Бартольд;
Ш. Уәлиханов;
О. Сүлейменов;
Н. Масанов.
|
|
Алғаш рет көшпенділер тарихын әлемдік тарихтың бір бөлігі ретінде қарастыра бастады:
Й. Гердер және Ш. Л. Монтескье;
Л. Н. Гумилев және Г.Вернадский;
Дж. Боден және Н. Макиавелли;
О. Сүлейменов және Н. Масанов;
Рашид ад Дин, ибн Халдун.
|
|
Идеялық ағым, оның өкілі Л. Н. Гумилев болды:
еуразияшылдық;
батысшылдық;
славянофильдер;
панславизм;
пантюркизм.
|
|
Қазақтар үшін ұран мен бірліктің символына айналған Үш жүзді біріктіруші аты аңызға айналған хан:
Алаша;
Жәнібек;
Керей;
Абылай;
Шыңғыс хан.
|
|
Ұлытау аумағында орналасқан ең танымал кесенелер:
Жошы хан мен Алаша хан кесенесі;
Абай және Шәкәрім кесенесі;
Қозы Көрпеш және Баян Сұлу кесенесі;
Дәуітбек пен Қарахан кесенесі;
Қожа Ахмет Яссауи және Есім хан кесенесі.
|
|
Кескіндемеші, график, қазақ бейнелеу өнерінің негізін қалаушылардың бірі, ҚР Мемлекеттік өнер мұражайы оның есімімен аталған:
Әбілхан Қастеев;
Гүльфайрус Исмаилова;
Қанафия Тельжанов;
Аубәкір Исмаилов
Айша Ғалымбаева.
|
|
Көне түркі жазуының атауы:
Скифтік;
Соғдылық;
Руналық;
Санскрит;
Иероглиф.
|
|
VI-VIII ғасырлардағы Исфиджаб қаласының қирандылары маңындағы табылған археологиялық олжа:
Моншалар;
Акведуктар;
Кәріз жүйелері;
Жерасты будда монастырі;
Будда зираты.
|
|
Өз шығармашылығында қазақтардың дәстүрі мен тұрмысын бейнелеген көрнекті орыс суретшісі?
Б. Смирнов;
О. Федченко;
В. Кошаров;
В. Верещагин;
Н. Хлудов.
|
|
Домбыра музыкасындағы лирикалық бағыттың негізін қалаушы:
Құрманғазы;
Тәттімбет;
Дәулеткерей;
Ықылас;
Біржан.
|
|
Өскемен қаласынан 38 км жерде орналасқан, Шығыс Қазақстан облысының аумағында қолөнершілер мен металлургтердің ертегі сақ қонысы:
Шілікті;
Ақбауыр;
Аблайкет;
Елеке-Сазы;
Берел.
|
|
«Ұлы Жібек жолы» терминін қолдануды ұсынған неміс ғалымы:
Ф. фон Рихтофен;
В. Томсен;
Ж. - Ф. Шампольон;
О. Шпенглер;
Г. Шлиман.
|
|
М. Қашқаридің шығармасы:
«Мейірімді қала тұрғындарының көзқарастары туралы трактат»;
«Толтыру мен қарсыласудың қысқаша кітабы»;
«Диуани лұгат-ат-түрік»;
«Дәрігерлік ғылым каноны»;
«Бақыт эликсирі».
|
|
Ұлы Жібек жолының арқасында Орталық Азияда таралған ежелгі ирандықтардың діні:
Зороастризм;
Буддизм;
Манихейизм;
Христиандық;
Шаманизм.
|
|
Суфизм:
Исламның мистикалық-аскетикалық ағымы;
Халифаттың ұйымдастырылуы мен жұмыс істеу принциптері;
Қоғам мен халифатқа үміткер арасындағы арнайы келісім;
Діни және зайырлы нормаларды біріктіретін құқықтық жүйе;
Араб поэзиясының композициялық формасы.
|
|
Мәдениеттану ғылым ретінде қалыптасып, дами бастады:
XIX ғасырдың екінші жартысында;
XV ғ. басында;
XVII ғасырдың аяғында;
XVI ғасырдың бірінші жартысында;
XVIII ғасырдың ортасында.
|
|
Қазақтардың киелі жері, үш жүздің бірлігі идеясымен байланысты Қазақстанның аумақтық орталығы, құрылтайлардың өтетін орны:
Жідебай;
Түркістан;
Алматы;
Хан Тәңірі;
Ұлытау.
|
|
Мемлекеттер, ұлттық-мәдени топтар мен тарихи-мәдени аймақтар арасындағы мәдени өзара іс-қимыл мен өзара әсерді тереңдету процесі қалай аталады?
этникалық интеграция;
мәдени интеграция;
әлеуметтік интеграция;
инкассация;
аккредитация.
|
|
Ұрпақтан ұрпаққа берілетін және ұзақ уақыт сақталатын әлеуметтік және мәдени мұра элементтерін қамтитын ұғым:
Культ;
Салт;
Жаңалық;
Дәстүр;
Жаңашылдық.
|
|
Мемлекеттің мәдени өмірін жоспарлаумен, жобалаумен, іске асырумен және қамтамасыз етумен байланысты мемлекет саясатының бағыты:
қала құрылысы саясаты;
әскери саясат;
мәдени саясат;
әлеуметтік-экономикалық саясат;
өнеркәсіп саясаты.
|
|
Мәдениетті тұтас жүйе ретінде мынандай түрлерге (формаларға) бөлуге болады?
Материальдық және рухани;
Дін, өнер, білім;
Биологиялық және рухани;
Биологиялық және физикалық;
Физикалық және материалдық.
|
|
Қазақ эпосына жатпайды:
«Манас»;
«Қобланды»;
«Алпамыс;
«Қыз Жібек»;
«Айман-Шолпан».
|
|
Ақындар жарысы қалай аталады?
Айтыс;
Сарын;
Күй;
Ән;
Мақам.
|
|
Қазақтың аса көрнекті композиторы-күйшісі, Батыс Қазақстаннан шыққан, атақты «Адай», «Сарыарқа» күйлерінің авторы:
Құрманғазы;
Дәулеткерей;
Тәттімбет;
Сейтек;
Ақан Сері.
|
|
Ю. Баласағұнидің «Құтадғу білігінің» негізгі идеяларына мыналарды жатқызуға болады:
Хандар мен бектердің деспотизмін айыптау, мемлекетті басқарудың адамгершілік заңдарын әзірлеу;
Адамның ақыл-ойының күшіне сену, білімді сөзсіз құндылық ретінде бекіту;
Қарапайым адам еңбегіне құрметпен қарау, мұқтаж адамдарға жомарт міңез таныту;
Жас ұрпақты адамгершілік тәрбиелеу мәселелеріне, адам өмірінің мәні мен өлместігіне назар аудару;
Жоғарыда айтылғандардың бәрі.
|
|
Әлемді көркемдік түсінуге және игеруге бағытталған адамдардың рухани-практикалық қызметіне негізделген мәдениет формасы:
Миф;
Ғылым;
Философия;
Өнер;
Дін.
|
|
« Аз и Я» кітабының авторы - бұл:
О. Сүлейменов;
М. Шаханов;
Ш. Айтматов;
Ғ. Мустафин;
Е. Брусиловский.
|
|
Атақты адамдардың жерленген жеріне орнатылған көне түркі тас мүсіні:
«балбал»;
«көкпар»;
«наурыз»;
«кетмен»;
«киіз үй».
|
|
Белгілі ғалым, лингвист, ағартушы, «Қазақ» газетінің редакторы:
А. Байтұрсынов;
М. Жұмабаев;
Ж. Аймауытов;
М. Дулатов;
С. Асфендияров.
|
|
Түркі тайпаларындағы Ұмай құдайы ненің қамқоршысы болып саналды:
Аң аулау және соғыс қимылдары;
Егіншілік;
Ошақ және балалар;
Қолөнер;
Музыка мен ән-күй.
|
|
Аристотельден кейін «Екінші ұстаз» атанған философ және ғалым:
Әбу Насыр әль-Фараби;
Әль-Кинди;
Әль-Бируни;
Әль-Газали;
Авиценна.
|
|
«Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасының мақсаты (2006 - 2011):
Өлкетану жұмысы; белсенді және табысқа қол жеткізген азаматтардын (бизнесмендер, шенеуніктер, жастар және т. б.) көмегімен аумақтарды инфрақұрылымдық қолдау; демеушілік көмек көрсетудің оңтайлы формалары мен тетіктерін қарастыру;
Қазақстанның киелі жерлерінің мәдени-географиялық белдеуін құру; осы жобаны жүйелі ұлттық ақпараттық сүйемелдеу; ішкі және сыртқы мәдени туризмді дамыту;
Елдің тарихи-мәдени мұрасын зерделеу, қалпына келтіру және сақтау, тарихи-мәдени дәстүрлерді жаңғырту, Қазақстанның мәдени мұрасын шетелде насихаттау;
Цифрлық экожүйені құру және Қазақстан экономикасының бәсекеге қабілеттілігін нығайту бойынша сапалы жобаларды іске асыру;
Жоғарыда айтылғандардың бәрі.
|
|
«Жаһандық әлемдегі заманауи қазақстандық мәдениет» бағдарламасының негізгі бағыттары:
Өлкетану жұмысы; белсенді және табысқа қол жеткізген азаматтардын (бизнесмендер, шенеуніктер, жастар және т. б.) көмегімен аумақтарды инфрақұрылымдық қолдау; демеушілік көмек көрсетудің оңтайлы формалары мен тетіктерін қарастыру;
Қазақстанның киелі жерлерінің мәдени-географиялық белдеуін құру; осы жобаны жүйелі ұлттық ақпараттық сүйемелдеу; ішкі және сыртқы мәдени туризмді дамыту;
Бәсекеге қабілетті мәдениетті қалыптастыру, өзіміздің мәдени жетістіктерімізді бүкіл әлемге таңыту;
Цифрлық экожүйені құру және Қазақстан экономикасының бәсекеге қабілеттілігін нығайту бойынша сапалы жобаларды іске асыру;
Жоғарыда айтылғандардың бәрі.
|
|
«Туған ел» бағдарламасының негізгі бағыттары:
Өлкетану жұмысы; белсенді және табысқа қол жеткізген азаматтардын (бизнесмендер, шенеуніктер, жастар және т. б.) көмегімен аумақтарды инфрақұрылымдық қолдау; демеушілік көмек көрсетудің оңтайлы формалары мен тетіктерін іске асыру;
Қазақстанның киелі жерлерінің мәдени-географиялық белдеуін құру; осы жобаны жүйелі ұлттық ақпараттық сүйемелдеу; ішкі және сыртқы мәдени туризмді дамыту;
Бәсекеге қабілетті мәдениетті қалыптастыру, өзіміздің мәдени жетістіктерімізді бүкіл әлемге таңыту;
Цифрлық экожүйені құру және Қазақстан экономикасының бәсекеге қабілеттілігін нығайту бойынша сапалы жобаларды іске асыру;
Жоғарыда айтылғандардың бәрі.
|
|
«Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» бағдарламасының негізгі бағыттары:
Өлкетану жұмысы; белсенді және табысқа қол жеткізген азаматтардын (бизнесмендер, шенеуніктер, жастар және т. б.) көмегімен аумақтарды инфрақұрылымдық қолдау; демеушілік көмек көрсетудің оңтайлы формалары мен тетіктерін іске асыру;
Қазақстанның киелі жерлерінің мәдени-географиялық белдеуін құру; осы жобаны жүйелі ұлттық ақпараттық сүйемелдеу; ішкі және сыртқы мәдени туризмді дамыту;
Бәсекеге қабілетті мәдениетті қалыптастыру, өзіміздің мәдени жетістіктерімізді бүкіл әлемге таңыту;
Цифрлық экожүйені құру және Қазақстан экономикасының бәсекеге қабілеттілігін нығайту бойынша сапалы жобаларды іске асыру;
Жоғарыда айтылғандардың бәрі.
|
|
Бұл батырдың ескерткіші Өскемен қаласына кіре берісте тұр:
Алпамыс;
Наурызбай;
Бөгембай;
Қабанбай;
Кобланды.
|
|
Қазақстанда 15 сәуірде атап өтілетін ғашықтар күні осы жұптың тарихымен байланысты:
Еңлік және Кебек;
Кобланды және Қортқа;
Қозы Көрпеш және Баян Сұлы;
Аламыс және Баршын;
Жібек және Төлеген.
|
|
2019-2021 жылдары Лондонда, Мәскеуде, Ыстамбұлда және басқа қалаларда сәтті қойылған Шығыс Қазақстанның сақ қорымдарынан алынған артефактілер бар көрменің атауы:
«Ұлы дала алтыны»;
«Қазақстанның киелі географиясы»;
«Ұлы даланың жеті қыры»;
«Мәдени мұра»;
«Рухани жаңғыру».
|
|
Қазақстандық мұсылмандардың республикалық бірлестігі:
Орта Азия мен Қазақстан Мұсылмандарының рухани басқармасы;
Қазақстан мұсылмандары мүфтияты;
Қазақстан мұсылмандарының діни басқармасы;
Ханафи мазхабы;
Сунниттік ислам.
|
|
Тарихи-мәдени маңызы мен ықпалы Қазақстан заңнамасында танылған діндер:
Ханафи мазхабының сунниттік исламы және православиелік христиандық;
Джафарит мазхабының шиит исламы және православиелік христиандық;
Шафи мазхабының сунниттік исламы және католиктік христиандық;
Маликит мазхабының сунниттік исламы және баптизм;
Исмаилит мазхабының шиит исламы және католиктік христиандық.
|
|
Режиссер Ақан Сатаевтың массагет патшайымы мен Ұлы Кир туралы баяндайтын қазақстандық көркем фильмі (2019 ж.):
"Отырардың ақыры";
"Томирис";
"Қыз Жібек";
"Қозы Көрпеш және Баян Сұлу";
"Жігіт қыз".
|
|
XVI ғасырдың басындағы осы қазақ эпосының негізінде Қазақфильм 1970 жылы режиссер Сұлтан-Ахмет Ходжиковтың фильмін шығарды, онда басты кейіпкердің рөлін Меруерт Өтекешева сомдады:
«Алпамыс»;
«Қобланды»;
«Қыз Жібек»;
«Қозы Көрпеш и Баян Сұлу»;
«Айман-Шолпан».
|
|
Қазақтың алғашқы көркем фильмі:
"Алматыға алғашқы пойыздың келуі";
"Түрксіб";
"Амангелді";
"Абай әндері";
"Біздің сүйкімді дәрігер".
|
|
Евгений Брусиловскийдің ХІХ ғасырдың бірінші жартысындағы екі апалы-сіңлілердің тарихына арналған қазақ халық лирикалық-эпикалық поэмасына негізделген Мұхтар Әуезов пьесасы бойынша музыкалық комедиясы:
"Манас";
"Қобыланды";
"Алпамыс";
"Қозы Көрпеш және Баян Сұлу";
"Айман-Шолпан".
|
|
1928 жылы Алматы қаласында ашылған Қазақстанның бірінші жоғары оқу орны:
Қазақ мемлекеттік университеті (Қазіргі Абай атындағы ҚазҰПУ);
Қазақ мемлекеттік университеті (қазіргі Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ);
Өскемен педагогикалық институты (Қазіргі С. Аманжолов атындағы ШҚУ);
Алматы зооветеринарлық институты (Қазақ ұлттық аграрлық университетінің құрамына кірді);
Өскемен құрылыс-жол институты (қазіргі Д.Серікбаев атындағы ШҚТУ).
|
|
Бірінші жоғары білімді қазақ әйел-дәрігері, Түркістан өлкесіндегі Денсаулық сақтау жүйесін ұйымдастырушы, дәрігер-педагог:
Х. Нұралыханова;
А. Оразбаева;
Н. Құлжанова;
Х. Доспанова;
Г. Асфендиярова.
|
|
Кеңестік қазақстандық композитор, Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, "Абай", "Төлеген Тоқтаров", "Жамбыл" операларының авторы:
Е. Брусиловский;
Құрманғазы;
Л. Хамиди;
М. Дулатов;
А. Днишев.
|
|
"Көшпенділер" трилогиясының авторы:
А. Байтұрсынов;
И. Есенберлин;
М. Әуезов;
М. Дулатов;
С. Асфендияров.
|