(жеке гигиенаға) қойылатын талаптар

207. Объектілерде персоналдың жеке гигиена қағидаларын сақтауына жағдай жасалынады. Қол жуу үшін араластырғышы бар ыстық және салқын су келтірілген, сабын және жеке немесе бір рет қолданылатын сүлгі орнатуға арналған құрылғымен жабдықталған қол жуатын қолжуғыштар орналастырылады.

208. Персоналдың арнайы киімін жуу кір жуатын ұйымда (ол бар болғанда) немесе өзге де кір жуатын орында шарт бойынша жүргізіледі.

209. Ас блогының қызметкерлері кемінде үш арнайы киім жиынымен және қажетті жеке гигиена қағидаларын сақтау жағдайларымен қамтамасыз етіледі. Ас блогының қызметкерлері мынадай жеке гигиена қағидаларын орындайды:

1) жұмыс басталар алдында сырт киімді шкафқа салады, қолдарын сабынмен және щеткамен мұқият жуады;

2) таза арнайы киімде жұмыс істейді, шаштарын орамалдың немесе қалпақтың астына жинайды;

3) жұмыс процесінде сақина, алқа, сағат және басқа да сынатын заттарды шешіп қояды;

4) ас блогынан шығатын жерде дәретханаға барған кезде арнайы киімді шешеді, асханаға қайтып келгенде қолды ыстық сумен, сабынмен және щеткамен мұқият жуады, содан кейін арнайы киімді киеді.

Ұзын тырнақ өсіруге және оны лакпен бояуға, арнайы киімді түйреуішпен түйреуге жол берілмейді.

210. Суық тию немесе асқазан-ішек бұзылу белгілері, іріңдеу, тіліктер, күйіктер пайда болған кезде қызметкер бұл туралы әкімшілікке хабарлайды және медициналық көмекке жүгінеді, сондай-ақ өз отбасындағы барлық ішек инфекцияларымен сырқаттану жағдайлары туралы хабарлайды.

211. Ішек инфекциясы, іріңді тері аурулары бар, жоғарғы тыныс алу жолдары қабынған, күйік алған немесе бір жерін кесіп алған тұлғалар уақытша жұмыстан шеттетіледі және тиісті тексеру және дәрігердің қорытындысы бойынша медициналық бақылау тексерісінен өткізілгеннен кейін жұмысқа жіберіледі.

212. Жұмысқа тиісті кәсіби біліктілігі және жұмысқа жіберілгені туралы белгісі бар санитариялық кітапшасы бар аспаз қабылданады.

10. Объектілерде тәрбиелеу жағдайларына қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

213. Жалпы үлгідегі сәбилер үйінде туғаннан бастап 3 жасқа дейінгі, мамандандырылған сәбилер үйінде (жалпы үлгідегі сәбилер үйіндегі топта) 4 жасқа дейінгі балалар тәрбиеленеді.

214. Сәбилер үйінде тәрбиеленетін балалардың тиімді саны 100 – 150 баланы құрайды. Топтардың топтасуы туғаннан бастап 1,5 жасқа дейін – 10 бала; 1,5 жастан 2 жасқа дейін – 13 бала; 2 жастан 3 жасқа дейін – 15 бала.

215. Бір жастағы сәбилер үшін күннің үлгілік режимі осы Санитариялық қағидаларға 10-қосымшада келтірілген.

216. 2 түрлі жастағы балаларды 1 топқа біріктірген кезде әртүрлі режимді сақтау қамтамасыз етіледі.

217. МДҰ топтарының толықтырылуы осы Санитариялық қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес қабылданады.

218. Серуендердің ұзақтығы кемінде 1 – 1,5 сағатты құрайды.

219. Объектілердің «тірі бұрыштарында» ұсталынатын жануарлар мен құстарға ветеринариялық ілеспе құжаты болуы керек.

11. Балаларды медициналық қамтамасыз етуге қойылатын
санитариялық-эпидемиологиялық талаптар

220. Балалар толық және тәулік бойы болатын сәбилер үйлерінде және МДҰ-да балаларға медициналық қызмет көрсету қамтамасыз етіледі.

Медицина қызметкері болмаған кезде медициналық қамтамасыз етуді аумақтық алғашқы медициналық-санитариялық көмек ұйымы жүзеге асырады.

221. Изолятор палаталары өтпелі болмауы көзделеді, олардың арасында 1,2 м биіктікте әйнектелген қалқа құрылғысы арқылы медициналық кабинетпен жапсарлас орналасады.

222. Сәбилер үйлеріне жаңа түскен балалар үшін ойын бөлмесінде бір сәбиге ауданы 2,5 м206. Күн сайын ас блогында аспазшы дайын өнімнің тәуліктік сынамасын қалдыруы тиіс. Сынамаларды қақпағы бар таза (қайнатылып өңделген) шыны ыдысқа (гарнирді бөлек ыдысқа салады) толық көлемде алады және +2⁰С-тан +6⁰С-қа дейінгі температурада тоңазытқышта арнайы бөлінген орында сақтайды. Тәуліктік сынама келесі күні немесе демалыстан кейінгі (демалыс күндерінің санына қарамастан) күні дайындалатын тағаммен – таңғы аспен, түскі аспен, бесін немесе кешкі аспен сәйкесінше ауыстырғанға дейін кемінде 24 сағат сақталынады.

², жатын бөлмесі – 1,8 м², дәретхана – 0,8 м² болатын карантиндік бөлімше көзделуі тиіс.

223. Сәбилер үйлерінің және МДҰ-ның медициналық үй-жайларының жиыны мен ауданы осы Санитариялық қағидаларға 2-қосымшаның 2, 4–кестелеріне сәйкес қабылданады.

224. Балалар қысқа уақытқа болатын объектілерде медициналық үй-жай көзделмейді.

225. Медициналық кабинеттің жабдықталуы осы Санитариялық қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес қабылданады.

226. Аурудың созылмалы түрі, қатер факторлары, сондай-ақ профилактикалық медициналық тексерулер кезінде анықталған және (немесе) жекелеген жіті аурулармен ауырған балалар диспансерлік есепке алынып, кейіннен сауықтыру арқылы бақылауға жатады;

227. Емдеу-профилактикалық және сауықтыру іс-шараларын медицина персоналы жүргізеді, сондай-ақ балалардың сырқаттанушылығын төмендетуге және денсаулықтарын нығайтуға бағытталған кешенді сауықтыру іс-шараларының жоспары жасалады.

228. Балалар толық және тәулік бойы болатын сәбилер үйлерінде және МДҰ-да балаларға профилактикалық медициналық тексерулер жүргізіледі. Объектілердің балалары және персоналы профилактикалық егулер алуы тиіс.

229. Балалар толық және тәулік бойы болатын сәбилер үйлерінде және МДҰ-да объектілердің медицина қызметкерлері мен әкімшілігі:

1) балалардың сырқаттанушылығының статистикалық есебін жүргізеді;

2) балалардың денсаулығын сақтау және нығайту, олардың арасында сырқаттанушылықты төмендету бойынша іс-шараларды жыл сайын жоспарлайды және балаларды сауықтыру бойынша іс-шаралар жүргізеді;

3) созылмалы ауруы бар балаларды уақытылы диспансерлеуді ұйымдастырады және бақылайды;

4) тереңдетілген медициналық тексеру нәтижелері бойынша динамикалық бақылау тобын (денсаулық топтары), дене бітімінің даму деңгейін, дене шынықтыру сабақтары үшін медициналық топтарды айқындайды;

5) емдеу-сауықтыру жұмысын (оның ішінде балалардың денсаулық жағдайын жүйелі түрде бақылау, күн сайын амбулаториялық қабылдау, шынықтыру, сауықтырудан өту және т.б.) жүргізеді;

6) тоқсан сайын сауықтыру жоспарларын кейіннен түзете отырып, сырқаттанушылыққа талдау жүргізеді;

7) объектілердегі қызметкерлердің профилактикалық медициналық тексеруден уақытылы өтуін бақылауды және осы Санитариялық қағидаларға 13-қосымшаға сәйкес «Ас блогы қызметкерлерінің денсаулық жағдайын тіркеу журналына» деректерді тіркеу арқылы ас блогы қызметкерлерінің денсаулығына күн сайын бақылауды жүзеге асырады;

8) тиісті аумақтағы халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы мемлекеттік орган ведомствосының аумақтық бөлімшесіне сырқаттанушылық, профилактикалық медициналық тексеруді өткізу, денсаулық жағдайы бойынша балаларды бөлу (денсаулық тобы), дене дамуы, дене тәрбиесі топтары, диспансерлік бақылау және жүргізілген сауықтыру бойынша есептерді жыл сайын және сұратуға байланысты ұсынады;

9) балалардың тамақтануының ұйымдастырылуын: келіп түскен тағам өнімдерінің сапасын, оларды сақтау мерзімдері мен талаптарын, дайындау технологиясы, дайын тағамның сапасын, ас блогының ұсталуын бақылауды жүзеге асырады;

Балалар толық және тәулік бойы болатын сәбилер үйлерінде және МДҰ-да осы Санитариялық қағидаларға 9-қосымшаның 4-нысанына сәйкес «Тамақ өнімдерінің нормаларын орындауды бақылау ведомосына» деректерді енгізе отырып, ай сайын онкүндікте тамақтануға және кейіннен бақылау ведомосын түзете отырып, жекелеген өнімдер бойынша тәуліктік нормалардың орындалуына талдау жүргізеді. 10 күн ішінде тамақтану нормасының орындалуын қамтамасыз ете отырып, күні бойы нормадан 5% асырмай ауытқуға жол беріледі;

10) балалардың жеке гигиена ережелерін сақтай отырып, дене тәрбиесіне жүйелі бақылауды жүзеге асырады.

230. Сәбилер үйіне және МДҰ-ға түсетін балалар медициналық тексеруден өтеді және денсаулық жағдайы туралы анықтама тапсырады. Үш күн және одан да көп күн болмаған балалар педиатр дәрігердің денсаулық жағдайы туралы анықтамасы болған кезде МДҰ-ға қабылданады.

231. МДҰ-ға және сәбилер үйлеріне түскен кезде, сондай-ақ басқа топқа ауысқан кезде балалар гельминтозға және ішек протозоозына, ары қарай – жылына бір рет зертханалық тексерілуге тиісті.

232. Медициналық кабинеттерде жабдықтар мен мүкәммалды нұсқаулыққа сәйкес, белгіленген тәртіпте қолдануға рұқсат етілген дезинфекциялаушы құралдармен санитариялық-дезинфекциялық өңдеуден өткізеді.

233. Балалар немесе персонал арасында инфекциялық аурулар тіркелген жағдайда, объектілердің басшылығы, олардың персоналы және медицина қызметкерлері эпидемияға қарсы іс-шаралар жүргізеді.

234. Балалар толық және тәулік бойы болатын сәбилер үйлерінде және МДҰ-да осы Санитариялық қағидаларға 14-қосымшаға сәйкес есепке алу-есеп беру құжаттамасы жүргізіледі.

«Балаларды мектепке дейінгі
тәрбиелеу мен оқыту объектілеріне
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
1-қосымша

Балаларды мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқыту объектілерінде

Кесте

Зерттеу түрлері	Зерттеу кезеңділігі		Өлшеу немесе сынама алу орны
1	2		3
1. Микроклиматты зерттеу
Температура, ауаның салыстырмалы ылғалдылығы, ауа қозғалысының жылдамдығы	Ағымдағы қадағалау тәртібімен пайдалануға берген кезде		Қабылдау бөлмелері, киім ауыстыратын бөлмелер, топтық, жатын, спорт және музыка залдары, медициналық кабинеттер, демалуға және ұйықтауға арналған үй-жайлар
2. Ауа ортасын зерттеу
Сынап буларының болуы	Ағымдағы қадағалау тәртібімен		Медициналық үй-жайлар, қабылдау бөлмелері, киім ауыстыратын бөлмелер, изолятор
Көміртегі тотығының болуы	Ағымдағы қадағалау тәртібімен		Пешпен немесе автономды, электрсіз жылытылатын объектілердегі спорт залдары, ойын бөлмелері, демалуға және ұйықтауға арналған үй-жайлар
Желдетудің тиімділігін зерттеу	Көрсеткіштер бойынша		Объектілердің үй-жайлары
3. Өнімдерді, дайын тағамдарды және тамақтану рациондарын зерттеу
Жеке компоненттерді қосу толықтығын анықтау	Ағымдағы қадағалау тәртібімен		Объектілердің ас блоктары - қазандықтардан немесе тарату желісінен сынамалар алу
«С» витаминінің болуы	Ағымдағы қадағалау тәртібімен		Объектілердің ас блоктары
Тамақ өнімдерін, жартылай фабрикаттардың, дайын тағамды зерттеу	Ағымдағы қадағалау тәртібімен		Ас блогы, тарату желісі, тамақтану үстелі, қоймалар
4. Суды зерттеу
Су құбырлары жүйесінің суы (бактериологиялық және санитариялық-химиялық зерттеулер)	Алдын ала санитариялық (құрылыс аяқталғаннан, қайта жаңартудан, жөндеу жұмыстарынан кейін, жүйедегі апатты жағдайлар жойылғанда, обьектіні пайдалануға беру кезінде), ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен. Маусым басталу алдында сауықтыру (маусымдық) ұйымдарында		Су тарату крандары – ғимаратқа судың кіру және шығу орындары, Ас блогында (бөлек блокта орналасқан кезде) Таңдау нүктесі сумен жабдықтау көзіне байланысты анықталады.
Ыдыстарға құйылған ауыз су (шөлмектердегі суды қоспағанда)	Ағымдағы қадағалау тәртібімен		Ыдыстарға құйылған суды пайдаланатын объектілер
Құдықтардан, ұңғымалардан, каптаждардан, қоғамдық пайдалану бұлақтарынан алынған су (бактериологиялық, санитариялық-химиялық, паразитологиялық, радиологиялық зерттеулер)	Пайдалануға беру кезінде, оқу жылының басталар алдында, ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен Көрсеткіштер бойынша		Құдықтар, ұңғымалар, каптаждар және бұлақтар, су тарату крандары
Жабық жүзу бассейндерінен және ванналардан алынған су (бактериологиялық, санитариялық-химиялық, паразитологиялық, радиологиялық зерттеулер)	Пайдалануға беру кезінде және ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		Балалар мен жасөспірімдерге арналған шомылатын орындар
Жабық жүзу бассейндерінен және ванналардан алынған су (бактериологиялық, санитариялық-химиялық, паразитологиялық зерттеулер)	Пайдалануға беру кезінде және ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		Екі нүктеде – бассейн ваннасының тайыз және терең бөліктерінен судың бетінен 25-30 см тереңдікте, сүзгіден кейінгі суда
5. Топырақты зерттеу
Гельминттердің болуына санитариялық-микробиологиялық және паразитологиялық зерттеулер	Көрсеткіштер бойынша мамыр айынан қыркүйек айына дейін ағымдағы қадағалау тәртібімен		Объектілердегі құмды алаңқай
Топырақты радиологиялық зерттеу	Құрылыстағы жер учаскесін бұру кезінде		Объектілердің жер учаскесі
6. Жиһаздарды және жабдықтарды зерттеу
Жиһаздардың өлшемі балалардың жасы мен бойына сәйкестігі	Ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		Ойын, жатын бөлмелері, оқу кабинеттері
7. Балалар ассортимені тауарларын сараптау
Балалар ассортименті тауарлары (киім, аяқ киім, ойыншықтар, косметикалық құралдар және т.б.)		Ескертпелі қадағалау тәртібімен үлгілерді олардың массалық шығарылымына дейін және ағымдағы қадағалауға (әрбір тексеру кезінде) шейін сараптау	Балаларды мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқыту объектілері
8. Құрылыс және әрлеу материалдары
Құрылыс және әрлеу материалдары		Ескертпелі санитариялық қадағалау тәртібімен, құрылыс, жаңарту, жөндеу жұмыстарын жүргізу, пайдалануға бөлу кезінде және көрсеткіш бойынша	Салынып, қайта жаңартылып жатқан обьектілерде, жөндеу жұмыстарын жүргізу кезінде
9. Объектілердің санитариялық жағдайын бағалау кезіндегі санитариялық-бактериологиялық көрсеткіштер
Сыртқы ортадан алынған шайындыларды бактериологиялық зерттеу	Ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		Ас блоктарындағы және топтардағы бөтелкелер, емізіктер, ойыншықтар, жабдық, бөлшектеу үстелдері, мүкәммал, тамақтану үстелдері, персоналдың қолы мен киімдері және т.б.
Шайындыларды паразитологиялық зерттеуге тексеру	Ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		Ойыншықтар, үстелдер, орындықтар, көрнекі құралдар, төсек әбзелдері, сүлгілер
10. Персоналды бактериологиялық тасымалдаушылыққа зерттеп-қарау
Персоналды бактериологиялық тасымалдаушылыққа зерттеп-қарау	Ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен және эпидкөрсеткіштер бойынша		Объектілердегі персонал
11. Оқыту жағдайларын зерттеу
Электромагниттік және электростатикалық өрістердің кернеулігі	Пайдалануға беру кезінде, ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		ДК-мен және БТ-мен сабақ өткізу кабинеттері
Жасанды жарықтандыру деңгейі	Пайдалануға беру кезінде, ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		Объектілердің үй-жайлары
Шу, діріл	Пайдалануға беру кезінде және ағымдағы санитариялық қадағалау тәртібімен		Ас блогы, шу көзімен іргелес тұрған үй-жайлар, дербес компьютерді және бейне терминалды пайдаланатын үй-жай
12. Радиологиялық зерттеулер
Топырақты радиологиялық зерттеу	Жер телімін бөлу кезінде және көрсеткіш бойынша		Жер учаскесі
Обьектіні радиологиялық зерттеу	Пайдалануға берудің алдында, құрылыс, қайта жаңарту, жөндеу жұмыстары аяқталғаннан кейін және көрсеткіштер бойынша		Зерттеп-қарау обьектісі

«Балаларды мектепке дейінгі
тәрбиелеу мен оқыту объектілеріне
қойылатын санитариялық-
эпидемиологиялық талаптар»
санитариялық қағидаларына
2-қосымша

Сәбилер үйлеріндегі үй-жайлардың ауданы

2-кесте

3-кесте

киім ауыстыратын орын (қабылдау бөлмесі)	ауданы 1 балаға кемiнде 0,7 м2;
топ бөлмесi (ойын бөлмесi)	1 балаға кемiнде 2,5 м2 есебімен сәби топтары үшін, мектепке дейінгі топтарда ауданы кемiнде 2,0 м2;
буфет бөлмесі	кемiнде 3,8 м2;
жатын бөлмесі	1 балаға кемiнде 1,8 м2 есебімен сәби топтары үшін, мектепке дейінгі топтар үшін – кемінде 2,0 м2.
дәретхана	1 балаға кемiнде 0,8 м2.

Мектепке дейінгі ұйымдардың үлгілік ғимараттарының