Балаларға ғарышкерлер күні жөнінде түсінік беру
жүктеу/скачать 22,26 Kb.
|
arysha-tren-salan-yran-aza
саитка 21.08 памятка октябрь, Димаш Құдайберген
|
Ғарышқа түрен салған қыран – қазақ Мақсаты: Балаларға ғарышкерлер күні жөнінде түсінік беру. Көрнекілігі: Ғарышкерлер суреттері, Байқоңыр – ғарыш айлағы суреті. Кіріспе: Армысыздар ұлағатты ұстаздар, оқушылар. Жерді қоршаған бүкіл дүние – Әлем немесе Ғарыш деп аталады. Ғарышқа жол 1957 жылы 4 қазанда ашылды. Бұл күні бұрынғы Кеңес Одағының Жердің жасанды серігі ұшырылды. Ал 1961 жылы 12 сәуірде адам баласы тарихында бірінші рет Ю. А. Гагарин ғарыш кемесімен Жер шарын айнала ұшты. 12 сәуір тарихқа «ғарышкерлер күні» деген атпен енді. Лайка - ғарышқа сапар шеккен әлемдегі тұңғыш тіршілік иесі.1957 жылдың 3 - қарашасында ғарышқа салмағы алты келі, жасы екі жастан асқан Лайканы Спутник - 2 ғарыш кемесімен ғарышқа аттандырып жіберді. Ғарыш кемесі ұшырылғаннан кейін, шамамен 5 - 7 сағаттан соң Лайка ғарыштағы температураның күрт артуы мен стрестің салдарыннан өледі. Сынақты ұйымдастырушылар о бастан - ақ Лайканың жерге қайтуын күткен жоқ. Олардың жоспарлауынша Лайка ғарышта бір аптаға жуық уақыт сүру керек болатын. Кеңес одағының ғалымдары Лайкамен бірге екі итті жаттықтырған болатын. Олар: Белка және Стрелка. Осынау үлкен сынақты іске асыру үшін Лайканы ұшырылуынан біраз жылдар алдын ала комиссия құрылып нақты шараларды анықтап отарды. Кеңестік ғалымдар ғарышқа иттерді жіберген болса, өз кезегінде АҚШ ғалымдары сынақ жасау үшін шимпанзелерді пайдаланды. Аты әлемге тарап атаққа кенелген Лайканың құрметіне әндер жазылды. Тіпті топтарының атын өзгерткен де әншілер болды. Ғарыш күніне ойластырып әртүрлі Ашықхаттар әзірленді. Fарышқа ұшу Гүлнұр-Адамдар ғарышқа ұшуды армандайтын. Бiрақ ол қолдан келместей көрiнетiн. Ғарышқа 1961 жылы 12 сәуiр күнi тұңғыш рет Юрий Гагарин ұшты. Қазақтан ғарышқа бiрiншi болып ұшқан - Тоқтар Әубакiров. Бiз қазақ ғарышкерi Талғат Мұсабаевты да мақтан етемiз. 1991 жылы Тоқтар Әубакiров Қазақстандық бағдарлама бойынша ғарышқа жол тартты. 7тәулiк 22сағат, 12минут, 40секунд ғарыш кеңiстiгiнде болған Тоқтар Әубакiров тұнғыш қазақ ғарышкерi атанды. Касым Аманжолов Батырбек- Ұшқыш болғым келедi Көңiлi – дария, ойы – аспан, Асқар шыңнан бойы асқан. Ай, күнiмен аспанның Әзiлдескен, сырласқан Ұшқыш болғым келедi! Күнге күлiп, күй тартқан, Айға әнiн тыңдатқан, Бақыт жырын жырласа, Таң шолпанын қуантқан Ұшқыш болғым келедi! жүктеу/скачать 22,26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|