Балашт ү с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы
жүктеу/скачать 16,27 Mb. Pdf көрінісі
|
ПДБ ҚАЗ ТҮСІПҚАЛИЕВ
| Патогенезі.
Жалпы К витаминінің биологиялық ролі протромбиндегі (II фактор), проконвертиндегі (VII фактор), антигемофилді В глобулиндегі (IX фактор) және Стюарт- Проуэр факторіндегі (X фактор), сондай-ақ плазманың С және Ѕ антипротезаларындағы ұйытуға қарсы механизмдерге қатынасатын остеокалциндегі және кейбір басқада белоктардағы глютамин қышқылы қалдықтарының γ-карбоксилдену құбылысын белсендіру болып есептеледі. «К» витаминінің жеткіліксіздігінде бауырда Са++ иондарын байланыстыруға және қанды ұйытуға толық қатысуға қаблетсіз, белсенді емес акарбокси – II, VII, IX және Х факторлары түзіледі. «К» витаминінің плацента арқылы өте нашар өтетіндігі және кіндік бауы қанындағы оның мөлшері барлық уақытта ана қанымен салыстырғанда төмен екендігі, сондай-ақ жиі шын мәнінде «К» витаминінің өте төмен деңгеймен туылатын нәрестелердің жиі кездесетіндігі анықталған. Жаңа туылған нәрестелердігі К- гиповитаминозның дамуына әкелетін түрткілер қатарына: анасына тіке емес әсер ететін антикоагулянттар (неодикумарин тобынан), құрысуға қарсы дәрілер (фенобарбитал, дифенин және басқалар), кең спектрлі әсер ететін антибиотиктерді көп мөлшерде тағайындаулар, эстрогендер аз түзілуімен жүретін гестоз, анасындағы гепато- және энтеропатиялар, ішек дисбиоздар мен дисбактериоздары жатады. Бірақ, бірқатар күні жетіп туылған нәрестелердегі К-витаминінің жеткіліксіздігіне әкелетін факторларды анықтау мүмкін болмайды. Сондықтанда АҚШ педиатрия акаде- миясы 1960 жылы барлық ЖТН-ге, туылғаннан кейін К витаминің тағайындауды ұсынды. Адам денесіне К-витамині өсімдік тағамдарынан филлохинон (2-метил, 1,3-фитил, 14-нафтохинон) – К 1 витамині түрінде түседі. К 1 витаминіне деген минимальды тәуліктік қажеттілік 2 мкг/салмақты құрайды. Бұдан басқа ішек микрофлоралары К 2 витамині болып саналатын менахинонды түзеді, бірақ ескеретін жайт, оның мөлшері ересектерде өте азғантай немесе ішек арқылы сіңірілмейді, керісінше нәрестелерде жақсы сіңіріліп және нәресте организіміне қажетті К- витаминінің ең басты қайнар көзі болып саналады. Сондықтанда ЖТН-де, емшек жасындағы балаларда, ішек микрофлораларының өсуін тежейтін, диарея, кең спектірлі әсер ететін антибиотектерді, әсіресе цефлоспориндердің III буындағы туындыларын қабылдау, оларда К витаминінің жеткіліксіздігін және геморрагияларды тудыруы ықтимал. Ана уызында және сүтінде К 1 витамині орташа есеппен 2 мкг/л, ал сиыр сүтінде – 5 мкг/л деңгейінде болады. Келтірілген осы дәйектер, ана сүтінің, нәрестенің К витаминіне деген қажеттілікті толық қамтамасыз ет алмайтындығын білдіреді, сондықтан оны ішек микрофлораларының түзгендігі қажет. Өкінішке орай нәресте өмірінің алғашқы апталарында ішек микрофлораның қалыптасуы баяу біртіндеп жүреді де, өмірінің алғашқы күндер К 2 витаминің түзілуі белсенді болмайды. Бұған, өткен ғасырдың 50 жылдарында-ақ ЖТН ГрА жасанды қоректендірілетін нәрестелерден гөрі, табиғи қоректенетін нәрестелерде жиі кездесетіндігі дәлел бола алады. Парентералды енгізілген К витаминің 1мг мөлшердегі көлемі, бірнеше сағаттардан кейін қанды ұйытушы К- витаминіне тәуелді факторлар деңгейінің күрт жоғарлауына әкеліп соқтырады. 356 НГрА ерте түрі әдетте анасына дәрі-дәрмектер (құрысуға қарсы, оралды антикоагулянттар, антибиотиктер әсіресе бауырға уытты әсер ететіндері) тағайындалғанда өрбиді. Бірақ айта кету қажет геморрагиялық синдром өмірінің алғашқы күндері тек қана К витаминінің жеткіліксіздігіне байланысты емес болуы мүмкін. Анасының босанар ал- дында қабылдаған ацетилсалицил қышқылы ЖТН-де қан ағушылықты туғызуы ықтимал. Өйткені бұрыннанда белгілі аспириннің және осы топқа жататын дәрілердің жағымсыз әсері, олардың тромбоциттар қызмет белсенділігінің тежегіш қасиетіне байланысты. жүктеу/скачать 16,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|