«Банк ісі» Пәнінің оқу әдістемелік кешені

Клиенттің несиелік қабілетін анықтау әдістері: жоғарыда аталған коэффициенттерді есептеу, талдау жасау. Ірі және орташа клиенттердің, шағын бизнес саласында кәсіпкерлікпен айналысатын клиенттердің несиелік қабілетін анықтаудың ерекшеліктері мен әдістері. Клиенттердің несиелік қабілетін олардың іскерлік тәуекелін талдау арқылы бағалау. Жеке тұлғалардың несиелік қабілетін анықтаудың жолдары. Жобалық несиелеу ерекшеліктері. Олардың несиелік қабілетін сипаттайтын факторлар: әлеуметтік жағдайы, жасы, кәсіби мамандығы, табысы, қолда бар өтімді игіліктері (депозиттерін қоса), тұрақты жұмыс орны, мекен-жайы, денсаулығы. Клиенттердің несиелік қабілетін олардың ақша ағыны мен активтерінің сапасын бағалау арқылы анықтау. Ақша ағыны туралы түсінік және оның мазмұны. Клиенттердің несиелік қабілетін бағалаудың шет елдік тәжірибелері: тұтыну несиесін алатын жеке азаматтардың несиелік қабілетін балл беру арқылы бағалау, клиенттің қаржылық тұрақтылығын сипаттайтын «Зета моделі» (2), Альтман формуласы, клиенттердің репутациясын бағалаудың «6С» ережесі, ағылшынның «РАЯТ8», «САМРАКІ» жүйелері, батыс елдеріндегі банктерде жиі қолданатын несиелік скоринг (crecШ зсоriп), американдық Д.Дюраның ұсынған жеке азаматтардың несиелік қабілетін анықтау әдісі, Чессердің коммерциялық несиені бағалау моделі.

Нарықтық қатынасқа өтуге байланысты бұл заңдылықтардың «ақша ағыны», «активтердің сапасы», «дисконттау консепциялары» т.б. жаңа ұғымдармен толықтырылуы. Банктің несиенің айналым және негізгі капиталдарды қалыптастыруда (ұдайы өндіруде) қаржыландыру көзі ретіндегі мәнінің жаңа қырынан танылуы. Бұған қатысты шет елдік тәжірибелерді зерттеу. Несиелеудің үш түрлі әдісі: қалдықтар (сальдо) бойынша несиелеу және аралас әдіспен несиелеу (айналым-сальдо); тауарлы – материалдық құндылықтардың айналымы бойынша несиелеу. Несиелеу әдістерінің негізгі айырмашылықтары. Нарықтық экономикаға өтуге байланысты объектілерді несиелеуден субъектілерді несиелеуге, несиелік кепіл сапасына көшуге нақты жағдайлардың тууы. Ссудалық шоттардың формалары: арнайы ссудалық шоттар, контокорренттік ссудалық шоттар.