БҰҚар жырау ауданының

• 
  негізгі көрсеткіштерді тұрақтандырау (нәресте өлімі, туберкулезбен ауыру, сационар бойынша жағдайлар);
  
• 
  селолық амбулаторияларда дәрігер кадрларымен жеткіліксіз қамтамасыз етілу;
  
• 
  әлеуметтік-маңызды аурулардың тарауы;
  
• 
  селолық тұрғылықты пункттерде дәріханалық желінің жоқтығы;
  
• 
  санитарл автокөліктің тозуы;
  
• 
  ауыл шаруашылығы денсаулық сақтаудың типті медициналық нысандарының аз саны.
  

Бұқар жырау ауданында 4 бала –бақша қызмет атқарады (2005ж.- 3), соның ішінде 3, 1 ведомствалық («Қазақмыс» Корпорациясы) Мектепке дейінгі білім берумен қамтуды ұлғайту ауданда, білім беру ұйымдарының құрылысы, кеңеюуі және қайта қалпына келтірілуі есебінен жүргізілуде.

Бала-бақша жүйесінің қалпына келтірілуі, шағын-орталықтарының Мектепке дейінгі білім беру және тәрбиемен қамтуды ұлғайтуға әкелді 2005 жылмен салыстырғанда 9,3% дан 47,8%ға дейін 2009 жылы.

Ақырғы жылдары облыста мектепке дейінгі ұйымдардың тәрбиеленушілерінің саны артуы байқалуда. 2009 жылы – 1525 бала (2005ж.- 142 бала).

Осымен қатар аудан бойынша балаларды мектепке дейінгі біліммен қамтудың орташа деңгейі аудан бойынша 47,8% құрайды, бұл 2005 ж көрсеткішінен 38,5% артық.

Мектепке дейінгі ұйымдарда 119 мұғалім жұмыс істейді, 32,9% мұғалімі жоғары және бірінші санатты.

Ауданда 56 (2005ж - 59) мемлекеттік күндізгі жалпы білім беретін мектептер қызмет атқарады, жалпы саны 2009 ж - 9400 бала (2005 ж - 11557).

2005-2009жж жалпы білім беретін мектептер саны 3 бірл азайды. Мектеп сандары азаюуының негізгі себептері аз кешенді болғандықтан селолардағы бастауыш мектептердің жабылуы, бастауыш мектептердегі себептер ауылдық жерлерден халықтың қалаға көшуі, сондай ақ халықтың туу деңгейінің төмендеуі.

2005 жылмен салыстырғанда оқушылар саны 2157 адамға азайды.

Мектептердің жалпы санынан 76,8% (43 мектеп) шағын кешендендірілген.

Аудан мектептерінде оқытушылар саны 1444 адам (жоғарғы және бірінші санаттағы 39%) бұл 2005 ж салыстырғанда 79 адамға артық (2005ж - 1365). Селоларда математика, физика, информатика, химия және биология мұғалімдері жетіспейді.

12 жылдың білім беруге ауысу бойынша дайындық бойынша жұмыс жалғасуда, осының шеңберінде білім беру ұйымдарында эксперименттеу қызметі жүзеге асырылады:

• 
  Республикалық эксперименттің нәтижелігін зерртеу бастауыш және негізгі мектепте 12 жылдық білім беруді енгізу бойынша;
  
• 
  аудан мектептерінде 5-7 сыныптарда кәсіби оқуды енгізу тиімділігі;
  

Ауданда білім ұйымдарының білім алушыларын ыстық тамақпен қамтамасыз ету бойынша мақсатты жұмыс жүргізілуде. 2007-2008 оқу жылынан бастап ауданда 1-2 сынып оқушылары, 2008 жылдың бірінші жартыжылдығынан бастап 1-4 сыныптар тегін ыстық тамақ пен қамтамасыз ету жұмыстары жүргізіліп жатыр.

Ыстық тамақпен қамтамасыз етілгендер үлесі 67,9% -ды құрайды. Тегін тамақпен 3042 оқушы қамтылған, олардың ішінен 1038 көпбалалы, күнкөрісі төмен отбасылардан шыққан балалар санының 100%-н құрайды. Бүгінгі күнде тасымалдауды қажет ететін оқушылардың барлығы тасымалдау көлігімен қамтамасыз етілген.

Ауданда 97 жетім және ата-ананың қамқорынсыз қалған балалар бар немесе 0-ден 18 жасқа дейінгі баланың 1%. Оның ішінде 52 бала қамқоршылықта және 45 бала қорғаншылықта, 3 бала қазақстандық азаматтардың отбасыларында патронаттық тәрбиеде, Интернат жағдайындағы балалар үшін ауысымды қорғау институттарының дамуы актуалды міндет болып табылады, балалр үйінің тәрбиеленушілерін қамқоршылық отбасыларына және асырап алу отбасыларына беру есебінен.

Ауданда 3 кәсіби лицей жұмыс атқарады, бұл 2005 ж деңгейінде. 12 мамандық бойынша даярлау жұмыстары жүргізіледі. Еңбек ресурстарына сұраныс бағамдарын анықтау мақсатында өндірістік қуатты рационалды орналастыру Кестесіне енген нысандарға жұмысқа орналастыру үшін кадрларды даярлау жұмыстары жүргізілуде. Облыста техникалық және қызмет көрсету кадрларын даярлау бойынша меморандумдар мен келісім-шарттар жасалуда.

Кәсіби лицейлерінің 206 түлегінің жұмысқа тұруы қызметтік жұмыстылықпен бекітілген меморандумдар және келісімдерге сәйкес жүргізіледі. Кәсіби оқудың негізгі проблемасы негізгі қорлардың негізгі тозуы, оқу ескірген жабдықтарда жүргізіледі.

Спорт

Спортпен айналысуға 159 спорттық жайлар бар, олардан:

- трибуналы стадион 1500 және 300 орындық;

- 3 спорткешені;

- 38 спорт залдары: олардан, 33 орта мектептерде, 3 спорт кешендерде, 2 аулалық клубтарда орналасқа;

- 4 спорттық шағын зал;

- 67 спорт алаңдары; 31 футбол алаңы; 12 спорт трассасы, 2 хоккейлік корт, селолық және кенттік округтарда орналасқан.

Ауданда 1 балалар мен жасөспірімдер спорт мектебі бар. Онда 544 адам жаттығады, 3 аулалық клуб 264 адамды қамтумен. Ә.Молдағұлова атындағы спортта дарынды балаларға арналған мектеп-интернатта 4 бала оқиды, БЖСМ 3 тәрбиеленушілері КарМУ дене шынықтыру факультетінде оқиды.

Спорттың жүргізілетін түрлері : баскетбол, бокс, волейбол, дзюдо, футбол, ауыр атлетика, гирдік спорт, шахмат, қазақша күрес, самбо, класикалық күрес.

2008 жылмен салыстырғанда 2009ж аудандық спорт-жалпы шараларының саны 34 ке дейін өсті.

2008 жылмен салыстырғанда 2009ж облыстық сайысқа қатысушылар саны өсті 8%, 2008ж- 431 адам, 2009ж -466.

2008 жылмен салыстырғанда 2009ж аудандық сайысқа қатысушылар саны өсті 3,3%, 2008ж- 3099 адам, 2009ж -3200 адам.

Аудан құрамаларының облыс сайыстарында спорт нәтижелерінің өсімі белгіленген, 2007-2008жж аудан құрамалары облыстың үздік 4 командасының құрамына енеді.

2008 ж БжСМ самбо топтары ашылды.

2007 жылдан аулалық алаңдардың құрылысы басталды. Ауданда жергілікті бюджет есебінен, сондай ақ аудан кәсіпорыны есебінен «Менің аулам» бағдарламасы бойынша 7 жасанды көгалмен аулалық шағын-алаңдар ашылған. 2010 ж Ботақара аудан орталығында көп функционалды хоккейлік корты ашылды.

2008ж футбол алаңы мен спорт алаңдарының қайта жаңартылуы аяқталды. «Сары-Арқа» СК БжСМ ММ Ботақара кентінде 41 млн. 850 мың.теңге облыстық бюджеттен. Жасанды көгалмен 2 волейболдық және бір шағын футболдық алаң, сондай ақ стадионның орталық футболдық алаңы жабылған. Үш жолақты жүгіру жолы таранттық жабумен салынған, орталық трибуналар жөнделген.

Сондай ақ спорт нысандарының материалдық-техникалық жақсаруының оң тенденциясы қалыптасқан, спорт кешендерінің жоқтығы мен нашар ұйымдастырылуынан жалпы спортпен спорттық оемпиядалық түрлерінің дамуында қиындықтар бар.

2010 жылдың 1 қаңтарының жағдайы бойынша мәдениет ұйымының желісі 70 нысандарды құрайды, оның ішінде: 40 кітапхана, 28 мәдениет үйлері мен клубтар, 2 «Зерде» бейнемобильдері.

Соңғы үш жылға мәдениет нысандарының саны 19 бірлікке артылды. Байқадам, Сартөбе, Ынтымақ, Красная Нива, Ақжар селоларында, Қушоқы кентінде кітапханалар ашылған. Мемлекеттік демалу нысандарының жүйесі 15 бірлікке өсті, кітапхана-клубтарының бөлінуі есебінен және клубтардың мемлекеттік емес желілердің берілуінен, соның ішінде 2007 ж-9 бірл, 2008ж-1 бірл, 2009ж-5 бірл.

Мәдениет ұйымдарының қызметтері 2009 жылға клубтармен 5833 шаралар өткізілді, оған 618,5 адам қатысты. Клуб нысандары саны 230, олардан қатысушылар 2230 адам. «Халықтық» және «Үлгілі» құрмет атақтарын 2 көркемөнерпаздар ұжымында- халық аспаптары оркестрі және «Эдельвейс» билеу ұжымы.

2009 ж кітапханалармен 24362 оқушыға қызмет көрсетілді. Кітап қорлары 393,1 мың дана кітапты құрайды, оның ішінде мемлекеттік тілде – 123,6 мың дана. Модельдік кітапхана саны 2 бірлікке артылды, 2010 жылы олардың саны 22 құрайды. Интернетке кіру 27 кітапханада, электронды поштаға -16, 34 кітапхана телефондандырылған, бұл кітапханалардың жалпы санынан 85% құрайды.

Жол картасы жобаларын жүзеге асыру және үш жылға селолық аумақтарды жобасын жүзеге асыру шеңберінде ақырғы үш жылда 25 мәдениет нысандарының жөндеулері жүргізілді, соның ішінде -2 кітапхана, 23 клуб жалпы 277 млн.теңге сомасына. 2009-2010жж селода 17 жас маман жұмысқа тұрғызылды, клубтарда -7, кітапханаларда-9.

Аудан аумағында 63 тарих ескерткіші мен жергілікті маңыздағы мәдениет ескерткіші тізімге алынды.

Ірі мәдени шаралар өткізілді. 2009ж аудандық маңыздағы 25 ір түрлі шаралар өткізілді, соның ішінде 4 қарау, 22 конкурс және фестивальдар.

Мәдениет нысандарының желісі тұрғындардың қажеттілігіне сәкес келмейді. 11 елді мекенде кітапханалар жоқ, 12-клубтар; Селолық Мәдениет үйлерінің және клуб ғимараттарының құрылысы қажет; Жылжымалы мәдени-демалу кешендерінің жоқтығы (бейнемобильдер) стационарлы мәдени нысандары жоқ елді мекендерді мәдени қызметпен қамтуға мүмкіндік бермейді;

Мәдени нысандардың нашар материалдық-техникалық базасы (келтірілген жайларда 80 % нысандар бар, нысандардың жалпы санынан жөндеумен 40 % қамтылды, клубтардың 55 % заманауый жабдықпен, музыкалық аспаптар және сахналық киімдерменн қамтылмаған) негізінен селода мәдениет ұйымдарының қызметі сапасына әсерін тигізеді және заманауый талаптарға сәйкес келмейді;

Тұрғындардың кітапханалардың электрондық қызметіне шектеулі қол жетімділігі, кітап қорларымен кешендендіуге қаржыоандырудың жетіспеуі, селолық кітапханалар жүйесінде интернет желісне қосыла алмау және телефон байланысының жоқтығы;

Мәдениет нысандарының штаттық санын және ұйымдрды кадрмн қамту мәселесі оал тұр, әсіресе ауылдық жерлерде мамандандырылған кадрлардың жоқтығы.(кадрла дефициті 18,9%).

Бұқар жырау ауданында мұрағат ісін «Бұқар жырау ауданының мемлекеттік мұрағаты» ММ жүзеге асырады. Бұқар жырау ауданының мемлекеттік мұрағатындағы сақталымдағы мұрағат қоры құжаттарының көлемі 01.01.2010 ж. 39287 мың сақтау бірлігін құрады. Мұрағат қорын толықтыру көздері аудандағы ұйымдардың құжттары, с,і меншікті нысандағылар.

Мұрағат саласындағы негізгі мәселе ретінде келесілерді айтуға болады: ақпараттық технологиялар ғасыры болса да, қағаздық негіздегі құжаттама көлемі азаяр емес. Мұрағат қоймаларының мемлекеттік сақтауға тиесілі құжаттарды орналастыруға мүмкіндігі жоқ. Мұрағат саласының жаңашаланбауы мұрағат құжаттарын цифрлық форматқа көшіруге мүмкіндік бермейді. Бұл маселе оң шешімін тауып жатса жұртшылыққа қажетті ақпарат іздестіру және ұсыну бойынша мұрағатшылардың жұмысын айтарлықтай жылдамдатар еді. Маңызды мәселенің бірі жабылып қалған мемлекеттік емес заңды тұлғалар құжаттарының сақталуын қамтамасыз етудің қанағаттанарлықсыз болуы. Осының салдарынан азаматтар зейнетақы мен жәрдемақы тағайындау үшін атқарған еңбегі жөнінде мәлімет алуға заңды құқығын жүзеге асыра алмауда.
Ішкі саясат

Қоғамдық-саяси сала инфрақұрылымының ахуалы. Ауданда 1 «Нұр Отан» ХДП, 11 этномәдени бірлестік, 37 діни бірлестік және 28 аздаған діни бірлестік, 2 ҮЕҰ мен 3 кәсіподақ ұйымдары, 1 бұқаралық ақпарат құралдары жұмыс істейді.

Жергілікті жерлерде мүдделі құрылымдармен бірлесіп қоғамдық-саяси жағдайға әлеуметтік шиеленістің ошақтарын табу және алдын-алу, сондай-ақ, діни экстремизм мен терроризмнің алдын-алу бойынша мониторинг жүргізілуде.

Қоғамды тұрақты және позитивті ахуалына бағытталған, мемлекеттік орган қызметі туралы халықты ақпараттандыру жүйесі қалыптасқан, қоғамдық-саяси және діни жағдайды анықтау үшін, жергілікті атқарушы органдардың қызметіне қарым-қатынасты анықтауға, мемлекеттік саясатқа бағытталған басымдылықтар туралы ақпараттандыру туралы дәрежесі, аудан тұрғындарын жастар проблемалары туралы әлеуметтік сұрау жүргізіледі.

Этникааралық және конфессияаралық келісімді нығайту бойынша мақсатты жұмыс жүргізіледі, діни экстремизімнің алдын-алу бойынша жұмыс жүргізіледі. Мұсылман жамағатын жинау бойынша семинарлар өткізіледі, діни бірлестіктердің басшыларымен кездесулер, ақпараттық-насихаттау тобының шығулары.

Тұрғындарды патриоттық тәрбиелеуге жүйелі жұмыс ұйымдастырылған, қр мемлекеттік рәміздеріне құрметпен қарау қатынасын қалыптастыру бойынша, ішкі саясат саласының негізгі бағыттарын мелекеттік органдарда қызметін әдістемелік қамтамасыз ету бойынша жұмыс жүргізіледі.

Саланың негізгі проблемалары ретінде келесі проблемаларды анықтауға болады: НПО нашар дамуы және тұрғындардың әлеуметтік прблемаларын шешуде олардың төменгі рөлі; ақпараттық –насихаттау жұмыстарын жүргізген және тұрғындардың мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары туралы ақпараттандырулары.

2010 жылдың қазан айы жағдайына ауданда тіркеуге алынған және әрекет етеді 1 «Сарыарқа» кезеңдік басылымы.

Мемлекеттік ақпараттық саясатты жетілдіру үшін, қазақстандықтардың әлеуметтік оң жағдайын қалыптастыру мақсатында, ақпараттық салада заңнаманы ұстануды қамтамасыз ету қажет, аудандық газет сапасының мониторингін жүргізу.

Ақпараттық кеңістіктің бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін қажет: аудандық газеттің ұйымдастырушылық және кадрлық нығайтылуы бойынша шаралар қабылдау (журналистердің біліктілігін арттыру мақсатында, мақсатты шараларды дайындау мен өткізу, семинар-тренингтер); аудандық газетті барлық жақтан модернизациялау (масс-медиа заманауый әлемдік стандарттары есебімен, материалдық-техникалық базаны, газеттің сапалы деңгейін жақсарту, Интернет ресурстар мен веб-сайттар).

2010 жылдың қазан айы жағдайына ауданда 14-тен 29 жас аралығындағы 16811 жастар тұрады (26,7%).

Мемлекеттік жастар саясаты саласында жұмыстар ұйымдастырылған, ауданда Жастармен жұмыс істеу орталығы жұмыс істейді. Аудан әкімінің жанында кеңес беру статусы берілген, Жастар ісі бойынша аудандық Кеңес жұмыс атқарады.

«Бұқар жырау ауданының жастары 2008-2010жж» аумақтық бағдарламасының шеңберінде мемлекеттік жастар саясаты белсенді жүзеге асырылады, осының арқасында жастардың дамуына және әлеуметтік қалыптасуына қажетті саяси құқықтық, ұйымдастырушылық жағдайлар мен кепілдер құрылды, жастар арасында патриоттық деңгей артты.

Аудан бойынша кадрлық даму мақсатында ауыдық елді мекендердегі әлеуметтік сала мамандарын әлеуметтік ынталандыру жоспары әзірленіп жүзеге асырылуда, облысының шеңберінде тұрғын үй мен көтерме жәрдемақылары қарастырылған және ауылға келген жастар үшін басқа да жағдайлар жасалған. Кәсіпкерлікті дамыту үші ауылға 2009 жылы аудан әкімінің гранты бөлінді, кәсіпкерлікпен айналысатын ауыл жастарын қолдау үшін.

Жазғы демалыс кезеңінде оқушылар мен студент жастардың уақытша жұмыстылығын қамтамасыз ету үшін «Жасыл ел» аудандық масштабтағы жұмыс ұйымдастырылған. Еңбек отрядтарының құрамында 700 жастар тартылған.

Ауданда жастарды әскери патриоттық тірбиелеуге мақсатты жұмыс жүргізілуде. Жүйелі түре дөңгелек үстелдер, семинарлар «жастар және армия» акциялары, «Жас сұңқар» әскери әндер конкурсы, «Ұлан» және «Қалан» әскери спорт ойындары, «Ән шырқаймын туған жер» солдат әндері фестивалі, дебтар, КТК, ҚР рәміздері күніе арналған, ҚР конституциясына, ҚР тәуеліздік күніне арналған акциялар.

Салауатты өмір салтын қалыптастырудың амалдарының бірі жастарға сортпен айналысуға жағдай жасау, салаутты өмір салтын насихаттау, Аудан аумағында жалпы 244 қамтылмен 3 жасөспірімдер аулалық клубы әрекет етеді тәрбиелеу, мемлекеттік рәміздерді жаңа стандартқа сәйкес насихаттау және ауыстыру бойынша мақсатты жұмыстар жүргізіледі. Салаутты өмір салтын қалыптастыру мақсатында жастар арасында семинар-тренигтер, турнирлер, спорттық сайыстар, аудан әкімінің кубогына шағын –футбол турнирлері өткізіледі.

Оқушылар арасынан таланттыларын табу мақсатында, қоғамдық, жаратылыстану, техникалық және гуманитарлық ғылымдар бойынша ең үздік ғылыми жұмысқа олимпиадалар мен байқаулар өткізіліп отырады. Жас орындаушылар «Жас қанат» конкурсы, дельфиялық ойындар жылда өткізіледі. орагн статусы берілген.

«Бұқар жырау ауданының жастары 2008-2010жж» аймақтық бағдарламасын жүзеге асыру шеңберінде 2009 жылдан аудан әкімінің «Жұлдыз» жастар сыйлығы бекітілді, жастар арасында танылған жемісті кәсіби жәе қоғамдық жұмыс үшін.

Жастар үшін негізгі проблема сапалы білім алу, жұмысқа тұру, тұрғын үймен қамтамасыз етілу проблемалары өзекті мәселе болып қалып отыр.

Жастар сясатының кадрлық, ұйымдасытрушылық және ақпаратпен қамтамасы етілу жастар саясатын жүзеге асыру жеткіліксіз.

Бұқар жырау ауданында тіл саясаты, мемлекеттік тілдің әрі дамытуына, қолайлы жағдай жасауға бағытталған.

2011ж мемлекеттік тілді үйрену бойынша «Сарыарқа» курстарын ұйымдастыру жоспарлануда. Оқу мерзімі үш ай, оқуды тілді үйрену бойынша облыс орталығы жүргізеді, оқу аяқталған соң курстарды аяқағандығы өнінде сертификат беріледі.Тілдерді оқытуда әдістемелік база қалыптастыру мақсатында қазақ тілін оқытуға арналған үш деңгейлік оқу-әдістемелік кешенінің оқу құралдары әзірленді. Оған қазақ тілінің оқу кітабы мен жұмыс дәптерлері, І деңгейінің электрондық оқулығы, тіл дамытуға арналған тапсырмалар мен тестілер жинағы, суретті және түсіндірмелі сөздіктер кіреді.

Аудан мекмелрінде іс жүргізу екі тілде жүргізіеді.

Мемлекеттік тілде іс қағаздардың жүргізілуіне үнемі мониторинг жүргізіліп отыр. 2010 жылы мемлекеттік тілде іс қағаздарын жүргізу көрсеткіші 82% құрады. Іс қағаздарын жүргізілуіне әдістемелік көмек көрсету үшін жыл сайын аудармашылар мен қызметшілер арасында аударма ісі бойыша, конкурстар ұйымдастырылады. Онда тарату материалдары, сөздіктері, анықтама және оқу дискілері таратылады.

Мемлекеттік тіл саясатын насихаттау мақсатында аудандағы мемлекеттік саясат бойынша теле хабарлар беретін «Қазақстан– Қарағанды» теледидарымен келісім– шарт жасалды. 2010 жылы – 1 , мемлекеттің тілдік саясатына байланысты, БАҚ материалдардың саны 2009ж- 85, 2010ж- 100, былтырғы жылмен салыстырғанда өсім 66% құрады.

Саланың дамуын тежейтін негізгі мәселелер әлеуметтік-комуникациялыққызметке мемлекетік тілдің шоғырлану деңгейінің жеткіліксіздігі; білікті мамндар жоқ; сыртқы жарнамалары рәсімдеудің бұзылуына әкімшілік жауапкершілікке тарт мүмкіндігі жоқ; тіл сасяатын іске асыру ісінде тиімді ведомствааралық үйлестру жеткіліксіз.

Мемлекеттік тілдің рөлі білім жүйесінде де күшейтілуде. Облыс бойынша 56 жалпы білім беру мектептері бар. Оның ішінде 54 (96%) қазақ тілді мектептер. Ауданны 34 мектепке дейінгі мекемелерде 50% қазақ тілінде тәрбиелеу процесін жүргізуде, қазақ тілді топтарда 1636 бала тәрбиеленеді,

Сондай-ақ, облыстағы көптілдікті сақталуы үшін жағдай жасалған. этномәдени бірлестіктері әрекет етеді.

Саланың дамуын тежейтін негізгі мәселелер тілге оқыту инфрақұрылымының дамуының жеткіліксіздігі; әлеуметтік-комуникациялық қызметке мемлекетік тілдің шоғырлану деңгейінің жеткіліксіздігі

Жалпы Бұқар жырау ауданының ІІБ криминогендік жағдай тұрақты болып қалуда, бұл әрине еліміздің дамуына және ішкі қауіпсіздігіне оң әсер етеді.

Оның жағдайына бұрын қолданылған жыл сайынғы (2006-2008жылдардағы) құқықбұзушылық және қылмыспен күрестің алдын алу аймақтық бағдарламасын жүзеге асыру позитивті ықпал етеді.

Соңғы жылдарда қоғамдық орындарда соның ішінде көшелерде жасалатын қылмыстардың өсу үрдісі сақталып отыр, олар қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздік жай-күйінің индикаторы болып табылады.

Сонымен қатар, отбасылық-тұрмыстық қатынастар саласындағы қылмыстар, сондай-ақ мас күйде және есірткі күйінде, сондай ақ бұрын сотталғандармен жасалған қылмыстар саны кең таратылумен сипатталады. Саран қаласындағы арнайы емдеу мекемесі спирттік ішімдіктерді көп ішетін тұлғаларды мәжбүрлеп емделуге жіберіге, осымен қатар оларды қоғамнан оқшаулауға мүмкіндік бермейді.

Қоғамдық тәртіпті күзету және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету саласында осы стратегиялық бағытта ІІД-нің жедел-қызметтік жұмысының негізгі басымдықтарын белгілейтін бірқатар түйінді проблемалар бар.

Қоғамдық орындар жоғарғы криминогендікпен сипатталады, онда 2009 ж. 11 қылмыс, 8 оның ішінде – көшелерде жасалғандар.

Соңғы жылдар ішінде жасөспірім қылмыстарының қысқартуына қарамастан, осы саладағы криминалдық потенциал маңызды болып отыр.

Мүлікті қылмыстардың саны көбейді (соның ішінде пәтер ұрлықтары), алдында сотталғандармен жасалған. Бұл мұндай тұлғалардың ішкі істер огадарынан тығылуы, уақытында есепке тұрмайтындығымен, оларға бақылау жасудың қиын болуымен түсініктеледі,

Сондай ақ зиян келтірілгендер өз мүлкін сақтауда ешқандай шаралар қолданбайды, Бұқар жырау ауданының ІІБ қызметшілерінің тұрғындармен кездескенде ескертуіне қарамастын.

Соңғы жылдары ішінде жасөспірім қылмыстарының қысқартуына қарамастан, кәмелетке толмағандар арасында қылмыс пен қарааушылықтың алдын алу қажет.

Осыған орай «мектеп» полиция инспекторлары институтының дамуын жалғастыру керек, олардың саны еліміз бойынша жеткіліксіз Полиция инспекторы әрбір қалалық және ірі ауылдық мектепте болуы керек деп көзделген. Бұл оқушылар арасындағы құқықбұзушылықтардың ертерек алдын алуына мүмкіндік береді.

Бұқар жырау ауданының 2011-2015жж дамуы Бағдарламасын жүзеге асыру жұмысының шеңбрінде ішкі істер басқармасымен қоғамдық орыдарда темекі тартуға тиым салу туралы заңды бұзу аактілерін жібермеу және анықтау бойынша шаралар қабылдайды, алклкглге қарсы заңнаманы бұзушылықтарды анықтау, сонадай ақ нашаның заісыз айналымына байланысты қылмыстарды анықтау елдегі темекі шегі, наша қабылдау және маскүнемдікті азайтуға әкеледі.

Соңғы жылдары аудандағы көрсетілген апаттылықтың негізгі көрсеткіштерінің қысқартылуына қарамастан, жол-көлік оқиғаларының ауыр зардаптары аса жоғары болуда.

Соңғы жылдары елімізде аппаттылықтың негізгі көрсеткіштерінің қысқару үрдісі белгіленді. Сонымен бірге еліміздің жол-көлік кешені қиын жағдайларда жұмыс істейді. Автомобиль паркілерінің өсуі көше-жол желісінің өсу деңгейіннен асып кетеді. Республикалық жол желісінің көптеген бөлігі қайта жөндеуді, оларды қоршаулармен, жол белгілермен жарақтауды қажет етеді. Жерлікті маңыздылығы бар жолдардың техникалық жағдайы қанағаттанарлықсыз.

Жол қозғалысына қатысушылардың, ен алдымен көлік кұралдары жүргізушілерінің көліктік тәртібі төмен болып қалуда. Жүргізуші кадрларды даярлау жүйесі жақсартуды қажет етеді.

Осы және басқа себептер кешені жол-көлік оқиғаларының өте ауыр салдарын алдын ала анықтайды.
Экономикадағы қиындықтар әлемдік қаржылық даңдарысқа байланысты, тұрңындардың жқмыспен аз қамтылуы, сондай ақ жастардыңғ ұрлық, зорлық зомбылық қылмыстарыныі өсуі себептері,

Оралымды жағдайды қиындататын қауіпті фактор ұрлық.

Халықтың тұрмыс сапасын көтерудің бір бағыты болып азаматтық қорғаныстар табиғи және техногенді сипаттағы төтенше жағдайлар жүйесін ұйымдастыру, өңірдің экономикалық потенциалын сақтау. Қызметтердің маңызды тармағы болып халықты табиғи және техногенді сипаттағы төтенше жағдайлардан халықты қорғау негізінде азаматтық қорғау жүйесі дамытылатын олады, сонымен қатар табиғи сипаттағы ТЖ салдарын тез жою және қиыншылықтың алдын-алу, азайту.

Әр түрлі табиғи, тау-геологиялық және геодинамикалық жағдай Қарағанды облысы аумағында көптеген табиғи катастрофалар – ағын сулар, урагандар, орман және дала өрттері, тез суып кету және қарды бран, эпидемия және эпизоотия.

Ауданда 12 ықтимал ағын судың қауіпті туындайтын жер бар, оларда 12 елді мекен орналасқан.

Бұқар жырау ауданының тез құбылмалы климаты жағдайында және елді мекендердің бір-бірінен біраз алыс болуы адамдар денсаулығына қыс мезгілінде төтенше жағдай келтіреді. ауданның орманды ерлерінде өрт жағдайы қиын жағдайда болуда. Жаз кезінде суда төтенше жағдайлар сан туындайды.

Жабдықтардың ескіруі мен тозуы және негізі қорлар, жылжымалы остав пен көліктегі инфрақұрылым, табиғи ресурстардыәзірлеу интенсификациясы, оларды тасу көлемін арттыру және техногенді қауіптің өсуі үшін нақты қауп туғызады.

Көптеген қорғаныс ғимараттарында жөндеу және техникалық қызмет көрсетілмейді, өйткені олардың біразы жасырынғандарды қабылдауға дайын емес.

Халықтың жеке қорғанысының 50 пайыздан аста құралдарының сақтау мерзіі өтіп кеткен, оларды қайта брондау, ауыстыру жоспарлы қажеттілікке дейін толықтырылуы. Жеке қорғаныс құралдарын құру мен ұстау бойынша бірыңғай нормативтік құқықтық құжат жоқ.

Автомобиль жолдары – көліктік – коммуникациялық кешеннің маңызды бағытының біреуі.

Бұқар жыру ауданының автомобиль жолдарының жалпы ұзындығы – 1758.3 км құрайды, оның ішінде:

- республикалық маңызды автомобиль жолдары – 533.5 км;

- облыстық маңызды автомобиль жолдары – 483 км;

- аудандық маңызды автомобиль жолдары –339.4 км;

- ішкі кент жолдары – 402.4 км;

Жолдың көп бөлігінде қатты жабын бар, автожолдар аса біркелкі орналаспаған.

Республикалық маңызды жолдардың ұзындығы

Облыстық маңызды жолдардың ұзындығы

Аудандық маңызды жолдардың ұзындығы

Кент ішілік жолдардың ұзындығы

Көбінесе ауданда жабыны бар жолдар, алайда жолдардың 59,1% республикалық маңыздағы жолдар, жоқ. Ауан бойынша қатты жабыны бар жолдардың үлесі 51,3% құрайды.

Бұқар жыру ауданының автомобиль жолдарының техникалық жағдайы :

- республикалық маңызды: жақсы жағдайда – 0%, қанағаттанарлық – 93,6%, қанағаттанарлықсыз – 6,4%;

- облыстық маңызды жолдардың тек аз бөлігі жақсы жағдайда екенін айту керек – барлығы 15,7 %. Қалған жолдар қанағаттанарлық (шамамен 56,3 %) және қанағаттанарлықсыз (28 %) жолдар ретінде топтастырылуы мүмкін.

- Аудандық маңызды жолдар жалпы жаман жағдайда, тек 3,7% жолды жақсы жағдайда деп сипаттауға болады, 72% жол қанағаттанарлық жағдайда және 24,3% – жол қанағаттанарлықсыз жағдайда тұр.

- Кент ішілік жолдар жаман жағдайда, тек 5,6% жолды жақсы жағдайда деп сипаттауға болады, қанағаттанарлық – 59%, қанағаттанарлықсыз – 35,4% жолдар.

Автомобиль жолдарының жағдайы диаграммада көрсетілген.

Бұқар жыру ауданының басым автожолдардағы қозғалыс қарқындылығы

Бұқар жырау ауданының қолданыстағы автомобиль жолдары өзінің географиялық орналасуы бойыншахалықаралық жүк тасымалдаудың негізгі бағыттарына сәйкес келеді. Облыс дамуының жоғарғы қарқындарын ескергенде, Қарағанды облысындағы республиканың сібірлік облыстарын байланыстыратын Бұқар жырау ауданының аумағындағы қала аралық көліктік дәліздер көліктік тасымалдаудың оң перспективалары бар.

Өткізу қабілеттілігін ағымдық және келешектегі қажеттілікке сәйкес келтіру үшін таяу арада олардың артылған техникалық санатқа ауыстырып қайта салынуына әкелу қажет (ең азымен екіншісін республиалық маңызды автожолдар үшін, үшіншісін облыстық маңызды автожолдар үшін).

Негізі облыстық және аудандық маңызды жолдар III-IV техникалық санаттарына жатады, ал кейбір елді мекендерге апаратын жолдар V техникалық санатқа жатады. Ауыспалы жабын түрлері бар автомобиль жолдарының телімі

Сондықтан, транзиттік әлеуеттікті тиімді қолдануды арттыру Қарағанды облысының басым автожолдарының жеткілікті өткізу қабілеттілігін қамтамасыз етуге шоғырландыру керек.

2007 жылдан бастап республикалық бюджеттен жергілікті маңызды автомобиль жолдарын қайта салуға және күрделі жөндеуге трансферттер бөлініп жатыр.

Ауданның ішкі кент аралық алдында бұрынғы совхоздар мен ауыл шаруашылығы кәсіпорындарына жатқызылды және есебінен ұсталды.

80-ші жылдардан бастап экономиканың тоқырау сәтінен аудандық маңыздағы автокөлік жолдары иесіз болып қалып жөнделмеген. Қазіргі кезде ішкі кеттік жолдар және кіре беріс жолдар авариялық жағдайда тозу пайызы 80%.

Жыл сайын автокөлік жолдарының қызметіне сұраным артуда, және оның жүк және жолаушылар тасымалдануында оның үлесінің әрі қарай артуы үшін бұл ауданның ішкі кент және кіре беріс жолдарының техникалық жағдайын жақсартуды қажет етеді.

Бүгінгі күні мердігерлік ұйымдар жаңа жол техникасын алып жатыр (автогрейдерлер, асфальт төсеушілер, тегістейтін катоктар және т.б.), сонымен қатар 2 асфальтбетон зауыты, 1 ұсатқыш бар, бұл жыл сайын бөлінген бюджеттік қаражатты толық көлемде игеруге мүмкіндік береді.

Жалпы қолданыстағы жолдарда апаттылықты төмендету бүгінде жол саласының негізгі тапсырмаларының бірі болып табылады.

Бұқар жырау ауданының экономикасын дамыту облыстық және аудандық маңызды автомобиль жолдарының желісін дамыту қажеттілігін де анықтайды. Әділ алғышарттар:

- өндірістік және ауылшаруашылық көлемінің өсуіне байланысты жалпы ішкі өнімнің өсуі;

- жүк және жолаушылар тасымалдау көлемінің өсуі;

- автомобиль паркінің өсуі болып табылады.

Қаражаттың шектеулігінен автомобиль жолдарын ұстау және сақтандырып жөндеу ұмыстары толық жүргізілмей, қызмет көрсету мерзімінің қысқаруына және жол жабынының, жер түйінінің және жасанды құрылыстың уақытынан бұрын бұзылуына әкеледі.Көгалдандыру бойынша орман алқабын механикалық өңдеу жұмыстары жүргізіліп жатыр және отырғызуларды жаңадан егу және күту жұмыстары толық жүргізілмейді.

Уақытнан бұрын бұзылу үрдісін тоқтату ұстау нормаларын қатаң сақтағанда ғана мүмкін.

Облыстық және аудандық маңыздағы автокөлік жолдары 1757,9 км аса қашықтығы бар. Қатты жабындағы жолдар 73,8% елді мекендерде ғана бар, 26,2% селолар қара ұсақ тас және жер жолдарды пайдалануға мәжбүр.

Сондай ақ байланыс саласында ауқымды қызмет көрсету болды. Халыққа қызмет көрсетуді Қарағанды ОДТ филиалы Бұқар жырау АТТ «Қазақтелеком» АҚ жүзеге асырады. 01.01.2010 ж жағдайына 24 телефон стансалары қызмет етеді, олардан 1 ұқсас және 23 сандық стансалар. 2004 ж кезеңінен 9 сандық станса ғана болғанда, арттыру 14 стансаны құрады. Бұл республикалық бджеттік бағдарламаның «50 адамнан астап тұратын ауылдық елді мекен тұрғындарын универсалды қызмет қол жетімдігіне, телефондандырылмаған АЕМ телефондандырылу мүмкіндігімен бөлшектеп қамту» жүзеге асырылуына байланысты мүмкін болды. «Телеком-Инвест-Самрұқ» ЖШС-мен 2008ж Қарағанды СDМА 450 және 4000 нөмірлер радиоқолжетімдік телекомуникациялар жабдығы облыстық дирекциясын қаржылық жалдауға бөлінді, бұл аудандық 68 елді мекендерін телефондандыруға және ауданның барлық мектептерін Интернет желісіне қосуға мүмкіндігін берді.

АТТ стансаларының монитрингтік жалпы сыйымдылығы 2004-2009жж 5467 нөмірге артты және 01.01.2010 жылға -11951 нөмірлерді құрады, абоненттер саны 5249 артты және 11267 құрады.

2004-2009 жж қала аралық, халықаралық байланыс қызметтері 6498 мың.теңгеге артты.

01.01.2010 ж жағдайына 100 тұрғынға телефондар сыйымдылығы қызметі 6,2 бірлікке артты және 14,6 бірл құрады, 2004 ж тұрғындарының 100 тұрғыны 8,4 бірлігіне қарсы.

Пошталық байланыс қызметтері Бұқар жырау АПББ ұсынылады, бұл орталықтандырылған операциялық бөліктен тұрады (5300 адам тұрғыны бар бір

Елді мекенге қызмет көрсетіледі).

Жылжымалы ПБО 2 (2адам)- (13 елді мекен- 1278 адам тұрғыны бар), ПБО селолық пошта байланысы.

Жылжымалы пошта байланысы 13 елді мекенге қызмет етеді: Сартөбе, Тасшоқы, Жаңақала, Жастілек, Алабас Құрама, Төрткөл, Үлгі, Ақжар, Алғабас, Аюлы Үштау, Сенокосное. Бұл аз халықты пункттер пошта байланысының жылжымалы пункттері енгізілгенге дейін, пошта байланысы қызметі болған жоқ.

- Қарапайым және тізімге алынатын пошталық хат-хабарды қабылдау және жіберу;

- посылка, бандеролдерді қабылдау және жіберу;

- кезеңдік басылымдарға шығарылымдарды рәсімдеу;

- хаттар, газет және журналдардың жеткізілімі, телекоммуникация желісінің, зейнеткерлік хабаламалардың, рекламалық материалдардың, «Ботақара су қожелығы» КМК есеп-хабарламаларының жеткізілімі.

Қаржылық қызметтер- ақшалай аударымдардың қабылдануы, жіберілуі және төленім. Коммуналдық төлемдерді, бюджетке салық және басқа да төлемдерді (электр энергиясы мен телефон үшін), қабылдау, кредитерді жабу;

- жеке тұлғаларға ақшалай қаражаттар төлемі (еңбек ақы, зейнетақы, жәрдемақылар).

Аудан тұрғындары пошта байланысы қызметтерімен толық қамтылған.

автоматтандырылған бөлімдерде (ЦОУ және 3 ОПС) келтірілген келтірілген қызметтерден басқа қосымша: ЕМS (жеделдендірілген әкелім) жедел ақшалай аударымдар, «Western Union» халық аралық жедел ақшалай аударымдар;

- «Хоум Кредит Казахстан» ЖШС тұрғындарға кредиттерді беру және рәсімдеу бойынша агенттік қызметтер, трансфер-агенттік қызметтер (бағалы қағаздар сатылымы), гибридтік пошта (электронды пошта), факс қызметтері, бланклер сатылымы, қызметтік ғимараттарды жалға беру жүргізіледі.

Пошта тасымалдау аудан орталығы бойынша күн сайын жүзеге асырылады.

Сейсенбі, бейсенбі, сенбі ведомствалық транспорттар бойынша, сондай ақ дүйсенбі, сәрсенбі және жұма сайын Қарағанды қаласынан рейстік автобустардан ауысымдар жүргізіледі, олармен бізге «Индустралды Қарағанды», «Орталық Қазақстан», «Егемен Қазақстан», «Казахстанская правда», «Сары арқа» газеттері жеткізіледі. Бұл осы газеттердің жеткізілімдері, аудан орталығында шығу күнінде және ОПС .

Аудан аумағында әуелік электр берудің жалпы қашықтығы 2517 км құрайды. Олардан жоғары вольтті желілер (ВЛ) -2515,7 км және кәбілді желілер (КЛ) -2 км, 446 станса астылары. Қашықтығы ВЛ- 35 кВ 346 км, ВЛ-10 кВ -475 км, ВЛ -04 кВ - 580 км құрайды. Жөнеуден өткізуді қажет етеді электр берудің 20 км желілері ВЛ-0,4 кВ, с. Петровка, Г.Мустафин к, с. Ботакара, с. Ынтымақ, с. Ақбел және Нұра стансасының коммуналдық меншігіндегі. Бұл елді мекендердегі электр беру желілерінің қайта жаңартылуының жұмысы 2012-2013жж аудандық бюджет қаражаттары есебінен жоспарланған.

2010 жылы облыстық бюджет қаражаты есебінен «Жол картасы» бағдарламасы бойынша облыстық бюджет қаражаты есебінен Ғ.Мұстафин кентінде және Ботақара селосында электр беру желілерінің қайта жаңартылуы өткізілді ВЛ 0,4 кВ в. 2011ж облыстық бюджет қаражаты есебінен электр беру желілерінің құрылысы жоспарланды. ВЛ -10 кВ с. Бұқар-Жырау – қашықтығы 29 км Бұқар жырау Кесенесі.

90% электр беру желілері ВЛ-35,10,0,4 кВ «Қарағанды Жарық» ЖШС балансында. 2010-2020 жж балансұстаушыларға күрделі жөнделім кестесі әзірленді КЛ және ВЛ-10-0,4 кВ және КТП, ТП 10-6/0,4 кВ Бұқар жырау, Центральный, Саран, Теміртау АЭЖ бойынша.

Негізгі шараларға ағымдағы және күрделі жөндеу жүргізуді енгізеді. ПС және ВЛ 0,4-110 кВ.

Электр беру желілерінің жөнделімі бойынша жұмыстар «Караганды Жарык» ЖШС жеке қаражаты есебінен жүргізіледі.

Ауданның елді мекендерін электрмен қамту 2 энергия беруші ұйымдармен жүзеге асырылады: «Караганды Жарык» ЖШС және «КРЭК» ЖШС. Электр энергиясын ұсынушылар «Есептік сервистік орталық» (62 елді мекендер), «Жезқазған энерго өндірісі» (5 елді мекендер) және «Корпорация Казахмыс» ЖШС тарифі бойынша:

№	АЕМ атауы	Энергиямен қамту ұйымдары	1 кВт/ч әрекеттегі тариф, ҚҚС теңгеде
			Жеке тұлғалар үшін	Заңды тұлғалар үшін
1	к Ботакара	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
2	ст.Ботакара	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
3	к.Қушокы	Корпорация "Казахмыс"	3,50	3,50
4	К Мустафин	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
5	с.Доскей	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
6	с.Аққұдық	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
7	с.Трудовое	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
8	с.Ақоре	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
9	с.Ақтобе	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
10	с.Ынтымақ	"Жезқазған Энергия өндіріс" ЖШС	6,52	8,08
11	с.Үміткер	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
12	с.Тортколь	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
13	с.Ульга	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
14	с. Березняки	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
15	с.Саратовка	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
16	с.Тасаул	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
17	с.Ботақара	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
18	с.Буқар-Жырау	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
19	с.Семізбұгы	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
20	с.Шалқар	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
21	с.Гагарин	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
№	АЕМ атауы	Энергиямен қамту ұйымы	1 кВт/ч әрекеттегі тариф, ҚҚС теңгеде
			Жеке тұлғалар үшін	Заңды тұлғалар үшін
22	с.Садовое	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
23	с.Корнеевка	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
24	с.Акжар	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
25	с.Алгабас	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
26	с.Дубовка	"Жезқазған Энергоөндіріс" ЖШС «Есептік сервистік орталық» ЖШС "	7,31 8,04	13,76 14,36
27	с.Новостройка	"Жезқазған Энергоөндіріс" ЖШС	8,04	14,36
28	с.Молодецкий	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
29	с.Кокпекты	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
30	с.Байкадам	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
31	с.Сарытобе	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
32	с.Тогызкудук	«Есептік сервистік орталық» ЖШС "	7,31	13,76
33	с.Тасшоки	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
34	с.Каражар	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
35	с.Асыл	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
36	с.Волковское	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
37	с.Геологическое	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
38	с.Каракудук	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
39	с.Самарканд	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
40	с.Тегизжол	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
41	с.Чкалово	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
42	с.Новоузинка	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
43	с.Севан	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
44	с.Стан	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
45	с.Петровка	«Есептік сервистік орталық» ЖШС "	7,31	13,76
46	с.Жанакала	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
47	с.Жастлек	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
48	с.Баймырза	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
49	с.Астаховка	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
50	с.Шешенкара	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
51	с.Ашису	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
52	с.Акбел	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
53	с.Алабас	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
54	с.Курама	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
55	с.Ростовка	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
56	с.Красная нива	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
57	с.Кызылжар	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
58	с.Центральное	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
59	с.Урожайное	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
60	с.Суыксу	"Жезказган Энергоөндіріс" ЖШС	8,04	14,36
61	с.Тузда	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
62	с.Старая тузда	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
№	АЕМ атауы	Энергияны үнемдеуші ұйым	1 кВт/ч әрекеттегі тариф, ҚҚС теңгеде
			Жеке тұлғалар үшін	Заңды тұлғалар үшін
63	с.Первое мая	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
64	с.Уштобе	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	7,31	13,76
65	с.Заречное	"Жезқазған Энергоөндіріс" ЖШС	8,04	14,36
66	с.Курлус	"Жезқазған Энергоөндіріс" ЖШС	8,04	14,36
67	с.Белагаш	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	8,4	8,4
68	с.Аюлы	«Есептік сервистік орталық» ЖШС	8,4	8,4

65,8 халқы бар ауданның барлық 68 елді мекендері тәулікті электр энергиясын берудегі орталық энергия жүйесіне қосылған.

14 елді мекендерде көше жарығы әрекет етеді, ағымдағы жылы «Жол картасы» бағдарламасының шеңберінде Самарқанд селосында көше жарығы қалпына келтірілді.

Жыл сайын көше жарығын қалпына келтіру мен ұстауға аудандық бюджеттен қаражаттар бөлінеді.

Көше жарығын ұстауға 2010 ж 24878,0 м.т бөлінді.

2004-2009жж ауданның елді мекендерінің электрэнергиясымен қамтылуы 100% құрады.

2011-2015 жж Бұқар жырау ауданында энергияны үнемдеу бойынша іс-шаралар жоспары әзірленді, бұл Қарағанды облысының 2011-2015 жж энергияны үнемдеу бойынша іс-шаралар жоспарына енгізілді. Жоспармен ауданның бюджеттік ұйымдарында энергияны үнемдейтін шамдарды қоюға қаражаттар бөлу қарастырылған. (білім беру нысандарына) 13,0 млн.теңге сомасына және есептеу приборларының қойылуына 0,9 млн.теңге сомасына.

№	Іс-шаралар	Орындауға жауаптылар	Жүзеге асыру кезеңі	Қажетті қаражаттар	Бюджетте ескерілді			Қаржыландыру көзі
				барлығы	2011	2012	2013
1	Бюджеттік салада энергияны үнемдеу бойынша шаралар
1.1.	Бюджеттік салада энергияны үнемдеу бойынша шамдарды қою
1.2.1.	Жергілікті бюджеттен қаржыландырылатын білім беру нысандарында энергияны үнемдеу бойынша шамдарды қою	«Білім беру және дене шынықтыру бөлімі» ММ	2011-2013	13,0	1,5	4,3	7,2	Аудандық бюджет
	Соның ішінде
	Гагарин атынд ОМ			1,5	1,5
	№1 АҚОМ			1,2		1,2
	Ельтай ОМ			1,35		1,35
	Кокпекті ОМ			1,35		1,35
	Дубовка ОМ			1,4		0,4	1
	Новоузенска ОМ			1,2			1,2
	Ростовка ОМ			1,5			1,5
	Сатпаев атынд ОМ			1,5			1,5
	Петровка ОМ			1,0			1,0
	Қушоқы ОМ			1,0			1,0
Барлығы энергияны үнемдеу бойынша шамдарды қою бойынша			2011-2013	13,0	1,5	4,3	7,2	аудандық бюджет
1.2.	Коммуналдық қызметтер есебі заттарын қою (айрыбастау) (электрмен қамту) с.і бюджеттік сала нысандарында көп қойылмалы заттардың
1.2.1.	Білім беру ұйымдарында Коммуналдық қызметтер есебі заттарын қою (айрыбастау) (электрмен қамту	Білім беру және дене шынықтыру бөлімі» ММ	2012	0,9		0,9		аудандық бюджет
	соның ішінде
	Гагарина ат ОМ					0,52
	АҚОМ №1					0,52
	Ельтай ОМ					0,52
	Кокпекті ОМ					0,52
	Дубовска ОМ					0,52
	Новоузенка ОМ					0,52
	Ростовка ОМ					0,52
	Сатпаев атын ОМ					0,52
	Петровка ОМ					0,52
	Қушоқы ОМ					0,52
	Гагарин ОМ					0,52
	Калинин ОМ					0,52
	Үміткер ОМ					0,52
	Белағаш ОМ					0,52
	Шешенқара ОМ					0,52
	Ботакақара ОМ					0,52
	Кузнецкая ОМ					0,52
Коммуналдық меншік заттарын қоюға (айрыбастауға) барлығы			2012	0,9		0,9		аудандық бюджет
ЭНЕРГИЯНЫ ҮНЕМДЕУ КЕШЕНДІК ЖОСПАРЫ БОЙЫНША ҚОРЫТЫНДЫ			2011- 2013	13,9	1,5	5,2	7,2	аудандық бюджет

Бұқар жырау ауданында жылыту энергиясын босату Қушоқы кентінде ғана жүзеге асырылады, онда 1 орталық қазандық істейді. 4 қазандықты ДКВР-20 қуаттылығы 23 гкал/сағ қазандық, Қушоқы көмір кеншінің «Қазақмыс корпорациясының» көмір кенші балансында. Және өндірістік нысандармен бірге тұрмыстық секторға жылу береді 228 үйлер. Жылытумен қамтуға қызметтердің құны 591,13 тенге за Гкал/м 2 құрайды.

Қушоқы кентіндегі жылыту желілерінің жалпы ұзындығы -21 км құрайды, соның ішінде 18 км ішкі пәтер желілерінде және 3 км магистралды желілер.

Ауданда әлеуметтік-мәдени тұрмыстық негізде, (56 білім беру нысандары, 24 мәдениет нысандары және 36 денсаулық сақтау салалары) әр біреуі 500 кВт орталық қуаттағы 116 АСО қызмет етеді.

Аудан аумағында электрмен үнемі қамтитын үш нысан бар, қажетті авариялық жағдайдың қажетті ауқымы анықталған

Бұқар жырау ауданында 68 елді мекен бар ауданның 31 елді мекендерінде орталықтандырылған су жүйесі бар. 35 елді мекендермен жеке көздер пайдаланылады (құдық пен скважиналар), 2 елді мекенде (Асыл, Аюлы) су тасымалды.

2002-2010 жж «Ішетін сулар» аймақтық бағдарламасына ауданның 58 елді мекендерінде су құбыры жүйелерін құрылысы мен қайта жаңартылуы бойынша жұмыстар енгізілді. Жалпы 11 млрд 748 млн.теңге сомасына, соның ішінде ауданның елді мекендерінде Даму Ислам Банкінің қаражаттары есебінен.

Аудан бойынша су құбырларының қашықтығы 424 км. Су құбыры желілерінің тозуы 70%.

«Ішетін сулар» бағдарламасы бойынша 2002-2009 жж кезеңінде ауданның 10 елді мекендерінде су құбыры желілерінің құрылысы мен қайта жаңартылуы бойынша жұмыстар жүргізілді.

Аудан аумағында 2003 ж сушаруашылығы қызметін жүзегег асыру үшін «Ботақара су қожалығы» КМҚК құрылды.

Жарғылық капиталды нығайтуға (кәсіпорынды арнайы техникамен қамту) 2007-2009жж аудандық бюджеттен 75,587 млн.теңге бөлінді және 54 787,0 млн.теңге сомасына 17 бірл арнайы техника алынды. (4 экскаватор, 4 вакумды машина ГАЗ-3307, бульдозер, автомашиналар ВАЗ-2121, ГАЗ-5307 және т.б) Арнайы техника ауданның ашық елді мекендеріне бөлінді: а Доскей, с.Дубовка, к.Мұстафин.

Абаттандыру.

Жылда ауданның елді мекендерін аббатандыру және санитарлық тазалау бойынша жұмыстар жүргізіледі. Ботақара кенті Мәдениет үйінің алдындағы свердің қайта жаңартылуы өткізілді, Ботақара, Мұстафин және Доскей ауылында жасанды жабынды 4 спорт алаңдары ашылды, фонтандар қойылып, көше жарығы қалпына келтірілді. Аудандық бюджет қаражатынан жылда село мен кенттердің аббаттандырылуына қаражаттар бөлінеді.

Бұқар жырау ауданында елді мекендердің аббаттандырылуы мен жасылдандырылуына 2010ж 77,8 млн.т бөлінді, с.і 7,7 млн.т жасылдандыруға (900 м2 газондық көгал алынып, отырғызылды гүлдер 1200 м2 және ағаштар (скверлерде, алеяларда, трасса жандарында және құлама суда к. Ботақара).

Көкпекті с аббаттандырылуына 325,0 м.т бөлінді. «Қарағанды-Қарқаралы» автожолы бойынша кіре берісте аумағы 5*15 м банер қойылған, Баймырза селосында 155,0 м.т бөлінді, «Қарағанды-Астана» автожолында Осакаров ауданымен шекарада 5*15 м банер жаңартылған. Қушоқы кентіне 280,0 м.т 2 банерге бөлінді, Доскей ауылына 380,0 м.т бөлінді, оның есебіне балалар ойын және спорт алаңын орнатуға дайындалған.

Спонсор көмегі қаражаты есебінен Ботақара к Мәдениет үйінің алдындағы «Жеңіс» мемориялының қайта жаңартылуына жұмыстар жүргізілді қайта жаңартылу құны 5,2 млн.теңге.

Ботақара кентінде аббаттандыру мен жасылдандырылуға 75,4 млн.теңге бөлінді, с.і 7,7 млн.тн жасылдандырылуға. Каскадта қайың мен арша отырғызуға, газон мен гүлдер отырғызуға жұмыстар жүргізілді.

16,9 млн.теңгеге ту конструкциясын, билборттарды, банерлерді, гирляндтерді, кентті және су құламасын мерекелік безендіруге жұмыстар жүргізілді, металл қоршауларын бөлшектеп қоршауға, бояу мен әктеу бойынша жұмыстар жүргізілді.

Аудан орталығы Ботақара кентінде авто бекет алдындағы алаңды қайта жаңарту бойынша жұмыстар жүргізілді- 14,8 млн.теңңге, мешіт алдындағы алаңды қайта жаңарту- 8,3 млн.теңге, Энергетиктер к-і бойынша «Жастар» аллеясы қайта жаңартылды жұмыс құны 12,6 млн.теңге және Шопанай к-і аллеяны абаттандыру-4,9 млн.тн, метал қоршауы қойылды-7,2 млн.тн, Бұқар жырау к-і бойынша фонтандардың монтажы жүргізілді- 1,632 млн.тн. Ботақара кентінде хоккей корты салынды аудан бюджеті қаражаты есебінен 5 млн.тн сомасына.

15 Елді мекендердің көшелерінің жарығын қалпына келтіруге және ұстауға 2010ж 27,015 млн.тн бөлінді.

Ағаш шыбықтарын отырғызу бойынша жұмыс жүргізілуде. Ағымдағы жылы ауданның елді мекендерінде 2700 ағаш пен талдар отырғызылды, 5100 ағаштар мен талдар кесілді. Гүл алаңқайлары 5 мың ш.м жетті.

Аудан бойынша жасылдандыруға қажет алаң:

Ауданның елді мекендерінде отырғызылымдар саны- 244,1 дана.

Жасыл отырғызылымды алаң -197,7 ш.м.

Жасылдандырылған аумақтардың фактілік алаңы 3,0 ш.м құрайды бір адамға.

ҚР АЕМ бөлімінің 4.1,4.2 т сәйкес қалалық және селолық орналасулардың қалақұрылысы мен жоспарлануы аумақтарды жасылдандыру нормасы 12 ш.м/адам.

Аудан бойынша 731,8 мың.дана жасылдандыруда арттыру қажет, бұл жасылдандыру 390,5 мың.ш.м құрайды (12,0 ш.м бір адамға).

Барлық елді мекендерде жыл сайын санитарлық жағдай мен сыртқы түрді жақсарту мақсатында санитарлық тазала бойынша жұмыс жүргізіледі. 2008-2010жж 224 мың.тонна ТҚҚ спонсорлар көмегімен шығарылды.

ТҚҚ жою бойынша қалдықтар нарығын жетілдіруде. 63 дана қоқыс жинағы контейнерлері қойылған, арнайы техника алынды (конйнер тасу Газ-3307 кешенінде), әрбір үймен тиісті аумақты таза ұстау бойынша меморандумдар бекітілген. 2010 ж қосымша қаражаттар Ғ.Мұстафин к (30 д) және Ботақара к (30д) 2,1 млн.тн сомасына контейнерлер алуға бөлінді.

«Менің аулам» бағдарламасымен 2007-2010 жж Доскей ауылы, Ғ.Мұстафин к және Ботақара к аулаларды абаттандыру бойынша жұмыстар жүргізілді.

«Жол картасы» бойынша Самарқанд селосы көшелерінің жарығын қалпына келтіру бойынша жұмыстар жүргізілді 3,6 млн.тн сомасына. СВ-65 темір-бетон опоралары, 104 шамдар орнатылды, елді мекеннің 5 к-і жарықтандырылды.

2011ж жергілікті бюджеттен 10,0 млн.тн сомасын бөлі қарастырылған, алаңды қайта жаңартуға, фасадты жөндеуге және .Мұстафин к және Ботақара к мәдениет үйінің алдында фонтан қоюға 15,0 млн.тн сомасына. (Бұқар жырау к-і бойынша алаңды қайта жаңарту және қоршауды салу). 15,0 млн.тн Қушоқы кентінің елді мекендерінде спорт алаңдарын салу жоспарланады (5,0 млн.тн), с. Үштөбе (5,0 млн.тн), және с. Дубовка (5,0 млн.тн).

Ғ.Мұстафин аудан орталығын жасылдандыруға 2011ж 3,8 млн.тн бөлінді.

2009ж аудан бойынша шамдарды қою қажеттілігі орта есеппен 80% құрады, жасылдандыруда қажеттілік 65%, қоқыс контейнерлерін орнатуда қажеттілік 90%. 14 елді мекендердің желілерін жарықтандыру қашықтығы 80 км және 1086 шамдар.

Ауданның басқа АЕМ шамдарды қою, жасылдандыруда, қоқыс контейнерлерін орнатуда қажеттілік 90% және жоғарыны құрайды.

Ауданның 68 АЕМ тасымалды балонды газды пайдаланады. Негізгі жабдықтаушы – «Алем Газ» ЖШС. 9 кг сыйымдылықтағы газ құны -1500 тг және 18 кг -3000 тг. Қушоқы кентінде 2 топтық газ қондырғылары қызмет етеді (ГГУ). Газды әкелу сондай ақ «Алем Газ» ЖШС жүзеге асырылады.

Қазіргі кезде ауданның 25 ЕМ ТҚҚ полигонын салынатын жерлерді рәсімдеу мен әділет органдарында тіркеу бойынша жұмыстар жүргізілуде.

2011ж ТҚҚ полигонына жер учаскелерін рәсімдеуге Ростовка, Самарқанд, Ақтөбе, Гагарин және Центральное селоларында аудандық бюджеттен 1,2 млн.тн қаражаттар жоспарланған.

Осы бағытты дамытуға (ТҚҚ полигондарын құру және қызмет етуі) шағын және орта бизнесті тарту қажет, Жер заңнамасы және ҚР Экологиялық кодексіне сәкес нарық субьектілерімен жер учаскелерін ұсыну.

Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік саясаттың бірі азаматтарды тұрғын үймен қамту және онда тұруды қауіпсіз ету.

Мемлекет тұрмыстық қордың техникалық және санитарлық жағдайына, нақты эксплуатациясына және ұсталуына, оның инженерлік және коммуналдық қамтылуына талаптар қояды.

01.11.2010ж жағдайына тұрмыстық қор 10987 үйлерді құрайды, олардан 10794 үйлер меншік секторында (жеке үйлер) және 193 көп қабатты үйлер.

Бұқар жырау ауданының тұрмыстық қорының жалпы алаңы 1770,2 мың. м2, олардан көп қабатты үйлердің алаңы 178,0 мың.м2.

Аудан аумағында 193 көп қабатты үйлер бар, олардан 5-қабаттылары-25 үйлер, 4 қабаттылары-1 үй, 3 қабаттылары-13 үйлер, 2 қабаттылары-154 үйлер.

Бос көп қабатты үйлер саны -33 үй (алаңы 30,4 мың.м2), олардан 5 қабатты- 7 үй, 3 қабатты- 6 үй, 2-қабатты-20 үй. Бөлшектеп 37 үй орналастырылған (34,1 мың.ш 2), олардан 2 қабатты 21 үйлер, 3 қабатты-16 үй.

Аудан аумағында 24 кондомииум нысаны тізімге алынған, соның ішінде: Қушоқы к-16 нысан, Мұстафин-7 нысан және Көкпекті с -1 нысан. Кондоминиумның барлық нысандары әділет органдарында тізімге алынған.

Қушоқы және Мұстафин кенттерінде үйлер толық тізімге алынып, рәсімделген. Басқа селолық округтар бойынша нысандарды тізімге алу бойынша жағдай қиындауда, ғимараттардың техникалық төлқұжаттарының болмауына байланысты, олардың қалпына келтірілуіне қосымша ақшалай қаражаттар қажет.

2009-2010жж ауданның коммуналдық меншігіне қабылданды 5 көп қабатты үйлер (180 пәтер, 6,4 мың.м 2) Доскей және Дубовка ауылдарында 4 көп қабатты үйлер (70 пәтерлер, 3,2 мың.м 2).

Олардың бірі баға тәуекелі. Тұрмыстық қордың жөнделуі мен ұсталуына, оның инженерлік инфрақұрылымының с.і транспорттық хабарламасының ұсталуына шығындар, автокөлік жолдарын жөндеу және ұстау жалпы құрлыстық жұмыстардың бағасынан, құрылыс материалдарының, электр, ЖЖМ, жол-құрылыс материалдарынан және т.б байланысты.

Меншікті инвестициялардың жоспарлы артуына қарамастан, тұрмыстық-коммуналдық шаруашылыққа стратегиялық және әлеуметтік маңызды жобалар бөлігі бюджет қатысуынсыз жүзеге асыру мүмкін емес. Бюджеттік жоспарлаудың мүмкін тәуекелі республикалық бюджеттің секвестрін енгізеді, облыстық және жергілікті бюжеттер салдарынан бюджеттік бағдарламаларды толық көлемде қаржыландыру мүмкін емес.

Ауданда аумақтық-тең ауылдық орналасу байқалады, орналасудың селолық түрі. Аймақтың кеңістік дамуы елді мекендердің әлеуметтік сапалық тартымдылығын тарту есебінен экономикалық кеңістік сапасының арутын бағытталады. (с.і жалдық), ауылдық елді мекендердің тұрақты дамуы, ТКШ қызметтерін ұсыну (сумен қамту және канализацияны қосқанда), кологиялық ұйымдарды нейтрализациялау.

Тұрғындарды экологиялық қауіпсіздікпен қамту қажеттілігі табиғи экологиялық жүйелерге нашар әсер ету және аймақтағы биологиялық алуандықты сақтау, экологиялық ахуалдың азаюуына, экологиялқ саясат бағытын анықтайды.

• 
  Нұра өзенін тазарту бойынша және су қабаттарының жоғарысына жеткіліксіз тазаланған сарқынды сулардың лақтараламын азайту шараларын өткізу;
  
• 
  Бұзылған жерлердің рекультивациясын бұзу және тұрмыстық қатты қалдықтардың көлемдерін орналастыруды азайту.
  
• 
  Ауданда 68 елді мекен бар, олардың 33 дамудың жоғары әлеуетінде, 35-орташа.
  

68 АЕМ қызмет етеді:

- 56 мектеп, олардың 24 типтік мекемелерде, 32 ұқсастырылған ғимараттарда орналасқан;

-65 денсаулық сақтау нысандары, с.і 6 нысан типтік жайларда, 59- ұқсастырылған. 28 нысанның жөнделуі, 8 нысанның ұқсастырылғанға айрыбаста құрлысы қажет.

Клубтармен (меншіктілерді қосқанда) 28 АЕМ қамтылған, бұл АЕМ санынан 41,2% (68). Әрекеттегі клубтар санынан жөндеуді талап етеді3 нысан. Қосымша 7 АЕМ клубтар құрылысы қажет.

Аудан орталығында Балалар мен жасөспірімдерге арналған мектеп бар. Сондай ақ:

• 
  1500 және 300 орындық 2 стадион.
  
• 
  3 спорт кешені.
  
• 
  38 спорт залдары. Олардан 33 орта мектептік, 3 спорткешендерінде орналасқан, 2 аулалық клубтар.
  
• 
  4 спорт шағын залдары.
  
• 
  67 спорт алаңдары; 31 футбол алаңы; 12 спорт трассалары, 2 хоккей корты село және кенттерді орналасқан.
  

2 АЕМ- су тасымал. Аюлы, Асыл селолары.

Ауданның барлық 68 АЕМ тәулік бойы энергия беретін орталық энергия жүйесіне қосылған. Электр беру желілерінің жалпы ұзындығы 2577 км.

Аудандық маңыздағы жолдардың жалпы қашықтығынан (339,4 км) 82,4% автожолдар қанағаттанбаушылық жағдайда. Ішкі кент жолдары орташа 85% тозған.

Телекоммуникация жүйесімен барлық 68 АЕМ қамтылған. Ауыл тұрғындарына қызмет ететін пошта нысандарымен ауданның барлық АЕМ қамтылған, стационарлы және жылжымалы.

Ауданда 11 қоғамдық 275 орындық монша бар, 1699 монша (5097 орындық) үйде, ал сумен қамтылған елді мекендерде, тұрғындар ыстық су беретін ванналарды пайдаланады.

8 АЕМ қоғамдық моншалардың құрылысы мен қайта жаңартылуы жоспарланған. Аудынның монша және наубайханалармен қамтылуын талдау көрсетті, қазіргі кезе ауданда 15 наубайхана олардан әрекетте -15, тәулігіне 14375 бөлке жалпы өндірісімен, сонымен қатар елді мекендердің көпшілігінде нанды өздері салады.

Аудан аумағы қазіргі таңда 100% нанмен қамтылған. Ауданның географиялық жағдайына байланысты елді мекендердің жартысы Қарағанды, Теміртау, Абай, Шахтинск, Шахан қалаларынан нанмен қамтылады. Өз кезегінде жергілікті наубайханалар Қаражар селосындағы Шұғыла ШҚ, Ғ.Мұстафин Тау-нан ШҚ, Көкпекті селосындағы Жаканова ЖК қызмет ететін аумақты ғана нанмен қамтиды, Теміртау, Сарань, Қарағанды қалаларын нанмен қамтымайды.

Қазіргі кезде 7 елді мекендерде наубайханалардың құрылысы мен қайта жаңартылуы жоспарлануда.
Ақпараттық-коммуникациялық технологияларының дамуы

Техникалық жарақтандыру. Қарағанды облысының «электрондық әкімдігінің» негізгі компоненттері Қарағанды облысының 2006-2010 жылдарға арналған «электрондық әкімдігін» құра бағдарламасын жүзеге асыру барысында қалыптасты. Сондай-ақ локалдық есептеу желілері мен серверлік үй-жайларды дайындауға көңіл аударылды. Жоғарыда көрсетілген Бағдарламадан жоғары негізгі тірек шеңберінде серверлік жабдыққа локалдық есептеу желілері, сервелік үй-жайларды жарақтандыру жасалды.

Компьютерлік техникамен басқару органдарын жарақтандыру пайызы 95%-ды құрайды; 256 kb/s шығару тәсілімен орташа байланысты каналдарында Интернет желісіне қол жетімділік ұйымдастырылды.

Электронды құжат айналым жүйесі (жүйе пайдаланушыларының саны 23),

Жергілікті бюджеттердің орындалуының ақпараттық мониторинг «Қаржы үйі» (1 пайдаланушы),

Сайлаушылар тізімін қалыптастыру (1 пайдаланушы).

Көрсетілген жүйелерден тыс 2007 жылдан бастап аудан әкімінің Интернет-порталы қызмет етуде. 12 ММ сайттар ашылып қызмет етеді. Қазіргі кезде портал арқылы интерактивті қызметтер көрсетіледі, олардың арасында аудан әкімінің «сұрақ-жауабы», жаңалықтарға жазылуы, мемлекеттік сатып алулар бойынша ақпарат және «кері байланыс» қызмет етеді тұрғындармен тілдесу үшін.

Электронды үкіметтің негізгі құралдарын қолдану. Бұқар жырау ауданының жергілікті атқарушы органдар деңгейіндегі жұмыс жасалатын электронды -үкіметтің негізгі құраулары болып табылады:

1. 
   ҚР Электрондық құжат айналымының бірыңғай жүйесі (бұдан әрі – ЭҚБЖ).
   
2. 
   «Мекен-жай тіркеу» мемлекеттік ақпараттық жүйесі.
   
3. 
   Қоғамдық қол жеткізу бекеттері.
   

«Мекен-жай тіркеу» ақпараттық жүйе» (бұдан әрі – МТ АЖ) жобасының шеңберінде 2007 жылы бағдарламалық қамсыздандыруды орнату бойынша жұмыстар жүргізілді. Жылжымайтын нысандардың мекен-жайларын тізімдеу жұмыстары жүргізілді. МТ АЖ деректер қорына 100% мекен-жай енгізілді.

Қазақстан Республикасында «электрондық үкіметті» қалыптастыру мемлекеттік бағдарламасын орындау барысында қоғамдық қол жеткізу бекеттерінің жүйесі құрылды. Қоғамдық қол жеткізу бекеттерді құру, біріншіден, Халыққа қызмет көрсету орталықтарды, әкімдіктерді, салық комитеті. Ауданда бүгінгі күнде 5 қоғамдық қол жеткізу бекеттері қызмет етеді.

Сонымен қатар, облыста 2007-2008 жылдар бойы «Қазақстан Республикасының 2007-2009 жылдарға арналған ақпараттық теңсіздікті төмендету» мемлекеттік бағдарламасы іске асырылған. Компьютерлік сыныптар ашылды, халықтың ақысыз оқытуы жүргізілді, Аталмыш бағдарламаны жүзеге асырған 2 жылдың ішінде 3586 адам оқытылды.

Аудан аумағында Белағаш табиғи қорығы бар, сондай ақ 20 плотина, 12 өзен олардың арасында ірісі Ботақар өзені (581га), өз Батпакөль (220 га) және 3 үлкен өзен: ө. Нұра (110 км), ө. Ащысу (102 км), ө.Кульса (28 км). Сондай ақ аудан аумағында 5 су қоймасы орналасқан: Ынтымақ (4100га), Самаранд (5400га), Ащысу (1700га), Федоровское (1200га), Чкаловское (217га), Тұзды (100га).

Ауданда Бұқар жырау кесенесі орналасқан Шалқар с 25 км-де, Алшынбай кесенесі, Аймағанбет қажы Ақжар селосында сондай ақ 50 археологиялық қазба жерлері, тас және қола дәуіріне жататын.

Ботақара аудан аумағында өлкетану мұражайы бар, 1909 ж салынған христиан шіркеуі ғимараты.

Ауданның туристік инфрақұрылымын санаториялық-алдын алу санатория «Саялы» (180 төсек орындық), «Жосалы» (120 төсек орындық), «Березняки сауықтыру орталығы (200 төсек орындық), «Лесная сказка» кешенді-сауықтыру орталығы (160 төсек орындық),

Аудандағы туризмнің дамуының негізгі бағыттары сауықтандыру туризмі (санаторияларда демалу мен емделу) және спорт туризмі (жүру, су, туристік саяхаттар)

20015-2010 жж туризм көрсеткіштерінің дамуы динамикасы

Көрсеткіштер атауы	өлшем бірл	2004	2005	2006	2007	2008	2009
Туристік қызметпен көрсетілген қызметер көлемі	Мың. теңге	2994,0	42202,5	50656,9	71209,1	96951,2	102134,7
Шығу туризмі көлемі	Адам	448	958	1009	1451	1623	655
Ішкі туризім көлемі	Адам	2646	6699	8293	8938	7847	7884
Туристік шаралар саны	саны	-	-	-	1	1	1

2004ж туристік қызметпен көрсетілген қызмет -2994,0 м.т құрады. 2008 ж көрсетілген қызмет көлемі 2004 жылмен салыстырғанда 69% артты. 2009 ж көрсетілген қызмет көлемі 2004 жылмен салыстырғанда 71% артты

2004 ж шығу туризмі көлемі -448 адамды құрады. 2008 жылы 2004 жылмен салыстырғанда 73% арту байқалады, 2009 ж көрсетілген қызмет көлемі 2004 жылмен салыстырғанда 32% артты.

Ішкі туризм көлемі 2004 ж-2646 адамды құрады. 2008 ж көрсетілген қызмет көлемі 2004 жылмен салыстырғанда 66 % артты, 2009 ж көрсетілген қызмет көлемі 2004 жылмен салыстырғанда 67% артады.

Өткізілген талдауға сәйкес аудандағы туризм саласын тежейтін бірнеше қиындықтарды анықтауға болады.

Туристік және транспорттық инфрақұрылымның жеткіліксіз дамуы, Қарағанды-Аягөз-Бұғаз трассасы жолдарының қайта жаңартылуы қажет «Жосалы» санаториясына дейін. Қарағанды-Астана трассасы «Березка» сауықтыру орталығына дейін, сондай ақ Бұқар жырау селосының трассасы Бұқар жырау кесенесіне дейін;

Орналасу нысандарының материалдық кешені, қонақ үйлермен , санаториялық-курорттық мекемелерді қосқанда жоғарғы бағамен сипатталады.

Ауданның тарихи-мәдени жерлері бойынша нашар насихаттау және туристік маршруттардың қозғалысы.

- экологиялық-экономикалық даму (өнеркәсіп, аграрлық-өнеркәсіп кешені, құрылыс, шағын кәсіпкерлік, қызмет көрсету саласы, аймақтың экологиялық проблемалары);

- әлеуметттік сала (демографиялық әлеует, еңбек нарығы, халықтың өмір сүру деңгейі, денсаулық сақтау, білім беру, мәдениет және спорт);

- инфрақұрылымдық кешен (жылу желілері, суағызымның тығыздығы, көше желілерінің тозуы, жол тығыздығы, аббатандыру);

- аумақтық (кеңістіктік) даму.

Ауыл шаруашылығы өнімінің өндірісіне тежейтін факторлар, сатылымдағы астыққа бағаның тұрақсыздығы әсер етеді. Басқа елдердегі сауда интервенциясы жергілікті тауар өндірушілердің өндіріснің өсіміне және бәсекелестігі өсіміне әсер етеді. Сондай ақ әлемдік стандартағы технологиялардың төмен енгізілуі, жетлмеген несиелендіру әдістер және ҚР банктерінің жоғарғы үстеме ақысы, тежеу сипатта болады.

Ауыл шаруашылығын дамытудың тежеуші фаторының бірі шағын тауарлы өндірістің доминерленуі, ауыл шаруашылығы техникасының тозған паркі, мал өнімділігінің төменгі деңгейішағын шаруашылықтардағы ірілендіру механизімінң жоқтығы және жыртуға –жарамды жерлерді толық пайдаланбау, аграрлық кәсіптегі мамандандырылған кадрлардың жетіспеуі, ауданның ауыл шаруашылығы өндірісін төмендетерді.

Өсімдік өсіру саласындағы маңызды фактор, ауыл шаруашылығы өнімдерінің өндірісінің артуы. Ылғал ұстағыш технологияларды қолданумен алаңдардың артуы және сапалы тұқымдық материалдардң артуы.

Мал шаруашылығы саласын дамытуда тұрақты жемдеу базасын құру аз әсер етпейді, тұқымдық селекциялық жұмысты жақсарту. Заманға сай технологияларды енгізу және ұйымдастыру жолымен малдар мен құстарды ұстаудың заманға сай технологияларын қолдану.

Ауданның өңір дамуының әлеуметік-экономикалық нәтижелерінің кешенді сипаты негізгі мәселелерді, тәуекелдікті, тежеу факторларын, бәсекелестік артықшылықтары мен мүмкіншіліктерін анықтаған басымдылықты SWOT-талдаулығымен анықталады.

• 
  Кезең соңына инфляцияның деңгейі, 2012 жылы 6,0-8,0% аспауы;
  
• 
  2015 жылы экспорттың 46%-ға өсуі;
  
• 
  Өнеркәсіп өнімінің ФМИ, 2015 жылы 115%;
  
• 
  Тау-кен өндіріс ФМИ, 2015 жылы -115,4%;
  
• 
  Тамақ өндірісі өнімінің ФМИ, 2015 жылы -100%;
  
• 
  Тамақ өнімін шығару көлемінің ФМИ, 2015 жылы -100%;
  
• 
  Химиялық өндірісі өнімінің көлем ФМИ, 2015 жылы - 100%;
  
• 
  Химиялық өнім шығару мөлшерінің ФМИ, 2015 жылы-100%;
  
• 
  Тұрғындардың орталықтандырылған су жүйесіне қол жетімдігінің деңгейін 2015 жылы 87,1%-ға арттыру;
  
• 
  Тұрғындарды су қызметтермен қамтылу деңгейін 2015 жылы - 27%-ға арттыру;
  
• 
  Ауыл шаруашылық өнімін өндіру мөлшерінің ФМИ, 2015 жылы 106%, (2009 ж. -133%);
  
• 
  Бөлшек тауарайналымының жеке көлемінің индексі 117 %-ға, 2015 жылға;
  
• 
  Негізгі капиталға инвестициялар көлемдерінің артуы 100,3%-ға 2015 жылға;
  

• 
  Білім беру сапасы мен қолжетімділігімен халықтың қанағаттану деңгейін 2015 жылы -60 %;
  
• 
  2015ж балаларды мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеумен қамту – 95,6% (2009ж.-47,8%);***
  
• 
  Медициналық қызметтер сапасымен тұрғындардың қанағаттану деңгейі 2015 жылы 98,2 %;
  
• 
  2015ж қарсаңында халықтың күтілетін өмір ұзақтығы 70 жасқа дейін арттыру (2009 ж-66,9жас);
  
• 
  2015 ж жалпы өлім 7,7 %;
  
• 
  2015 жыл қарсаңында жұмыссыздық деңгейі – 3,2%;
  
• 
  МАӘК алушылар құраммыен еңбекке жарамды тұрғындар үлесі 2015 жылы 30%;
  
• 
  Әлеуметтік қызметтегілердің жалпы санынан арнайы әлеуметтік көмектің ұсынылуымен қамтылған тұлғалар үлесі, 2015ж -85,2%;
  
• 
  Мәдениет саласында тұтынушыларды қызмет сапасымен қанағаттану деңгейі 2015ж-50%;
  
• 
  Ауданның мемлекеттік тілді меңгерген тұрғындарының үлесі 2015 жылға 80 %
  
• 
  Дене шынықтырумен және спортпен жүйелі айналысатын барлық жастағы халықтың үлесін арттыру;
  
• 
  Туристтiк қызметтiң саласындағы қызмет көрсететiн аудандардың ұйымдарының жиынтық табысын жыл сайын 0,9 % кем емес ұлғайту;
  
• 
  2015 жылдағы азаматтық қоғам және мемлекеттiң институттарының арақатынас оң бағалаған тұрғынның еншiсi 45% құрайды;
  
• 
  2015 жылда iшкi iстер органдарына тұрғынның сенiмiнiң Болжам деңгейi 50%тен төменде еместен деңгейде;
  
• 
  Адамның және заттық жоғалтулардың төтенше жағдайларынан төмендету, 2015 жылы 1,5 %.
  

• 
  Байланыстың саласындағы қызмет сапасын тұрғынның қанағаттылығының деңгейi, 2015 ж. -100 %;
  
• 
  Құрылыс жұмысының ФМИ, 2015 жылы - 107 %;
  
• 
  Адамдар тұратын ғимараттарды пайдалануға қосу, 2015 жылы, 9 мың кв;
  
• 
  Қала құрылыс жобалардың iске асырудың тиiмдi тетiгiн құру;
  
• 
  Жергілікті маңызы бар автомобиль жолдарының жақсы және қанағаттанарлық күйдегі үлесі , 2015 жылы - 52 %;
  
• 
  П/км жолаушы айналымының көлемi, 2015 жылы, 250 миллионға;
  
• 
  Тұтынушыларды коммуналдық қызмет сапасымен қанағаттандыру деңгейі 49,1% кем емес 2015 жылға;
  
• 
  АЕМ орталықтандырылған жылу қуатымен қамтамасыз етуге қол жетімділіктің артуы 11,5% дейін 2015 жылға;
  
• 
  АЕМ орталықтандырылған сумен қамтамасыз етуге қол жетімділіктің артуы 87,15% дейін 2015 жылға;
  
• 
  АЕМ сумен қамтамасыз етуге қол жетімділіктің артуы 27% дейін 2015 жылға;
  

• 
  Ауылды елді мекендердің жоғары даму потенциалдарымен, 2015 жылы 10;
  
• 
  Тірек ауылшаруашылық елді мекендер саны (агроқалашықтар), 2015 жылы -4;
  
• 
  Зиянды заттардың жалпы лақтыруларын төмендету, 2015 жыл-шыда, 6 мың тонналар.
  

• 
  Әлеуметтiк – маңызы бар қызметтердiң көрсету сапасы тұрғындармен қанағаттану деңгейi, 2015 жылда - 98 %;
  
• 
  Жергiлiктi атқарушы органдардың (процесстер) функцияларының автоматтандырылған орташа дәрежесі, 2015 жылда - 80 %.