Әдебиет:
Бахтин М.М. Творчество Француа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. 1965. История западноевропейского театра. Т.1. М., 1956. Мольер. М., 1957. Мольер. Исторические пути формирования жанра. Высокой комедии. М., 1976. Вечно прекрасный театр эпохи Возрождения. М., 1973. Гений Мольера. Выступ.статья к собр.соч. Мольера в 4-х т. Т.1. М., 1965.
Добролюбов Н.А. О Плавте и его значении для изучения римской жизни. Соб.соч.т.1. М., 1961.
Державин К. Вступит.статья в кн. «Лопе де Вега. Избранные драматические произведения» в 2-х т. М., 1955.
7 апта
Тақырып: Қайта өрлеу дәуіріндегі Италия театры
Қарастыралатын сұрақтар:
Дель арте комедиясының өмірге келуі.
Дель арте комедиясы Италияның кәсіби театр өнері өркендеуінің басы болды.
Мақсаты: Қайта өрлеу дәуіріндегі Италия театрының ерекшелігін анықтау.
Мазмұны: Бұл тақырыпта қайта өрлеу дәуіріндегі Италия театры туралы айтамыз. Олар адами білімдарлық театрымен дель арте комедиясы. Ұлттық драматургияның қалыптасуына адами қайраткерліктің рөлі мен тигізген әсеріне толығырақ тоқтаған абзал, ол жаңа типтегі драматургия оқу комедиясының келуі. Студенттердің тағы бір білетіні сол кезеңдегі италия драматургиясында трагедия мен пастораль жанрының дамуы.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Дель арте комедиясының бас кейіпкерлері.
Дель арте комедиясының басты ерекшеліктер.
Әдебиет:
Баткин Л.М. Итальянские гуманисты: стиль жизни, стиль мышления. М., 1976.
Бахтин М.М. Творчество Француа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. 1965. История западноевропейского театра. Т.1. М., 1956. Мольер. М., 1957. Мольер. Исторические пути формирования жанра. Высокой комедии. М., 1976. Вечно прекрасный театр эпохи Возрождения. М., 1973. Гений Мольера. Выступ.статья к собр.соч. Мольера в 4-х т. Т.1. М., 1965.
Бурхгардт Я. Культура Италии в эпоху Возрождения в 2-х т. Спб., 1905-1906.
Булгаков М. Жизнь господина Мольера. М., 1962.
Бурхгардт Я. Культура Италии в эпоху Возрождения в 2-х т. Спб., 1905-1906.
Дживелегов А.К. Итальянская народная комедия. М., 1954. Возрождение. М.-Л., 1925.
8 апта
Тақырып: Қайта өрлеу дәуіріндегі Италия театры
Қарастыралатын сұрақтар:
Дель арте комедиясының маскаларын таңдау, оның классификациясы.
Мақсаты: Қайта өрлеу дәуіріндегі Италия театрының ерекшелігін анықтау.
Мазмұны: Келесті басты тақырып – дель арте комедиясы. Ең бастысы дел арте комедиясының негізі – маска импровизация, диалекті, буффонада түрінде. Одан да тереңірек түсіну үшін масканың типтік мінез – құлқының солтүстік, оңтүстік, әртүрлі топтарға жіктелуін және кейбір маскалардың классификациясын ұғындыру қажет.
Нәтижесінде актер өнерінің кәсіби негізі қаланған еуропа театры мәдениетінде дель арте комедиясы алғашқы рөл атқарады.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Еуропа театр мәдениетіне дель арте комедиясының әсері.
Әдебиет:
Баткин Л.М. Итальянские гуманисты: стиль жизни, стиль мышления. М., 1976.
Бахтин М.М. Творчество Француа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. 1965. История западноевропейского театра. Т.1. М., 1956. Мольер. М., 1957. Мольер. Исторические пути формирования жанра. Высокой комедии. М., 1976. Вечно прекрасный театр эпохи Возрождения. М., 1973. Гений Мольера. Выступ.статья к собр.соч. Мольера в 4-х т. Т.1. М., 1965.
Бурхгардт Я. Культура Италии в эпоху Возрождения в 2-х т. Спб., 1905-1906.
Булгаков М. Жизнь господина Мольера. М., 1962.
Бурхгардт Я. Культура Италии в эпоху Возрождения в 2-х т. Спб., 1905-1906.
Дживелегов А.К. Итальянская народная комедия. М., 1954. Возрождение. М.-Л., 1925.
9 апта
Тақырып: Қайта өрлеу дәуіріндегі Италия театры
Қарастырылатын сұрақтар:
Жалпы Испан театрына шолу.
Испан театрының негізін салушылар.
Мақсаты: Қайта өрлеу дәуіріндегі Италия театрының ерекшелігін анықтау.
Мазмұны: Қайта өрлеу дәуіріндегі Испан театры туралы түсіндіре келе, испан гуманистік мәдениетінің қалыптасу процесіндегі Реконкистік бостандық қозғалысының рөлі мен мәнісін баса көрсету қажет.
Шіркеулік жанрдың логикалық ашылуына жоғарғы топтық драматургияның сарайлық және ХV ғасырдың аяғы мен ХVІ ғасырдың бас кезіндегі мектебі – гуманистік театрдың дамуына студенттердің көңілі тереңірек аударылады.
Әсіресе Испан халықтық театрының атасы – Лопе де Руэда (1510-1565) шығармашылығының мәнділігі студенттерге түсіндіріледі. Оған кейінгі испан драматургиясының дамуы Сервантес (1547-1616) драматургиясына байланысты болады. Бұл тақырыпты толық түсіну үшін оның драматургиясындағы екі ұдай өрбіген тенденцияны айқындаймыз.
Реконкистік эпостың түп нұсқасындағы үйрету драматургиясы негізіндегі батырлық драма.
Интермедия халықтық фарс.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Корраль ұғымы.
Ауто жанры.
Әдебиет:
Державин К. Вступит.статья в кн. «Лопе де Вега. Избранные драматические произведения» в 2-х т. М., 1955.
Балашов Н.И. Религиозно-философская драма Кальдерона и идейные основы барокко в Испании – в кн.ХVII век в мировом литературном развитии. М., 1969.
Симонас В. Вступит.статья в кн. «Тирсо де Молина. Комедии» в 2-х т. М., 1969.
Узин В.С. Общественная проблематика драматургии Сервантеса и Лопе де Вега. М., 1963.
10 апта
Тақырып: Қайта өрлеу дәуіріндегі Испан театры
Қарастырылатын сұрақтар:
Лопе де Веганың драматургиясындағы жанрлық жан-жақтылық.
Тирсо де Молинаның драматургиясындағы өзгешіліктер.
Мақсаты: Қайта өрлеу дәуіріндегі Испан театрының тарихымен таныстыру.
Мазмұны: Тақырыпты тереңірек түсіну үшін Лопе де Веганың (1562-1635) шығармашылығын мұқият талдап оқу қажет. Қайта өрлеу дәуіріндегі испан театрының шарықтауы оның шығармашылық өрлеу кезеңіне тап келеді. Лопе де Вега поэтикалық шеберлігінің шегіне шығармашылығының өзгеше бай тақырыппен, жанрлық жан-жақтылықпен дамығанын байқаймыз.
Тирсо де Молинаның (1583-1648) шығармашылығын оқып білгенде оның драматургиясынан Ренессанс католиктік шіркеу оқуының мәдени идеясы негізімен астасқанын баса көрсетеміз. Кальдерон драмаларындағы (1600-1681) моральдік философия шым-шытырығының көтерілгеніне студенттердің көңілін аударамыз.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
1. Лопе де Веганың комедиялық пьесалары.
2. Қазақ театрындағы Лопе де Веганың сахналанған пьесасы.
Әдебиет:
Державин К. Вступит.статья в кн. «Лопе де Вега. Избранные драматические произведения» в 2-х т. М., 1955.
Балашов Н.И. Религиозно-философская драма Кальдерона и идейные основы барокко в Испании – в кн.ХVII век в мировом литературном развитии. М., 1969.
Симонас В. Вступит.статья в кн. «Тирсо де Молина. Комедии» в 2-х т. М., 1969.
Узин В.С. Общественная проблематика драматургии Сервантеса и Лопе де Вега. М., 1963.
11 апта
Тақырып: Қайта өрлеу дәуірдегі Ағылшын театры
Қарастырылатын сұрақтар:
Лондондағы тұңғыш театр ғимараты.
Қайта өрлеу дәуірдегі Ағылшын театрының гүлденіп өсуі Шекспир шығармашылығымен байланыста болды.
Мақсаты: Қайта өрлеу дәуірдегі Ағылшын театрының пайда болуы.
Мазмұны: Қайта өрлеу дәуіріндегі Ағылшын теарын тілге тиек еткенде ағылшын гуманизмінің ерекшелігін түбегейлі түсінген абзал. Ағылшын ренессанс театры тарихының үшке бөлінетінін аудиторияға түсіндіру қажет. Олар: алғашқы қайта өрлеудегі жайлар толығу кезеңіндегі ХVІ ғасырға 70 жылдардың аяғы мен 80 жылдардың басына дейінгі 1-ші онжылдықтар, 2-ші қайта өрлеу дәуіріндегі Ағылшын теарының 1580-1620 жылдардағы гүлдену кезеңі, 3-ші ағылшын ренессанс мәдениетінің құлдырауы 1620-1640 жылдардың бас кедері.
Хроника, трагедия, комедия жанрларының процесін талдаудың көп мәні бар.
Ағылшын ұлттық дараматургиясының алғашқы драматургиялық шығармаларының туып қалыптаса бастауына алаңдағы халықтық театрдың тәжірибесі, ренессанс драмасының өзіндік үлгі жолы, драматургияның көне және итальяндық үлгілері әсер етті. Шекспирден бұрынғы «университеттің ақыл» жұлдызды топтарының драматургиясы басты тақырып болуы тиіс. Олардың театр қайраткерлік ісінің негізін тауып әсіресе Кристофер Марле (1564-1593) сияқты ең мықты жарқын драматургтың шығармашылығына терең тоқталу шарт.
Олардың шағармаларында гуманистік бағыт халықтың жолымен астасып жатқанын студенттерге түсіндіру керек. Шекспирге дейінгілер ренессанс драмасының жаңа үлгісінің қалағанын баса айту қажет. Әсіресе олардың шығармашылығының басты жетістігі алаң театры жолын жаңа драманың қаңқасы ете білуі болады.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Лондындағы театрларды атаңыз. Театр ғимараттарының ерекшеліктері қандай?
«Глобус» театры.
Әдебиет:
Аникст А.А. Театр эпохи Шекспира. М., 1965. Шекспир. Ремесло драматурга.
Лосев А.Ф. Эстетика Возрождения. М., 1982.
Морозов М. Кристофер Марло в кн. Морозов М. Избранные статьи и переводы. М., 1954. О Шекспире – вкн.:М. Избранное. М., 1979.
Стендаль. Расин и Шекспир. Собр.соч. Т.7. М., 1959. Театр французкого классицизма. Пьер Корнель, Жан Расин. М.,1970.
Бартошевич А. Шекспир в Англии между двумя войнами. В кн. Шекспировские чтения. М., 1980.
Комарова В.П. Личность и государство в исторических драмах Шекспира. Л., 1977.
Шведов Ю.Ф. Эволюция шекспировской трагедии.
12 апта
Тақырып: Шекспир шығармашылығы
Қарастырылатын сұрақтар:
Шекспирдің өсу жолы мен шығармашылығын білу.
Драматург Шекспирдің шығармашылығының кезеңдерін анықтау.
Мақсаты: Шекспир шығармашылығының сол кездегі Ағылшын театрына тигізген әсері.
Мазмұны: Бұл тақырыпты оқып үйренуден бұрын Шекспирдің (1564-1616) өсу жолымен шығармашылығының басты кезеңін бөліп алу керек. Алғашқы кезеңі оптимистік.Бұл тұста Шекспир шығармаларында гуманистік идеал өте жарқын көрініс берді. Оның комедияларында ішкі үйлесім, өзіндік, өзгешілік, поэтикалық, карнавальдық шабыт басым келді. Ал 2-ші кезеңде трагедиялық гуманистік бағыт белең алады. Шекспирдің «Гамлет», «Отелло», «Король Лир» трагедияларын бөлек-бөлек талдап оқып үйренген дұрыс.
3-ші кезеңде талқылағанда байқағанымыз, драматург шығармаларын сол кездегі тартыс – қайшылықты утопиялық ертегілердей жақсылық жағынан шешуге тырысады. Дүние жүзі театр тарихынан Шекспир шығармашылығының мықты орын алатынын студенттерге түсіндіріледі. Бұл жөнінен әртүрлі қырынан келген жөн: дүние жүзі драматургиясының қалыптасуына Шекспирдің әсері: актер шеберлігі және Шекспир: Шекспир бүгінгі сахнада т.с. қорытындысында ағылшын профессионалды театрының қалыптасуны тоқталған дұрыс. Сол кездегі Шекспир формасының өмір шеңдігін байқаймыз. Алдыңғы қатарлы актерлердің мыс: Ригада Бербедж, Ричард Тарльтон, Вильям келіп ойнау шеберліктерін талдаған жөн болады.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Шекспир жұмыс жасаған театры.
Шекспирдің пьеса-хроникалары.
Әдебиет:
Аникст А.А. Театр эпохи Шекспира. М., 1965. Шекспир. Ремесло драматурга.
Лосев А.Ф. Эстетика Возрождения. М., 1982.
Морозов М. Кристофер Марло в кн. Морозов М. Избранные статьи и переводы. М., 1954. О Шекспире – вкн.:М. Избранное. М., 1979.
Стендаль. Расин и Шекспир. Собр.соч. Т.7. М., 1959. Театр французкого классицизма. Пьер Корнель, Жан Расин. М.,1970.
Бартошевич А. Шекспир в Англии между двумя войнами. В кн. Шекспировские чтения. М., 1980.
Комарова В.П. Личность и государство в исторических драмах Шекспира. Л., 1977.
Шведов Ю.Ф. Эволюция шекспировской трагедии.
13 апта
Тақырып: Француз театрындағы классицизм
Мақсаты: Француз театрындағы классицизмнің негізгі ерекшеліктерін анықтау.
Қарастырылатын сұрақтар:
Классицизмге тән негізгі ерекшелік – көркем шығарманың құрылысын бір тәртіпке бағындыру.
Драмалық шығармаларды «Үш бірлікті» сақтай отырып жазу ережесі.
Мазмұны: Классицизмнің өнертану стиліндегі алатын орнын белгілеу осы тақырыпты үйренуден басталғаны жөн. Классицизм жаңа дүниетанымын туындауын жақындастыра отырып адам баласы табиғатына жақын гуманистік шындықты қалыптастырды. Классицизм шығармаларында жеке бастың қызығын қызықтаушылық, ақыл мен адами тоқтамға жүгінушілікке астаса бастады. Трагедия жанрының ең бір жарқын өкілдері П.Корнель мен Ж.Расин трагедияларына жеке бастық қақтығыстар кейіпкерлердің сезімімен адамдық міндет басты болғаны студенттерге түсіндіріледі.
Бұл тақырыпты бұдан да тереңірек түсіну үшін Корнельдің монументальді батырлық трагедиясының және Расиннің шығармашылық әдістерінің ерекшеліктеріне талдау жасау қажет. Мұнымен қоса Н.Буалоның «Поэтикалық өнеріне» мұқият тоқталып классицизмнің эстетикасына толық енгенін мойындаймыз.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Классицизм әдісі қалыптасқан ғасыр.
Классицизм сүйенген әдебиеттер дәуірін атаңыз.
Әдебиет:
Артамонов С. Бомарше: очерки жизни и творчества. М., 1960.
Бахтин М.М. Творчество Француа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. 1965. История западноевропейского театра. Т.1. М., 1956. Мольер. М., 1957. Мольер. Исторические пути формирования жанра. Высокой комедии. М., 1976. Вечно прекрасный театр эпохи Возрождения. М., 1973. Гений Мольера. Выступ.статья к собр.соч. Мольера в 4-х т. Т.1. М., 1965.
Мокульский С.С. Расин. Л., 1940. Вступит. Статья в кн.: Гоции К. Сказки для театра История западноевропейского театра. История зарубежного театра. Ч.1. Под общей редакцией Г.Н.Бояджиева. М., 1972.
Державин К.Н. Театр французской революции. Л., 1932.
14 апта
Тақырып: Француз театрындағы классицизм
Қарастырылатын сұрақтар:
Франция классицизмінің ірі өкілдеріне тоқталу.
Францияның классицизмінің қалыптасуына негіз болған теориялық поэма.
Мақсаты: Француз театрындағы классицизмнің негізгі ерекшеліктерін анықтау.
Мазмұны: Бұл тақырыпты бұдан да тереңірек түсіну үшін Корнельдің монументальді батырлық трагедиясының және Расиннің шығармашылық әдістерінің ерекшеліктеріне талдау жасау қажет. Мұнымен қоса Н.Буалоның «Поэтикалық өнеріне» мұқият тоқталып классицизмнің эстетикасына толық енгенін мойындаймыз.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
1. Классицизм дәуірінің белгілі комедиографы.
2. Классицизм актерлері.
Әдебиет:
Артамонов С. Бомарше: очерки жизни и творчества. М., 1960.
Бахтин М.М. Творчество Француа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. 1965. История западноевропейского театра. Т.1. М., 1956. Мольер. М., 1957. Мольер. Исторические пути формирования жанра. Высокой комедии. М., 1976. Вечно прекрасный театр эпохи Возрождения. М., 1973. Гений Мольера. Выступ.статья к собр.соч. Мольера в 4-х т. Т.1. М., 1965.
Мокульский С.С. Расин. Л., 1940. Вступит. Статья в кн.: Гоции К. Сказки для театра История западноевропейского театра. История зарубежного театра. Ч.1. Под общей редакцией Г.Н.Бояджиева. М., 1972.
Державин К.Н. Театр французской революции. Л., 1932.
15 апта
Тақырып: ХVІІ ғасырдағы Мольер және комедиялық театр
Қарастырылатын сұрақтар:
Мольер комедияларының тақырыбы.
Мақсаты: Мольер – реалистік драматургияның өркендеуіне негіз салған «жоғары комедия» жанрын туғызушы, бурзуазиялық қоғамның әлеуметтік мерезін аяусыз әшкерлейтін комедиялық шығарманың жаңа типін жсаушы.
Мазмұны: Еуропа театрындағы классицизмнің негізін толық сезіну үшін «жоғары комедияның» классицизмге еніп оның жалауы болып одан Мольер шығармашылығымен астасып халықтық фарс жүйесімен классицизмнің эстетикалық шегін құрғанын түсіндіреміз.
Мольер шығармашылығына тоқталмас бұрын Францияның ұлттық комедиясының негізін салып жаңалық әкелуші Мольер екені студенттерге түсіндіріледі. Және оның шығармашылығынан бұдан былай қандай сахналық дәстүр алғаны айтылады.
Мольердің актерлігі, режиссерлігі және драматургтігі оның шығармашылығы логикалық даму, өсу процесінің даңғыл жолы болды. Міне бұл да студенттерге ашылатын тақырып.
Мольер комедиясын аналитикалық талдай отырып, оның жаңа типтегі спектакль үшін күресін тілге тиек етеміз.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Қазақ театрларындағы Мольер комедияларын атаңыз.
Әдебиет:
Артамонов С. Бомарше: очерки жизни и творчества. М., 1960.
Бахтин М.М. Творчество Француа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. 1965. История западноевропейского театра. Т.1. М., 1956. Мольер. М., 1957. Мольер. Исторические пути формирования жанра. Высокой комедии. М., 1976. Вечно прекрасный театр эпохи Возрождения. М., 1973. Гений Мольера. Выступ.статья к собр.соч. Мольера в 4-х т. Т.1. М., 1965.
Мокульский С.С. Расин. Л., 1940. Вступит. Статья в кн.: Гоции К. Сказки для театра История западноевропейского театра. История зарубежного театра. Ч.1. Под общей редакцией Г.Н.Бояджиева. М., 1972.
Державин К.Н. Театр французской революции. Л., 1932.
16 апта
Тақырып: ХVІІ ғасырдағы Мольер және комедиялық театр
Қарастырылатын сұрақтар:
Мольер комедияларын атаңыз.
Мақсаты: Мольер – реалистік драматургияның өркендеуіне негіз салған «жоғары комедия» жанрын туғызушы, бурзуазиялық қоғамның әлеуметтік мерезін аяусыз әшкерлейтін комедиялық шығарманың жаңа типін жсаушы.
Мазмұны: Мольердің актерлігі, режиссерлігі және драматургтігі оның шығармашылығы логикалық даму, өсу процесінің даңғыл жолы болды. Міне бұл да студенттерге ашылатын тақырып.
Мольер комедиясын аналитикалық талдай отырып, оның жаңа типтегі спектакль үшін күресін тілге тиек етеміз.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
Мольер комедияларының тақырыбы.
Әдебиет:
Артамонов С. Бомарше: очерки жизни и творчества. М., 1960.
Бахтин М.М. Творчество Француа Рабле и народная культура средневековья и Ренессанса. 1965. История западноевропейского театра. Т.1. М., 1956. Мольер. М., 1957. Мольер. Исторические пути формирования жанра. Высокой комедии. М., 1976. Вечно прекрасный театр эпохи Возрождения. М., 1973. Гений Мольера. Выступ.статья к собр.соч. Мольера в 4-х т. Т.1. М., 1965.
Мокульский С.С. Расин. Л., 1940. Вступит. Статья в кн.: Гоции К. Сказки для театра История западноевропейского театра. История зарубежного театра. Ч.1. Под общей редакцией Г.Н.Бояджиева. М., 1972.
Державин К.Н. Театр французской революции. Л., 1932.
17 апта
Тақырып: Ағартушылық дәуіріндегі Ағылшын театры
Қарастырылатын сұрақтар:
1. ХҮІІІ ғасырдың бас кезіндегі актерлік өнердегі әртүрлі даму жолының күресі.
2. Европадағы сахналық реализмнің негізін салушылар.
Мақсаты: Ағылшын театрындағы ағартушылық ағым.
Мазмұны: Ағартушылық дәуіріндегі еуропа театрында болып жатқан процестерді тереңірек түсіну үшін қайта өрлеу дәуірі мен екеуінің идеялық ара қатынасын табу керек. Ағартушылар оқуының мазмұнын әр мемлекет өзінің ағартушылық ерекшелігін ашу қажет. Ағартушылық дәуірінде Ағылшын театрын оқып білмес бұрын оның тарихи өсу жолын ашып ағылшын ағартушылығының эволюциялық мәнін білеміз. Ағылшын ағартушылық драматургиясы жанрларының синтементальді дидактикалық комедия, «мещандық драма», «балладалық опера», «пьеса - репетиция» т.с. қалыптасу процесін талдап ашу өте-мөте керек. Г.Фильдинг сияқты ағартушылық жолдың бір мүшесінің комедиясын студенттермен мұқият түсіндіріліп талданады. ХҮІІІ ғасырдың ортасындағы Ағылшын комедиясындағы әлеуметтік мәселенің саяси өткірлігінен ауытқуының себептерін студенттердің түсінгені абзал. Р.Шериданның шығармашылығын түсіндіргенімізде оның жарқын комедиялық шеберлігінің өзгешілігінтағы басу айту қажет. Қорыта келгенде ХҮІІІ ғасырдағы Ағылшын театры өміріне мінездеме береміз. Ағартушылық дәуіріндегі алдыңғы қатарлы Ағылшын актері Девид Гарриктің (1717-1779) режиссурасындағы жаңаша шығармашылықтың түп төркінін студенттерге түсіндіреміз. Гаррик ағылшын сахнасында актерлік ансамбльді тудырады, репетициялық жұмыстың жаңа әдісін енгізді, костюмге жаңалық кіргізді, сахнаға реконструкция жасап, декорацияны қайта жаңғыртты. Гарриктің Шекспир драматургиясын еуропа сахнасына алып шығуы ғаламат мағынаға ие болды.
Өзін- өзі бақылау сұрақтары:
1. Гарриктің атағы шыққан рөл.
2. Гарриктің ойнаған, жетекшілік еткен театры.
Әдебиет:
Абуш А. Шиллер. Величие и трагедия немецкого гения. М., 1964.
Акимова А.А. Дидро. М., 1963. Вольтер. М., 1970.
Аникст А.А. Театр эпохи Шекспира. М., 1965. Шекспир. Ремесло драматурга.
Артамонов С. Бомарше: очерки жизни и творчества. М., 1960.
Балашов Н.И. Религиозно-философская драма Кальдерона и идейные основы барокко в Испании – в кн.ХVII век в мировом литературном развитии. М., 1969.
18 апта
Тақырып: Ағартушылық дәуіріндегі Француз театры
Қарастырылатын сұрақтар:
Вольтер – ХVIII ғасырда Францияның бірінші ұлы ағартушысы.
Д.Дидро- ХVIII ғасыр ортасынан француз және еуропалық ағартушылықтың ірі өкілі. Мақсаты: Францияның Ағартушылық дәуіріндегі сатылы жолдарын анықтау.
Мазмұны: Францияның Ағартушылық дәуіріне мінездеме бере тұра оның сатылы жолдарын түсіну қажет. Вольтер шығармашылығын (1694-1778) талданғанда оның ең соңды Ағартушылық 1 сатылы жолына, оның қарама-қайшылық саяси мәніне, философиялық эстетикалық көзқарасына, қарсы клерикалығын көріп, драматургиясының жауыздыққа қарсы бағытын студенттердің түсінуіне көмектесу керек. 2-ші сатыдағы алдыңғы қатарлы ағартушы Д.Дидро (1713-1784) қайраткерлігін тани отыра студенттер оның оқуының «қоғамдағы орнын», драматургиялық образының негізі екенін, Дидроның ағартушылық реализмдегі эстетикалық талданған принциптерін терең түсініп оқуы қажет. Дидро эстетикасының қайшылықтары оның драмаларынан орын алғанын студенттердің айырғаны дұрыс. «Актер парадоксын» терең меңгеріп оқу керек. Әсіресе Бомаршенің Фигаро туралы трилогиясына көп көңіл бөлінгені жөн. Франция драматургиясындағы жаңа кейіпкердің рөлі мен мағынасы әлеуметтік қайшылықтағы дәуірдің триллогиядағы басты бейнесін студенттерге түсіндіреміз. Тақырыптың тағы бір басты сауалы Францияның ХҮІІІ ғасырдағы актер шеберлігі дамуының процесіне көңіл аудару. Мари Дюмениль және Ипполит Киеронның актерлік шеберліктерін салыстыра анализ жасау қажет. Лекеннің шығармашылығын оқу міндетті түрде қажет және оның өнеріндегі ағартушылық бағыты мен жаңашыл шығармашылығы үйретіледі.
Достарыңызбен бөлісу: |