Бас редакторы: Даукенова Айдана
"БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ОҚЫТУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІС"
жүктеу/скачать 1,72 Mb.
|
Жаркын болашак
"БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА ОҚЫТУДЫҢ ТИІМДІ ӘДІС"Сәтбаев каласы№7 "ЖББМ'' КММ бастауыш сынып мұғалімі, педагог-модератор Елибаева Кулайхан МаханбеткалиевнаБолашақта өркениетті дамыған елдер қатарына ену үшін заман талабына сай білім қажет. Өйткені, тәуелсіз Қазақстанды дамыған бәсекеге қабілетті елу елдің қатарында, терезесін тең ететін – білім. Сондықтан қазіргі даму кезеңі білім беру жүйесінің алдына оқу үрдісін технологияландыру мәселесін қойып отыр. Мектеп өміріне еніп отырған технологиялардың ерекшелігі өсіп келе жатқан жеке тұлғаны жан –жақты дамыту. Бастауыш мектеп- оқушы тұлғасы мен санасының дамуы қуатты жүретін, ерекше құнды, қайталанбас кезең. Сондықтан бастауыш білім үздіксіз білім берудің алғашқы баспалдағы, қиын да жауапты іс. Оқытудың әртүрлі технологиялары сарапталып, жаңашыл педагогтардың іс- тәжірибесі зерттеліп, мектеп өміріне енуде. Қазіргі заманның талабына сай болу және жаңа формация мектебінде жұмыс істеп жүрген педагогтардың алдында тұрған проблемаларды шешу негізгі мақсат болып табылады, олар: -баланы оқи білуге үйрету Кез келген ұстазға сапалы сабақ беруге мүмкіндік беретіндігімен. Оқыту мен ұйымдастырудың тиімді әдістерінің /стратегияларының/ көптігімен. Оқу мотивацияларын өзгертуге пайдалы екендігімен. «Сын тұрғысынан ойлаға үйрету» модуль өзге технологиялардан қандай ерекшеліктері бар? Сын тұрғысынан ойлаға үйрету модульінің сабақтарының құрылымы /қызығышылықты ояту, мағынаны ажырату, ой толғаныс/ . Негізгі үш кезенінің маңыздылығы. Стратегиялардың психологиялық астары мен ерекшеліктері. Осы жобамен жұмыс жасау барысында мұғалім оқушының өзін ізденуге жетелейді, ойлануға үйретеді. Педагогикалық технология оқушылардың жеке басын дамыту мен білім беру мақсатына жету жолындағы педагогикалық қызметтің, іс- әрекеттің жүйелі дамып отыратын жобасы ретінде оқушы белсенділігін арттыруды көздейді. Ал, оқушы белсенділігінің артуы оны шығармашылыққа жетелейді. Шығармашылық дегеніміз – адамның өмір шындығында өзін-өзі тануға , жаңалық ашуға, жаңа тәсілдер табуға ұмтылуы,ізденуі. Шығармашылық қабілет әр баланың табиғатында болуы мүмкін. Біздің міндетіміз – оқушыға оның бойында жасырынып жатқан мүмкіндіктерін ашып көрсету. Өз тәжірибемде бастауыш сынып оқушыларының шығармашылық қабілеттерін, сабақта және сабақтан тыс уақытта дамытуда Сын тұрғысынан ойлаға үйрету модульінің көптеген әдіс- тәсілдерін қолданамын: Тақырыпты мазмұнына қарай жинақтау,арнаулы бір тақырыпқа пікірталас тудыру /ой қозғау, «инсерт» кестесі/ Берілген тапсырманы түрлендіру бағыттағы жұмыс / эссе,шығарма, сауаттылықты ашатын хаттар т.б стратегиялар/ әңгіменің ұқсастығын салыстыру, бөліктерге бөлу, ат қойғызу, мәтіндегі ұқсастық пен айырмашылықты табуға /Вендиаграммасы, аялдамамен оқу стратегиясы/ Қиялдау арқылы сурет салғызу /сурет салу стратегиясы/ • Кейіпкерге мінездеме беру өз ойын жазғызу /авторға, кейіпкерге хат жазу стратегиясы Шығармада екі кейіпкердің қарама – қарсы элементтерін сипаттау /қарама-қайшы элементтер стратегиясы/ • Өлең шұмақтарын құрастыру / 5 жолды өлең/ Мен үшінші деңгейлік оқыту курсынан өтіп, өзімнің іс-тәжірибемде «Сын тұрғысынан ойлауға үйрету модульдерін» қолданып жүрмін. «Сын тұрғысынан ойлаға үйрету» бағдарламасының модулдерін ұтымды пайдалану оқушылардың шығармашылық қасиетін анықтауда, күшейтуде, оқытудың тиімділігін, сапасын арттыруда ерекше маңызды. Бұл бағдарламаның мақсаты – барлық жастағы, соның ішінде бастауыш сынып оқушыларының кез келген мазмұнын түсінікке сын тұрғыдан қарап, ең керекті пікір, ұйғарым таңдауға, шешім қабылдауға үйрету. Оқушылардың білім деңгейін көтеруге, шығармашылыққа баулуға, ойларын еркін айтуға жетелеу. Сын тұрғысынан ойлау «ойлау туралы ойлау» немесе сынау емес, шыңдалған, бірін – бірі толықтырған ойлау. Сын тұрғысынан ойлау бақылау, тәжірибе,толғану және пайымдау нәтижесінде алынған ақпаратты ұғыну,бағалау,талдау және синтездеуде қолданылатын әдіс болып табылады. Ең бастысы жекелей, топта, сыныпта оқушылардың білім деңгейін көтеруге ретімен сұрыптап қолданған модульдердің қай – қайсысы болсын сабақтың сапасын арттыруда үлесі зор. Жаңа білімді қабылдау, бекіту, іскерлік пен дағдыны тәрбиелеу барысында жұмыс жүйесін, оқушылардың дербес белсенді әрекетін дамытуда, өздік жұмысының тиімділігін арттыруда «Сын тұрғысынан ойлау» барысындағы әдіс-тәсілдер білімді меңгертудің әр түрлі кезеңінде қолдануға болатынын тәжірибе көрсетті.Сын тұрғысынан ойлауды дамыту модульі ұстаз бен оқушыны ізденуге жетелейтін, шығармашылық шабыт беретін, болашаққа деген үмітті арттыратын бағыт. Әр оқушыда өзін – өзі нәтижесінде қазіргі оқушының: - Сабаққа қызығушылығы артады; - Нақты өз деңгейінде бағаланады; - Жеке қабілеті айқындалады; - Өз бетімен жұмыс істеуге үйренеді; - Даму мониторингі айқын көрінеді; Өз пікірін ашық білдіруді талап ету қажет. Тек сонда ғана олар: - Мен осы мәселе туралы не ойлаймын? - Осы мазмұннан алған ақпарат менің бұрынғы білетініме сәйкес пе? - Маған бұл жаңа ойлар қаншалықты әсер етті, -деген сауалдар төңірегінде ойлауға үйренеді. Сын тұрғысынан ойлау сабақтарының алғы шарттары: - Сабақты белсенді өткізіп, әр баладан еркін жауап алуға жағдай жасау; - Сенімділікке тәрбиелеу үшін баланың жауабын санмен бағалау; - Қиялын дамыту үшін «Менің ойымша» деген жауапқа дағдыландыр: - Әр түрлі жауапқа бірдей қарау, жақсысын мадақтап, жаманын сынамау; - Тіл байлығын дамыту үшін қалайда жауабын соңына дейін тыңдау; - Жауап беруге тілек білдірмеген баланың өз еркінсіз, қинап сұрамау; - Жеке тұлға ретінде «Мен» деген рөлін көтеру, өз пікірін қалыптастыру. Өз іс- тәжірибемде сын тұрғысынан ойлау технологиясы арқылы оқушылардың танымдық қызығушылығын қалыптастырып, шығармашылыққа баулуға көп көңіл бөлемін. Жеті модульдің бірі – сын тұрғысынан ойлауға үйрету.Бұл қабілетін қалыптастыруға бағытталған әдіс-тәсілдер. Осындай әдістеме негізінде жасөспірімдерге терең де тиянақты білім беруді өз тәжірибемде жиі қолданамын. Сын тұрғысынан ойлауға үйрету модульдерінің басты ерекшеліктерін сабақтарымда қолданылу жолдарына тоқталмақмын. Менің өз іс- тәжірибемде әдебиеттік оқу сабағынан өткізген М.Дулатовтың «Қыс» тақырыбында өткізген сабағыма тоқтала өтейін.Сабағымды бастамас бұрын, оқушыларымның психологиялық жағынан көңіл күйлерін қалыптастыру және олардың арасында достық қарым- қатынас орнату мақсатында түрлі көңіл көтеретін тренингтер қолдандым. Тренинг барысында көңілді әуені ойналып тұрды. «Құрдастар тобындағы өзара қарым- қатынас оқуда маңызды рөл атқаратынын көрсетті.Оқушылар жұпта немесе топтарда жұмыс істегенде, олар «мұғалім- оқушы» сұхбаты түріндегі өзара іс-қимылға қарағанда мейлінше «симметриялы» болып табылатын өзара іс-қимылға таратылады, осылайша, негізділген дәлелдерді әзірлеуде және қадағаланатын оқиғаларды сипаттауда түрлі мүмкіндіктерге ие болды» деген Мерсердің ойын негізге ала отырып, оқушылардың ұйымшылдық қарым -қатынастарын жақсарту мақсатында топтарға бөлдім. Оқушыларды топқа әр түсті фишкалар арқылы бөлдім. Фишка түстес көрсеткіші бар партаға барып отырады. Мен бұл сабақтарымды мынандай кезеңдерден құрдым: Балалардың қызығушылықтарын ояту мақсатында сөзжұмбақ шешіліп, бүгінгі күннің тақырыбын оқушылар өздері анықтады. «Болжау» стратегиясы «Екі жақты күнделік» стратегиясы «Топтастыру» стратегиясы «Әдебиет үйірмесі» «Бес жолды өлең» стратегиясы ,жүктеу/скачать 1,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|