Олардың қолданылуы мынадай себептермен негізделеді:
Айлық табысты есептеу үшін өнімнің өзіндік құны туралы ақпараттың жедел алынуының қажеттілігі;;
Тауарлы – материалдық қорлар құнының бағалануы;
Есептілік кезең аяғындағы фактілі үстеме шығындардың қалыптасуын күтпей – ақ өнімге баға тағайындалуы;
Жылдық есептемелерде орташа сметалық қойылымдар жалпы жылдық үстеме шығындар мен жалпы жылдық қызмет түрі арасындағы сәйкестікпен анықталады.
Жоғары және бөлінбеген шығындар есебі
Жалпыөндірістік үстеме
Дт шығындар Кт
2 000 000 1 800 000
Кезең соңына қалдық $200 000, бұл сома дұрыс өтелмеген үстеме шығындар болып «Өткізілген өнімнің өзіндік құны» шотының дебетіне жатқызылады.
Жалпыөндірістік үстеме
Жалпыөндірістік үстеме
Дт шығындар Кт
1 950 000 2 000 000
Кезең соңына қалдық $50 000,бұл сома артық өтелген үстеме шығындар ретінде «Өткізілген өнімнің өзіндік құны» шотының кредитіне
Мұндай тұрақты үстеме шығындардың тым жоғарылауы немесе төмендеуі өндіріс көлемінің ауытқуы деп аталады.Кез келген мұндай тым жоғарылау немесе төмендеу үстеме шығындарды есептеуде өнім түрлері бойынша таратылмайды..