О1
В
А
О
Цилиндрдің әр түрлі жазықтықтармен қимасын қарастырайық.
Цилиндрдің жазықтықпен қимасы деп жалғыз нүктеден, цилиндрдің жасаушысынан немесе табанынан өзгеше фигураны, яғни цилиндр мен жазықтықтың ортақ бөлігін атайды.
Қиманы цилиндрдің осі арқылы жүргізуге болады. Мұндай қималар осьтік қималар деп аталады.
В
A
О
G
Осьтік қима
О1
C
D
O
М
К
3
Дербес жағдайда осьтік қима қабырғалары цилиндрдің биіктігіне және табанының диаметріне тең тіктөртбұрыш болады
В
A
O
D
C
О1
Цилиндрдің АВ жасаушысы арқылы өтетін және онымен басқа ортақ нүктелері жоқ γ жазықтық цилиндрге жанама жазықтық деп аталады
Цилиндрдің қимасы оның табандарына тең дөңгелек.
О
Цилиндрдің қимасы эллипс.
А
Н
В
О
А
Н
В
О
1
2
Цилиндрдің жазбасы.
Цилиндрдің бүйір бетінің ауданы табан шеңберінің ұзындығын оның биіктігіне көбейткенге тең.
Sб.б. = 2ПRH
Sт.б. = 2ПRH+2ПR2
Цилиндрдің толық бетінің ауданы бүйір бетінің ауданымен екі табанның ауданының қосындысына тең.
17-анықтама. Цилиндрге іштей сызылған призма деп табандары цилиндрдің табандарына іштей сызылған призманы атайды.
41-суретте ABCA1B1C1 призмасы осі ОO1 болатын цилиндрге іштей сызылған. Призманың табандары – цилиндрдің табандары болып табылатын Ш(О,R) Ш(O1 , R) дөңгелектеріне іштей сызылған АВС және A1B1C1 үшбұрыштары.
Достарыңызбен бөлісу: |
