Ббк 84 (5К;аз) б к азыбек Би Келд1бек лы
Kepin турган билер алкасы. Kepin
жүктеу/скачать 5,8 Mb. Pdf көрінісі
|
kazybek
- Бұл бет үшін навигация:
- § 6. Кун телеу
| Kepin
турган билер алкасы. Kepin турган хальщ баланыц эдеш ютемегенше кездер1 жетш, оны ел1м жазасына кеспейдт Сол сшщты ел1м жазасын жецшдетуге жастыгынан басца, ацыл-eci, психологиялыц жагдайы, оциганыц кездейсоцтыгы т.б. жагдайлар эсер етедт Айта кететш 6ip нэрсе, егер цылмыс б1реудщ азгыруымен ic- телсе, мысалы ел1м, азгырушы цун телеумен цутылып, ел1м жаза сына цару жумсаган адам буйырылады. Муны цазац “ур дегенге зор келмес, урганга зор келер” дейд1. Билердщ не хандардыц уйгарымы, халыцтыц KC.iiciMi бойын ша e.iiM жазасыныц б1рнеше Typi цолданылган. Мысалы: ат цуйры гына байлау, тасиен уру, асу, буындыру. Айталыц, шаригат зацын бузгандарга кебшесе тасиен урып е.тпру цолданылган. Бул нагыз азапты ел1м, ce6e6i узацты кун журттыц бэр1 6ip-6ip тас лацтыр- майынша, цылмыскер жер цойнына бершмейдг Ертеде ел1мге кеалген адамды ат цуйрыгына байламас бурын, буындыратын болган. Кылмысксрд1 ацсацалдар, ру басшылары мен басца халыц жиналган алацга алып келш, мойнына тузац салып, е й ушынан е й адам устап турады. Осыдан кешн жиналыс басшысы цолымен белп береди сол белп бойынша орындаушылар тузацты е й жацца бар куппмен тартып буындырып тастайды. Ец соцында оны шу асау жылцыныц цуйрыгына байлап ж1 береди туяц тшп, цараган, томар, тасца согылып, арцаннан басталган бул шаруа аяцталады. Кей-кейде кылмысксрдщ oipHCuic жерден терец тЫ п. сол тЫ к- терден цыл шылбырмен он жылцыныц цуйрыгына байлап, асау жылцыларды цамшыныц астына алып, жан-жацца тартцызады. Ал еид1 асып елт1ргенде цазацтар кебшесе агашца не зор туйеге асады. Асып е.тпру кебшссс зорлыц мен ойнаста цолга тускендерге цолданылады. Булардыц 1ппнде кшэлнп цыл шылбыр мен буындырып, суга салып олтсретш де жагдайлар бар. 277 Ец ауыр e.iiM Kici eniipymire колданылады. егер билер кенса кылмыскерд1 елген ю ан щ туыскандарыныц колына берсе, сонда оны былай ехтпретш болган: ец oycni кылмыстыныц неп зп тамырларын киып >Kioepin. елгеннен кешн буклл дене мушелерш белектеп тастайды. Кей кезде карнын жарып, iniiHe белек-белек шабылган кол-аякты. басты салады. Осы калпында денеш туыстарыныц колына тапсырады, ал i зд eyinici болмаса езде pi квмсдк § 6. Кун телеу Айыптыц ец жогаргы сатысынан кеш нп салынатын телем, яки уш тогыздан асатын телсмд1 “Кун” деп атайды. Кылмыстыц Typi не карай: толык кун. - 500 койдан 2000-га дешн, 50 жылкыдан 200-ге дешн, 25 туйеден 100-ге дешн. Одан кешн жарты жэне ширек кун болган. Кун - казак эдет-гурып зацдарыныц ертеден келе жаткан ежелп тэртштщ 6ipi. Казактар тура жэне ауыспалы магынада осы угымды кунделпсп турмыста колданады. Егер жүктеу/скачать 5,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|