Коммерциялық банктер – қарыз капиталы нарығының әр түрлі секторларында қызмет ететін көп қызметті мекемелер болып табылады. Олар кәсіпкерлік тәжірибесінде белгілі бір көптеген қаржылық операцияларды орындайды. Коммерциялық банктер кез келегн елдің несие жүйесінде әдеттегідей негізгі, базалық буын ролін атқарады.
Мамандандырылған несие мекемелері – нарық экономикасындағы несие жүйесіне қажетті маңызды буын болып табылады. Бұл мекемелерсіз экономиканың әр түрлі салаларында және тұрғындарға көрсетілетін несие жүйесінің қызметтері толық болмас еді.
2-сұрақ. Несиелік мекемелердің түрлері.
Несие жүйесінің негізгі буыны – банктер. Банктер мемлекет пен кәсіпорындардың, акционерлік қоғамдар мен жауапкершіліктері шектеулі серіктестіктердің, мектептер мен ауруханалардың, институттар мен бала бақшалардың және халықтың уақатша бос ақшаларды шоғырландырап, оларды іс-жүзіндегі капиталға айналдырады. Сонымен қатар төлем, есептеу, несие беру, сақтандыру және тағы да басқа көптеген сан алуан операциялар жүргізеді.Банк ісі – қарыз капиталын жинақтаумен және оны бөлу мен шұғылданатын кәсіпкерліктің ерекше түрі. Қазіргі кезде банктер көптеген операциялар жүргізеді. Осы айтылған жағдайларды қорыта келе банктің атқаратын қызметтерін негізінен топтастыруға болады.Инвестициялық және иновациялық банктердің екі түрі де ұзақ уақытқа ақша қаражатын шоғырландырумен маманданады, яғни олар облигация, акция және басқа бағалы қағаздар шығару арқылы ақша тартып, кейін ұзақ мерзімге қарызға береді. Ипотекалық банктер – жерді және жылжымайтын мүліктерді кепілдікке алып, ұзақ мерзімге несие береді. Олар ипотекалық облигация, акция және басқа бағалы қағаздарды сату арқылы ақша жинақтайды.
Банктер – атқаратын қызметтерінің ерекшеліктеріне байланысты 2 негізгі түрге бөлінеді : эмиссиялық және эмиссиялық емес.
Эмиссиялық дегеніміз - айналысқа ақша белгілерін эмиссиялау құқығы берілген орталық банктер. Ол 2 деңгейлі банк жүйесінің ең жоғарғы буыны болып табылады. Мемлекет эмиссиялау құқығын тек бір ғана банкке береді, себебі ақшаны эмиссиялау құқығын бірнеше банкке беруден елдегі ақша айналымын реттеу мүмкін емес.
Достарыңызбен бөлісу: |
