Қылмыстық саясат. Қылмыстық саясат – қылмыспен күресудің басты бағыты, жолдарымен әдістері туралы мемлекеттің басқарушы көзғарастары.
Қылмыстық саясат келесіде ережелерген ізделген:
қылмыстың алдын алуы қылмыспен күресудің негізін құрайды
қылмыс жасағаны үшін жауапкершілік болуы керек
қылмыспен күрес заңдылықтардың қатаң сақталуымен жүргізілуі қажет
қауіпті және аса қауіпті қылмыстың бірнеше мәрте жасалуына ауыр және ерекше ауыр қылмыстар жасағаны үшін жазаның қатаң шаралары қолданылуы қажет
ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмыстармен күресуде бас бостандығынан айырумен, сотталғандық оған оқшаулаумен байланысы жоқ әсер ету шаралары ерекше орында орын алуы қажет болуы шарт
қылмыспен күрес қалың бұқараның тартылуымен жүзеге асырылуы керек.
Қылмыстық саясатты нақтыландыру нысандары мыналар:
заңшығарушылық (1-ші кезекте қылмыстық, қылмыстық іс-жүргізушілік, қылмыстық атқарушылық)
құқық қорғаушылық (құқық нормаларын қолдануда қылмыстық әділет органдарының тәжірибелік қызметі)
қылмыспен күресуге және оның алдын алуға бағытталған бұқараның қызметі.
құқықты насихаттау мен құқықтық тәрбиедегі бұқараның және мемлекеттік органдардың қызметі.
Қылмыстық заңның түсінігі және оның маңызы, мәні. Қылмыстық заң қылмыстық құқық қағидаларымен жалпы ережелерін қандай қоғамға қауіпті әрекеттер қылмыс болып табылатыны және қылмыс жасағаны,заң нормалардан тұратын ҚР-ң Парламенті қабылдаған заң шығарушылық акт.
Заң – бұл ерекше тәртіпте қолданылатын биліктің жалпы мемлекеттік өкілетті органы.ҚР-сы халқының еркін тікелей және турабілдіру маңызды қоғамдық қатынастарды реттеуші жоғары заң күшіне иеленуші акт.
Қылмыстық заңды тұлғаны қорғау оның құқықтары мен босатандықтарын қорғау меншігін,табиғи ортаны, қоғамдық және мемлекеттік мүдделерді, бүкіл құқықтық тәртіпті қылмыстық қолсұғушылықтардан қорғау, сонымен қатар адамзат қауіпсіздігімен тәрбиелілігін қорғауға көмек көрсетеді. Қылмыстық заң қылмыстың алдын алу азаматтарын,республика заңдарын және Конституцияны сақтау рухында тәрбиелеуге септігін тигізеді.
Қылмыстық заң қылмыс болып табылатын қоғамдық қауіпті әрекеттерді жазалау қаупімен тыяды. Сонымен қатар ол сәйкес органдар, лауазымды тұлғаларға әрекетте қылмыс белгілерінің бар болуын және кінәліні қылмыстық жауапкершілікке тарту немесе заңды негіздердің басуына байланысты қылмыстық жауапкершіліктен немесе жазадан босатуды ұйғарады. Қылмыстық құқықтық нормалардың ескертушілік қызметі онда санкцияның белгіленуінде негізделеді,жасаған әрекет үшін жазалану мүмкіндігі. Осыған байланысты қылмыс жасай алатын тұлғаларға ескертушілік тәрбиелік әсерету. Бұдан бөлек қылмыстық құқықтық нормаларды азаматтар бұлжытпай заңды сақтау. Тәрбиелеу қылмыс жасаған адамдарға шыдамаушылық жағдайын қалыптастырған. Қылмыстық заң қылмыстық құқықтың жалғыз қайнар көзі.
Адаммен жасаған әрекетті қылмыс деп тану және осы тұлғаға қылмыстық жаза қолдануды тек заңмен анықталған жағдайда жүзеге асырылады.Ал қандайда болмасын басқа нормативтік актілер соттық прециденттер негізінде немесе соттың қарауына байланысты шешілмеуі керек. Әрекеттік қылмыс қатарына жатқызу және жаза тағайындау сияқты мәселелерде заңдылық қағидаларын бұлжытпай сақтау қажет. Бұл тек егер қылмыстық заң қылмыстықпен қоғамға қауіпті әрекеттермен жазалануы, жаза қолдану және одан босату шарттары анықталсағана мүмкін.
ҚР қылмыстық заң шығарушылығы ҚР 1997 жылы 16 шілдеде қабылданып, 1998 жылы 1 қаңтарда қолдануға енген ҚК-тен тұрады.