9 триместр
Триместр аптасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Барлығы
|
Дәріс
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
20
|
Зертхана
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
3
|
30
|
ОСӨЖ
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
20
|
СӨЖ
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
8
|
80
|
Барлығы
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
15
|
150
|
10 триместр
Триместр аптасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Барлығы
|
Дәріс
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
10
|
Зертхана
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
20
|
ОСӨЖ
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
12
|
СӨЖ
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
48
|
Барлығы
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
90
|
11 триместр
Триместр аптасы
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
Барлығы
|
Дәріс
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
10
|
Зертхана
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
2
|
20
|
ОСӨЖ
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
1,2
|
12
|
СӨЖ
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
4,8
|
48
|
Барлығы
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
9
|
90
|
3 Пререквизиттер: Білім алушы пәнді толық игеру үшін келесі пәндерді оқуы қажет; Жануарлар морфологиясы, жануарлар физиология және биохимиясы, мал шаруашылы5ы және мал азықтандыру, ветеринарлық микробиология және жануарлар вирусология. ветеринариялық фармакология таксикалогиясымен.
4 Постреквизиттер: Пәнді толық аяқтап игергеннен кейін, алынған білімді келесі пәндер бағытын тереңірек игеру үшін; Індеттану және жануарлардың жұқпалы аурулары, паразитология және инвазиялық аурулар, ветеринарлық санитарлық сараптау.
5 Курстың қысқаша шолу: Ветеринариялық хирургия –мал дәрігерінің кәсіби дайындығын қамтамасыз ететін міндетті пән.
5.1 Курстың мақсаты – студент теориялық біліммен, тәжірибелік дағдылармен, жануардың өнімділігін және сапасын көтеруге, операция кезінде клиникалық ой өрісін қалыптастыруға қажетті біліммен қамтапмассыз ету. Жануарлардың хирургиялық ауруларының дамуының этиалогиялық факторларын, балау әдістерін, емдеу және алдын алушараларын зерттеу ветеринарлық хирургияның мақсаты болып табылады.
5.2 Курстың міндеттері – хирургиялық паталогиялардың этиалогиясын, дамуын зерттеу, бүкіл организмге немесе белгілі бір ағзалар мн жүйелердің ауруларын балау, емдеу және алдын алу әдістерін игеру.
Курсты бітіргеннен кейін студент:
Білуі және түсінуі (Дескриптор А).
- жануарлардың түріне және жасына байланысты мүшелердің, ұлпалардың топографиялық анатомиясын;
- хирургиялық ота жасаудың теорияляқ негіздемесі мен орындау техникасын: - хирургиялық паталогиялардың этиалогиясы мен патогенезінің, хирургиялық ауруларды емдеу және алдын алу қағидаларын;
Қолдана білуі (Дескриптор В).
- хирургиялық аурулардың себептерін анықтауды, балау, емдеу және алдын алу шараларын өткізуді;
- хирургиялық аурулардағы ағзалардың торшалары мен ұлпаларындағы өзгерістерді анықтауды және алынған деректерді емдеу және алдын алу шараларын қолдануды;
- жануарлардың хирургиялық ауруларды анықтауға бағытталған диспансиризацияны өткізуді;
- хирургиялық әдістермен жануарлардың өнімділігін жоғарлату әдістерін, физиологиялық жағдайын қалпын акелдтіру жолдарын.
Меңгеруі (Дескриптор С).
- хирургиялық ауруларды балау, емдеу және алдын алу шараларын өткізу әдістемесін;
- хирургиялық диспансиризация,
- жаппай жасалатын оталарды, хирургиялық ауруларға шалдыққан жануарларға ем жүргізу тәсілдерін.
Дескриптор Д:
жануарлардың ағзаларының хирургиялық ота жасаудың теориялық негіздемесі мен орындау техникасында, әр түрлі паталогиялардың этиалогиясын, патогенезін және клиникалық белгілерін анықтауда, хирургиялық ауруларды балау, емдеу және алдын алу шараларында.
Дескриптор Е:
-көмекші құрамды оқытуға керекті оқу тәжірибесін алу
6 Пәннің мазмұны
6.1 Дәрістік сабақтардың күнтізбелік тақырыптық жоспары
№
|
Модуьдың атауы
|
Дәріс тақырыптары
|
Сағат саны
|
Әдебиеттер
|
Апта
|
1
|
1 модуль Оперативтік хирургия
|
Кіріспе. Ветеринариялық хирургия пәні. Ветеринариялық хирургияның қысқаша даму тарихы. Ветеринариялық хирургияның басқа ғылымдармен байланысы.Шаруашылықтарда және фермаларда хируругияның емдік профилактикалық жұмыстарының жалпы принцптары.Жануарлар ауруын емдеу және алдын алуда хируругияның маңызы. Жануарларды хирургиялық емдеудің маңызы.
|
2
|
НӘ: 4,6
ҚӘ.: 2,3
|
1
|
2
|
Операция туралы түсінік және оның маңыздылығы. Хирургиялық операция туралы түсінігі, мақсаты және нәтижелері. Операцияның қажеттілігі мен қарсы көрсетілімдері. Ауру жануарларды операцияға дайындау. Хирургиялық операцияның жіктеуі. Хирургиялық операцияның кезеңдері мен сатылары. Операцияның қатерлілігі. Операциядан кейінгі асқынулар олардың алдын алу жіне емі. Жануарларды бекемдеу, құлатып бекемдеу және фармакологиялық заттарды қолдану арқылы қимылсыздандыру.
|
2
|
НӘ: 1,5
ҚӘ: 3,4,7
|
2
|
3
|
Хирургиялық инфекцияның алдын алу.
Хирургиялық инфекциялардың алдын алу. Асептика және антисептика тұралы ілім. Антисептика-асептикалық тәсіл. Хирургиялық құрал-жабдықтарды, тігісжәне таңғыш, резина және пластикалық құралдарды, хирургиялық киімдер мен аспаптарды зарарсыздандыру. Қолды және операциялық алаңды дайындау принцптері мен тәсілдері. Кілегейлі қабықтарды залалсыздандыру. Хирургиялық қолғапты қолдану. Операциялық бөлмені күту.
|
2
|
НӘ: 2,4
ҚӘ: 3,4,7
|
3
|
4
|
Иньекциялар, инфузиялар, қан ағызу, пункциялар. Тері ішіне тері астына, бұлшық етке вена және артерияға қан тамырларына, сүйек ішіне иньекция жасау техникасы мен қажеттілігі. Қажетті құрал жабдықтар.Қан ағызу. Қажеттілігі мен көрсетілімдері. Қан ағызу техникасы. Пункциялардың түрлері мен қажеттілігі. Жануар денесінің әр тірлі аумақтарына пункцияны жасау ережелері және техникасы. Плевра қуысын, соқыр ішекті, мес қарынды, қуықты және т.б. тесу. жасау. Плевра, соқыр ішекті, мес қарынды, құықты тесу.
|
2
|
НӘ: 2,4
ҚӘ: 3,4,7
|
4
|
5
|
Анестезиология. Жалпы жансыздандыру. Ауырсыну физиологиясы және белгілі бір мүшелер мен ұлпалардың ауырсыну сезімталдығының ерекшеліктері. Анестезия теориясы. Анестезия түрлері. Анестезия қажеттілігі мен көрсетілімдері. Наркоздың жіктелуі және түрлері, наркоз жасауға арналған дәрілік заттарды енгізу әдістері. Наркоз сатылары.Премедикация.Нейролептанальгезия және потенциялды жансыздандыру. Ауру жануарды наркозға дайындау. Наркз кезіндегі наркоздан кейінгіасқынулар. Наркозға қолданылатын заманауи тәсілдері мен препараттар. Күйіс қайыратын малдарға, жылқыларға, шошқаларға.ұсақ жануарларға наркоз беру.
|
2
|
НӘ: 9
ҚӘ: 8,1,5,1,
|
5
|
6
|
Жегілікті жансыздандыру. Жегілікті жансыздандыру қажеттілігі мен көрсетілімдері. Жегілікті жансыздандыруға арналған дәрілік заттар. Жегілікті жансыздандырудың түрлері, мәні. жергілікті жансыздандыру кезінде асқынулар және олармен күресу шаралары. Ауруды басқару мақсатында жасалатын жергілікті жансыздандыру. Патогенетикалық терапия мақсатында новокаинды қолдану.Дененің түрлі аумаұтарына жасалатын новакаиндік тежеулер.
|
2
|
НӘ: 9
ҚӘ: 8,11,5,11
|
6
|
7
|
Ұлпаларды ажырату және біріктіру, қансырау, қан ағуын тоқтату. Ұлпаларды ажырату ережелері мен әдістері.Рациональді тілу жөнінде түсінік.Құралдар мен тілу түрлері.Зақымдалған қан айналымын организмнің қалпына келтіру. Қан ағудың түрлері.Қанның сәйкестігін анықтау. Қан құю. Қансыраудың алдын алу. Қан ағысты тоқтатуәдістері.Ұлпаларды біріктірудің жалпы принцптері мен техникасы.Құралдар мен тігіс материалдары. Ұлпаларды ажратуға және біріктіруге арналған заманауи құрал жабдықтар. Хирургиялық тігіс түрлері. Тері тігістерінің алу мерзімімен техникасы. Арнайы: ішек, сіңір, бұлшық ет пен оның апоневроздарын, жйке, қуысты мүшелер мен тамырларды тігуге арналған тігітер. Синтетикалқ органикалық желім көмегімен ұлпаларды біріктіру. Сүйектерді біріктіру әдстері мен техникасы.
|
2
|
НӘ. 9
ҚӘ.8,1,5
|
7
|
8
|
Десмургия. Ветеринариялық хирургиядағы десмургияның маңызы. Таңғыштар мен таңу жөніндегі түсінік. Таңғыш материалдарының сипаттамасы. Таңғыш материалдарының түрлері. Әр түрлі таңғыштардың сипаттамасы менқолдану тәсілдері. Таңғыштардың қажеттілігіне, түріне және қолдану техникасы бойынша жіктелу. Жануар денесінің әр түрлі аумақтарына қолданылатын арнаулы таңғыштар. Каркасты таңғыштар.Желімді таңғыштар.Иммобилизациялық: шиналық және гипстік таңғыштар.Гипстік таңғыштар түрлері. Гипстік таңғыштарды салужәне алу техникасы.
|
2
|
НӘ 9
ҚӘ. 8,11,5
|
8
|
9
|
косметикалық және пластикалық операциялар.
Косметикалық оперциялардың түрлері мен орындау техникасы.Жануар денесінің түрлі аумақтарына жасалатын косметикалық операциялар.Ұлпаларды алып салуының биологиялық шарттары.Ұлпалардың сәйкес келмеуі және пластика түрлері. Бос және бос емес пластика. Аллопластикалық материалдарын қолдану. Құлаққа жасалатын операциялар.Ринопластика.Каудомотимия.
|
2
|
НӘ. 9
ҚӘ. 8,1,5
|
9
|
10
|
Қауіпсіздік техникасын сақтауға арналған және экономикалық операциялар
Деконуация.Бұзаулардың мүйізін өсірмеу тәсілдері. Бұқаларға танау сақинасын кигізу.
Еркек және ұрғашы малдарды пішу. Пішудің мақсаты, мәні мен тәсілдері. Пішудің қажеттілігі және қарсы көрсетілімдері.Несеп жыныс ағзаларының топографиялық анатомиясы. Айғырларда, бұқаларды, қошқарларды,иттерді, қояндарды және мысықтарды пішу. Биені, сиырды,ұрғашы иттер мен мысықтарды піщу.
|
2
|
НӘ. 9
ҚӘ. 8,1,5
|
10
|
11
|
ЖАНУАЛАДЫҢ ЖАРАҚАТТАНУЫ. Жарақаттану туралы түсінік. Жарақаттарудың түрі және жіктелуі. Жарақаттанудан болатын экономикалық шығындар.
Организмнің жарақатқа жалпы және жжергілікті әрекеттері. Қабыну реакциясы, оның организмді қорғаудағы бейімдік мәні. Қабынудың асептикалық және инфекциялық түрлерінің клиникалық белгілері. Патогенетикалық, физикалық ж.б. емдеу әдістерінің пайдалану.
|
1
|
НӘ. 6
ҚӘ. 8,1,2,4,6
|
1
|
12
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
