Сабақтың жоспары:
1. Тамақтану режимі
2. Тәбет
3. Асқазан-ішек аурулары
4. Ішекқұрт аурулары
5. Асқазан-ішек және ішекқұрт
ауруларының алдын алу.
Асқазан ішек аурулары
түсіну
Ас-адамның арқауы.
Адамның бір күндік тамақтану мөлшері.
Таңертеңгі ас
|
Түскі ас
|
Сәскелік ас
|
Кешкі ас
|
25%
|
40%
|
15%
|
20%
| - Танертеңгі ас-міндетті түрде ыстық болу керек, мысалы қара құмық не сұлы ботқасы,сүт,қара нан,көкөністер салат.
- Түскі ас-көкөністер мен жемістер салаты еттен не балықтан дайындалған бірінші және екінші ыстық тағамдар,компот
- Сәскелік ас-жеміс не көкөніс шырыны,сүт сусындары мен жемістер.(банан,алма,алмұрт,апелсин т б)
- Кешкі ас-жеңіл болғаны дұрыс.Сүт не айран көкөніс, жарма тағамдары, жемістер.
Бір күнде пайдаланатын
кенеулі заттар мөлшері.
Нәурыз
|
Көмір су
|
май
|
Су
|
тұз
|
Дәрумендер
|
100г
|
400-500г
|
100г
|
2-2,5л
|
10г
|
А,В,С,Д,Е,К,Р,т.б.
|
Дұрыс тамақтануға байланысты ақыл-кеңестер:
- тиімді және дұрыс тамақтану күніне бірнеше рет әр түрлі тамақтардан тұратын тамақтануға негізделуі керек;
- нан, ұн, макарон өнімдерін, күріш пен картоп сияқты өнімдерді күніне бірнеше рет, әртүрлі тамақ ішкен сайын жеп тұру қажет;
- әр түрлі жемістер мен көкөністерді күніне бірнеше рет тәулігіне 400 грамнан астам жеу керек. Мүмкіндігінше жергілікті жағдайда өсірілген жеміс - жидектер мен көкөністерді жеген дұрыс;
- күнделікті құрамында майы мен ас тұзы аз сүт пен сүт өнімдерін (айран, қатық, ірімшік, йогурт) қолдану керек;
- майлы ет пен ет өнімдерін бұршақ тектес өнімдермен, балықпен, құс етімен немесе арық етпен ауыстыру керек. Балық пен құс етінің үлес салмағы көп болмауы керек;
- жалпы майдың мөлшері - еттің, сүт және тағы сол сияқты тамақ даярлау барысында қосылған майлар тәуліктік тағамның энергетикалық құндылығының 15 - 30% құрауы керек;
- мүмкіндігінше асты булап, қайнатып немесе электр пешке пісірген дұрыс. Тамақты дайындау кезінде майды барынша аз қосу керек;
- құрамында қанты аз диеталарды ұстанған дұрыс (рационның тәуліктік энегетикалық құндылығы 10 % аспауы керек).
- ас тұзының жалпы мөлшері күніне - нан, консерві және басқа да өнімдердің құрамындағы 1 шай қасықтан аспауы керек. Асқа мүмкіндігінше йодталған тұзды қолданған жөн;
Тіс аурулары
Бауыр, өт жолы аурулары
Темекі, алкогольдің зияны
Асқазан-ішек жаралары
Қалыпты ішектің эндоскопиялық көрінісі
Бейспецификалық ойық жаралы колит
Асқазан қатерлі ісігі
Гастрит
Бауыр қатерлі ісігі
Ойық жара
Шылымның бауыр мен асқорыту мүшелеріне әсері
рентген сәулелері
эндоскопия
гастроэнтерология
2.Бұл аурулар ауру қоздыратын
микробтар және вирустар
арқылы пайда болады.
3. Оларды таратушы жәндіктер:
шыбындар мен тарақандар.
Достарыңызбен бөлісу: |
