Кесте 11. Кәсіпкерлік қызметтің ұйымдық-құқықтық нысандары

42
Жеке кәсіпкерлік фермерлік шаруашылық нысанын пайдалана 
отырып жүзеге асырылуы мүмкін. 
Бірлескен 
кәсіпкерлік 
Оны жеке тұлғалар тобы (жеке кәсіпкерлер) өзіне тиесілі мүлік 
негізінде жалпы меншік негізінде, сондай-ақ мүлікті бірлесіп 
пайдалануға және (немесе) оған билік етуге мүмкіндік беретін 
басқа құқықтың негізінде жүзеге асырады. 
Шаруа немесе 
фермерлік 
қожалықтары 
Жеке кәсіпкерлікті жүзеге асыру ауыл шаруашылығы 
өнімдерін өндіру үшін ауыл шаруашылығы мақсатындағы 
жерлерді пайдаланумен, сондай-ақ осы өнімді қайта өңдеумен 
және өткізумен тығыз байланысты адамдардың еңбек бірлестігі. 
Заңды тұлғалардың кәсіпкерлігі 
Заңды тұлға 
Меншік, экономикалық басқару немесе жедел басқару негізінде 
жеке меншігі бар және өз мүлкімен осы мүлік үшін жауап 
беретін ұйым өз атынан мүліктік және жеке мүліктік емес 
құқықтар мен міндеттерді иемденіп, жүзеге асыра алады, сотта 
талапкер және жауапкер бола алады. Заңды тұлғаның дербес 
балансы немесе сметасы болуы тиіс. 
Шаруашылық серіктестік, акционерлік қоғам және өндірістік 
кооператив қана мемлекеттік емес коммерциялық заңды 
тұлғалардың ұйымдық-құқықтық нысандары бола алады. 
Шаруашылық 
серіктестігі 
Құрылтайшылардың (қатысушылардың) үлестеріне 
(салымдарына) бөлінген коммерциялық ұйым шаруашылық 
серіктестік деп танылады. Құрылтайшылардың 
(қатысушылардың) салымдары есебінен құрылған, сондай-ақ 
шаруашылық серіктестігі өз қызметі үдерісінде өндірген және 
сатып алған мүлік серіктестікке меншік құқығымен тиесілі 
болады. 
Шаруашылық серіктестіктер толық серіктестік, сенім 
серіктестігі, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер, қосымша 
жауапкершілігі бар серіктестіктер нысанында құрылуы мүмкін. 
Толық серіктестік
 
Қатысушылар толық серіктестіктің мүлкі жеткіліксіз болған 
кезде оның міндеттемелері бойынша өздеріне тиесілі барлық 
мүлікпен ортақ жауапкершілікте болатын серіктестік толық деп 
танылады. 
Коммандиттік 
серіктестік 
Серіктестіктің міндеттемелері бойынша өзінің барлық мүлкімен 
(толық жолдастарымен) қосымша жауап беретін бір немесе одан 
да көп қатысушылармен қатар, жауапкершілігі серіктестіктің 
(салымшылардың) мүлкіне өздері салған салым сомасымен 
шектелетін және серіктестіктің кәсіпкерлік қызметті жүзеге 
асыруына қатыспайтын бір немесе одан да көп қатысушыларды 
қамтитын серіктестік коммандиттік деп танылады. 

43 
Қосымша 
жауапкершілігі бар 
серіктестік 
Қатысушылары оның міндеттемелері бойынша жарғылық 
капиталға өзінің салымдарымен, ал бұл сома жеткіліксіз болған 
жағдайда - оларға қосымша тиесілі мүлікпен олар енгізген 
салымдарға еселенген мөлшерде жауап беретін серіктестік 
қосымша жауапкершілігі бар серіктестік деп танылады. 
Жауапкершілігі 
шектеулі 
серіктестігі 
Жауапкершілігі шектеулі серіктестік - жарғылық капиталы 
құрылтай құжаттарында айқындалған мөлшердегі үлестерге 
бөлінетін бір немесе бірнеше тұлға құрған серіктестік; 
жауапкершілігі шектеулі серіктестіктің қатысушылары оның 
міндеттемелері бойынша жауап бермейді және серіктестіктің 
қызметіне байланысты шығындар тәуекелдерін олардың 
жарналары шегінде көтереді. 
Акционерлік қоғам 
Акционерлік қоғам - өз қызметін жүзеге асыру үшін қаражат 
тарту мақсатында акция шығаратын заңды тұлға. Акционерлік 
қоғамның акционерлері оның міндеттемелері бойынша жауап 
бермейді және заң актілерінде көзделген жағдайларды 
қоспағанда, оларға тиесілі акциялар құны шегінде қоғам 
қызметіне байланысты шығындар тәуекелін көтереді.
 
Өндірістік 
кооперативі 
Өндірістік кооператив ретінде азаматтардың жеке еңбекке 
қатысуымен және мүшелерінің мүліктік салымдар одағы 
негізінде бірлескен кәсіпкерлік қызметке мүшелік негізінде 
азаматтардың ерікті бірлестігі танылады. 

жүктеу/скачать 2,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: