есептелген болашақ ақша легін құралдың
өмір сүреді деп күтілетін мерзімі бойына қаржылық активтің немсе
міндеттеменің таза баланстық құнына алып келетін ставка.
6.4 Инвестициялардың есебі. Қарыздық бағалы қағаздарға салынған инвестициялардың есебі;
Үлестік бағалы қағаздарға салынған инвестициялардың есебі.
Қарыздық бағалы қағаздарға салынған инвестициялар есебі
Қарыздық бағалы қағаздар дегеніміз – бұл кәсіпорынмен кредиторлық
қатынастарды көрсететін құралдар. Қарыздық бағалы қағаздарға мемлекеттік
органдар шығарған бағалы қағаздар, муниципиалдық бағалы қағаздар,
корпоративтік облигациялар, конвертацияланған қарыз, коммерциялық
қағаздар және барлық қамтамасыз етілген қарыздық бағалы қағаздар
енгізіледі.
Қарыздық бағалы қағаздарға салынған инвестициялар бухгалтерлік
есеп пен қаржылық қорытынды есеп беру мақсаты үшін үш үлкен
категорияға бөлінеді.
-
а) Жабылуға (жойылуға) дейін ұсталынатын инвестициялар. - ә) Саудалық инвестиция – деген негізінен алғанда бағасындағы қысқа мерзімді айырмашылықтан табыс алу мақсатында жақын уақытта сатып өткізу үшін сатылып алынған және ұсталған қарыздық бағалы қағаздар. - б) Сатуға арналған қолда бар инвестициялар дегеніміз – жабылуға (жойылуға) дейін ұсталатын немесе саудалық бағалы қағаздар ретінде ретінде қарастырылмаған қарыздық бағалы қағаздар. Қарыздық бағалы қағаздар категорияларының бухгалтерлік есептегі
және қорытынды есеп берудегі өздеріне тән ерекшеліктері.
Категория
Бағалау
Қайта бағалау
Табысқа басқадай әсері
Жойылғанда
(жабылғанға) дейін
ұсталына-тын
бағалы қағаздар
Амортизация-
ланушы құн
Есепке алынбайды
Проценттер (сыйақы)
есептелген кезде сатып
өткізуден пайдаға және
зиян
Саудалық бағалы
қағаздар
Әділетті (сатып
өткізу құны)
Таза табыстарға
есепке алынды
Процентттер (сыйақы)
есептелген кезде; сатып
өткізу-ден пайда және
зиян;
64
Сатуға арналған
бағалы қағаздар
Әділетті (сатып
өткізу) құны
Таза табысқа есеп
алынады немесе
акционерлік
капиталдың жеке
компоненті ретін-де
бөлінбеген таза
табыс (зиян)
Проценттер (сыйақы)
есептелген кезде; сатып
өткізуден пайда және
зиян.