Кеш гестоздар: преэклампсия, кезеңдер, белгілер, фельдшер тактикасы
Жүктіліктің скінші жартысында гестозлын таза жоне аралас түрін ажыратады.
Гестоздың таза түрі - дені сау скікабат әйелдің жүктілік гестозына шалдығуы,
Аралас түрі - сырқат скіқабат (жүрек, өкпе, бауыр, бүйрек т.б. аурулармен ауыратын) әйелдің жүктілік тестозына шалдығуы.
Бүгінгі күні гестоздың белгілі және белгісіз түрлері жні кездеседі. Мысалы, жүктілік нефропатиясына тән бірнеше белгілері бар: әйелдің қаң қысымының көтерілуі, аяқ- колының ісінуі, зәрінде белоктың пайда болуы. Белгісіз түрінде зәрде тек қана белок пайда болып, аяқ-колы шамалы ісінуі мүмкін. Жүктілік гестозын ең бастапқы басталған мерзімінен анықтаудың маңызы зор, себебі гестоз мерзімі екі жүмадан асып кетсе (жеңіл дәрежесінің өзі), оны үзаққа созылған гестоз дейді, ананы тез арада босандыру қажет.
Жүктілік шемені Жүктілік шемені - жүктіліктің екінші жартысындағы
гестоздың алғашқы сатысы.
Жүктілік шеменінің негізгі белгісі - ісіну және зәрдің
азаюы, оның үш дәрежесі бар:
І дәрежесінде - ісіну сирақта ғана болады. II дәрежесінде - ісіну сирақпен қатар, алдыңғы іш перде
қабырғасын да қамтиды.
III дәрежесінде - ісіну бүкіл денені қамтиды. Жүктілік шеменінде зәрде белок болмайды, қан қысымы
физиологиялық қалыптан аспайды. Жүрек, бүйрек, бауырда т.б. мүшелерде патологиялық өзгерістер болмайды.
Жүктілік шеменінде сүйықтық ұлпа мен тері асты шел клеткасында жиналады, бұл түз-су алмасуының бұзылу салдарынан және қылтамырлардың өткізгіштік қасиетінің артуынан. Үлпада натрий хлормен, қан тамырлардан сүйықтық жиналады. Жүктілік шеменінің ағымы созылмалы: ісіну бірде кішірейіп, бірде ұлғаяды.
Жүктіліктің екінші жартысында жасырын ісінудің де болуы ықтимал. Оны анықтау жолдары: жұма сайын екіқабат әйелдің салмағын өлшеу (жүмасына 350-400 грамнан артық салмақ қосылуға тиіс емес), зәрдің тәуліктік мөлшерін білу, сақина және Мак-Клюр-Олдрич сынауларын жүргізу.
Мак-Клюр-Олдрич сынауы - 0,2 мл физиологиялық ерітіндіні шприцпен білезік аймағына тері астына жібереді, осы жерде күлдіреу пайда болады. Егер қан тамырларының гидрофильдік қасиеті өзгермеген болса, "күлдіреу" 40-45
минут шамасында сіңіп, жоқ болады, ал қан тамырларының гидрофильдік қасиеті артқан жағдайда "күлдіреу" тез арада 15-20 минут аралығында сіңіп кетеді, бұл жүктіліктің жасырын шеменінде кездеседі.
Сақина сынауы - саусаққа киіп жүрген сақинаның жүктілік кезінде сыймай қалуы. Жүктілік шеменінің диагнозын қою оңай, бірақ оны жасырын ісіну пайда болғаннан бастап перзентханаға жатқызып емдеу қажет.
Емдеу жолдары. Жүктілік шеменін тек перзентханада емдейді, негізгі мақсаты - түзды тамақты, сүйықтықты мөлшерлі тұрғыда - тәулігіне 700-800 мл сүйықтық, 3-5 грамм ғана тұзды қолдану.
Достарыңызбен бөлісу: |