Калькуляторды қолданбай түбір астындағы
натурал санды табу
Көптеген адамдар түбірдің астындағы санның мәнін табуға қиналады да дереу калькуляторға жүгінеді. Бірақ сынақтарда, емтихандарда, ҰБТ – да калькуляторды қолдануға тыйым салынғанын біз білеміз. Сондықтан калькуляторды қолданбай түбірдің астындағы натурал санды табуды үйренуіміз керек.
1-МЫСАЛ: Өрнегінің мәнін табыңыз.
А ) 45 В) 75 С) 55 Д) 35 E) 65
Шешуі : Оны табу үшін біз
1) Соңынан санағанда екінші санды сызып тастаймыз:
Сонда бізде екі бөлік қалды 42 жоне 5.
2) Бірінші бөлігі қай санның квадратына жақын?
72 = 49 => 7 бола алмайды.
Себебі 49 саны 42-ден асып кетгі.
42-ден аспауы керек.
62 = 36 => 6 болады.
Себебі 6 санының квадраты 42-ге ең жақын сан.
Сонымен алғашкы бөлігі 6.
3)Екінші бөлігін табу үшін “0-бен 9-ға дейінгі қай санның квадратын соңғы цифрымен сәйкес келеді?” деген сұраққа жауап береміз.
0-мен
аякталса
|
1-мен
аяқталса
|
4-пен
аякталса
|
9-бен
аяқгалса
|
6-мен
аяқталса
|
5-псн
аяқгалса
|
02=0
|
12=1
|
22=4
|
32=9
|
42 =16
|
52 =25
|
|
92 =81
|
82 =64
|
72=49
|
62=36
|
|
Біздің мысалдағы екінші бөлігіміз 5 саны. Яғни:
Тек қана 5 санының квадраты 5-пен аяқталады.
Яғни біздің екінші бөлігіміздің мәні: 5.
Енді осы екі бөлікті бір-бірінің жанына жазамыз.
Сонымен 65 саны шығады:
= 65 болады.
Тексеріп көрейік: 65 • 65 = 4225
Жауабы: Е) 65
Достарыңызбен бөлісу: |