Өзге қысқа мерзімді және ұзақ мерзімді активтер есебі
Бухгалтерлік есеп шоттардың типтік жоспарында жіктеліп қарастырылады:
1610 – «Берілген қысқа мерзімді аванстар», онда активтерді жеткізу негізінде берілген, сондай-ақ есепті кезең ішінде тапсырысшылардан ішінара дайын бойынша қабылданған өнімдерге, қызметтерге ақы төлеу жөніндегі аванстар және өзге берілген қысқа мерзімді аванстар есепке алынады;
1620 – «Алдағы кезеңдердің шығыстары», онда есепті жылдың ішінде қазіргі кезеңде жүргізілген, бірақ алдағы кезеңдерге қатысты шығыстар (сақтандыру ұйымдарына төленген сақтандыру сыйлықтары, жалдау ақысы және т.б.) есепке алынады;
2910 – «Берілген ұзақ мерзімді аванстар», онда активтерді беруге берілген, сондай-ақ тапсырысшылардан ішінара дайын өнімге, көрсетілетін қызметтерге мерзімі бір жылдан асатын аванстар және өзге берілген ұзақ мерзімді аванстар есепке алынады;
2920 – «Алдағы кезеңдердің шығыстары», онда қазіргі есепті кезеңде жүргізілген, бірақ алдағы есепті кезеңдерге жататын шығыстар есепке алынады;
2930 – «Аяқталмаған құрылыс», онда аяқталмаған құрылыс бойынша шығындар есепке алынады, мысалы:
негізгі құралдарды салуға байланысты;
келешекте жылжымайтын мүлікке инвестиция ретінде пайдалану болжанатын объектінің құрылысымен байланысты шығындар;
2940 – «Өзге ұзақ мерзімді активтер», онда алдыңғы топтарда көрсетілмеген ұзақ мерзімді активтердің өзге топтары есепке алынады.
Шаруашылық операция мазмұны
|
Шот корреспонденциясы
|
Дт
|
Кт
|
1. Алынатын қорлар үшін аванс аударылды
|
1610,2910
|
1030
|
2.Бұрын төленген аванс жеткізушіге есекерілді
|
3310
|
1610,2910
|
3.Пайдаланбаған аванс қайтарылды
|
1030,1010
|
1610,2910
|
4.Қысқа мерзімді аванс ұзақ мерзімдіге ауыстырылды
|
2910
|
1610
|
5.Сақтандыру ұйымдардан сақтандыру құжаттар алынды
|
1620
|
1030
|
6.Алдынала жал төлемдер жасалды
|
1620
|
1030
|
7.Ағымдағы баспасөз үшін аударылды
|
1620
|
1030
|
8. Қысқа мерзімді алдағы кезеңдердің шығыстары ұзақ мерзімдіге ауыстырылды
|
2920
|
1620
|
9.Ағымдағы баспасөз шығындары есептен шығарылды
|
7210
|
1620,2910
|
Негізгі құралдар есебі
Негізгі құралдар дегеніміз - материалдық активтер, оларды ұйым өндірісте пайдалану немесе тауарларды болмаса көрсетілетін қызметтерді беру үшін, басқа тұлғаларға жалға беру немесе әкімшілік мақсаттар үшін ұстап тұрады және бір кезеңнен көп пайдалану болжанады да өз құнын амортизация арқылы шығарылған өнімнің өзіндік құнына ауыстырады.
Негізгі құралдардың амортизациясын шоғырландыру үшін 2420 «Негізгі құралдардың амортизациясы» шоттар тобы арналған.
Негізгі құралдардың құнсыздануынан болатын шығындарды шоғырландыру үшін 2430 «Негізгі құралдардың құнсыздануынан болатын шығындар» шоттар тобына арналған.
р\р
№
|
Шаруашылық операция
|
Шот корресподенциясы
|
Дт
|
Кт
|
1
|
Құрылыс аяқталғаннан кейін акті бойынша объект кіріске алынды
|
2410
|
2930
|
2
|
Негізгі құралдарға жөндеу жұмыстар жасалғаннан кейін бастапқы құны ұлғайды
|
2410
|
8300
|
3
|
Негізгі құралдардың кіріске алынуы:
|
|
|
3.1
|
Бұрын берілген аванс есебінен
|
2410
|
1610
|
3.2
|
Басқа заңды және жеке тұлғалардан
|
2410
|
3390
|
3.3
|
Бірлескен және еншілес ұйымдардан
|
2410
|
3320,
3330
|
4
|
Ұзақ мерзімді қаржылық жал есебінен
|
2410
|
4150
|
5
|
Құрылтайшылардан жарғылық капитал салым ретінде
|
2410
|
5110
|
6
|
Қайтарымсыз заңды тұлғалардан
|
2410
|
6220
|
7
|
Түгендеу барысында артық шыққанда
|
2410
|
6280
|
8
|
Жылжымайтын мүлікке инвестициялар негізгі құралдарға салынды
|
2410
|
2310
|
9
|
Қайта бағаланудан бастапқы құнның ұлғаюы
|
2410
|
5420
|
10
|
Негізгі құралдарды жылжымайтын мүлікке салуы
|
2310
|
2410
|
11
|
Қайта бағалану бойынша бастапқы құнның азаюы
Жиналған тозу сомаға түзету жасау
|
5420
2420
|
2410
5420
|
12
|
Бұрын қайта бағалану жасалғаннаның үстіне :
Бастапқы құнның өзгеруі
Жиналған тозу соманың түзетілуі
|
7420
2420
|
2410
7420
|
13
|
Бұрын жасалған қайта бағалануды қайта қалпына келтірсе
7420 шотты – кіріс бойынша
- ұлғаю сомаға (7420 шотта)
|
2410
2410
|
6240
5320
|
14
|
Қаржыландырылған ұзақ мерзімді жалдың қайтарылуы
|
2410
|
2160
|
15
|
Үлестік қатысу әдісімен акциялардың өтелуі
|
2030,2210
|
2410
|
16
|
Ұзақ мерзімді қаржыландырылған жалдың жал берушіге қайтарылуы (жалға алушының балансында)
|
4150
|
2410
|
17
|
Негізгі құралдың есептен шығарылуы (жоюдан,қаржылық жал және жетіспеушілікте)
- баланстық құнға
- жиналған тозу сомаға
|
7410
2420
|
2410
2410
|
18
|
Кәсіпорынның қызметін тоқтату бойынша негізгі құралды есептен шығару
- баланстық құнға
- жиналған тозу сомаға
|
7510
2420
|
2410
2410
|
19
|
Тозу соманың есептелуі:
құрылыс салу бойынша
алдағы кезең шығындарға
тауарларды өткізудегі негізгі құралдарға
әкімшіліктің негізгі құралдарына
өндірістік цех негізгі құралдарына
операциялық жалдағы негізгі құралдарға
|
2930
1620
7110
7210
8400
7450
|
2420
2420
2420
2420
2420
2420
|
Достарыңызбен бөлісу: |
