Bulletin «Педагогика ғылымдары» сериясы
жүктеу/скачать 6,57 Mb. Pdf көрінісі
|
Майлыбаева Вестник
- Бұл бет үшін навигация:
- «Бәсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу ҥшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек.
| Keywords:
learning process, differentiation, professional orientation, task, informatics, information technologies, personal-oriented approach. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ҽ. Назарбаевтың «Қазақстан–2050» стратегиясында «Бәсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу ҥшін біз сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек. Бҥкіл ел бойынша ғылыми-зерттеушілік жҽне қолданбалы білім берудің ҿңірлік мамандық- тарды ескеретін мамандандырылған оқу орындары жҥйесін қҧру, ... кҽсіпкерлікке бағдарланған оқу бағдарламаларын, білім беру курстарын қҧру» деп кҿрсетілгендей қазіргі таңда мектепке білім беру мен тҽрбиелеудің сапасын арттыру, ғылымның негіздерін нақты меңгеру, ҽрбір пҽнді жоғары ғылыми деңгейде кҽсіби бағытта оқыту міндеттері қойылады [1]. Қазіргі таңда мектепке білім беру мен тҽрбиелеудің сапасын арттыру, ғылымның негіздерін нақты меңгеру, ҽрбір пҽнді жоғары ғылыми деңгейде оқыту міндеттері қойылады. Мектептерде ҽрбір оқу- шының жеке ерекшеліктері мен кҽсіби бағыттылығын есепке алынбайтын оқытудың дҽстҥрлі тҥр- лері ығысуда. Білім беруді жаңарту жаңа типті мектептер моделін дайындауды, жаңа оқулықтар мен оқыту бағдарламасын, тапсырмалар жҥйесін, информатика курсын оқытуда жаңа ҽдістерді қолдану- ды қажет етеді. Мектептерді жаңа деңгейге кҿтеру, информатиканы оқытудың нҽтижелерін оқытуды дербестендіру жолымен арттыру, жоғары сынып оқушыларының кҽсіби бағыттылығына бағдарлан- ған сараланған тапсырмаларды дайындауды қажет етеді. Мҧндай жағдайда ҽрбір жоғары сынып оқушысы бекітілген білім беру минимумы бағдарламасын толықтай игере алады. И.Д. Бутузов, Ю.К. Бабанский, А.А. Кирсанов, Е.С. Рабунский жҽне Қазақстан ғалымдары С.А. Нҧрахметов, М.Жадрина, С.З. Тайбогарова, Р.Тасболатова жҽне бірқатар психологиялық, ВЕСТНИК КазНПУ им. Абая, серия «Педагогические науки», №1(57), 2018 206 педагогикалық жҽне ҽлеуметтік жҧмыстардан мамандықты таңдау мотивтері басқарушы фактор- лармен – идеологиялық ҽрекеттер, мектептің, жанҧяның, экономикалық жҽне қҧқықтық факторлар- дың ҽсерінен, сҽйкесінше тҧлғалық сапалармен, сонымен қатар қандай да бір мамандықтың талап- тарымен ҥйлесімділігі болуы керек делінген [2]. Бірақ жағдайға байланысты бҧл факторлар кҿп кҿрінбейді, нҽтижесінде жастар – ең алдымен «интеллигенттік» немесе «романтикалық» мамандық- тардың шектелген шеңберінің негізін меңгеруге ҧмтылады да, басқа мейлінше ҧнамды мамандықтар туралы ойланбайды. Жасҿспірімдердің ҿзіндік анықтауындағы қосымша қиындықты қоғам типтерін ҿзгерістіндегі басты ҥдерістер қҧрайды: индустриалды – постиндустриалды – ақпараттық, сондай-ақ олар жаңа кҽсіби топтардың жҽне сҽйкесінше еңбек нарығындағы қажеттіліктердің пайда болуына ҽкеледі. Жоғары сынып оқушыларының ҿздерінің бейімділігі, қызығушылықтары, кҽсіби бағыттылығын анықтауға арналған кҿптеген диагностикалық ҽдістемелер, тесттер бар. Алынған ақпараттар, психо- логтармен жеке қосымша кеңестер, ата-аналармен жҽне мҧғалімдермен ҽңгімелесу негізінде кҽсіби таңдауды жҥзеге асырады. Соңғы 10 жыл ішінде елдегі ҽлеуметтік-экономикалық жағдай айтарлық- тай ҿзгерді, жасҿспірім енуі қажет ҽлем тҥбегейлі ҿзгерді. Оқушы меңгеруі қажет нормалар мен қҧн- дылықтар (ҽлеуметтік-экономикалық қана емес, сонымен қатар психологиялық), тҽртіп моделдері ҿз- герді. Қазіргі ҽлеуметтік-экономикалық жағдайда, факторларда оның табыстылығына ҽсер ететін жо- ғары сынып оқушыларын ҽлеуметтендіру туралы мҽселе ҿзекті бола бастады. Жоғары сынып оқу- шыларының мамандығын таңдауға жаппай ақпарат қҧралдары ҥлкен ҽсер етеді, сондай-ақ ҽрбір оқу жылының басында «мамандықтар хид парады» мамандықтар рейтингісі жҽне оқу мекемесінің рейтингі жарияланады. Бірақ оқушылар болашақта аталған мамандықтардың мҥлдем қажетсіз, яғни сҧраныста болмайтындығын тҥсінбейді, жҽне ҿздерінің аталған сала бойынша қабілеттері мен бейімділіктерін ескермейді. Жоғары мектеп жасы сҽйкесінше дҥниетанымның жҽне қоршаған нақтылыққа қарым-қатынасы- ның қалыптасуына жағдай жасайтын тҧлғаның тҧрақты білімі ретінде қҧндылықты бағдарлануды қалыптастыру ҥшін тиімді екені белгілі. Кҿптеген психологтардың пікірі бойынша жоғары мектеп жасында негізгі жаңа білім ҿмірлік жҽне кҽсіби ҿзін анықтау, болашақта ҿз орнын саналы тҥсіну бо- лып табылады [3]. Кҽсіби ҿзін анықтау, мамандықты жҽне жолды таңдау мен жету ҿзін-ҿзі тану қҧрылымында жетекші орын алады, ал оқу іс-ҽрекеті келешекке арнайы бағдарланғандық нҽтиже- сінде қалыптасады жҽне кҿп жағдайда кҽсіби бағыттылыққа жетелейді. Тҧлғаның табысты дамуы ҥшін тиімдісі қазіргіге қанағаттану, сонымен қатар болашаққа ҧмтылуы болып саналады. Ҽдебиеттерде оқушылардың кҽсіби бағыттылыға ҽртҥрлі анықтамалар мен кҿзқарастар келті- ріледі, соның бірі тҿмендегідей: « жүктеу/скачать 6,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|