СӨЖ арналған бақылау тапсырмалары:
1. Де Бройль гипотезасы. Электрондардың дифракциясы.
2. Джермера и Дэвиссона әдісі.
Ұсынатын әдебиеттер
1. Савельев И.В. Жапы физика курсы, 3-том, Қарағанды 2012
2. Фриш С.Э., Тиморева А. В. Физика курсы. І-том – «Мектеп»-1971
3. Абдулаев Ж. Физика курсы. – Алматы 1994
4. Волькенштейн В.С. Жалпы физика курсының есептері. – М. 1985 г.
5. Трофимова Т.И. Физика курсы., М: ”Академия” баспа орталығы , 2007.
13-дәріс. Шредингердің уақытша және тұрақты теңдеулері
Дәріс жоспары:
1. Бір өлшемді тік бұрышты шұңқырдағы бөлшек.
2. Потенциалдық тосқауыл арқылы бөлшектің өтуі.
Кванттық механиканың математикалық аппараты классикалық физиканың аппаратынан қатты ерекшеленеді. x, y, z, px, py, pz динамикалық ауыспалыларының тікелей анықтаудың орнына t уақытының функциясы ретінде кванттық механика бөлшектің күйін сипаттайтын ψ «толқындық функцияны» табуды өзіне тапсырма қылады. Бөлшек күйі, яғни толқындық функция түрі оның қозғалысы мен заттың басқа бөлшектерімен әрекеттеуімен анықталады. ψ толқындық функция үшін теңдеуі алғашқы рет Шредингермен табылып, соның атымен аталады. Алайда ψ-функцияны анықтайтын осы теңдеуді сөз етпес бұрын келесісін ескерейік.
ψ-функцияны табуда динамикалық ауыспалылардың мәні туралы мәселе әлі тыс қалмайды. Динамикалық ауыспалының кез келген шамасын қалай табамыз (ψ-функцияны біле тұра), мысалы құраушы рх импульсінің? Егер берілген күйде динамикалық ауыспалы нақты мәнге ие болмаса, осы ауыспалының табылу ықтималдығы мен оның орташа мәнін қалай анықтаймыз? Бұндай тапсырмалар өзіндік мысалммен шешіледі.
Әр динамикалық ауыспалымен осы динамикалық ауыспалының мәні табылатын ψ-функцияға жүретін арнайы математикалық операция салғастырылады. Бұл нені білдіретіні келесі мысалда көрінетін болады.
Бөлшек х осьі бойымен қозғалғандағы жағдайды қарастырайық, оның импульсі нақты анықталған: рх=р. Оған қоса бөлшек кеңістіктің қандай да бір анықталған облысында локализацияланбаған, бірақ барлық кеңістікті толтырады (осы идалдандырылған жағдайда). Бұндай бөлшек монохромат толқынмен сипатталады. Осы толқын фазасының түрі қарапайым:
Е = hν энергиясы мен импульс үшін көріністі қолдана отырып
Осы көріністі мына түрге келтіруге болады
Элементар бөлшек бір өлшемді шексіз терең шұңқырдың ішінде қозғалыста болсын. Қозғалысы X координата бойымен бағытталсын, сонда бөлшектің қозғалысы қабырғалары х=0 жэне х=ё шектелген тік бұрышты потенциалдық шұңқырдың ішінде бағытына сәйкес, оның потенциалдық энергия шұңқырдың шіінде и=0, ал координаталары х<0 және х>с! болатын сыртқы жақтарындағы потенциалдық энергия мәні оо өседі. Бөлшек X осі бағытымен қозғалыста болғандықтан, ү функциясы осы бір координатта тэуелді бағытына сәйкес:
Потенциолдық шұңқырдағы микробөлшектің энергиясы кванталады, ал оның энергиялық спектры үзікті.микробөлшектің энергиясы нөлге тең емес,оның ең аз мөлшер імынаған тең : .
0>
Достарыңызбен бөлісу: |