- тақырып. Биосфера және оның құрылымы мен қызметі.
1-нұсқа Бірінші бөлім А деңгейі.
Адамның іс - әрекеті көрінетін биосфераның бөлігі: а) литосфера;
в) гидросфера; с) биогеоценоз; д) ноосфера.
Тірі заттың негізгі салмағын құрайды: а) жануарлар; в) бактериялар;
с) өсімдіктер; д) планктон.
Биосфераның жоғарғы шекарасы атмосферада 20 км өтеді, өйткені: а) оттегі аз; в) жарық аз; с) температура төмен; д) озон қабаты орналасады.
Фотосинтезге байланысты биосфераның қызметі: а) газдық; в) тотығу- тотықсыздандыру; с) жинақтау (концентрационная); д) газдық және тотығу- тотықсыздану.
В.И.Вернадскийдің ғылымының негізгі идеясы: а) тірі организмдер ашық жүйе болып табылады; в) табиғатта зат айналымы жүзеге асады; с) тірі организмдер күн сәулесі энергиясын химиялық процестердің энергиясына айналдырады.
Теңіз щөгінділері түзілген: а) нитраттармен; в) карбонаттармен;
с) оксидтермен; д) аммоний тұздарымен.
Мұнай, көмір және торфтың түзілуі әсер етті: а) айналымға қатысатын оттегінің мөлшерінің азаюына; в) көмір қышқыл газының атмосферадағы мөлшерінің тұрақты болуына; с) ауадағы оттегінің мөлшерінің көбеюіне; д) айналымға қатысатын көміртегінің мөлшерінің азаюына.
Тірі организмдер литосферада кездеседі: а) 8-10 см; в) 8-10 м: с) 2-4 км; д) 8-10 км.
Биосфераның биогеохимиялық қызметіне жатпайды: а) тотығу- тотықсыздандыру; в) консументтік және репродуценттік; с) деструкциялық және жинақтау (концентрационная); д) газдық және энергиялық.
Гидросферада тіршілікті шектейтін факторлар: а) төмен температура, көмір қышқыл газының мөлшерінің төмен болуы; в) жоғарғы температура мен қысым; с) жарықтың жоқтығы, жоғарғы қысым, оттегінің мөлшерінің аз болуы;
д) ультрафиолет сәулелерінің шағылысуы, оттегінің аздығы.
Екінші бөлім В деңгейі. В1
Биосфера ғылымының негізін салған ғалым ...