Ацпаратты е вдеу теориясы: кодтау жене сацтау

Ацпаратты е вдеу теориясы: кодтау жене сацтау
бередг Оларга концептшердщ аныктамасы мен генерализацияны жаткызуга болады. 
Концепт аныцтамалар
концет-шерд^ концет-шер иерархиясын жэне концептшердщ 
касиеттерш сипаттайды. «Жылыканды жануарлар» концеттсш тYсiндiрген мугал1м 
оган аныктама (ягни ш ш температурасы салыстырмалы тYPде теракты болатын жа- 
нуарлар) берш, оны концептшер иерархиясымен байланыстырады (жануарлар элем1) 
жэне оган сипаттама 6еред1 (кустар, суткоректшер). 
Генерализация
(жалпылау) деге- 
шм1з - болжамдарга немесе накты 61р идеяларга бастайтын жалпы кагидалар. Белгш
61р мекенд1 жалпылама суреттеу ушш генерализация былай жасалуы керек: «Кырат- 
ты жерлерде шеи аз еседш. Мугал1мдер генерализацияга мысал берш, окушыларга 
баска мысал келшруге тапсырма бере алады.
Салыстырмалы уйымдастыруда
жана материал окушыларга таныс материал - 
дармен салыстырыла отырып таныстырылады. ¥йымдастырудын бул тYрi ¥М Ж же- 
лшерш юке косып, байланыстырады. Мугал1м адамнын кан айналу жуйесш тусшдь 
рш жатыр делш. Ол кан айналымын каннын тYзiлуi, ортасы, максаты сиякты ортак 
концептшерд1 колдану аркылы коммуникация жуйешмен байланысты тус1нд1ре ала­
ды. Салыстырмалы уйымдастыру тшмд1 болуы ушш балама ретзнде колданган ма- 
териалдарды окушылар жаксы тус1ну1 керек. Акпараттын туш ш каз болуы окытуга 
кедерп келшредт
Осылай уйымдастыру б ш м алуды сапалык тургыдан жаксартады, себеб1 олар 
окушылардын контентп тэж1рибелермен байланыстыра алуына кемектесш, транс- 
ферд1 жещлдетед1 (Ausubel, 1978; Faw & Waller, 1976; Mautone & Mayer, 2007). Карта- 
лар ете тшмд1 уйымдастыру турше жатады жэне технологиялардын кемепмен сабак 
уйретуге де сай келед1 (Verdi & Kulhavy, 2002). ¥йымдастыруга катысты 61ркатар мы- 
салдар 5.3-косымшада бершген.
Окыту шарттары
Гейн (1985) акпаратты ендеу кагидаларын сипаттайтын б ш м беру теориясын жасап 
шыгарды. Бул теория 
оцыту шарттарын
немесе окыту орын алган кезде басымдык- 
ка ие болатын жагдайларды ерекше атап керсетед1 (Ertmer, Driscoll, & Wager, 2003). 
Еш мэселеге ерекше кещл белген жен. Б1р1нш1 -
оцыту нэтижесШц тургн
аныктау. 
Гейн окыту нэтижесшщ бес турш аныктады (кеиш рек сез болады). Екшш1 -
оцытуга
эсер ететт жагдайды
немесе факторды аныктау.
Оцыту нэтижесг.
Гейн (1984) окыту нэтижешнщ бес турш аныктады: интеллек- 
туалды дагдылар, вербалды акпарат, танымдык стратегия, кимыл-козгалыс дагдыла- 
ры жэне кезкарастар (5.2-кесте).
Интеллектуалды дагдыларга
ережелерд1, тэртштерд1 жэне концептшерд1 жат- 
кызамыз. Олар процедуралык бш м нщ немесе еш мдш ктщ 61р тург Б ш м нщ мун- 
дай тYрi сейлеуге, жазуга, математикалык есептерд1 шыгаруга, гылыми кагидаларды 
проблемаларга катысты колдануда кажет.
Вербалды ацпарат
немесе декларативтж б ш м - болып жаткан окигалар жайлы 
акпарат. Вербалды акпарат фактшерд1 немесе сол калпымен еске тYсетiн магыналы 
жазбаларды камтиды (мысалы, елеищн немесе «Жулдызшалы тудын» (АКШ гимш) 
сездер1). Сызбалар - вербалды акпараттын 61р тург

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: