Нейрогылым жене оцыту

Нейрогылым жене оцыту
сейлеу жэне ойлауды кажет ететш т'эжiрибенi немесе кызметтерд1 Yйлестiрiп отыра- 
тын бiлiм беру процеимен сабактасып жатуы керек (2.5-косымша).
Кррытып айтканда, дамуы калыпты балалардьщ тш н щ дамуына мидын тYрлi бе- 
лiктерi катысканымен, мидын он жак сынарына Караганда, сол жак сынарынын релi 
басым. Уакыт ете келе, мидын сол жак сынары тщдщ кызметш толыгымен e3i аткара- 
ды. Сонын iшiнде оку дагдысын калыптастыру Yшiн сол жак ми сынары кызмеынщ 
калыпты болуы ете мацызды. Алайда ми кызметтерi мен тщдщ дамуы жэне оку даг- 
дысынын езара байланысын тYсiну Yшiн элi талай зерттеулер жYргiзу кажет.
Мидын дамуына катысты баска да мэселелер сиякты, сейлеп Yйренуге де 
1-тарауда сез болтан тукым куалау мен коршаган орта эсер етедi. Балалардын есш- 
енген мэдени ортасы оларда ми синапсынын кайсысы сакталып калатынын аныктап 
бередi. Ортада козгалыска кeбiрек мэн берiлсе, онда баланын козгалысы ерекше да- 
миды, ал танымдык процеске мэн берiлсе, бала езшщ осы кабiлетiн ерекше дамы- 
тады. Бала ауызша жэне жазбаша сейлеуге ден коятын лингвистикалык ортада ессе, 
онда баска балаларга караганда т ш жылдам дамиды.
Балалардын миынын ерте дамуы ушш олардын перцептивтгк, кимыл-козгалыс 
жэне тiлдiк кызметтерiн жетiлдiретiн орта калыптастыра бiлу керек. Бул эаресе ту- 
ганнан кейiнгi алгашкы бiрнеше жылда аса кажет. Мундай орта немесе тэжiрибе ба- 
лалардагы синапстык байланыстар мен тораптардын калыптасуына жагдай жасайды. 
1ште (жатырда) жаткан кезде сырткы жагымсыз эсерге (мысалы, анасынын есiрткi 
колдануы немесе шектен тыс iшiмдiкке салынуы) тап болтан немесе дамуы шектел- 
ген (акыл-ой кемтарлыгы, аутизм) балалар Yшiн бастапкы уш жыл iшiнде кемек кер- 
сету ете кажет.
2.5-КрСЫМША
Ттдщ дамуына MYMKiHdiK жасау
Туганнан 5 жаска дейiнгi аралык 
тщдщ дамуы Yшiн мацызды кезен 
болганымен, оны игеру - eмiр бойы 
жалгасатын процесс. Сондыктан 
муFалiмдер кез келген жастагы бала­
лардын ттлдак дагдыларын дамытуга 
жэрдемдесуi тиiс. Б ш м беруде керу, 
есту, ойлау жэне сейлеу сиякты кYр- 
делi кызметтер дурыс камтылып, уй- 
лестiрiлуi керек.
Балабакша тэрбиешiсi балаларга 
фонемаларды уйретуде. Балалардын 
«__at» деп келетш сeздердегi (мы­
салы, mat, hat, pat, cat, sat) кажетп 
фонемаларды таба алуына кемектесу 
ушш муFалiм эр сeздi слайдка шы- 
гарып алады. Фонемалар кызылмен
жазылса, «at» карамен жазылады. 
Тэрбиешi балаларга слайдты керсете 
отырып, сeздердi окытады, кейбiр ба­
лаларга сейлем де куратады.
О’Нил ханым Yшiншi сынып 
окушыларына жануарлардын аты 
мен олардын айтылуын уйретуде. Ол 
алдын ала эр жануардын сурет мен 
олардын слайдка жазылган аттарын 
жэне оларга катысты бiр-екi кызыкты 
мэлiмет дайындап алады (мысалы, 
кайда тгршшк етедi, немен корек- 
тенедi). Содан к е и н эр жануардын 
атын бiрнеше мэрте кайталатып, 
осы сeздердi колдана отырып, кыска 
сейлем жазуга тапсырма бередi. Бул 
эсiресе айтылуы киын жануардын

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: