Ми қыртысы асты дизартриядағы афферентті түрінде ауызша сөйлеудің бұзылу сипаты



Дата29.01.2023
өлшемі22,84 Kb.
#166677
Байланысты:
ДИЗАРТИЯ САБАК 08


Ми қыртысы асты дизартриядағы афферентті түрінде ауызша сөйлеудің бұзылу сипаты.

Ми қыртысы асты дизартриясы Ми қыртысы дизартриясы доминантты ми сынарынын төменгі бөліктердегі орталык катпарлардың (постцентральді және премоторлы аумактарының) закымдалу салдарынан болады. Ми кыртысы дизартрияның эфферентті (премоторлы) және афференттi (постцентральді) түрге болады.



Ми қыртысы дизартрияның эфферентті түрі aртикуляциялық мускулатураны иннервациялайтын алдыңғы орталық ми кыртысы аумағының зақымдалуынан болады.
Жеке артикуляторлық қимылдардың бұзылуы байқалады. Көбінесе тілдің ұшының қимылы бұзылады, соған байланысты тілалды дыбыстары бұзылады. Дыбыс артикуляциясы бұзылады, көптеген синкинезия кездеседі.
Дауысты дыбыстарды айтуы өзгереді, барлық дауысты дыбыстар А, Э дыбыстармен ұқсас айтылады, дауыссыз дыбыстар ұзартылып айтылады🕊️: Мысалы,ссссақат қосымша дыбыстарды қосып айтады немесе тастап кетеді
Сөйлеу функциясын қалыптастыру үшін биологиялық алғышарттар қажет: есту, көру, кинестетикалық анализаторлардың сақталуы және жүйке жүйесінің белгілі бір жетілу деңгейі, сыртқы объектілерден және өз ағзасының рецепторларынан жоғары афферентті жолдар арқылы орталық жүйке жүйесіне түсетін импульстар түрінде уақтылы ақпарат ағыны. Афференттік жүйе баланың сөйлеу, мотор, эмоционалды-еріктік функцияларын қалыптастыруда маңызды рөл атқарадыСөйлеуді қабылдау дыбыстық ағын элементтерін талдау мен синтездеуге негізделген және есту және кинестетикалық анализаторлардың бірлескен жұмысымен жүзеге асырылады.
Ми қыртысының афферентті түрі ми қыртысының үлкен жарты шардың постцентральді аймақтарының зақымдалуынан болады. Бұл түрінде қол қимылында апраксия мен оральді апраксия (кимылды «іздеу») байқалады.
Ми қыртысының афферентті түрі ми қыртысының үлкен жарты шардың постцентральді аймақтарының зақымдалуынан болады. Бұл түрінде қол қимылында апраксия мен оральді апраксия (кимылды «іздеу») байқалады.

  • Дизартрияның бұл түрінде дұрыс артикуляцияны белсенді түрде іздеу байқалады, сондықтан артикуляцияны іздеу кезінде сөйлеу үзіліп қалады.

Емдеу жолдары
Ми қыртысының органикалық зақымдалуы көп жағдайда емделмейді, ал туа біткен болса терапия әдістер дәрменсіз болып табылады. Ми қыртысы дизартриясы бар балалармен логопед жұмыс жасайды
МИ қыртысы дизартриясының емдеу жолдары
Логопедтің басты міндеті- көмек көрсету арқылы артикуляциялық аппараттарының қалыпын қалыпқа келтіру.Тыныс алуына, артикуляциялық бұлшық еттеріне және дыбыс қоюға арналған арнайы жаттығулар жасату. Ми қыртысы дизартриясының жеңіл және орташа түріндегі сөйлеу дағдысын және сөйлеуінің бұзылысының түзетуге көмектеседі.
Қорытынды

  • ми қыртысындағы моторлы бөлімдердің бұзылуында жалпы сөйлеу тілінің баяулауы көрініс алады;

  • сөйлеу тілінің жатықтығы бұзылады, сөз арасында тоқтап қалу, әсіресе дауыссыз дыбыстардың қатар келгенінде;

  • дауыссыз дыбыстардың күнгірт, қатал айтылуы;

  • сөзге қосымша дыбыс қосу; қатты дауыстап сөйлеу көрініс табады.

Сөйлеу функциясын қалыптастыру үшін биологиялық алғышарттар қажет: есту, көру, кинестетикалық анализаторлардың сақталуы және жүйке жүйесінің белгілі бір жетілу деңгейі, сыртқы объектілерден және өз ағзасының рецепторларынан жоғары афферентті жолдар арқылы орталық жүйке жүйесіне түсетін импульстар түрінде уақтылы ақпарат ағыны. Афференттік жүйе баланың сөйлеу, мотор, эмоционалды-еріктік функцияларын қалыптастыруда маңызды рөл атқарадыСөйлеуді қабылдау дыбыстық ағын элементтерін талдау мен синтездеуге негізделген және есту және кинестетикалық анализаторлардың бірлескен жұмысымен жүзеге асырылады. Сөйлеу дыбыстарын айту процесі-бұл бұрынғы жеке тәжірибеде қалыптасқан және кинестетикалық және есту анализаторларының жұмысына негізделген.

Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет