Окыту теориясына Kipicne

Окыту теориясына Kipicne
жагдайда толык сешмдш кпен колдану мумкш емес. Зертханалык зерттеулердщ ке- 
мепмен окытуга катысты кептеген мацызды акпаратка кол жетшздш. Зерттеушшер 
ендарютш жагдайда осы нэтижеш кайталауга тырысуда.
Зерттеудщ зертханада немесе енд1рюте журпзшу1 зерттеудщ максатына, зерттеу- 
ге катысушыларга, зерттеуге кететш шыгынга жэне зерттеу нэтижеанщ iске асыры- 
луына байланысты. Зертхана жагдайында бакылау мумкш болганымен, онын нэти- 
жесш барлык жагдайда жузеге асыра алмаймыз. Ал енд1рюттк жагдайда кер1сшше. 
0нд1рю кез1нде кол жетшзген нэтижелер ездер1 зерттеп жаткан факторлардын нэти- 
жес1 екенше сешмд1 болу ушш, зерттеушшер сырткы факторлардын эсерш барын- 
ша азайтуга тырысады.
О^ЫТУДЫ БАГАЛАУ
Окыту дедуктивт сипатта болгандыктан, б1з оны тткелей бакылай алмаймыз. Ол нэ- 
тиже аркылы, ягни окушылар не ютед1, не айтты - сол аркылы гана аныкталады. Оку- 
шылармен жумыс журпзетш зерттеушшер мен практик-мамандар окушылардьщ бь 
л1м алатынына шек келттрмесе де, накты н е т уйренгенше кез жетшзу ушш олардын 
жеттсттктерш багалауга тшс.
Багалау
дегешм1з - «зертгелш отырган бш м беру факторларына катысты оку- 
шылардын мэртебесш ресми турде аныктауга тырысу» (Popham, 2014, p. 8). Мектепте 
зерттелш отырган бш м беру факторы деп окушынын эр салада кол жетшзген жетютт- 
п н (оку, жазу, есеп шыгару, гылым) айтамыз. Окушынын жетюттп мэселеа - кун тэр- 
■пбшен туспей келе жаткан мэселелердщ б1р1 жэне онын мацыздылыгы федералдык 
ушметтщ 2001 жылгы ЕШ БАЛА АРТТА КАЛМАУЫ КЕРЕК деп аталатын зацында 
айрыкша атап еттлед1 (Shaul & Ganson, 2005). Заннын кептеген тармактары бар. Олар­
дын ш1ндеп ен мацыздысы - 3-8 сынып окушыларынан жыл сайын емтихан кабылдау 
жэне жогары сыныптарда эдебиет пен математикадан м1ндетп турде емтихан тапсыру 
кажетпп женщдеп тармактар. Аталган заннын талабымен мектептер осы пэндер бо- 
йынша студенттердщ ж етю ттнщ артып келе жатканы туралы есеп берш отыруы тшс. 
Сощы кездер1 кептеген штаттар агылшын т ш мен математика бойынша м1ндетп мем- 
лекетпк стандарт кабылдады (National Governors Association Center for Best Practices 
and Council of Chief State School Officers, 2010). Кдбылданган стандарттар окушылар- 
дын бшм1 ушш жуктелетш жауапкершшк кепш ш к назарында болатынын айгактайды.
Бул мэселеге катысты еш нэрсеш айта кеткен жен: б1ршш1 - мектептердщ осы- 
лай есеп берушщ нэтижесшде емтихан бшмд1 багалау тэсш не айналса, бшмд1 ба­
галау, ез кезепнде, тестшеуден баска да бшмд1 елшеу тэсшдерш камтиды (бул тура- 
сында айтылады). Зерттеушшер мен практик-мамандар «окытудын нэтижеш болды 
ма, жок па» деген сауалдын жауабын бшпс1 келедг Осы орайда студенттердщ бш м
нэтижелерш бакылаудын тестшеуден баска да тэсшдер1 бар екенш айта кеткен жен 
(Popham, 2014). Ешншу контентпк тургыдан карастыратын болсак, н еп зп багалануы 
кажет нэтиже - окушылардын дагдысы. Б1рак зерттеушшер мен практик-мамандарды 
окытудын баска турлер1 де кызыктыруы мумкш. Мысалы, «окушылар жана кезкарас- 
тар мен езшдак бакылау жолдарын уйренд1 ме немесе контентпк окыту нэтижешнде 
олардын мудделер1, кундылыктары, езшдак тш м д ш п мен ынтасы артты ма» деген 
сауалга жауап 1здеу1 ыктимал.

жүктеу/скачать 18,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: