Декоративті гүлдендіру ІІ бөлім Әдістемелік нұсқау Қостанай, 2012 ббк 42. 374 Т 22



жүктеу/скачать 0,57 Mb.
бет2/4
Дата13.02.2017
өлшемі0,57 Mb.
#9148
1   2   3   4

Пайдаланылған әдебиеттер:

  1. Бабин Д. Комнатное цветоводство. -Смоленск: Русич, 2002. -448.

  2. Бабина Н., Бабин Д. 600 практических советов. Цветы дома и на участке. -М.:Континент-Пресс,1999, -480с.

  3. Бехтхольд Ф. Всё о комнатных растениях. -М.: БММ АО, 2000. -160с.:илл.

  4. Тавлинова Г.К. Цветы в комнате и на балконе. -Л.: Агропромиздат. 1990. -352с.


4 тақырып Суару - топырақтың механикалық қасиетін есепке ала отырып топырақты ылғалдату дәрежесі

Мақсаты:

Өсімдіктің түріне және топырақтың құрамына қарай суару мөлшерін қарастыру



Жоспар:

  1. Ағаштарды суару мөлшері

  2. Минералды және органикалық заттардың өсімдік ағзасындағы маңызы

Керекті құрал-жабдықтар:

Қалалы жерлердегі ағаштар, су, суаруға қажетті ыдыстар


Жалпы түсініктеме
Қалалы жерлерде ағашқа міндетті түрде күтім керек, бойларының жақсы дамуы үшін, оларды суарып отыру керек. Топыраққа минералды заттар мен ылғал жеткіліксіз болса, бұл өсімдік босаңсып, бойынан өсуі тоқтап, тіршілігін жоя бастайды.

Ағаштарды суару, қоршаған факторға: биологиялық жағдайына (терең, жалпақ, ылғалды жақсы көретін және т.б.) топырақтың ылғалды болуына, ауа райына байланысты. Ағаштарды суару барысы, олардың: тереңдігіне, жалпақтығына, тамырына байланысты оларды жиі суару керек. Қалалы жерлерде ағаштардың ылғалдылығы оптимальды болуы үшін 30 л-ді, 1м2 жердің бөлігіне, органикалық заттары жоқ, құмды топыраққа құяды, ал 50 л суды сазды және құрамында шымтезектері көп топыраққа құяды. Суару мөлшері олардың көлеміне, ылғалды жақсы көруіне байланысты 15-20 л құрайды. Аз суару 4-5 рет. Мұндай жағдай механикалық өзгеріске әкеледі. Ыстық кезде өсімдіктің тамырын және топырақтың беткі жағын бүркейді. Сонымен құмды топырақтар физика – механикалық жағдайына байланысты көп мөлшердегі суды қажет етпейді, сол уақыттағы сазды топырақтар көп көлемдегі суды қажет етеді.



Тапсырма:

  1. Ағаштарды суару барысы қалай жүретінің түсіндіріндер

  2. Ыстық кезде өсімдіктің қорғау шараларын айтып беріңдер

Бақылау сұрақтары:

  1. Ағаштарды суару мөлшері қандай жағдайға байланысты?

  2. Минералды және органикалық заттардың өсімдік ағзасындағы маңызы қандай?

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Гилберт Р. Комнатные растения: практическое руководство. -М.: Слово,

2001. -144 с.: ил.

2. Бабина Н., Бабин Д. 600 практических советов. Цветы дома и на участке.

-М.:Континент-Пресс,1999. -480с.
5 тақырып Біржылдықтар, оларға сипаттам

Мақсаты:

Біржылдық өсімдіктерге жалпы сипаттама беру және түрлерін қарастыру



Жоспар:

  1. Жауылша

  2. Көкнәр

  3. Әсемдік - жапырақты гүлдер

  4. Масаты шөптер

  5. Шырмауық гүлді өсімдіктер

  6. Орайот

  7. Құмыра тәрізді өсімдік

Керекті құрал-жабдықтар:

Жауылша, Көкнәр, Шырмауық, Мыңбас шырмауық, Орайот, Майкене, Үпілмәлік, Кенедән, Жазғы сауырағаш, Сүйелжазар


Жалпы түсініктеме
Біржылдық өсімдіктер балкондар мен лоджияларды гүлдендіруде өте көп қолданылады, өйткені олар климаттық өзгерістерге мән бере қоймайды, сондықтан да оларды егу оңай болып келеді. Сонымен қатар олар өте сәнді болады.

Жауылша - крестгүлділер тұқымындағы біржылдық өсімдік. Жерорта теңізі мен Орта Еуропада өседі.

Бұталар сорттарына қарай биіктігі 10-нан 20 см-ге дейін болатындай ықшам болып келеді.

Гүлдері ақ және күлгін, хош иісті болып келеді. Шілде айынан суық түскенге дейін гүлдейді, бірақ әсемділігін сақтау үшін және сабақтары ұзақ уақытқа дейін гүлдеп тұру үшін түйін (жеміс) пайда болғанда 5-8 см-дей кесу керек. Бұдан кейін өсімдік жылдам өсіп қайтадан гүлдейді.

Булы жағдайда сәуірде немесе мамырда ашық қиыршықта тұрақты жерде тұқым себу арқылы көбейтеді. Күздің соңғы айында себуге болады, себебі өсімдік суыққа төзімді. Отырғызу ара қашықтығы 10 см. Күн түсіп тұрған жерлерде жақсы жетіледі. Кез-келген топырақта өседі, бірақ та жеңіл, нәрлі, бір қалыпты ылғалдылықты қажет етеді. Жиектегі өсімдіктер ретінде қолданылады, сондай-ақ тасты жерлерде, альпы тауларда, құмырада, балкондарда қойылады.



Көкнәр көкнәр тұқымдасына жатады. Әсемдік бақшаларда көпжылдық (шығыс және жалаңаш сабақ көкнәр) және бір жылдық өсімдіктер қолданылады. Көкнәрдің бақша түрі Азия мен Египеттен келген.

Бұтаның биіктігі 60-100 см-ге дейін жетеді. Гүлдері ақ, ақшылт, қою қызыл, күлгін түсті. Гүлдену ұзақтығы көп емес 1,5-2 апта. Өсімдік гүлденіп болғаннан кейін өзінің әсемдігінен айырылады.

Көшіріп отырғызуды нашар көтереді. Күн түсіп тұрған жерлерде жақсы өседі. Ашық грунтта сәуір айының аяғы мамырдың басында көбейеді. Аралас және гүлді газондарда пайдаланылады. Қажетінше егістікте пайдалануға болады. Бұл жағдайда 3 мерзімде 5-10 күн интервалмен себеді.

Көкнәрдің бақша түрі Оңтүстік Еуропадан және Азиядан келген. Бұтақтың биіктігі 35-70 см-дей. Гүлдері қарапайым. Гүлдің түсі ақ, ақшыл, қызыл. Маусымның ортасынан шілде айының ортасына дейін гүлдейді. Гүлдеп болғаннан кейін әсемділігін жоғалтады.


Әсемдік - жапырақты гүлдер
Гүлдендіруде гүлді өсімдіктерден басқа бұтақтардың әсемдік түрі, түсі, өлшемі, жапырақтардың орналасуы және т.б. жағынан ерекшелігі бар өсімдіктер өсіріледі. Әсемдік – жапырақты өсімдіктерді көгалдандыруда пайдаланудың ерекшелігі гүлді өсімдіктермен салыстырғанда олардың әсемдігі ұзақ уақытқа дейін сақталынады.

Майкене, үпілмәлік, кенедән – көпжылдық өсімдік биологиялық ерекшелігіне қарай бір жылдық сияқты қопсытылады. Сүттігендер тұқымдасы. Астанасы – тропикалық Африка және Шығыс Индия. Көп тараған түрлері: қарапайым майкене, биіктігі 1-1,2 м, борбон майкене – биіктігі 3м; занзибар майкене – биіктігі 2м–ге дейін, үнді майкене –биіктігі 1,2м–ге дейін жетеді. Гибсон майкене – биіктігі 1,5 м–ге дейін жетеді. Бұтағы жалпақ, жапырағы ірі. Тұқыммен көбейеді. Тұқымды наурыздың аяғында диаметрі 7 см құмыраға 1-2 тұқымнан салады. Өскін 7-10–шы күні пайда болады. Құмыраны жарыққа қойып жылы сумен суарады.

Жазғы сауырағаш – алабұталар тұқымдасына жататын бір жылдық өсімдік. Орта Азиямен Оңтүстік Еуропадан және Қытайдан келген. Бұтақтың биіктігі 1,2 м–ге дейін жетеді. Бұтаның пішіні дөңес немесе пирамида тәрізді. Ұсақ, қысқа, анық жасыл реңді жапырақтары күзде қызғылт түске айналады. Гүлдері ашық реңді.

Тұқыммен көбейеді. Өскіндер 7 см құмырада бір–бір өсімдіктен шығады және жылы булы жайға қойылады. Суық түсер кезде оларды тұрақты жерге отырғызады. Оңтүстік аймақтарда қыста немесе ашық грунтта көктемде егуге болады. Отырғызар кезде өсімдіктер арақашықтығы 30-50 см болу керек. Жарық жерлерде, қопсытылған топырақтарда жақсы өседі. Өсімдік құрғақшылыққа төзімді.



Масаты шөптер

Масаты шөптер кілем гүлзарлар, жазулар, портрет, суреттер салу үшін пайдаланылады. Көптеген масаты шөптер биологиялық ерекшеліктеріне сәйкес көп жылдықтар. Масаты шөптер қарашірік, қи қосылған топырақтарда жақсы өседі және гүлдейді.



Бетеге – көпжылдық астық тұқымдастар. Біркелкі жылы аймақ Еуропа мен Азияда өсіріледі. Өсімдіктің биіктігі 10 см–ге дейін жетеді (көбінесе кілем гүлдендіруде пайдаланылады). Жапырақтар жұқа, көкшілт түсті болып келеді. Негізінен бұтақты айырумен көбейеді, тұқымдармен өте сирек көбейеді. Ылғал жерлерде көгеріп шіріп кетеді. Бұтақтарды бөлу арқылы ақпанда – наурызда көбейеді, жәшіктерге (немесе диаметрі 7 см болатын құмыраға) салып көбейтеді, маусымның бесінен кейін тұрақты жерге отырғызды. Отырғызу арақашықтығы 4-8 см. Бетеге күн түсіп тұрған жерлерде, қопсытылған топырақта жақсы өседі.
Шырмауық гүлді өсімдіктер
Шырмауық өсімдіктер – тігінен көгалдандыру үшін (қабырға, шартақ, балкондарды әсемдеу үшін) пайдаланылады. Барлық шырмауық өсімдіктер жоғары агротехника кезінде гүлдейді және өседі.

Шырмауық, мыңбас шырмауық, шырмауық гүлдер – бір жылдық шырмауықтар тұқымдасы. Орта және Оңтүстік Америкадан келген. Шырмауық гүл өте жылдам өседі, аз уақыт ішінде 3-4 м–ге жетеді. Жапырақтары ашық–жасыл түсті. Тұқыммен көбейеді. Оларды мамырда тұрақты жерге немесе құмыраға 2-4 тұқымнан отырғызады. Өскен өсімдікті ашық грунтқа мамыр айының екінші жартысында отырғызады. Отырғызарда өсімдік арақашықтығы 15-20 см болу керек. Күн түсіп тұрған жерлерде, күшті желден қорғалған жерде жақсы дамиды. Балкон, қабырғаларды гүлдендіру үшін пайдаланылады.
Орайот
Егер оларды жақсы дайындаған жағдайда өздерінің табиғи түстерін сақтайды және оларды қысқы гүл шоқтарын дайындау үшін пайдаланады. Кесілген гүлдерді 10-15 штук байлап қараңғыда гүлдерін төмен қаратып іліп қояды. Біраз уақыттан кейін олар кеуіп гүл шоқтарын немесе басқа да аранжировкалар жасауға дайын болады. Кептірілген өсімдіктер ұзақ уақыт бойы сақталына береді.

Салаубас, шөпшай – көпжылдық өсімдік. Ақкекіре, қашқаргүл тұқымдасы. Австралиядан келген, бірақ көптеген жабайы түрлері Еуропа, Азия мен Африкада өседі. Бұтасының биіктігі 80-100 см. Маусым айының аяғында суық түскенше гүлдейді. Наурыздың аяғымен сәуірдің басында тұқым арқылы көбейеді. Маусымда қажетті ашық грунтқа отырғызады. Отырғызу ара қашықтығы 20-30 см. Күн түсіп тұрған жерлерде және қопсытылған жеңіл топырақта жақсы өседі және гүлдейді.

Кермек – біржылдық, көпжылдық түрлері бар. Әсемдік бақшада біржылдық ретінде пайдаланылады. Оңтүстік Еуропа, Орта Азия, Алжирде өседі. Бұтағының биіктігі 25-90 см, пішіні әртүрлі болып келеді. Жапырақтары ірі, гүлдерінің өлшемі әртүрлі, диаметрі 1–ден 3см–ге дейін. Гүлдердің түсі ақ, сары, ақшыл сары, көк–күлгін, бір түсті болып келеді. Шілдеден суық түскенге дейін гүлдейді. Сәуір айында тұқыммен көбейеді. Мамырдың аяғы маусымның басында ашық грунтқа отырғызады. Отырғызарда сортына қарай ара қашықтығы 20-40 см болу керек. Күн жақсы түсетін жерде, қопсытылған, су жақсы сіңетін топырақта жақсы өседі.
Құмыра тәрізді өсімдік
Сүйелжазар – көпжылдық айлаулық тұқымдас өсімдіктер. Оңтүстік Америкадан (Перу) келген. Өсімдік толық дамыған кезде биіктігі 30 см–ге жетеді. Жапырақтары ірі емес, хош иісті. Маусымнан қазанға дейін гүлдейді. Өсімдіктер тұқыммен көбейгенде биіктіктері әртүрлі болады. Күзде дайындалған аналық ара кәрезін 8-100 С температурада жарық және құрғақ жерлерде сақтайды. Жылы ауа райы орныққаннан кейін маусым айының басында тұрақты жерге отырғызады. Отырғызудың ара қашықтығы 15-20 см.

Тапсырма:


  1. Біржылдық өсімдіктерге жалпы сипаттама беру

  2. Біржылдық өсімдіктердің түрлерін қарастыру

Бақылау сұрақтары:

  1. Біржылдықтар деп қандай өсімдіктерді атайды?

  2. Әсемдік - жапырақты гүлдерге қандай өсімдіктерді жатқызуға болады?

  3. Шырмауық гүлді өсімдіктерге сипаттама беріңдер.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Тавлинова Г.К. Цветы в комнате и на балконе. -Л.: Агропромиздат. 1990. -352с.

2. Чуб В.В., Лезина К.Д. Полная инциклопедия комнатных растений: Справочное издание. -М.: ЭКСМО – ПРЕСС, 2002. -415с.: ил.
6 тақырып Көпжылдықтар, оларға сипаттама

Мақсаты:

Көпжылдық өсімдіктердің түрлерін қарастыру және оларға сипаттама беру



Жоспар:

  1. Дала қызғалдағы

  2. Регале лалагүлі

Керекті құрал-жабдықтар:

Дала қызғалдағы және Регале лалагүлінің суреттері бар плакаттар


Жалпы түсініктеме
Көпжылдық өсімдік. Екі жыл және одан да көп жылдар бойы өсіп, тіршілік ететін өсімдіктер. М ысал ретінде дала қызғалдағын және регале лалагүлін қарастыруға болады.

Қызғалдақтардың гибридті сорттарының алғашқыларының бірі – дала қызғалдағы Саратов облысында, Алтайда өседі. Өсімдік биіктігі 50-60 см. Мамырдың аяғы мен маусымда гүлдейді. Күн сәулесі түскен жерде жақсы өседі. Жылда жақсы гүлдеуі үшін тамыздың басында гүлдеген пиязшығын ептеп қазып алып, 25-30 күндей бөлмеде терезенің алдында кептіріп, қайтадан бұрынғы орнына отырғызады. Кептіру пиязшықтың ішінде гүл шанағының қалыптасуына жағдай жасайды. Жылда күзді күні пиязшықты отырғызуды қыркүйектің басынан бастап 12-16 см тереңдікте отырғызады. Пиязшықтың ара қашықтығы 10-15 см. Жазда қызғалдақтар гүлдеп болған соң және гүлдеген сабақтарды кесіп алған соң араларына әсемді гүлдейтін бір жылдық өсімдіктерді отырғызуға болады. Жапырақтың бір бөлігін жаңадан шыққан пиязшықтардың өсіп дамуы үшін қалдырады.



Регале лалагүлі. Отаны – Қытай. Суыққа төзімді баданалы өсімдік. Жапырақты гүлдейтін өркендерінің биіктігі 60-120 см-ге дейін жетеді, қоңыр–жасыл жапырақты. Үлкен гүлдері хош иісті, ақ, сыртқы жағынан ашық қызыл – күлгін түсті, гүл шоғы сабағының жоғарғы бөлігінде жинақталған. Қыркүйектің басында лалагүлдің пиязшығын терең құмыраларға немесе балкондағы жәшіктерге 20-25 см тереңдікте отырғызады. Қыста жапырақтармен беті жабылған жәшіктерде балконда қалдырады. Сәуірдің аяғында қақпақтарын, жапқыштарын ашады. Лалагүлдері бар құмыралар мен жәшіктерді бүкіл қыс бойы 6-дан -20С–да сақтаған дұрыс. Көктемде сәуір айында балконға шығаруға болады. Лалагүлдер шілде айында гүлдей бастайды және 10-14 күндей гүлдейді. Пиязшықтарды жәшіктерге отырғызғанда ара қашықтығын 18-20 см–ден отырғызады. Құмыраға бір пиязшықтан отырғызады. Жақсы күткенде және жыл сайын тыңайтқыштармен тыңайтқанда бірнеше жыл қатарынан жаңалап отырғызбаса да гүлдей береді. Жарық сүйгіш, бірақ шамалы жарық та да гүлдей алады.

Тапсырма:

  1. Көпжылдық өсімдіктердің түрлерін қарастыру

  2. Көпжылдық өсімдіктердің түрлеріне сипаттама беру

Бақылау сұрақтары:

  1. Көпжылдықтар деп қандай өсімдіктерді атайды?

  2. Дала қызғалдағы өсімдігіне сипаттама беріңдер?

  3. Регале лалагүлі өсімдігіне сипаттама беріңдер?

Пайдаланылған әдебиеттер:

  1. Клаус К. 300 растений для дома и офиса. -Ростов н/Д: Феникс, 2002. -320с.

  2. Семенова А. Комнатные растения: друзья и враги. -СПБ.: Невский проспект, 2002. -186с.

  3. Тавлинова Г.К. Цветы в комнате и на балконе. -Л.: Агропромиздат. 1990. -352с.

  4. Чуб В.В., Лезина К.Д. Полная инциклопедия комнатных растений: Справочные издание. -М.: ЭКСМО – ПРЕСС, 2002. -415с.: ил.


7 тақырып Екі жылдық өсімдікті көктету

Мақсаты: Екі жылдық өсімдікті көктету ережелерін білу

Жоспар:

  1. Екі жылдық өсімдікті көктетуге жалпы түсініктеме

  2. Екі жылдық өсімдікті көктету ережелері

Керекті құрал-жабдықтар:

Екі жылдық өсімдіктің суреті салынған плакаттар


Жалпы түсініктеме
Астильбаның ерте көктемде көктеуі үшін 10-120С жылылықтағы жылыжай пайдалы; қыс айларында көктеуі үшін 20-220С қажет. Жақсы дамыған тамырлары бар өсімдікті күзде терең қазылып, қоршалған арықтарда, қопсытылған, тыңайтқышқа бай жерге отырғызады. 1-2 жыл өсіреді, көлдетіп суарады, сұйық тыңайтқышпен тұрақты қоректендіреді. Топырақ жартылай қышқылды болу керек. Тамыз айынан бастап құмыраға отырғызар алдында көктету үшін суару тоқтатылады. Отырғызуға дайындалған өсімдікте 4-6 гүл бүршіктері және жақсы дамыған тамыр жүйесі болуы керек. Ерте көктету үшін (желтоқсанда) бұталарды күзде, жапырақ түскеннен кейін, қарашірік салған құмыраға отырғызады. 1м3 -қа 3 кг сүйек ұны қосылады. Өсімдігі бар құмыраны салқын булыжайға қарашаға дейін қояды. Ол оның жеңіл аязға үйренуі үшін, жақсы гүлдеуі үшін маңызды, жеңіл аязға шығарып шынықтырмаса көктеген кезінде жапырақтары көп өсіп гүлдеуіне кері әсер етеді. Қатты аяз көп бола бастағанда ағаш жапырақтарымен 20-25 см қалыңдықта жабады. Себебі қысты күні кез келген уақытта оларды көктету үшін алуға болады. Егер өскіндерді құмыраға күзде отырғызса, аязға ұсталған болса, көктетуді жылы жайда ерте қаңтардың аяғында бастауға болады. Өсімдікті жылы жайда жарық жерде ұстау керек, 8-100С жылу шамасында, содан кейін жапырақтар шыға бастағанда жылуды 150С дейін көтереді. Гүлдеу 10-12 аптадан кейін басталады. 10-120С жылылықта өсімдік 9-10 аптадан кейін гүлдей бастайды. Көктетуде екі рет толық минералды тыңайтқыштармен қоректендіреді, 10-20г 10 литр суға араластырады. Егер астильбаны кесуге өсірсе, онда көктемде бұтақты жерге қайтадан отырғызуға болады. Жақсы күткен жағдайда олар тез қалпына келеді және екінші жылы оны тағы да көктетуге немесе көгалдандыру үшін пайдалануға болады.

Тапсырма:

  1. Екі жылдық өсімдікті көктету жолдарымен танысу

  2. Екі жылдық өсімдікті көктету ережелерін білу

Бақылау сұрақтары:

1. Астильбаның ерте көктемде көктеуі үшін жылы жайдың температурасы қанша болу керек?

2. Астильбаны қыс айларында көктету үшін жылыжайдың температурасы қанша болу қажет?

3. Өсімдікті көктету алдында қандай жұмыстар жүргізіледі?

4. Өсімдікті жылы жайда қандай жерде ұстау керек?

Пайдаланылған әдебиеттер:


  1. Бабина Н., Бабин Д. 600 практических советов. Цветы дома и на участке.

-М.:Континент-Пресс,1999, -480с.

  1. Голубев В.: Экологическая культура помещений: Комнатные растения. //Флора. 2002. №4. –С.4-9.

  2. Соколова Т.А., Бочкова И.Ю. Декоративное растениеводство. -М.: Изд. Центр «Академия», 2004. -432с.

  3. Тавлинова Г.К. Цветы в комнате и на балконе. -Л.: Агропромиздат. 1990. -352с.

  4. Чуб В.В., Лезина К.Д. Полная инциклопедия комнатных растений: Справочные издание. -М.: ЭКСМО – ПРЕСС, 2002. -415с.: ил.


8 тақырып Тамырсабақты өсімдіктерді көктету

Мақсаты: Тамырсабақты өсімдікті көктету ережелерін білу

Жоспар:

  1. Тамырсабақты өсімдіктерді көктету

  2. Тамырсабақты өсімдікті көктету ережелері

Керекті құрал-жабдықтар:

Тамырсабақты өсімдіктер



Жалпы түсініктеме
Меруертгүл. Меруертгүлді қыста көктету үшін бақта өскен үлкен гүлді, 2-3 жылдықтарды плантациядан алуға болады. Өсіруге бірінші өскіндерді алады, яғни жоғарғы жағындағы бүршіктері бар жақсы дамыған тамырлар.

Қазып алынған, сұрыпталған тамырсабақтарды жәшікке немесе тоқылған қорапқа салады. Әр қатарды ұсақ шымтезекпен жабады, және булағышта сақтайды. Қазылған шұңқырда немесе қар астында 1-30С температурада сақтайды. Көктету кезінде желтоқсанда немесе қаңтардың басында жылы ванналарды қолданады, яғни тамырсабақтарды 12-15 сағатқа түгелдей 30-340С жылылықта ұстайды. Сондай-ақ, тамырсабақты салқындатқышта -20С-да 20 күн бойы ұстауға болады. Бұл тыныштық кезеңнің аяқталуы мен гүлденуін 5-8 күнге жылдамдатады. Көктеткенде 15 қаңтардан кейін жылы ванна қолданылмайды. Тамырсабағын көктету үшін жәшікке немесе құмыраға ара қашықтығын 3 см-ден отырғызады. Топырақ қоспасын шымтезектен, мүктен, шым топырақтан жасайды. Топырақтың бетін шымтезекпен жабады. Жиі-жиі жылы су сеуіп тұрады. Гүл бүршіктері білінгенше жәшіктер мен құмыраны қараңғы жерде 24-280С-да ұстайды. Өскіндер пайда болған соң жәшіктер мен құмыраны 16-180С жылылықта жарыққа шығарады. Көктету уақыты 25-30 күнге созылады. Жақсы гүлдеу мен неғұрлым күшті гүл сабақтары жарық шашыраңқы түскен жерде жақсы өседі. Таратуды, гүл сабағынан гүлдің үштен бірі ашыла бастағанда бастайды. Кесілген өсімдіктер кішкене корзинкаларға немесе тағы басқа ыдыстарға арналған шағын гүл шоғын жасау үшін қолданылады. Гүлдерді суға салып қойса 6-8 күнге дейін сақталады.



Тапсырма:

  1. Тамырсабақты өсімдіктерді көктету жолдарымен танысу

  2. Тамырсабақты өсімдікті көктету ережелерін білу

Бақылау сұрақтары:

1. Қазып алынған, сұрыпталған тамырсабақтарды қандай ыдысқа салып қояды?

2. Тамырсабақтарды қайда сақтайды?

3. Желтоқсанда немесе қаңтардың басында тамырсабақты көктету жолы қандай?

4. Тамырсабақтар салынған жәшіктер мен құмыраны гүл бүршіктері білінгенше қандай жерге қояды?

5. Неғұрлым күшті гүл сабақтары қандай жерде жақсы өседі?



Пайдаланылған әдебиеттер:

  1. Домненкова Л. Комнатные растения. -Мн.: Харвест, 2000. -410с.

  2. Клаус К. 300 растений для дома и офиса. -Ростов н/Д: Феникс, 2002. -320с.

  3. Соколова Т.А., Бочкова И.Ю. Декоративное растениеводство. -М.: Изд. Центр «Академия», 2004. -432с.

  4. Чувикова А.А., Потапов С.П., Коваль А.А., Черных Т.Г. Учебная книга цветовода. -М.:Колос, 1980. -224с.


9 тақырып Кесілген бұталарды көктету

Мақсаты:

Кесілген бұталарды көктету мезгілін және оларды көктету жолдарын, ережелерін білу



Жоспар:

  1. Кесілген бұталарды көктету

  2. Кесілген бұталарды көктету мезгілін және оларды көктету жолдары, ережелері

Керекті құрал-жабдықтар:

Жұпаргүл
Жалпы түсініктеме


Үй жағдайында кесілген бұталарды көктетуге кесуге арналған үлкен бұталарға қарағанда азғантай жер кетеді. Көктету үшін әдемі гүлдейтін өсімдіктерді ғана емес, жапырақ бүрі бар, қыста жеңіл тарайтын өсімдік түрлерін де пайдалануға болады. Ашық жасыл түсті гүлдеген, қыста көктетуге болатын, гүлдейтін өсімдікке гүл бүршіктері жазда жетілетін, бұл өсімдіктердің гүл бүрлері өткен жылғы бұтақтарда қалған бұталар мен ағаштар жатады. Бұлардың қатарына жұпаргүлден басқа мойыл, алмұрт және тағы басқа жатады. Ырғайдың, қара қарақаттың, теректің, қайыңның бұталары ерте күзде немесе қыстың басында ашыла бастайды. Олар сирек гүлдейді. Бұтақтарды бақта кескенде бүлдірмей кесу керек, көктемде қалыпты гүлдеп дамуы үшін. Бүршіктері жақсы дамыған бұталарды қарашада, желтоқсанда және ақпанда дайындау керек.

Егер кесілген жұпаргүлдің бұтақтарының жапырақтары қазанның аяғы – қарашаның басында әлі түспесе, жинап бұтақтарын қосып байлап, бүрлері кеуіп қалмас үшін полиэтиленді целофанға салып мұздатқышқа салады.

Жұпаргүлге арналған ең жақсы қоспа форзиции, 3% қанттан, 0,03% азотқышқыл күмістен, 0,1% кальций селитрасынан, 0,025% двунитроцианисты бензолдан және 0,001% сіркеқышқылды фенолртуттан немесе 0,001% ртуттың фенилацетынан тұратын алма мен мойыл. Қоспаны фаянсты немесе эмалмен қапталған ыдыста дайындайды. Сынап тұздары улы, сол себепті қоспаны дайындағанда барлық қауіпсіздік ережесін сақтау керек. Талапқа сай қоспа дайындауға мүмкіндік болмаса алдымен төменгі температурада, содан кейін жылы суға салынған кесілген бұтақтарды көктетуді қантты қоспада жүргізуге болады.

Қыста кесілген бұталар (қаңтар, ақпан) жібуі үшін салқын бөлмеге кіргізеді. Бұталарды көктету алдында табиғи түрде де, жасанды түрде де 8-12 сағат бойы (300-350) жылы суға салып жылытады. Осы уақыт бойы судың температурасы бір қалыпты болуы керек (суды жылытып тұру керек). Жылы ваннадан кейін бұтақтарды құмыраға салады, оған бөлме температурасындағы су құйылады. Суға салған бұтақтарындағы бүршіктер ісіне бастағанда, 1 литр суға 30г мөлшерінде қант қосуға болады, немесе арнайы қоректендіргіш ерітінді қосады. Бұтақтар салынған құмыраны жылы жерге қою керек. Бұтақтарды қараңғылау үшін үстінен сәуле өткізбейтін қара қағаздан жасалған қалпақпен жауып қояды.

Көктету өткізетін орынның температурасы желтоқсанда 260-280С, қаңтарда 220-230С, ақпанда 160-180 С болу керек. Көктету кезінде бұтақтарды үздіксіз су бүркіп тұру керек. Бүршіктер ісініп ашыла бастағанда бұтақтарды жарық терезенің алдына қояды, өйткені ондай жерде олар тез гүлдей бастайды. Бұтақтың гүлдеу ұзақтығын ұзартуға болады, егер гүлдеген бұтақтары бар құмыраны түнде салқын бөлмеге қойса. Бұтақтар көктегеннен бастап оларға жапырақ шығып гүлдегенге дейін 25-45 күн керек, ол кескен бұтақтың сортына, дайындау уақытына байланысты.

Қысты күні бөлмеде бұтақтарды көктету қызық. Құмыраға салынып көктеп тұрған әсем бұталар жасыл түсімен бөлмеге көктемнің бірінші сәлемін әкеледі.



жүктеу/скачать 0,57 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет