Дене шынықтыру Оқу жоспары 10 сынып

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Дене шынықтыру  

Оқу жоспары 10 сынып 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Нұсқа  2 

Ақпан 2017 ж. 

 

 

 

2 

 

 

 

 

 

Мазмұны 

 

Ұзақ мерзімді жоспар.................................................................. Error! Bookmark not defined. 

тілдік мақсат туралы .................................................................. Error! Bookmark not defined. 

Орта мерзімді жоспар ................................................................. Error! Bookmark not defined. 

Бөлім 1: Жеңіл атлетика түсінігі және қозғалыстың озық дағдысы …………………………5  

Бөлім 2: Командалық ойынның қозғалыс дағдысы ..................... Error! Bookmark not defined. 

Бөлім  3: Гимнастикадағы денені басқарудың қозғалыс дағдылары...... Error! Bookmark not 

defined. 

Бөлім  4: Қазақстандық ұлттық ойынындағы шығармашылық қабілеттілік ............Error! 

Bookmark not defined. 

Бөлім  5: Шаңғы/ кросс/коньки дайындығы ................................ Error! Bookmark not defined. 

Бөлім 6: Команда ойындарында бірлескен оқу………………………………………………37 

Бөлім 7: Командалық ойын – белсенді қозғалыс нысаны ........... Error! Bookmark not defined. 

Бөлім  8: Денсаулық және салауатты өмір салты....................................................................56 

Қысқа мерзімді жоспар .............................................................. Error! Bookmark not defined. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Нұсқа 2 

Сәуір  2019 ж 

3 

Ұзақ мерзімді жоспар 

Пәні: Дене шынықтыру. 10 сынып 

1 тоқсан 

2 тоқсан 

3 тоқсан 

4 тоқсан 

1-бөлім  –  Жеңіл  атлетика 

түсінігі  және  қозғалыстың 

озық дағдысы 



 

Қауіпсіздік ережесі. 

 Жүгіру және оның түрлері 

 



 

Секіру және оның түрлері 

 



 

Лақтыру және оның түрлері 

 

3-бөлім  Гимнастикадағы  денені 

басқарудың қозғалыс дағдылары 



 

Қауіпсіздік ережесі. 

Гимнастикада 

компазициялық 

элементтер құру. 



 

Гимнастикалық 

снарядтарда 

денені  басқару  қозғалысының 

дағдысы  



 

Тепе  -  теңдік  гимнастикалық 

жаттығулар және кеңістіктегі дене 

қозғалысы  

5-бөлім 

– 

Шаңғы/ 

кросс/коньки  дайындығы 

Техника безопасности.  



 

Қауіпсіздік ережесі.  

Техникалық 

дағдыларды 

қолдану. 



 

Тактикалық 

дағдыларды 

қолдану. 



 

Жарыс 

өткізу 

және 

төрешілікті ұйымдастыру. 

 

7-бөлім  –Командалық  ойын  – 

белсенді қозғалыс нысаны 

 



 

Қауіпсіздік ережесі. 

Командалық 

ойындағы 

көшбасшылық 

және 

көшбасшылық дағдысы. 



 

Топта 

ойын 

-сауық 

ойынын құру. 



 

Ойын  кеңістігіндегі  бағыт 

-бағдар дағдысы. 

2-бөлім 

Командалық 

ойынның қозғалыс дағдысы 



 

Жұптық 

және 

топтық 

ойынның 

қозғалыс 

дағдысы. 



 

Доппен 

топтық 

тапсырмалар. 



 

Ойын  арқылы  сенімділікті 

бекіту. 

 

4-бөлім  –  Қазақстандық  ұлттық 

ойынындағы 

шығармашылық 

қабілеттілік  



 

Қазақ 

ұлттық 

ойындарының 

балама нұсқалары  



 

Ұлттық 

ойындардың 

іс 

–

шараларын  ұйымдастыру  және 

өткізу. 

 

6-бөлім 

– 

Команда 

ойындарында бірлескен оқу  



 

Жеке, 

топтық 

және 

командалық 

тактикалық 

әрекеттер. 



 

Ойын  арқылы  мәселелерді 

шешу дағдылары. 



 

Командалық 

ойынның 

орындалуын талдау. 

 

 

8-бөлім  –  Денсаулық  және 

салауатты өмір салты. 



 

Әр  түрлі  бұлшық  еттерді 

қалпына  келтіру  жаттығулар 

жинағы 



 

Қозғалыс 

белсенділігі 

арқылы 

денсаулықты 

нығайту. 



 

Жеңіл атлетика және фитнес 

Қосымша: 

 

Б = барлық сынып    

ЖЖ = жұптық жұмыс  

Тәж = оқушы тәжірибесі    

ф = қалыптастырушы бағалауды қолдайды 

 

 

 

Т = топтық жұмыс   

Ж = жеке жұмыс               К = оқытушы көрсетеді 

 

 

 

 

 

 

 

 

Нұсқа 2 

Сәуір  2019 ж 

4 

Тілдік мақсаттар туралы 

Пәннің мазмұнын қосымша тіл арқылы оқыту арқылы НЗМ тіл мен пән мазмұнын қатар оқытатын орта құруды мақсат етіп отыр. Әр пәннің өзіндік тіл ерекшелігі 

бар. Оны сол пәннің «ғылыми тілі» деп атауға болады. Ғылыми тіл пәннің мазмұнын меңгеруге және ойлау дағдысын дамытуға, сонымен қатар пәнді оқыту барысында 

кездесетін ұғымдармен жұмыс істеуге қажет ең басты құрал. Қосымша тіл арқылы білім алатын оқушылардың көпшілігі келешекте ғылыми тілді (екінші және үшінші 

тілдегі)  еркін пайдаланып, әрі пән мазмұнын жетік меңгеру үшін оқыту процесінің өне бойында қолдау мен көмекті қажет етеді. Үш тілде білім беру контекстінің 

аясында бірінші тілдің - ғылыми тілін дамытуға да жүйелі түрде назар аудару қажет, себебі бұл пән мазмұнын игеруге берілген қысқа уақыттың тиімді пайдаланылуын 

қамтамасыз етеді.  

 

Тілдік мақсаттар ғылыми тілді оқытуды жоспарлау мен ұйымдастырудың маңызды құралы. Анық әрі нақты қойылған тілдік мақсаттар оқушыларға  олардан қандай 

нәтиже    күтілетінін  айқындайды.  Сонымен  бірге,  тілдік  мақсаттар  мұғалімдерге  және  оқушыларға  оқуға  деген  құштарлықты  қалыптастыруға  және  оны  өлшеуге 

көмектеседі. Пән мұғалімдері екі жақты мақсатты ұстанады, яғни пән мазмұны мен ғылыми тілді бірдей үйрету барысында оқушыларға екеуін меңгеруде және екеуінде 

де бірдей жетістікке жетуіне көмек береді. Тіпті бастауыш деңгейде де тілдік фокус үйренуді диалог арқылы дамытуда және пәннің тілін түсіндіру, талқылау және 

дәлелдеу арқылы қайталауда өте маңызды болып табылады. Тілді қолданудың бұл күтілімі орта және жоғары сынып деңгейлерінде оңайырақ дамытыла алады. 

 

Ғылыми тілді оқытуды дамыту үшін мұғалімдер келесі оқыту мақсаттарын жүйелі түрде сабақ жоспарына енгізулері қажет: 

 

• 

оқушылардың зейінін ғылыми тілге аудару және оны көрінетіндей ету (мысалы, пәнді үйрену мақсаттарына жетуге қажетті кіл сөздер мен фразалар)   

• 

оқушыларды  пән  мазмұны  түсініктерімен  жұмыс  жасауға  қажетті  сынып  тілімен  жабдықтау  (мысалы,  топтық  жұмыс  жасауға,  зерттеу  сұрақтарын  қою, 

ситуацияны талдау және талқылар / пікірталастар жүргізуге қажетті фразалар) 

• 

алдын-ала оқыту және барлығынан бұрын мазмұн түсініктерін қолдануды меңгеруге қажетті Негізгі сөздер мен фразаларды алдын-ала қолдану  

• 

оқушыларды барлық төрт тілдік дағдыларды әр түрлі мағыналық мақсаттарға қолдандыру (мысалы, оқу - тыңдау, оқу - жазу, оқу - сөйлеу, тыңдау - жазу, т.б.)  

• 

оқушыларды ашу диалогтарына кірістіру (мысалы, жай ғана білімді көрсететін сұрақтардан аулақ, оның орнына білімді тұрақты талқылауларға қолдану және 

оқушылар диалогты жалғастыра алатындай бай тіл байлығымен қамтамасыз ету)  

• 

тілге  қатысты  үйрену  дағдыларын  оқыту  (мысалы,  таңдай  отырып  тыңдау,  ашып  айтуды  сұрау,  металингвистикалық  және  метакогнитивті  білуді  дамыту, 

өзгертіп айту, сөздік дағдылар) 

• 

тіл туралы сыни ойлауды ынталандыру (мысалы, тілдерді салыстыру, оқушыларды тілді нақтырақ қолдану, меңгеру тіліндегі прогрессті бағалауларын сұрау)   

• 

тілдік мақсатты сабақ басында қойып және сабақ соңында сол мақсатқа жету жолындағы жетістіктерді талқылау. 

Тілдік  мақсатқа  мысал  әр  жоспардың  бөлімінде  берілген. Тілдік  мақсаттың  мысалы  сонымен  қатар, кейбір  оқушыларға  тілді  пайдалануда және  меңгеруде  қажетті 

кейбір ғылыми тілді де ескереді. Бұл тіл келесі тақырыпшалармен берілген: (1) пәнге байланысты лексика мен терминология, (2) диалог құруға / жазылымға қажетті 

сөздер топтамасы. Осы тілді оқушыларға түсінікті ету оларға пән мазмұнын меңгеруге және тілдік оқу мақсаттарына жетуге көмектеседі.  

Өзге тілдік мақсаттарды, төменде берілген сөздерді қолдану арқылы құрауға болады: талдау, категорияға бөлу, таңдау, жіктеу, салыстыру, байланыстыру, қарама – 

қарсы қою, көшіру, жасау, сынау, анықтау, суреттеу, қайта өзгерту, түсіндіру, мысал келтіру, болжам жасау, пікір алысу, алдын ала болжау, даярлау, баламалы шешім 

ұсыну, себебін түсіндіру, қайта анықтау, қайта құрау, түрлендіру, баяндау, мазмұндау,  түзету, қайта жазу, рөлдік ойын, түйіндеу, синтездеу және жазу, әртүрлі мақсатта 

қолдану, өз сөзіңмен.... дефинициясын / анықтамасын жаз және бейнеле. 

Кейбір тілдік мақсаттар пәндік мақсаттар ретінде қарастырылғанымен, пәндік және тілдік мақсаттарды бір - бірінен ажыратып көрсету оқушыларға тіл мен пәнді қоса 

қарастыратын  екі  жақты  мақсатқа  ие  болуға  көмектеседі.  Бұл  сонымен  қатар,  жауаптарға  /  шешімдерге  қойылған  назар  мен  сол  сұрақтарға  жауап  табу  үдерісін 

теңестіруге көмектеседі. Оның ішінде, сол үрдістерге назар аудару тілді дұрыс қолдану мен ойлануда жоғары дәлдікті талап етеді. 

 

Нұсқа 2 

Сәуір  2019 ж 

5 

 

Дене шынықтыру. Жоғарғы мектеп. 10 сынып 

1 бөлім:  Жеңіл атлетика түсінігі және қозғалыстың озық дағдысы 

 Ұсынылатын алдын ала білім 

Оқушылар алдыңғы сыныптарда, сонымен қатар мектептен тыс уақытта алған жеңіл атлетика түрлеріндегі, жүгіру, секіру, лақтыру білімдеріне 

және дағдыларына ие болады. 

Контекст 

Оқушылар  өздерінің  секіру  және  лақтыру  қозғалыс  дағдыларын  жеке  және  біріккен  жұмыста  жетілдіреді.  Өздерінің  жүгіру,  секіру  және 

лақтырудағы білімдерін жетілдіреді, денсаулық туралы негізгі ұғымдарын біледі және дене белсенділігінде оларды қолданады. 

Осы бөлімдың тілдік мақсаты 

Тиісті академиялық терминологиямен тілдік мақсат мысалы оқушыларға осы бөлімнің пәнді меңгеру мақсаттарына жетуге көмектесу үшін төменде 

беріліп отыр. 

Оқудың тілдік мақсаты 

Пәндік лексика және терминология 

Диалогқа арналған пайдалы сөз тіркестерінің 

сериясы 

Оқушылар: 



 

Жеңіл 

атлетикадан 

арнайы 

қозғалыс 

әрекеттерін 

талқылап, 

көрсетіп, талдай алады. 

Мыналарды қамтиды: 



 

Екпін алу, итерілу, ұшу, қону 



  «Ұшу фазасы», «қайшылай басу» 



 

Қозғалыс  сапалары:  күш,  жылдамдық,  шыдамдылық, 

иілгіштік, ептілік 



 

Қадамдар, секірулер 



 

Лақтырулар, жылдамдату 



 

Қауіпсіздік, тәуекел 



 

Сөре, сөрелік екпін, қашықтық бойымен жүгіру, сөреге 

келу 



 

Бір орыннан, жүгіріп келіп лақтыру 



 

екпін алу кезіндегі адымның ұзындығы 



 

лақтыру кезіндегі дәлдік 



 

дұрыс қону 



 

секіру мен лақтыру кезеңдері 



 

жүгіру ырғағы 

Талқылауға арналған сұрақтар: 



 

Секіру мен лақтыруды орындаған кезде, неліктен қатаң 

түрде қауіпсіздік ережелерін сақтау керек?  



 

Лақтыру  кезінде  қандай  техникалық  қауіпсіздік 

ережелерін сақтау керек? 



 

Секірулер  орындалатын  тапсырмаларда  жарақат 

алып қалу мүмкіндіктерін қалай азайта аласыздар? 



 

Ұзындық  пен  биіктікке  секіруді  үйрету  кезінде  алдын-

ала  дайындық  жаттығуларын  неліктен  ретімен 

орындау маңызды? 



 

Дене  қыздыру  жаттығуларын  қай  ретпен  орындау 

керек? 



 

Қысқа және орта қашықтықтарға жүгіруге арналған 

тапсырмаларға 

дайындалу 

кезінде, 

арнайы 

жаттығуларды орындау қаншалықты қажет? 

Қысқаша мазмұны 

 Бұл бөлімде жүгіру және оның түрлерін, ұзындыққа жүгіріп келіп секіру, лақтырудың әдістерін жетілдіру жұмыстары  жалғасады. Шыдамдылық, 

күш-жылдамдық,  жылдамдық  және  үйлестік  қабілеттерін  ары  қарай  дамытуға  көңіл  бөлу  күшейеді.  Әдістер  мен  үйлесімдік  қабілеттерінің 

жетілдіруіне  әсер  ететін  жаттығулардың  пайыздық  мөлшері  артады.  Қозғалыс  белсенділігінің  аясында  оқушылар,  денсаулықты  сақтау  және 

нығайтуға арналған жаттығулар кешенін құрастырып, орындай алатын қабілеттерін көрсетеді. 

Нұсқа 2 

Сәуір  2019 ж 

6 

іңғу 

Оқу 

мақсаттары 

Сабақта ұсынылатын қызмет түрлері  

Мұғалімге арналған ескертулер (оқыту 

әдістемесі бойынша) 

Оқу ресурстары 

 

3.4 

Денсаулықты 

нығайтуға 

бағытталған 

бірқатар дене 

жүктемелері 

кезінде 

туындауы 

мүмкін қауіп-

қатерді 

басқара білу 

стратегиясын 

құру және 

қолдану

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10.3.4.4. Дене 

белсенділігін 

дамыту және 

бағалау үшін 

тәуекелді 

басқару 

стратегиясын 

жүзеге асыру

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қауіпсіздік ережелері. 

Жүгіру және оның түрлері. 

(Ж, ЖЖ, Ф) Оқушылар 60-100м қашықтықты 2-

3  рет  өтіп,  төменгі  сөреден  жүгіру  әдісін 

жетілдіруге  жұпта  жұмыс  жасайды.  Жіберілген 

қателіктерді  және  оны  дұрыстау  әдістерін 

көрсетеді. Төменгі суретті қараңыз.  

 

(Т,  Тәж,  Ф)  Сыныпты  екі  кіші  топқа  бөліп, 

оқушыларға  қысқа  қашықтыққа  жүгіруден 

жарысты 

ұйымдастыру 

және 

өткізуді 

ұсыну(мысалы, №1 бір топ басқа №2 топқа 60м 

қашықтыққа  жүгіруден  жарыс  ұйымдастырады, 

одан кейін топтар рөлдерімен ауысады да, 100м-

ге жүгіруден жарыс ұйымдастырады. 

Топтарда жарыстың қорытындысы шығарылып, 

талқыланады. 

 

 

 

 

(Ж,  Т,  Ф)  Ойынға  екі  команда  қатысады.  Бір-

бірінен  3-4м  қашықтықта  орналасқан  өздерінің  

А және В сөре сызығының бойына тұрады. Мәре 

Болжанып отырған  іс-әрекеттің түрлеріне 

байланысты  қауіпсіздік ережелерінің 

нұсқамасы. 

Оқушылар бір-біріне төменгі сөреден жүгірудің 

әдістерін  көрсетеді.  Олар  жаттығудың  әр 

кезеңінде бір-бірін бақылап, түзету түсініктерін 

береді. 

Төменгі  сөреден  жүгіру  әдісін  орындау 

барысында  бақылап,  қажет  болған  жағдайда 

әдісті орындауды жақсартуға ұсыныс жасаңыз.  

Сұраңыз:  жұпта  жұмыс  жасағанда  қандай 

қателерді  байқап,  көрсеттіңіз?  Спринтерлік 

жүгірістің  кезеңдерін  атап  өтіңіз.  Оқу 

барысында 

әріптесіңіздің 

кеңесі 

қалай 

көмектесті?  Берілген  тапсырманы  орындау 

кезінде қандай жарақат алу жағдайлары болуы 

мүмкін? 

 

Дене  дайындығы  әлсіз  оқушылар  төреші, 

жарысты  ұйымдастырушылардың  рөлдерін 

атқарулары мүмкін. 

Әр  топ  өздігінен  жарысты  ұйымдастыру  мен 

өткізуді  көрсетеді.  Жарысқа  қатысушылар 

басқа топтардың мүшелерінен болады. 

Топтар  бейне  таспаға  түсіріп,  басқа  топтың 

әдісті,  ұйымдастыруды  мен  қашықтықта 

жүгіруді орындауын бағалай алады. 

 

 

 

 

Ойынды өзгертуге болады.  

Командаларды құраған кезде, алдағы жұмысқа 

ынталандыру  үшін  күштері  тең  оқушылардан 

Қауіпсіздік ережелерінің 

журналы. 

Ысқырық, секундомер. 

Жүгіру әдісі интернет 

ресурсының сілтемесі: 

1) 

https://www.youtube.com/

watch?v=2UF1HKhmXyg

 

2) 

https://www.youtube.com/

watch?v=7POHdH5QQW

A

    

 

 

 

 

 

 

Үлкен, бос кеңістік, ойын 

алаңы,ы

сқырық, 

секундомерлер, конустар, 

хаттамалар. 

 

 

 

 

 

Үлкен, бос кеңістік, ойын 

алаңы,

 бор, ысқырық, 

конустар. 

Нұсқа 2 

Сәуір  2019 ж 

7 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.1. Түрлі  

спорттық 

спецификалық 

жаттығуларын 

орындау. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10.1.1.1. 

Спорттық 

спецификалық 

жаттығуларды 

жинақтау 

С  сызығы  В  сызығынан  9-11м  қашықтықта 

орналасады. 

Мұғалімнің 

«Дайындал!» 

белгісімен  оқушылар  А  және  В  сызықтарында 

бірдей  бастапқы  қалыпта  тұрады  –  отырып 

тірену, жатып тірену, отыру, жоғарғы сөре және 

с.с.  «Жүгір!» белгісімен екі команда бір уақытта 

жүгіруді бастайды. А командасының жүгірушісі 

алдында жүгіріп келе жатқан қарсы команданың 

ойыншысын  С  мәре    сызығынан  өткенше 

«дақтауға»  тырысады.  Әр  «дақталған»  ойыншы 

үшін  қуалаушы  командаға  1  ұпайдан  беріледі. 

Келесі 

жүгірісті 

бастағанда 

командалар 

рөлдерімен ауысады. 

 

 

(Б, Т) «Жүгіріп өту» 

Алаңның қарама-қарсы жақтарына сызықтармен 

аралары 

10-20м 

қашықтықта 

екі 

«үй» 

белгіленеді. Қатысушылар екі топқа тең бөлініп, 

«үйлерде»  орналасады.  Алаңның  ортасында 

«жүргізуші»  тұрады.  Ойыншылар  бір  үйден 

екіншісіне  жүгіріп  өту  керек.  «Жүргізуші» 

оларды  өткізбей,  жугірушілерге  қолын  тигізуге 

тырысады.  «Жүргізуші»  қолы  тиген  ойыншы 

ойыннан  шығады.  Ойынды  келісім  бойынша 

бірнеше рет өткізуге болады. Ойынның соңында 

қай  команданың  ойыншылары  көп  қалса,  сол 

команда  жеңіске  жетеді.  Оқушыларға  осыған 

ұқсас басқа тапсырмаларды кіші топтарда жасап, 

өткізуді ұсыныңыз. 

 

тұратын топтар болуына назар аудару керек. 

Осыған  ұқсас  іс-әрекеттер  түрлерін  өткізерде 

қауіпсіздік ережелерін түсіндіру қажет. 

Осы  ойынды  өткізгеннен  кейін  орындалған 

әрекеттерге  талдау  жасап,  жиі  кездесетін 

қателерді  көрсетіп,  оларды  түзету  жолдарын 

көрсетіңіз.  Өткізер  алдында  ойынды  көрсетіп 

алыңыз.  

Сұраңыз:  Сөреден  шығуда  және  сөрелік  екпін 

кезінде  сыныптастарыңызда  қандай  қателіктер 

болды? 

Берілген  тапсырманы  орындаған  кезде  қандай 

жарақат алып қалу қауіпі бар? 

Осы  жаттығуды  орындау  кездінде  жарақат 

алып  қалудан  және  құлаудан  қалай  сақтануға 

болады? 

 

 

 

 

 

Ойын  белгі  бойынша  басталады.  Берілген 

ойынды 

өткізер 

алдында 

қауіпсіздік 

ережелерімен таныстыру керек. 

Екі, үш «жүргізушіні қоюға болады. 

Сұраңыз: 

Жүгіру 

жылдамдығын 

ненің 

көмегімен 

арттыруға 

болады? 

(әдетте 

адымдардың 

жиілігі 

мен 

олардың 

ұзындығының  сақталуына  байланысты  болып 

келеді). Жүгіру кезінде итерілу бұрышы қанша? 

(итерілу бұрышы 50-55 градусты құрайды) 

Дене 

дайындығы 

төмен 

оқушыларға 

қашықтықты 

қысқарту; 

олар 

төреші, 

бақылаушы, ұйымдастырушы рөлін атқарады. 

 

 

Ойынды  сабақ  барысында  орта  қашықтыққа 

жүгіруді жетілдіру үшін өткізеді. Қыздар 600м-

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Үлкен, бос кеңістік, ойын 

алаңы,

 ысқырық, 

секундомер, конустар.  

Орта қашықтықтарға жүгіру 

интернет ресурсының 

сілтемесі:  

http://fizkult-

ura.ru/sci/legkay_atletika/6

   

 

 

 

 

 

 

 

 

Үлкен, бос кеңістік, ойын 

Нұсқа 2 

Сәуір  2019 ж 

8