Дене тәрбиесі сабақтарында оқушыларды қозғалыс қимылдарына уйрету ерекшеліктері
Орындаған: Әбдіхан Әсет
Тексерген: Мендалиев Балғабай
Оқышылар денесінің дұрыс дамуы, денсаулығының нығаюы, жұмыс қабілетінің артуы сыртқа ортаның қолайсыз жағдайларына қарсы тұрады. Жақсы денсаулық адамның еңбек және қоғамның іс – әрекеті жемісті қатысуының маңызды кепілі.
Оқышылар денесінің дұрыс дамуы, денсаулығының нығаюы, жұмыс қабілетінің артуы сыртқа ортаның қолайсыз жағдайларына қарсы тұрады. Жақсы денсаулық адамның еңбек және қоғамның іс – әрекеті жемісті қатысуының маңызды кепілі.
Оқушылардың денсаулығына қамқорлық жасауға біздің қоғамымыз мейлінше мүдделі. Барлық оқушылардың сабақтарда, сабақтан тыс уақытта, спорт секцияларында дене тәрбиесін күн сайын ұйымдастырып қолайлы жағдайлар жасау қажет.
Оқушыларға дене тәрбиесін беру үшін спорт ұйымдары мен клубтардың, кәсіпорындар мен мекемелерде базасы кеңінен пайдалануы керек.
Өмірге қажетті дағды және іскерлік табиғи қозғалыстың барысында қалыптасады. Табиғи қозғалыстың түрлері: жүгіру, қарғу, жүзу, лақтыру, шаңғы, коньки, велосипед тебу, акробатика, снарядта жаттығу.
Дене тәрбиесін мектепте және мектептен тыс оқу орындарында, спорттық базаларда іске іске асыру үшін төмендегі талаптарды – міндеттерді еске алған жөн:
Оқушылардың бойында жоғары адамгершілік сапаларын тәрбиелеу.
Шәкірттердің денсаулығын нығайту, жұмыс қабілетін көтеру.
Спортпен шұғылдануға оқушылардың тұрақты қызығуын және
қабілетін дамыту.
Негізгі қозғалтқыш сапаларын дамыту.
Қазіргі кезде балалар спортпен өте жас кезінен шүғылдана бастайды. Сондыктан жаттықтыру процесіне жарыстар өткізуге айрықша көңіл бөлген жөн. Жаттықтыру кезінде дене қуаты дайындығы жан-жақты дамытуға, организмнің жұмыс істеу қабілеті арттырылуы тиіс. Психикалық және дене күші өсіп (қабілеті) келе жатқан бала организмінің мүмкіндігіне, жасына, жынысына, дайындық денгейіне сай болуы керек. Жаттықтыру жетісіне 3-6 рет өткізіліп, жаттығу балаларды жальщтырмайтьшдай әр түрлі әсері көбінесе ойын түрінде болуы қажет. Организмнін бастапркы қалпына келу тәртібі жаттықтырушының, дәрігердің үсыныстары үйкы, тавдану, демалуэртібі катаң сақталғаны ен. Жаттығулардың бастапқы кезеңінде толық және қарапайым қалпына тәртібі, дене куаты дайындығының денгейі көтерілген соң қатаң қалпына келу тәртібі қолданылады. Қалпына келу процесін жеңілдету үшін күндік күш түсіруді бөліп өткізуге болады. Сол кезде езінше күндік микроцикддер пайда болады да, аздап және орта күш түсіру калпына келу процестерінің жеңіл өтуіне себебін тигізеді.
Қазіргі кезде балалар спортпен өте жас кезінен шүғылдана бастайды. Сондыктан жаттықтыру процесіне жарыстар өткізуге айрықша көңіл бөлген жөн. Жаттықтыру кезінде дене қуаты дайындығы жан-жақты дамытуға, организмнің жұмыс істеу қабілеті арттырылуы тиіс. Психикалық және дене күші өсіп (қабілеті) келе жатқан бала организмінің мүмкіндігіне, жасына, жынысына, дайындық денгейіне сай болуы керек. Жаттықтыру жетісіне 3-6 рет өткізіліп, жаттығу балаларды жальщтырмайтьшдай әр түрлі әсері көбінесе ойын түрінде болуы қажет. Организмнін бастапркы қалпына келу тәртібі жаттықтырушының, дәрігердің үсыныстары үйкы, тавдану, демалуэртібі катаң сақталғаны ен. Жаттығулардың бастапқы кезеңінде толық және қарапайым қалпына тәртібі, дене куаты дайындығының денгейі көтерілген соң қатаң қалпына келу тәртібі қолданылады. Қалпына келу процесін жеңілдету үшін күндік күш түсіруді бөліп өткізуге болады. Сол кезде езінше күндік микроцикддер пайда болады да, аздап және орта күш түсіру калпына келу процестерінің жеңіл өтуіне себебін тигізеді.
Дене куаты қасиеттеріне қимыл шеберлігі мен дағдысын жетілдіру арқылы жасеспірімдерді еңбекке дайындау. Спортпен шүғыдцану балалардың бойында көшыілік, адалдык, еңбек сүйгіштік, тәртіптілік, қайсарлық, табаңдылық тәрізді мінез күлыктарды калыптастырады. Жас спортшылацйиелеуде жаттықтырушы ата-аналармен мектеп үжымымен тығыз байланысты жұмыс істеуі қажет. Олардың қойған талаптары бірдей болса ғана жұмыс нәтижелі болмақ
Дене куаты қасиеттеріне қимыл шеберлігі мен дағдысын жетілдіру арқылы жасеспірімдерді еңбекке дайындау. Спортпен шүғыдцану балалардың бойында көшыілік, адалдык, еңбек сүйгіштік, тәртіптілік, қайсарлық, табаңдылық тәрізді мінез күлыктарды калыптастырады. Жас спортшылацйиелеуде жаттықтырушы ата-аналармен мектеп үжымымен тығыз байланысты жұмыс істеуі қажет. Олардың қойған талаптары бірдей болса ғана жұмыс нәтижелі болмақ
Тәрбиелеу әдістері сендіру және дағдылландыру әдісттерінен түрады. Сендіру әдісінің көмегімен спортшының ақыл ойында қоғамның талаптарына сай мінез қүлық, жүріс-түрыс тәртіптері қалыптастырылады. Спортшы қоғамдық орында езін-өзі үстауға дағдыланып, тәртіптілікке жүмылу мүддесін ойлау сезіміне тәрбиеленіп, басқа да жаксы әдеттерді бойына сіндіру керек. Сонда ғана ол саналы азамат болып өседі.
