8.2.1.1 ақпараттың көлемін анықтағанда алфавиттік тәсіл қолдану
|
(Ұ, Т) Оқушыларды ақпаратты өлшеу бірліктерін еске түсіруге шақырыңыз. Топтағы оқушылар ақпаратты бір ақпарат бірлігінен екіншісіне ауыстыру бойынша тапсырманы орындай алады.
(Т) Оқушыларға мәтін жазылған карточкалар беріңіз. Карточкалардің кайсы бірінде көбірек ақпарат барын анықтауды сұраңыз.
Мәтіндік ақпаратты қалай өлшеуге болатынын талқылаңыз.
Ақпарат қандай бірліктерде өлшенетінін еске түсіріңіз.
(Ұ, Т) Проблемалық мәселені талқылауды ұйымдастырыңыз:
Ақпарат көлемі неге тәуелді?
Ақпарат көлемі ақпарат мазмұнына тәуелді ме?
Алфавиттің қуаттылығы қалай анықталады?
Жоғарыдағы сауалдардың жауаптарын талқылаңыз. Сабақтың басында оқушылардың жұмыс жасаған карточкаларына қайта оралып, хабарламалардың ақпараттық көлемін анықтауды ұсыныңыз. Зерттеу нәтижелерін қорытындылаңыз.
(М, К) Ақпараттың көлемін анықтауға арналған алфавиттік тәсілді қолдану жайлы бейнеролик ұсыныңыз. Хартлидің N = 2i формуласын және ақпараттың көлемі - i қалай анықталатынын талқылаңыз.
(Ж, Қ) Оқушыларға ақпарат көлемін анықтауға бірнеше есептер ұсыныңыз.
Мысалы,
Егер Эник тайпасының алфавиты 16 әріптен тұратын болса, сол алфавиттың бір әрпі қанша ақпарат тасиды?
Сол тайпаның тілінде жазылған мәтін 50 символдан тұрады. Мәтіннің ақпарат көлемін анықта.
Сол тілде жазылған 768 символдан тұратын хабарлама қанша килобайт құрайды?
6142 символдан тұратын хабарлама көлемі 3 Кбайт құрайды. Хабарламаны жазу үшін қолданылған алфавит қанша символдан тұрады?
(Ж) Интерактивті тапсырмаларды орындауды ұйымдастырыңыз. Оқушылар бір таңбаның салмағынн және оған сәйкесінше алфавиттің қуаттылығын анықтау керек.
(Т) Сабақта алған білімді бекіту үшін келесі ұғымдарды салыстыруды ұсыныңыз:
i=
|
I
|
Таңбалар саны
|
2-нің i дәрежесі
|
Алфавиттің қуаттылығы
|
K*i
|
Символдың ақпараттық салмағы
|
I/i
|
Хабарламаның ақпараттық көлемі
|
I/K
|
N=
|
K
|
I=
|
N
|
K=
|
i
|
|
Оқушыларға келесі кестені толтыруды ұсыныңыз:
|