Фахд ибн Абдель Азиз әл- Сауд
2. “Алланың атымен бастаймын, мейірімді Аллаға мадақ, Алланың нұры жаусын.
Жоғары мәртебелі Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев, тыныштыққа, Алланың мейірімі мен игілігінде болыңыз. Жоғары мәртебелі Сізді және әлемдік дәстүрлі діндер съезіне қатысушыларды құдіретті күшті Алла табыс пен прогресске бөлеуін сұраймын”.
Сауд Арабиясының Королі, Фахд ибн Абдель Азиз әл- Сауд.
Титр: Джордж Буш
АҚШ Президенті
3. «Мен Сізді және Қазақстан халқын осы маңызды шараны ұйымдастыруларыңызбен құттықтаймын. Өзі де көпұлтты және көпконфессиялы болып табылатын Құрама Штаттар үшін мұндай кездесулер демократияның негізін қалайтын төзімділік пен құрмет секілді құндылықтарды дамыту жолында Орталық Азиядағы біздің достарымызбен ынтымақтастықтың маңызды екендігін атап көрсетеді”.
Джордж Буш, Америка Құрама Штаттары Президенті.
Титр: Хосни Мубарак
Египет Араб Республикасының Президенті
4. “Мен осынау съезді ұйымдастыруға бастаған шынайы күш-жігер мен ізгі ниеттерді құттықтаймын және жұмсалған күш-жігер табысқа жеткізді, ал осынау үлкен діни форум барша адамзатқа, біздің ортақ дүниедегі бейбітшілік пен тұрақтылық игілігі үшін барлық діндердің жақындасуы мен ынтымақтастығына жәрдемдеседі деп сенемін”.
Хосни Мубарак, Египет Араб Республикасының Президенті.
Титр: Тони Блэр
Ұлыбритания Премьер-Министрі
5. “Съездің мақсаттары мен міндеттері болып әлемдік діндер арасындағы ашық үнқатысу мен өзара түсіністіктің тұрақты маңыздылығы танылады. Мен Съезд жұмысына табыс тілеймін және ол бұрынғыдан да тығыз топтаса түсуге жағдай жасап, болашақ ынтымақтастыққа ойластырылған бағдар береді деп үміттенемін”.
Тони Блэр, Ұлыбритания Премьер-Министрі.
Кадрда Салтанат Сарайының сыртқы көрінісі.
Осы көрініс Салтанат Сарайының ішіндегі залға ауысады.
Съезд жұмысының басталуы.
Салтанатты сәттен бірнеше кадрлардың монтажға сәйкес ауысымы.
Ірі кескінде Елбасы көрсетіледі.
Нұрсұлтан Назарбаевтың съездегі сөзі
«Бүгін міне, ежелгі қазақ жері зор мәртебеге ие болды. Ол ‑ әлемдік және дәстүрлі-ұлттық діндердің жетекшілері менен жоғарғы өкілдерін, жер шарының түпкір-түпкірін өркениеттер мен діндер арасындағы үндесуге шақырып отырған күн.
Дін өкілдерінің делегациялары жалпы, орта, ірі планда көрсетіледі.
…Сіздерді Қазақстан жерінде құттықтап, қарсы ала отырып, мен Сіздерді бүгін бас қосып жиналуға біздің шақыруымызға ден қойғандарыңыз үшін шынайы алғысымды білдіргім келеді.
Көріністе Йона Мецгер – Израильдің бас раввині баяндамашының сөзін мұқият тыңдап, жазып отыр.
…Мен сондай-ақ, әлемдік және дәстүрлі-ұлттық діндер съезін өткізу идеясына бей-жай қалмаған, әрі бізге өз кеңестерімен нәрлендірген, ізгі ниетті барлық адамдарға алғыс сөздерімді арнағым келеді.
Дін өкілдерінің Президент сөзін тыңдап, жүздерінен мақұлдап отырған көрінісі.
Цжан Цзиюй – бүкілқытайлық даоистер ассоциациясының бірінші орынбасары ірі планда беріледі.
Кадрде Әбсаттар қажы Дербісәлі – Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы ірі планда.
Сіздерге қолдауларыңыз үшін жер бетінде бейбітшілік пен өзара түсіністікті сақтау үшін қолдан келгенді қосқан үшін, біздің баршамызды біріктіретін және бүгін бәріміз осы Астанада жиналып отырған ортақ ізгі мұрат үшін рахметімді айтамын.
Съезд өтіп жатқан зал. Қол шапалақтау. Залдың толық панорамасы.
Қара фон арқылы көрініс Президенттің Мәдениет орталығына ауысады.
Лифтіден автор шығады.
Президенттің Мәдениет орталығындағы Түркістанға арналған секциясынан автордың монологы (стенд-ап) жалғасады.
Стенд-ап:
Түріктердің қаһарлы күш-қуаты да олардың бір ғана дінмен шектелмегендігінен еді. Әлемдік діндер көне Түркістанда қанаттасып өмір сүріп қана қоймай, бір-бірімен ықпалдасып, сабақтасқан да кездері белгілі. Манихей шіркеуі Иса мен Будданың кейіптерін алған болатын. Атап айтсақ, бағзы заманғы Түркістанның өзінде және Түркістан айналасында буддизм, иудаизм, христиандық секілді бүкіл әлемдік діндер өмір сүрген.
Көне Түркістан қаласындағы Ахмед Яссауи кесені және ат үстінде отырған адамның суреті.
Ірі көріністе Ахмед Яссауи портреті.
…Дәл осы жерде ешбір жекелеген дін белгілі бір ұлт пен нәсіл үшін міндетті болуы шарт еместігі дәлелденді.
Музейге қойылған көне мұрағаттар көрінісіне шолу.
Қыш ыдыстар, суретшілердің көне дәуір жылнамалары туралы жазбалары.
Бейнеқатарлар рет-ретімен монтаждалған.
…Аталған аймақта ғана сенімдер мен рухани танымдардың өзара өріліп, тамырласып кеткендіктері сонша, ақырында олардың генетикалық туыстығы хақында ойлар туа бастады. Буддизмнің алғашқы жазбаша іздері Шығыс Түркістанда, қайың қабағына қшарошти әліпбиімен жазылған әйгілі «Джармапада» қолжазбасы түрінде табылды. Ал, «Бугут жазбаларында» түріктер арасында Буддалық сангхи дәстүрі болғандығы туралы айтылып жатыр. Кіндік Азия халықтарының діни таным-сенімдеріне бейімділігі туралы мұндай мысалдар жетерлік.
Камера “Бәйтеректің” ұшар басынан төмен қарай түсірілім жүргізеді.
“Бәйтерек” монументі алдында съездге келген дін өкілдері сөйлесіп тұр. Пікір алысу көріністерінен понорама.
Жарқын жүздер.
…Астана болса, осынау конфессияаралық ынтымақ ырысын жалғастырды.
Қара фон арқылы көрініс Салтанат Сарайының ішіне ауысады.
Камера ортадағы гүл арқылы залдың жалпы планын көрсетеді.
Съездің жұмыс сәті.
Көріністе Шейх Мұхаммад Саид Тантауи
.
( ІІІ-ші диктор) (араб тілінен ілеспе қазақша аударым)
Мейірімді, рахымды Алланың атымен бастаймын!
Титр: Шейх Мұхаммад Саид Тантауи.
Әл-Азхар университетінің Жоғарғы Имамы
…Аллаға, Жаратушы Күллі әлемге мадақ! Біздің пайғамбарларымызға Алланың нұры мен шапағаты жаусын! Президент Нұрсұлтан Назарбаев, жаратушы осы дүниеде бәрімізді бақытқа бөлеуін тілеймін.
Көрініс дін өкілдерін бейнетаспаға түсіріп тұрған камерагерлер мен фотографтарға ауысады. Съезд жұмысына дүниежүзі БАҚ ерекше мыңыз бөлді.
Кадрда сөз сөйлеп отырған Әл-Азхар университетінің Жоғарғы Имамы Шейх Мұхаммад Саид Тантауи ірі планда көрінеді.
... Құдіретті Алланың даналығына сай барлық адамдар бір Ата мен бір Анадан жаралған. Құранның осы ақиқатты құптайтын аятарының бірінде, «О адамдар, бір жаннан жаратқан Жаратушының өзінің қаһында ізгі ниетті болыңдар», - делінген.
Кадр ауысып, съездге келген дін өкілдері алма-кезек көрсетіледі.
…Бұл – сындарлы үнқатысу. Парасатты және ізгі ниетті адамдардың арасындағы үнқатысу. Бұл үнқатысу ақиқатқа негізделіп, жалғандықтан аулақ тұруға тиіс.
Ірі планда бүкіл дүниежүзілік Ислам лигасының Бас хатшысы Абдалла Бен Абдель Мухсин Әл‑Түрки беріледі.
Ірі планда сөз сөйлеуші.
Парасатты адамдардың әділеттіктің, адалдықтың, бейбітшіліктің, тыныштық пен қауіпсіздіктің игілік екені, ал қанаушылықтың, сатқындықтың, кісі өлтірудің, дұшпандық пен лаңкестіктің зұлымдық екені жайындағы пікірі ортақ. Ақиқатқа бастаған үнқатысуды Алланың өзі құптайды және ол игілікті адамдардың арасында таратуға қол жеткізеді.
Көрініс келесі сөз алушыға ауысады.
Съезд мақсаты – діндердің үйлесімді қатар өмір сүруін дамыту, зорлық пен жауыздықты ауыздықтау.
Титр: Цзямуян Лосанцзюмэй Туданьцюэцзинима
Бүкілқытайлық буддистер қоғамы төрағасының орынбасары
… Бүгінде зорлық пен жауыздық көп ретте дін жамылғысымен жасалады. Сондықтан да бұл әлемнің діни жетекшілеріне алаңдаушылық туғызады.
Буддизмде айтылатындай, дүниеде болып жатқан барлық нәрселердің өз себебі бар.
Ірі планда дін өкілдері кезекпен көрсетіледі.
…Соғыс өрті әлі де адамдарды қайғы мен қасіретке түсіруде. Ол миллиондаған қытай буддистерінің алаңдаушылығын туындатуда, олар барлық діндердің “өлтірме” деген негізгі өсиетіне сенеді. Жер бетінде бейбітшілікті сақтау – барлық діндердің негізгі миссиясы.
Сөз сөйлеуші ірі планға алынады.
…Бұл миссия адам мен қоғамның бақытын қамтамасыз ету секілді шынайы құндылықты бейнелейді.
Көрініс келесі сөз алушыға ауысады.
Титр: Шантилал Карамши Сомайя
Үндінің үкіметтік емес “Somaiya Trust” ұйымының жетекшісі
Дұшпандық пен озбырлықтың сүйіспеншілік дауысын басып тастайтыны соншалық, пайғамбарлардың, әулиелер мен ойшылдардың үндері қантөгістермен тұншықтырылып отырған. Ғылым қирату құралына айналды, одан діннің көмегі арқылы ғана арылуға болады. Біз өзара қарым-қатынастарымызды съездегі пікір сайыстар негізінде құруға тиіспіз. Сонда ғана түрлі діндер жетекшілері арасындағы өзара байланыстардың тұрақты механизмі жұмыс істейтін болады.
Съездің жалпы планы арқылы көрініс келесі сөз алушыға ірі планмен ауысады.
Титр: Тумээхуу Булган
Бейбітшілік үшін Моңғол, Азиялық Буддистер конференциясының бас хатшысы
Адамзат қауымдастығы тарихында шешуші шепке жетті. Бұрын діни қауымдастықтар бір-біріне жат субъектілер ретінде қарайтын. Қазіргі кезде, әсіресе жаһандану дәуірінде қауымдастықтар өзара тәуелділікте өмір сүруі қажеттігін түйсіне бастады. Әр діннің мағынасы жалғыз, ол адамға бақыт және тыныштық әкелуі тиіс. Біздің кездесуіміздің мақсаты – діни ынтымақтастық арқылы бүкіл әлемде дүниені түсінуге жәрдемдесу болмақ.
Съезге қатысушы дін өкілдері арқылы көрініс келесі сөз алушыға ауысады.
Титр: Ишмаэл Ноко
Бүкіл дүниежүзілік Лютеран Федерациясының бас хатшысы
Үнқатысу – арамызда дәнекерлер орнату үрдісі. Біз мұны түсіндік. Біз мұндай қатынастарды бірден орнатуға болмайтынын пайымдадық. Ол үшін уақыт, төзім және мойынсұну қажет. Тыңдай білмейінше, бір-біріңнің дәстүріңнен тағылым алмайынша, үнқатысу мүмкін емес. Осы арқылы өз нанымдарымыздың дәстүрлеріне деген өз көзқарасымызды қайтадан парықтаймыз.
Кадрда Баяндамашының сөзін мақұлдаған, қошамет білдірген съезд Төрағасының бейнесі ірі планмен беріледі.
…Президент мырза, Астанадағы үнқатысу кезінде өзіміздің аман қалуымыздың себебі жекелеген діни дәстүрде емес, бір жаратушының қолында екенін ұққанымызды мойындауымызға рұқсат етіңіз.
Съезд жұмысын бейнетаспаға түсіріп тұрған камерагерлер мен фотографтар бейнеленген жалпы план. Маңызды оқиғаға БАҚ ерекше мән аударғанын хабардар етеді.
Кадр сөз алушыға ауысады.
Егер біз - диалогқа қатысушылар, бір-біріміздің айырмашылығымызды түсіне білмесек, прогреске жете алмаймыз.
Титр: Николас Бэйнс
Кройдон Епископы
… Басқаның өз сенімін, өзіндік құқығын мойындамаған жерде сенімсіздік болатындығы шындық. Бұл ретте барлық діндердің адамдарды бірін-бірі сүюге, басқа үшін өзін құрбан етуге үндейтіндігі өте маңызды. Нақ осы тұста үкілі үмітіміз оянады. Өйткені құдайды сүйеміз дей отырып, сонымен қатар біз бір-бірімізді сүйетіндігімізді мойындаймыз. Егер кейбіреулеріміз ие болып отырған үстемдіктен бас тарта білмесек, бейбітшілікке жете алмаймыз. Біз бір-бірімізге күдік келтірмес үшін діни және басқа да жанжалдардың негізінде жатқан келіспеушіліктерден арыла білуге тиістіміз. Осы жағдайды реттеуде съездің үлкен мүмкіндігі бар деп сенемін.
Салтанат Сарайында өтіп жатқан съездің жалпы планы.
Қара фон арқылы кадр ауысып, ірі планда алып лайнер көрсетіледі.
Астана әуежайы.
Қазақстан мен Ватиканның Туы желбіреп тұр.
Ұшақ баяу қонады.
Ұшақтың жалпы планы.
Рим Папасы Иоанн Павел ІІ-ші ұшақ баспалдағынан қолын көтеріп, күлімсіреп, күтіп алушыларға сәлем беріп тұр.
Диктор мәтіні
( І-ші диктор)
Бүгінгі шырайлы, шуақты заманға дейін небір зұлмат пен нәубет сыннан өткен Қазақстан – жер бетінде жапа шеккен ұлттардың жан сауғалаған Отаны болды.
Елбасының Рим Папасын қарсы алып, ілтипат көрсетіп тұрған сәті.
Титр: 2001ж.
Астана
Қазақстандықтар қол шапалақтап, Рим Папасын қарсы алуда.
Қарсы алушылар қолдарындағы сары орамалдарын бар ықыласымен бұлғап тұр.
Жылы қуаныш нұрына бөленген адамдардың жүздері. Мейірім шапағатына бөленген көздер.
…Ұлағатты талай елдің осы тарихы – ұлылыққа үндейді.
Президент Рим Папасының қолын ұстап, ежелден етене таныс адамдарша сұхбаттасып отыр.
Еуразия Университеті залындағы жиналған қауымның мәртебелі қонақ Рим Папасына қол соғып, қошаметпен қарсы алып тұрған студенттер мен оқытушыларға сыпаттама.
…Осыдан екі жыл бұрын Қазақстанға келген, 25 жыл Ватиканды басқарып отырған Киелі жан Папа Иоанн Павел ІІ-ші біздің бейбітшілік туралы әңгімеміз бен құлшылығымыз құдайдың сыйы және адамзат баласы үшін зор нышаны деген еді.
Рим Папасы үлкен ықыласпен жастарға қол бұлғап, сәлемдесіп тұрған сәтінен ірі план.
Рим Папасы жалпы кескінде көрсетіледі.
Қазақстандық бойжеткен студент Рим Папасының бетінен сүйіп, гүл шоғын ұсынады.
Еуразия университеті студенттерімен кездесу бейнеқатарлары.
Кадрде католиктер Иконасы ірі планмен.
…Тарихтың талай сындарлы жолдарынан өткен қазақстандықтардың көз алдында айрықша мәнге ие болған ғаламдық мәселелерге мемлекет басшысының жауапкершілік алып, бітімгерлікті баянды байыппен айқындауы – Қазақстанның әлемдегі іргелі Ел екенін көрсетті.
Суреттегі Икона үлкен портретке айналады.
Елбасы мен Рим Папасы сол суретті тамашалап қарап отырған сәті. Сөзбен жеткізе алмайтын түсіністікті сездіретін кадр.
Елбасы Рим Папасының қолынан ұстап ризашылығын білдірген көрініс.
Елбасы Рим Папасының қолтығынан ұстап, демеп екеуі ұшаққа көтеріліп барады. Қоштасу, соңғы тілек, ыстық сәлемдер.
Құрметті қонақты қол бұлғап шығарып салып тұрған адамдар.
Елбасы Рим Папасымен қоштасып тұрған сәт.
Түсініскен, ұғысқан, көзқарастары жарасқан тұлғалардың бір-біріне ілтипат сезімдері жанарларынан байқалады.
Қара фон арқылы съезд эмблемасы беріліп,
көрініс Салтанат Сарайына ауысады.
Салтанат Сарайының жалпы планы.
Съездің жұмыс сәті.
Көрініс кезекті сөз алушыға ауысады.
( ІІІ-ші диктор)
Титр: Минору Сонода
Синтоистік храмдар бас басқармасының директоры
Егер жалпылай алатын болсақ, дін – адам жанының рухы. Ол мәдени тәжірибемен тарихи мұраға қарай ерекшеленеді. Бұған қоса дін шынайы. Біз бір – біріміздің табиғатымыздағы айырмашылықты сезгенде ғана дін адамзат жолын өзара құрметтеуіне ықпал етеді.
Кадрда Салтанат Сарайындағы съезге қатысушы дін өкілдері. Жалпы, орта пландар.
Көрініс кезегі келесі сөз алушыға ірі планда ауысады.
Титр: Абдалла бен Абдель Мухсин Әл-Түрки
Бүкіл дүниежүзілік Ислам лигасының Бас хатшысы, аса жоғары мәртебелі, ғалым
Баршамыз барар жолды іздеп жүрген, жалпы адамзаттық бақыт дегеніміз барлық құдіретті діндерді ұстанушылардың ұғымымен ұқсас. Ол адамға, болмысқа және тіршілікке деген ортақ көзқараста жатыр. Бүкіл дүниежүзілік Ислам лигасы - әлемдік ауқымдағы халықтық ұйым. Оның мүддесі, адамдардың жеке және ұжымдық құқықтары жөнінде халықаралық хартияларда бейнеленген. Біріккен Ұлттар Ұйымдары шешімімен қабылданған заңды қорғайды. Әлсіздердің құқықтарын сақтауға, оларды зорлық-зомбылықтан қорғауға, әділеттілік пен тең құқықтылықтарды орнықтыруға бас иеміз.
Алматыдағы Шіркеу іші. Панорамалық түсірілім.
Президент Иса Пайғамбардың Иконасына қарап, христиандарды діни мерекесімен құттықтау сәті.
Жылы қабақ, шырайлы жүздер. Үмітті көздер.
Титр: Мефодий
Астана және Алматы Митрополиті
Қазақстан – көп этносты, көп мәдениетті және көп конфессиялы мемлекет.
Шіркеу іші. Келушілердің шоқынуы, дінге сеніммен илану кадрлері.
Баяндамашы кадрда ірі кескінмен.
Өркениеттердің ұштасуында кезінде Қазақстан Шығыс пен Батысты, Еуропамен Азияны жақындастыруда түрлі мәдениеттер мен діндерді ізгілікке жұмылдыруда елеулі рөл атқаруда. Ислам мен провославия Еуразия континентіндегі екі ірі этностың діни нанымын
танытады. Бұл діндердің әлемдік қатар өмір сүруі Қазақстанда оның әлеуметтік және рухани өміріндегі тұрақтылықтың тиімді кепілі болып табылады.
Түркістандағы Ахмет Яссауи Кесенесінің ішкі көрінісі.
Ығы-жығы халық. Сол адамдармен бірге қалың қауым ортасында.
Елбасы “Тайқазанға” жақындап келеді.
Тайқазанға, Елбасына жақындауға ұмтылған адамдар.
Тілек-ниет айтылуда.
...Қазір Қазақстан халқының басым бөлігін мұсылмандар құрайды. Бірақ мұсылмандар өзге дін, өзге ұлт өкілдеріне түсіністікпен, құрметпен қарайды.
Христиан дінінің киіміндегі екі поп шіркеу ішінде баяу жүріп барады.
Кадрда Ахмет Яссауи Кесенесінің сыртқы көрінісі.
Көшкін бұлттар, көгілдір мешіт төбесі әдейілеп салынған суреттей жарасып, әдемі образбен көзді қанықтырады.
Титр: Әбсаттар қажы Дербісәлі
Достарыңызбен бөлісу: