Дəрі Кіріспе. Биотехнологиялық процесстер жайында түсінік. Биотехнологияның даму сатылары. Халық шаруашылығының əр түрлі саласындағы биотехнологияның ролі



Pdf көрінісі
бет50/66
Дата25.12.2021
өлшемі1,69 Mb.
#104931
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   66
Байланысты:
Osnovy-BT-kaz.

жалпы  өсу  жылдамдығы  Qx 

сипатты  шама 

пайдаланылады: 

Q



= dX/dt 


32 

 

Қалыпты  жағдайда  өсу  интенсивтілігін  сипаттау  үшін  Qx  мөлшері  емес,  биомасса 



бірлігіне есептелген меншікті өсу жылдамдығы µ пайдаланылады (биомассаның өсуі клетка 

концентрациясына пропорционал): 

µ = Q

x

/X = dX/Xdt 



Экспотенциалды фазада, өсу еш кедергімен шектелмеген жағдайда, µ тұрақты болады 

да биомасса өсуі келесі формуламен суреттеледі 

dX/dt = µx 

µ  мөлшерінің  өлшемі  -  (с 

-1

)  немесе  (мин



-1

),  микробиологиялық  процестер  жылдам 

жүрмегендіктен  бірінші жағдай  жақсы.  Өсудің  меншікті жылдамдылығы микроағзалардың 

түріне байланысты əр түрлі болады.Көп бактериялар үшін ол көп шамада болады да 0,5 – 1,0 

с

-1 


ге  дейін  жетеді.  Саңырауқұлақ  жəне  актиномицет  үшін  өсу  жылдамдығы  0,1-1  с

-1

-ден 



аспайда,  ал  микро  су  өсімдіктері  жəне  өсімдік  жəне  жануар  клеткалары  үшін  0,01с

-1 


деңгейінде болады. 

Енді,  ферментация  процесінің  екінші  параметрі  –  субстрат  концентрациясын  S 

қарастырайық.  Субстрат  қолтанылатындықтан  уақыттың  өтуімен  концентрациясы 

төмендейді, ақырында микроағзалардың жасушаларының əрі қарай өсуі тоқтайды. 

Биомасса  жылдамдығына  сай  кинетикалық  сипатты  шаманы  енгізуге  болады: 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   66




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет