пайдаланатын әдебиет : Тәттімбет «Саржайлау» Өнер А., 1988ж
11.тақырып : Есбай «Бұлбұл Ақжелең»
мақсаты : қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі.(қарастырылатын мәселелер)
негізгі сұрақтар : Аспапты игерудің кәсіби амалдары
әдістемелік нұсқаулар : Аспапты дұрыс ұстап отыру
пайдаланатын әдебиет : А.Райымбергенов «Ақжелең» Өнер А., 1984ж
12.тақырып : Мифологиялық күйлер. «Ақсақ құлан», «Шұбар киік».
мақсаты : қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі.(қарастырылатын мәселелер)
негізгі сұрақтар : Аспапты игерудің кәсіби амалдары
әдістемелік нұсқаулар : Аспапты дұрыс ұстап отыру
пайдаланатын әдебиет : А.Есенұлы,Г.Елеусізқызы «Күй -қастерлі әуез» Алматы «Өлке»-1998ж.,4-15-беттер.
13.тақырып : Күйші композитордың шығармашылығы өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы.
мақсаты : қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі.(қарастырылатын мәселелер)
негізгі сұрақтар : Аспапты игерудің кәсіби амалдары
әдістемелік нұсқаулар : Аспапты дұрыс ұстап отыру
пайдаланатын әдебиет : Тәттімбет «Саржайлау» Өнер А., 1988ж
14.тақырып : Құрамнғазы «Байжұма»
мақсаты : қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі.(қарастырылатын мәселелер)
негізгі сұрақтар : Аспапты игерудің кәсіби амалдары
әдістемелік нұсқаулар : Аспапты дұрыс ұстап отыру
пайдаланатын әдебиет : К.Сахарбаева «Атырау ән-күй мұхиты» «Дайк-Пресс» А., 2001ж
15.тақырып : : халық әні «Елім-ай»
мақсаты : қағысы ,әдісі,орындалу ерекшелігі.(қарастырылатын мәселелер)
негізгі сұрақтар : Аспапты игерудің кәсіби амалдары
әдістемелік нұсқаулар : Аспапты дұрыс ұстап отыру
пайдаланатын әдебиет : А.Сейдімбек «Қазақтың күй өнері» Астана «Күлтегін»2002ж.
СОӨЖ сабақтарға әдістемелік нұсқаулар
1.тақырып : Музыкалық қабілеттер ; есту қабілеті, ырғақ ,жад.
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Тербеліс – сол қол саусағымен ішекті басып тұрып, дыбысты тербелту әдісі.Ол орындаушылық дәстүрге орай сол қолдағы саусақ , буын немесе білек көмегімен орындалады
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : А.Есенұлы,Г.Елеусізқызы «Күй -қастерлі әуез» Алматы «Өлке»-1998ж.
2.тақырып : М.Әубәкіров «Фантазия» Тербеліс.Үлкен сағаны меңгеру.
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар Тербеліс – сол қол саусағымен ішекті басып тұрып, дыбысты тербелту әдісі.Ол орындаушылық дәстүрге орай сол қолдағы саусақ , буын немесе білек көмегімен орындалады.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : Тәттімбет «Саржайлау» Өнер А., 1988ж
3.тақырып : Халық әні «Жаңа жылда»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Шығармадағы кездесетін ауыспалы өлшем, мөлшер, ырғақ белгілерін дұрыс орындау. Әннің тональдық ауысуларын көрсету.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : К.Сахарбаева «Домбыра үйрету әдістері» Алматы «Издатмаркет»-2006 ж.
4.тақырып : Есбай «Бұлбұл Ақжелең»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Күйші композитордың шығармашылығы, өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : А.Райымбергенов «Ақжелең» Өнер А., 1984ж
5.тақырып : А.Жұбанов «Би күйі»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Шығарманың құрылымы, орындаушылық ерекшелігі, динамикалық өзгерістер жөнінде мағлұмат
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : Жайымов,Б.Ысқақов,С.Бүркітов «Домбыра үйрену мектебі» ,«Өнер» Алматы-1992 ж.
6.тақырып : А.Глазунов «Легкая соната»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Штрихтық және интонациялық ерекшеліктерге көңіл бөлу
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : Қ.Ахметұлы «Ансамбль» А., 2000ж
7.тақырып : Халық күйі «Айда былпым» Тәттімбет «Сейіл Қосбасар»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Күйші композитордың шығармашылығы, өмір сүру кезеңі, күйдің шығу тарихы.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : Тәттімбет «Саржайлау» Өнер
А., 1988ж
8.тақырып : орыстың халық әні «Коробейники»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар: Сол қолда кездесетін әдістер – ішекті саусақпен іліп тарту әдісі, қағыстан кейін алу, қағыссыз алу.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : Жайымов,Б.Ысқақов,С.Бүркітов «Домбыра үйрену мектебі» ,«Өнер» Алматы-1992 ж.
9.тақырып : М. Қойшыбаев «Тойбастар»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Халық музыкасының мазмұнын түсіну.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : У.Бекенов «Күй табиғаты» «Өнер» Алматы-1981.
10.тақырып : Халық күйі «Қара жорға».
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : «Қара жорға» күйі қазақтың жылқы малына арнаған көп күйлерінің бірі.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : А. Есенұлы, Г. Елеусізқызы «Күй – қастерлі әуез» Алматы «Өлке»-1998ж.
11.тақырып : Қазанғапұлы Тәттімбет (1815-1860) шығармашылығы. «Сылқылдақ».
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Тәттімбет оң, теріс, шалыс, қалыс, қосақ (тел бұрау) күйлерін шығарған.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : А.Сейдімбек «Қазақтың күй өнері» Астана «Күлтегін»2002ж.
12.тақырып : Тарихи күйлер. Халық күйі «Ел айрылған»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : «Ел айрылған» жаугершілік заманнан жеткен көп тармақты күй.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : А.Сейдімбек «Қазақтың күй өнері» Астана «Күлтегін»2002ж.
13.тақырып : Қауен «Сән-ау»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар: «Сән-ау» күйі орташа мамырлатып баппен жүретін күй.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : Қ.Ахмедияров «Күйші Қали 100» Алматы «Дайк-Пресс» 2002ж. 14.тақырып : Халық әні «Қосалқа».
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Халық музыкасының мазмұнын түсіну.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : К.Сахарбаева «Домбыра үйрету әдістері» Алматы «Издатмаркет»-2006ж.
15.тақырып : х.күйі «Науайы»
мақсаты : Әртүрлі нысандары
өткізу түрі : ауызша
тапсырмалар , сұрақтар : Домбыра дыбыс ұзақтығы қағыс ауқымына байланысты және сол қол тербелісіне де тәуелді.
әдістемелік нұсқаулар : музыкалық қызмет процесінде музыкалық қабілеттерді дамыту әдістері пайдаланатын әдебиет : Т.Мерғалиев, С. Бүркіт, О. Дүйсен « Қазақ күйлерінің тарихы»,Алматы-2000ж
8.Типтік есептеу, графикалық жұмыс, лабораторлық жұмыс, курстық проект (жұмыс) орындалуы бойынша әдістемелік нұсқаулар- қарастырылмаған
9. Оқу, өндірістік және дипломалды сараманды өткізу жөнінде әдістемелік нұсқаулар және есеп құжаттарының түрі.
Глоссарий
Глоссарий – мемлекеттік, орыс және ағылшын тілдерінде негізгі термин сөздер мен ұғымдардың жиынтығы.
Арнайы пәндерді оқыту әдістемесі пәні бойынша глоссарий
(пән атауы)
Қазақ тілінде
|
Орыс тілінде
|
Ағылшын тілінде
|
жеделдете
|
ускоряя
|
Ассеlerando
|
Жәй
|
медленно
|
Adagio
|
Асықпай
|
Не спеша
|
Andante
|
Көңілді, тез, шапшаң
|
Весело,живо-быстро
|
Allegro
|
Соңғы бөлім
|
Заключительный отдел
|
Coda
|
Соңы
|
конец
|
Fine
|
Біртіндеп бәсеңдеу
|
Постепенно затихая
|
Diminuendo
|
Дыбысты біртіндеп қарқындату
|
Постепенно усиливая
|
Crescendo
|
Күшті, қуатты
|
громко
|
Forte
|
СӨЖ тақырыптары :
1.СӨЖ мазмұны :Әр ұлттың өзіндік болмысын ерекшелейтін тұстары салт – дәстүрі, тұрмыс – тіршілігі – осыған орай бедерленетін мәдениеті, өнері. Ұлы ойшылымыз Абай айтқандай дүниеге өлеңмен жер қойнына еніп, тал бесіктен, жер бесікке дейін әнге бөленіп, күйге тербеліп саналы ғұмыр кешкен дана халық.
2.СӨЖ мазмұны : Студентті үйрету бағытын анықтау – нота сауаты қолдан алу. Себебі есте сақтау , есту , таза дыбыс мәдениетін қалыптастыру , қабылдауы тез студенттерге қолдан үйренген тиімді. Бүгін үйренгенін келесіде ұмытып отырған студентке сан жүйесінен , нота сауатынан қолайлысы жоқ. Бірақ қысқа қысқа әуендерді , қарапайым қимыл , қағыстардан бұлармен де жеміске жетуге болады. Бастапқы сабақтарда үйге көп тапсырма берілмейді , кластағы сабақты да бірнеше бөліммен өткізген дұрыс.
3.СӨЖ мазмұны : Әннің халықтық негіздегі интонациялық байлығы мен поэтикалық әсемдігі бірден құлаққа жылы тиеді. Сондықтан да болар, кіршіксіз махаббатты баяндайтын бұл ән арада бірнеше ондаған жылдар өтсе де, бұрынғы күйіндегідей қабылданады.
4.СӨЖ мазмұны :Әншілік өнердің негізгі арқауы шығармаға табиғи берілу, дене қимылы, орындау шеберлігі, сезу, ойлау қабілеті өзара қатынастарынан тұрады. Осы қасиеттер орынды әсер бергенде, орындаушы деңгейі қақында сөз етуге болады.
5.СӨЖ мазмұны :Шығарманы музыкалық көркемдік тұрғысынан үйрету үшін бірден оның нотасын толық саралау қиын жерлерін барынша игеру, автордың ойын, шығарманың мазмұнын дұрыс түсіне білуге тырысқан жөн. Шығарма мазмұнына байланысты орындау әдістерін талдау, дамыту деген сөз.
6.СӨЖ мазмұны : Міндетті түрде шығарма жөнінде мағлұмат беру. Яғни шығарманың жанры, стилі, композитор қақында түсініктеме; өмірі, өмір сүрген уақыты шығарманың қағидасы.
7.СӨЖ мазмұны : Әнді жаттау кезінде, әуеннің дұрыс орындалуын мұқият қадағалау міндетін атқара отырып, бірнеше рет орындау.Қателіктер көрініс бере қалған жағдайда оларды дереу түзету қажет. Әнді жаттаудың шапшаңдығы мен реттілігінің оны игеру үшін қисынды болуын қадағалап отыру
8.СӨЖ мазмұны: Романс – поэзия мен терең сазды, бейнелі әуен үндестігінен туған өзіндік стилі, музыкалық көркемдік шиеленісі, формалық музыкалық драматургиялық ерекшелігі бар, түрлі мазмұнмен дараланатын жаңа жанр.
9.СӨЖ мазмұны : Бұл әнді қазақтың терме сарындас әуендердің барынша дамыған жаңа түрі деуге болады.Композитордың еңбегі қазақтың ән творчествосының дамуына маңызды үлес қосылды.
10.СӨЖ мазмұны : Әнді мәнерлі түрде орынау, содан кейін мақамдық дәлсіздіктерін жөндей отырып, әннің шапшаңдығы менсипатына сай сөз орамдары бойынша бірге оқу.
11.СӨЖ мазмұны ; Әнді жаттау мен орындаудың бүкіл үрдісін жұмыстардың әрқилы тәсілдері мен әдістерін құрастыру.Әнді жаттау үрдісі негізінен өнімді әдістің – осы туындының әр сөз орамын қалай айту және қалай айтпау керектігін тұрақты көрсетіп тұру.
12.СӨЖ мазмұны : Әннің ішкі құрылысы да өзгеше. Мұнда әуендік даму заңдылығының да мол элементтері баршылық. Әннің қайырмасында өзгеше, әсерлі айтылған мұң бар. Кенен Әзірбаевтің әндерінің қайырмаларында жеке буын, сөздерді қайталап аарқылы әннің әуендік әсерін күшейтушілік айқын байқалады.
13.СӨЖ мазмұны :Қазақ музыкасының, оның аясындағы кез келген тарихи оқиға немесе сол тарихи оқиға туралы пайымдаулардың бәрі де, өткен өмірге қатысты болып келеді. Қазіргі деген әрекет – тірліктің бәрі де сол сәттен бастап өткенге айналып үлгереді. Өткен өмірді еске алу, тарих туралы ойлау, адам қоғамы бар жерден басталады.
14.СӨЖ мазмұны : Әнге жаттығу. Жаттығуды әуелі дыбыссыз (ыңылмен) машықтанған тиімді.Әнді орындап жаттығу.Сол қол қойылымының дұрыс қалыппен орналасуын қадағалау,қол саусақ буындарының жеке-жеке сезініп дайындалу керек.
15.СӨЖ мазмұны : Емтихан алдындағы дайындық жұмысы. Алдымен сахнадағы жүріс-тұрысы, шығарманы орындаудағы өзіндік сезімі, көпшілікке қатынасы – бұның бәрі әрбір орындаушыда өзінше болсада жаттықтыру қажет. Емтихан болатын күні тыңғылықты, тиянақты түрде бірнеше уақыт дайындалу. Студенттің бойында өз-өзіне деген сенімділікке тәрбиелеу, сонан соң емтиханға тлоық дайынсың деп ынталандыру да алға жетелейді. Бұл деген сенімділік сезімін туындатады. Толқуды болдырмау үшін халық алдына жиі шығу өте жақсы ролді атқарады. Студенттерді халық алдына көп шығару мүмкіншілігін жасау керек.
Пәннің оқу - әдістемелік кешені құрылымының әр компонентіне төмендегідей талаптар қойылады: Орындалатын шығарманың ноталық текстісін дәл орындап, шығармалардың мәнін, көркемдік мазмұнын аша орындау.
Техникалық қиыншылықтарға арналған виртуоздық шығармаларды міндетті түрде нақышына келтіре орындау.
Фортепиано сүйемелдеуімен орындалатын шығармаларда ансамбльдік ойынның жоғары дәрежеде болуы.
11. Білімді бағалау шкаласы, критериясы, жұмыс түрлерінің тізімі және осы жұмыстарды орындау талаптары:
Барлық жұмыс түрлерін бағалау ережесі (максималды балл, айыптық және көтермелеу балдары);
Сабаққа кешігу, сабақты қалдыру, дәрісханадағы тәртіп, жұмысты кеш тапсыру, емтиханға қатыспау т.б. мәселелер.
Бағалау саясаты
Бағалау саясаты келесі принциптерге негізделу керек; шынайылық, әділдік, айқындылық, икемділік, жоғары дифференциация.
Қорытынды бағалауға рейтингті бақылау
Семестр бойынша оқытушы 100 балдық шкала бойынша рейтінгті бақылау нәтижелерін шығарады және оқытушы өткізген рейтингке қойылатын баға, ағымды, рубеждік бақылау балдарының сомасын көрсетеді.
Қорытынды баға мына формула бойынша есептеледі
U = [ (P1+P2) | 2 ]* 0,6 + E * 0,4
P1- бірінші рейтингті бағалаудың цифрлік эквиваленті
P2- екінші рейтингті бағалаудың бағалаудың цифрлік эквиваленті
Яғни 30% (1 рейтинг) +30% (2 рейтинг) + 40 % (емтихан ).
«Білімді бағалау схемасы»
№
|
Бағалау критериясы
|
Бағалау түрі
|
Апталар
|
%
|
барлығы
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
1
|
Үй тапсырмасы
|
1
|
15
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
2
|
Жеке сабақ
|
1
|
15
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
+
|
3
|
Коллоквиум
|
5
|
10
|
|
|
|
|
|
|
+
|
|
|
|
|
|
|
|
+
|
4
|
Техн.сынақ
|
10
|
10
|
|
|
|
|
|
|
+
|
|
|
|
|
|
|
|
|
5
|
Акад.сынақ
|
10
|
10
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
+
|
|
|
|
|
|
6
|
P1+P2
|
|
60
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
7
|
Емтихан
|
|
40
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8
|
Барлығы
|
|
100
|
Семестр барысында екі аралық бақылау жүргізіледі.
Аралық бақылаулар бойынша студенттің максималды үлгерім көрсеткіші 60% құрайды. Семестр аяғында оқу пәні бойынша қорытынды аттестациялау емтихан өткізіледі (максималды көрсеткіші – 40%). Пән бойынша қорытынды емтихан бағасы аралық бақылаулар және қорытынды аттестациялаудың максималды көрсеткіштер соиасы ретінде анықталады. Қорытынды емтихан пәннің негізгі теориялық және практикалық материалдарын қамтитын нұсқауларға бөлінген тест тапсырмалары түрінде өтеді. Әріптік бағалау және оның балдардағы цифрлік эквиваленті дұрыс жауаптардың пайыздық көрсеткіші бойынша анықталады.(кесте бойынша)
Емтихан талабы бойынша курстық жұмыс (реферат) талап етіледі. Сынақ пен емтихан оқу жоспарының талабы бойынша өтіледі.
Тақырыптар бойынша емтихан тапсыру талаптары:
Курстық жұмыстардың жобалық тақырыптары
Жаңа заман күйшілері
Күй аңыздарының құрылымы
Қазақ музыкасы туралы
Айтыс күйлері
Халық күйлерінің аңыздары
Әдістеме және әдіснама
Байырғы және орта ғасырлық деректемелер
Қазақ халқының музыкалық мәдениеті
Музыкалық аспаптар
Орта Азияның музыкалық мәдениеті
Қазақтың ән өнері
Курс саясаты және іс-жосығы (процедурасы)
Студенттерге қойылатын талаптар:
Студент сабаққа алдын-ала дайындалып, аспаптың құлақ күйін келтіріп, саусақтардың жүргектігін дамыту үшін гамма, жаттығуларды орындап келу қажет.
Сабаққа қатысуы :
Үй тапсырмасы; гамма, арпеджиоларды орындап жаттығу қажет.Сабақта үйреткен күйлерді жатқа ойнау қажет.
Жеке тапсырмалар; Семестрлік жеке тапсырмалар міндетті болып табылады.Студент семестр барысында та0ырып бойынша жауап беруге міндетті.
Бақылау жұмысы; Оқу жылы бойынша сынақ, емтихан тапсырады.
Концерттік орындаушылық; Студент оқу жылы бойында университеттік, қалалық, облыс көлемінде ұйымдастырылған концерттерге қатысуға міндетті.
Бағалау
|
Бағаның әріптік баламасы
|
Бағаның сандық баламасы
|
Бағаның пайыздық баламасы
|
Бағалаудың дәстүрлі жүйесі
|
А
|
4,0
|
95-100
|
өте жақсы
|
А-
|
3,67
|
90-94
|
В+
|
3,33
|
85-89
|
жақсы
|
В
|
3,0
|
80-84
|
В-
|
2,67
|
75-79
|
С+
|
2,33
|
70-74
|
қанағаттанарлық
|
С
|
2,0
|
65-69
|
С-
|
1,67
|
60-64
|
D+
|
1,33
|
55-59
|
D
|
1,0
|
50-54
|
F
|
0
|
0-49
|
қанағаттанарлықсыз
|
12.Оқу сабақтарының бағдарламалық және мультимедийлік қамтамасыздандыру.
- №1 оқу залы
- №2 оқу залы
- №3 оқу залы
- №4 оқу залы
- №5 оқу залы
- Ж.Молдағалиев атындағы облыстық ғылыми-әмбебап кітапханасы
13. Арнаулы аудитория №413, акт залы 209
Достарыңызбен бөлісу: |