Дәріс №1 Тақырыбы: Саясаттану ғылым және оқу пәні ретінде
жүктеу/скачать 1,33 Mb.
|
| Ал зерттеуші Г. Алмондының жүйелерді топтауы, сол жүйедегі саяси мәдениеттер деңгейіне сүйеніп жасалған. Олар:
1. Англо-американдық; 2. Континенталды-европалық; 3. Индустриялы елге дейінгі және жартылай индустриялды; 4. Тоталитарлы. Саяси жүйелер, алған бағдарларына қарай тұрақтылыққа немесе саяси өзгерістерге қарай консервативті ескі бұрынғы қалыптасқан тәртіптерді сақтап қолдаушылар болып, өзгертуші, қоғамды кайта құруды жүргізушілерболып екігебөлінеді. Соңғысы ірі реформа жасауға дайын болады. Оны 70 жыл бойы Кеңес жүйесінің тарихынан да байқауға болады. Сталин Хрущев, (1953 ж.) Хрущсв-Брежнев, (1964 ж ) Брежнев-Горбачев, (1)82-85жж.) Горбачев-Елыцин, (199ІЖ.). Халықтык өкімет деп аталған - социализм тудырған формалары мен әдісері адамзаттың әлеуметтік прогресіне орасан зор ықпал еткені шындық. Қазан төңкерісінің жеңісі нәтижесінде өмірге келген саяси жүйе (система) белгілі бір кезенде елеулі бұрмалауларға ұшырап, өзінің шын мәнін көрсете алмады. Оның басты себебі Сталин мен оның төңірегіндегілердің шексіз билігінен болды. Басқарудың сол жылдардағы қалыптасқан әміршіл-әкімшіл әдістері күні -бүгінге дейін коғам дамуының түрлі жақтарына кеселді әсерін тигізуде. Сол жылдардағы саяси жүйе шаруашылық пен әлеуметтік өмірдегі тоқырау кұбылыстарының үдеуінен сақтандыруға қабілетсіз болды. Өткендегі саяси жүйеге дер кезінде реформа жасауға талпыныс үнемі сәтсіздікке ұшырап отырды. Түрлі мемлекеттік қоғамдық ұйымдарға "сайланған" азаматтардың саны еліміздегі ересек халықтың үштен біріне жетті, бірақ осының өзінде олардың негізгі бөлігі мемлекттік және қоғамдық істерді шешуге нақты қатысудан шеттетілді. 100-ге жуық одақтық және 800 тарта рсспубликалық министрліктср мен ведомстволарға дейін өскен басқару аппараты тоқырау кезінде іс жүзінде шаруашылыққа да саясатқа да өз әмірін жүргізе бастады. Қоғамдық өмірдің шамадан тыс мемлекеттендірілуі де қалыптасқан әкімшілік-әміршілдік жүйенің елеулі кемшілігі болды. Өткендегі саяси жүйе 70 жылдан астам уақыт қоғамдық өмірді заңдар шеңберіне ұйымдастыруға емес, негізінен өктем нұсқаулар мен жарлықтарды орындауға бейімделіп келді. Демократиялық принциптерді сөз жүзінде жариялау, ал іс жүзінде авторитарлық институттар туралы мылжың және социалистік өмір салтынын нормаларын іс жүзінде аяққа басу, сын мен жариялылықтың тапшылығы. Осының бәрі кең етек алып, қоғам өміріне тамырын жайып орны толмас зиянын тигізді. жүктеу/скачать 1,33 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|