Дәріс №12: Қатаң және символдық сілтемелер

Дәріс № 12: Қатаң және символдық сілтемелер 
Қатаң және символдық сілтемелер
- бұл бір файлды бірнеше каталогқа 
орналастыруға мүмкіндік беретін Linux файлдық жүйесінің ерекшелігі. Бұл 
Windows-тағы тіркесімдерге өте ұқсас, өйткені файл іс жүзінде сол күйінде 
қалады, бірақ Сіз оған кез келген жерден сілтеме жасай аласыз. 
Символдық сілтемелер
көбінесе әдеттегі тіркесімдерге ұқсас. Олар Сіздің 
файлдық жүйеңіздегі қажетті файлдың мекен-жайын қамтиды. Мұндай сілтемені 
ашуға тырысқанда мақсатты файл немесе каталог ашылады. Оның қатты 
сілтемелерден басты айырмашылығы - мақсатты файл жойылған кезде сілтеме 
қалады, бірақ ол еш жерде көрсетілмейді, өйткені файл іс жүзінде жоқ. 
Символдық сілтемелердің негізгі ерекшеліктері: 

Файлдар мен каталогтарға сілтеме жасай алады; 

Жойылғаннан, жылжытқаннан немесе атын өзгерткеннен кейін файл 
жарамсыз болады; 

Рұқсаттар мен inode нөмірі бастапқы файлдан өзгеше; 

Бастапқы файлға қол жеткізу құқығын өзгерткен кезде сілтеме 
құқықтары өзгеріссіз қалады; 

Сіз дискідегі басқа бөлімдерге сілтеме жасай аласыз; 

Құрамында файлдың аты ғана бар, оның мазмұны емес. 
Қатаң сілтемелер
файлдық жүйеде төменгі деңгейде жүзеге асырылады. 
Файл тек қатты дискідегі белгілі бір жерде орналасқан. Бірақ бұл орынға файлдық 
жүйенің бірнеше сілтемелері арқылы сілтеме жасауға болады. Сілтемелердің 
әрқайсысы бөлек файл, бірақ олар қатты дискінің бір бөліміне алып келеді. 
Файлды каталогтар арасында жылжытуға болады, және барлық сілтемелер 
жұмыс істейді, өйткені олар атына мән бермейді. Қатаң сілтемелердің негізгі 
ерекшеліктері: 

Олар тек бір файлдық жүйеде жұмыс істейді; 

Сіз каталогтарға сілтеме жасай алмайсыз; 

Түпнұсқа файл сияқты inode ақпарат пен рұқсатты орнатыңыз; 

Сілтеме рұқсаттары файл рұқсаттары өзгерген кезде өзгереді; 

Сіз сілтемеге зиян келтірмей файлды жылжытуға, атын өзгертуге, тіпті 
жоюға болады. 
Ln 
утилитасы символдық сілтемелер жасауға қол жетімді. Оның синтаксисі 
өте қарапайым: 
$ ln опциялар source_file link_file 

Утилита опциялары: 
-d
- суперпайдаланушыға каталогтар үшін қатты сілтемелер жасауға 
мүмкіндік беру; 
-f
- бар сілтемелерді жою; 
-i
- бар сілтемелерді жойғыңыз келетіндігін сұраңыз; 
-P
- қатты сілтеме жасау; 
-r
- файлға қатысты жолмен символдық сілтеме жасау; 
-s
- символдық сілтеме жасау. 
Сілтемелерді қарастырайық: 
Символдық сілтеме және оның мазмұны: 
Файлды жоямыз және сілтеме нәтижесін көрейік: 
Жаңадан файл құрайық және 
қатаң сілтеме
негізінде қарастырайық: 

Файлды жояйық және нәтижесін көрейік: 
Нәтижеде, ештеңе болған жоқ және сілтеме әлі де қажетті диск бөлімін 
көрсетеді, бұл қатты сілтеме мен символикалық арасындағы негізгі 
айырмашылық. 
Linux hardlink
- бұл қарапайым файл деген қорытынды жасауға 
болады. Әр файлда кем дегенде бір сілтеме бар, бірақ кейбіреулер үшін бірнеше 
сілтемелер жасай аламыз.